- 1 Zajrzyj do międzywojennych witryn (37 opinii)
- 2 Czemu już nie ma takich imprez? (68 opinii)
- 3 Willa słynnego "morskiego" malarza (154 opinie)
- 4 Podróż koleją z Gdyni do Szwecji (7 opinii)
- 5 Kto wykonał słynne zdjęcie Jana z Kolna (210 opinii)
- 6 Nowe spojrzenie na Wrzeszcz i Sopot (44 opinie)
Gdańsk swój początek datuje na IX wiek
Rozwijał się jako ośrodek rolniczo - rybacko - rzemieślniczy. Ślady istnienia osadnictwa na tym terenie sięgają młodszej epoki kamiennej (2500-1700 p.n.e) a znaleziska archeologiczne zaświadczają istnieniu kultury łużyckiej, kultury ludności prasłowiańskiej i okresu rzymskiego. Tu brał swój początek "bursztynowy szlak". Ok. 975 r. nad rzeką Motławą z inicjatywy Mieszka I, wybudowano gród z portem. Nazwę miasta uwieczniono zapisem w rzymskim "Żywocie Św. Wojciecha" jako Gyddanyzc.
Prawa miejskie
Gdańsk otrzymał w 1236 r. z rąk księcia pomorskiego Świętopełka II. W 1308 roku Krzyżacy podstępnie opanowali gród. Krzyżacy wybudowali tu nowy zamek, Kanał Raduni i zorganizowali ośrodek miejski z rajcami i burmistrzem. Ok. 1400 r. zespół gdański składał się z czterech członów - z Miast: Głównego, Starego, Młodego i Osieka. Miasto szybko bogaciło się na handlu, głównie zbożem i drewnem. W tym okresie porównanie ruchu w portach hanzeatyckich wypada na korzyść Gdańska, któremu dorównywała już tylko Lubeka. Pod uciskiem krzyżackim w 1440 roku miasto przystępuje do Związku Pruskiego.
Wojna 13-letnia,
która doprowadziła do odzyskania przez Polskę Pomorza Gdańskiego, Warmii, Żuław i Ziemi Chełmińskiej, prowadzona była przez Polskę w dużym stopniu za gdańskie pieniądze i przy pomocy gdańskich wojsk i floty. W 1454 r. miasto powraca do Polski aktem wydanym przez Kazimierza Jagiellończyka inkorporacji Prus do Polski. Poważny wkład w prowadzenie wojny doprowadził do uzyskania przez miasto poważnych korzyści.
Król Polski Kazimierz Jagiellończyk
w 1457 r. nadaje przywileje, które stanowiły podstawę prawną autonomii Gdańska nieporównywalnej do tej, jaką miały inne polskie miasta. Przywileje umożliwiają wspaniały rozkwit przez następne 300 lat.
Połączono samodzielne człony miejskie w jeden obszar z prawem bicia własnej monety, kontroli żeglugi w porcie i wolnego przewozu towarów z Polski i Litwy. W XVI w. potęga miasta stanowiła poważny problem dla królów Rzeczypospolitej. Konflikt z Zygmuntem Augustem próbującym bardziej podporządkować Gdańsk oraz utworzyć tu bazę floty wojennej, przekształcił się w 1577 r. za panowania Stefana Batorego w otwartą wojnę z królem i Rzeczypospolitą. Z konfliktów tych miasto wyszło, mimo pozornych ustępstw, wzmocnione i jeszcze bardziej samodzielne.
Złoty okres Gdańska
przypada na XVII wiek. Miasto liczyło ok. 77 000 mieszkańców i było jednym z największych i najbogatszych w Europie. Ściągali tu kupcy, marynarze, ludzie nauki i sztuki z całej Europy. Wzniesiono wówczas najwspanialsze budowle. Wybudowano ponad 300 spichrzów oraz piękne kamieniczki. Spośród nadbałtyckich miast jedynie Kopenhaga mogła wówczas równać się z Gdańskiem. Fortyfikacje, którymi otoczyło się miasto należały do najpotężniejszych w Europie (w znacznym stopniu są zachowane do dzisiaj). Królowie Szwecji: Gustaw Adolf, Karol X Gustaw i Karol XII, prowadzący wojny z Polską w XVII i XVIII w. nie zdecydowali się na ich zdobycie. Jednak XVIII wieku w wyniku wojen szwedzkich nastąpił zastój gospodarczy.
