Pewnie słyszeliście już to powiedzenie, które zawarłam w tytule. Kim jest Fortuna i czy znajdziemy ją w Gdańsku? Odpowiedzi na te pytania odszukamy podczas wędrówki uliczkami naszego miasta.
Zapraszam wszystkich chętnych pod
Bramę Złotą. Kiedyś w jej miejscu stała średniowieczna
Brama Długouliczna. Miała charakter obronny i nie była tak bogato zdobiona jak obecna brama. Postanowiono to zmienić, zadanie powierzono Abrahamowi van den Blockowi. Na początku ulicy Długiej wybudowano Bramę Złotą, która swym wyglądem miała przypominać łuk triumfalny.
Łuki triumfalne budowali m.in. Rzymianie, były to duże budowle właśnie w kształcie bramy z otworem zamkniętym łukiem, wznoszone dla uczczenia ważnej osoby lub wydarzenia. Często łuki triumfalne bogato dekorowano, zdobiono sentencjami. Brama Złota pełniła głównie funkcję reprezentacyjną. Wjeżdżali nią polscy królowie, a także cesarz Napoleon wraz z polskimi legionami. Zdobią ja kolumny jońskie i korynckie, kartusze z herbami Gdańska, łacińskie sentencje, pękające owoce granatu, symbolizujące obfitość i płodność. Na szczycie bramy odnajdziecie postacie czterech kobiet. Przedstawione od strony
Bramy Więziennej posągi uosabiają Pokój, Wolność, Bogactwo i Sławę, do których dążył Gdańsk i jego mieszkańcy.
Kobieta trzymająca w dłoni róg to Bogactwo, czyli Fortuna. Fortuna była rzymską boginią szczęścia, pomyślności, kierującą ludzkimi losami (w mitologii greckiej nazywała się Tyche). Często przedstawiano ją jako kobietę z zawiązanymi oczami, znajdująca się na drzewie i strząsającą z niego przeróżne przedmioty: berła, korony, klejnoty. Czasami spotykamy przedstawienia Fortuny jako kobiety siedzącej na kuli lub trzymającej glob niebieski na głowie, a w dłoni dzierżącej róg obfitości, albo ster-koło fortuny.
Na gdańskich zabytkach spotkacie przedstawienia Fortuny, kobiety trzymającej róg obfitości. Cóż to jest róg obfitości? To symbol bogactwa i szczęścia, zwany też rogiem Amaltei. Według mitologii Amaltea była nimfą, która opiekowała się Zeusem gdy ukrywał się na wyspie Krecie. Niektóre mity opowiadają o kozie Amaltei, która wykarmiła Zeusa, a jej ułamany róg miał moc ciągłego napełniania się jedzeniem. Jeżeli jesteście ciekawi, zajrzyjcie do "Mitologii Greków i Rzymian".
Posąg Fortuny zdobi także kamienicę przy ulicy Długiej 28, która kiedyś należała do jednej z najbardziej znanych gdańskich rodzin-
Ferberów. Pierwsi Ferberowie przybyli do Gdańska prawie 600 lat temu, pracowali jako szyprowie, czyli kapitanowie na statkach. Rodzina szybko się bogaciła m.in. na handlu drewnem, udzielaniu pożyczek. Ferberowie piastowali ważne urzędy, wielu z nich było burmistrzami. Plac pod budowę Domu Ferberów, przed którym teraz stoimy, zakupił Eberhard Ferber, słynny burmistrz Gdańska, lubujący się w przepychu i wystawnym życiu, zwany "królem Gdańska". Jego syn Konstanty przebudował dom, kamienica zyskała bogatą dekorację rzeźbiarską, gdzie możemy odnaleźć m.in. herby Prus Królewskich, Polski i Gdańska, a na szczycie kamienicy cztery postacie, wśród nich Fortuna z rogiem obfitości w ręku.
Teraz kierujemy się ulicą Długą w stronę Ratusza Głównego Miasta i Dworu Artusa, miejsca spotkań, narad i zabaw bogatego mieszczaństwa. Nazwa budowli jest związana z postacią króla Artura (Artusa)- bohatera legend celtyckich. W tych opowieściach Artur i rycerze Okrągłego Stołu byli wzorami rycerskości. Zwróćcie uwagę na fasadę Dworu Artusa, której autorem jest znany już nam Abraham van den Blocke. Znajdziemy na niej postacie słynnych i odważnych dowódców czasów starożytnych: Scypiona Afrykańskiego, Temistoklesa, Kamillusa i Judy Machabeusza. Ponad nimi znajdują się rzeźby Siły i Sprawiedliwości, a na szczycie dachu - posąg Fortuny. Portal, czyli ozdobne wejście do budynku zdobią m.in. podobizny króla Zygmunta III Wazy i jego syna Władysława (późniejszego polskiego władcy). Cóż to oznacza? Przychylność Fortuny, pomyślność miasta jest możliwa dzięki sprawiedliwym i silnym rządom pod opieką polskich władców.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
Filmy