Miasto utraciło zaplecze zbożowe
jakim była słabnąca Polska. W 1734 r. poparcie Gdańska w obronie praw do tronu polskiego króla Stanisława Leszczyńskiego zakończyło się oblężeniem przez wojska rosyjsko-saskie i kapitulacją miasta oraz zapłaceniem ogromnej kontrybucji.
W wyniku pierwszego rozbioru Polski
1772 r., miasto zostaje odcięte od terytorium Królestwa Polskiego przez Prusy. A król pruski Fryderyk II wprowadził blokadę gospodarczą miasta. Po drugim rozbiorze Polski w 1793 r. Gdańsk trafił pod panowanie pruskie.
W 1807 roku Gdańsk
w wyniku wojen napoleońskich, po raz pierwszy staje się Wolnym Miastem. Następuje stopniowa poprawa koniunktury. Głównie rozwija się przemysł wojenny i stoczniowy. W latach 1850 - 1870 uruchomiono pierwsze połączenia kolejowe, gazownię, wodociąg miejski, konny tramwaj, wybudowano Muzeum Miejskie. W 1904 otwarto Politechnikę Gdańską. W 1920 w wyniku postanowień Traktatu Wersalskiego oficjalnie powołano do istnienia Wolne Miasto Gdańsk. Było to ziszczenie wielowiekowych dążeń mieszkańców, niestety konflikt polityczny w jaki miasto popadło z państwem polskim doprowadził do wyłączenia z eksportu polskiego, który został skierowany przez specjalnie w tym celu wybudowany port gdyński.
1 września 1939 roku
atakiem Niemców na Westerplatte i Pocztę Polską rozpoczęła się II wojna światowa. W okresie wojny miasto było dwukrotnie bombardowane przez lotnictwo alianckie. Największe jednak zniszczenia miały miejsce w marcu 1945 roku podczas tzw. "wyzwolenia" miasta przez wojska radzieckie i polskie. Po grabieży dokonanej przez armie "wyzwoleńcze" oraz po jesiennych sztormach w 1945 roku, historyczne centrum miasta praktycznie przestało istnieć. Większość z pozostałych jeszcze nielicznych, rodowitych gdańszczan wysiedlono do Niemiec a osiedlano repatriantów ze Wschodu oraz ludność z Pomorza i centralnej Polski. Nastąpiła prawie całkowita wymiana ludności.
Odbudowa miasta
z jego historycznym centrum (przy priorytecie władz komunistycznych odbudowy Stolicy) przebiegała dość sprawnie. Rozbudowa stoczni przyczyniała się do szybkiego wzrostu liczba ludności. W 1960 roku miasto liczyło już ok. 290 tysięcy mieszkańców. W latach siedemdziesiątych wybudowano Rafinerię, Port Północny, Siarkopol. Utworzono Uniwersytet Gdański. Gdańsk ponownie stał się największym portem na Bałtyku. Miastem targały jednak liczne robotniczo-inteligenckie wystąpienia przeciw władzom komunistycznym. Największe w latach 1968, 1970 i 1980. W 1980 roku w wyniku kolejnego protestu został zalegalizowany największy i jedyny w Europie Środkowej, niezależny ruch społeczny Solidarność. Ruch ten całkowicie niezależny od władz komunistycznych był głównym powodem wprowadzenia stanu wojennego na terenie Polski w grudniu 1981 roku. W 1989 roku po tzw. "Okrągłym stole" zapoczątkowano proces "powrotu" Polski do Europy, do jej faktycznych korzeni.
Gdańsk dziś
jak cała Polska jest jeszcze w przebudowie ustrojowej i gospodarczej. Miasto liczy ok. 500 000 mieszkańców, jest ważnym ośrodkiem przemysłu: okrętowego, maszynowego, elektronicznego i chemicznego. Jest handlowym i turystycznym centrum polskiego Wybrzeża. To również siedziba siedmiu wyższych uczelni, szesnastu instytutów naukowych, teatrów, muzeów i galerii sztuki. Ważny ośrodek biznesu z licznymi bankami, portem morskim i lotniskiem - utrzymujący kontakty gospodarcze z wieloma miastami Europy.
Opinie (8) 4 zablokowane
-
2007-06-06 16:51
Zastrzeżenie
Bardzo proszę umieścić na stronie historię Trójmiasta w języku niemieckim.
- 3 14
-
2008-05-25 13:17
Niedomówienia i błedy
W tekscie są błędy.Na przykład - rozkwit miasta przypada na wieku XVI a nie XVII.Autor nie wysilił się chyba na przeczytanie własnego tekstu,zorientoqwałby sie bowiem wtedy,że przeczy sam sobie,kilka zdan po tym jak informuje o wieku XVII (!) jako okresie rozkwitu stwierdza słusznie,że początek złej koniunktury dla miasta zaczął sie w okresie wojen szwedzkich ( a to przeciez wiek XVII własnie !!!)
Zupełne brak chocby jednego zdania o wielonarodowości miasta,brak informacji o buncie mieszczan przeciw zakonowi krzyżackiemu(zburzeniu uległ zamek krzyżacki) i dokonanej w odwecie rzeźi gdańszczan i wielu innych waznych zdarzeniach jak chocby zdobyciu miasta przez Napoleona.Najbardziej dziwi a właściwie wręcz oburza uplasowanie historycznej i przełomowej dla historii Europy daty 1980 roku w szeregi z innymi datami .Brak informacji o tym,że powstały wtedy związek "Solidarnośc" zapoczątkował ruch, który doprowadził do przeobrażenia ustrojowego Europy Środkowo-Wschodniej, zburzenia muru berlińskiego i zjednocenia Niemiec!!! Z tekstu wynika,że jedyną konsekwencją roku 1980 było...ogłoszenie stanu wojennego !!! Ten tekst przynosi wstyd autorowi i należałoby - także w interesie portalu trójmiasto.pl - jak najszybciej zlecic napisanie tekstu kompetentnej osobie.- 10 11
-
2008-07-14 23:11
Kocioł? (1)
Pardon, a kiedy to miała miejsce rzeź w odwecie za zburzenie zamku, bo jakoś nie zauważyłem tego faktu w gdańskiej historii...
- 2 6
-
2010-08-17 13:46
że co?
Przecież nie było żadnej "rzezi w odwecie za zburzenie zamku".
1308 - rzeź miasta
1454 - zburzenie zamku.- 4 0
-
2010-06-29 22:17
mimo wszsytko jakiś antypolski ten gdańsk, aspiracje do wolnego miasta itd, nie podoba mi sie (1)
- 2 7
-
2011-04-17 18:48
pff
"antypolski"(!?) Weź się pier....nij w łeb człowieku. Gdańsk po prostu ma ciekawą historię, był mądry, walczył o swoje prawa, a nie bez radny jak inne miasta. Gdańsk po prostu ma JAJA, a to że Twoje miasto to jakaś .., aaa... To już nie Gdańska wina. Pewnie z gdyni jesteś, nie?
- 4 1
-
2012-07-22 14:42
Niezakłamana historia Gdańska
Polecam mój artykuł o historii Gdańska, z niezakłamanej od polskiej strony perspektywy -
- 0 0
-
2019-05-26 11:34
Historia Gdańska
Zaprezentowanie wielowiekowych dziejów Gdańska w w tak wielkim streszczeniu jest niezmiernie trudne. Dlatego - mimo tych, czy innych akcentów - tekst oceniam jako udany i pożyteczny.
Osobiście wolałbym jednak, aby sposób zajęcia grodu gdańskiego przez Krzyżaków połączony
z rzezią załogi grodu oraz samych gdańszczan a potem osiedlaniem tu ludności niemieckiej był nazwany po imieniu, a nie tylko, jako przejęcie podstępne. Wyraźniej też należało uwypuklić powstanie gdańszczan przeciw Krzyżakom i zburzenie ich zamku. Brak też jasności, jakie siły spowodowały praktyczne odcięcie Gdańska od II R P pomysłem utworzenia "Wolnego Miasta Gdańska", co zmusiło Polskę do budowy Gdyni.- 1 0
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.