Historia
  • Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport
Historia
Dodaj raport
Historia Wiadomości
Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

Polska wyspa na pruskim morzu. Gdańsk w okresie Konstytucji 3 maja

Rafał Borowski
3 maja 2017 (artykuł sprzed 7 lat) 
Opinie (203)
Panorama Gdańska od strony północnej autorstwa Matthaeusa Deischa, wykonana w latach 60. XVIII wieku. Panorama Gdańska od strony północnej autorstwa Matthaeusa Deischa, wykonana w latach 60. XVIII wieku.

Panorama Gdańska od strony północnej autorstwa Matthaeusa Deischa, wykonana w latach 60. XVIII wieku.

www.gedanopedia.pl

W 1772 roku miał miejsce I rozbiór Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Jednym z jego następstw było wcielenie do Prus Warmii oraz Pomorza Gdańskiego. Mimo tego, do czasu II rozbioru, który miał miejsce w 1793 roku, Gdańsk ostał się w granicach pogrążającego się w politycznym niebycie państwa polsko-litewskiego. Dlaczego miasto nad Motławą pozostawało przez ponad 20 lat polską wyspą w państwie pruskich monarchów - najpierw Fryderyka II Wielkiego, potem Fryderyka Wilhelma II - które rozciągało się od Łaby aż po Niemen?



Czy interesujesz się historia Gdańska?

3 maja 1791 roku Sejm Czteroletni uchwalił Ustawę Rządową, która przeszła do historii jako Konstytucja 3 maja. Była to pierwsza na kontynencie europejskim i druga na świecie - po konstytucji Stanów Zjednoczonych z 1787 roku - ustawa tego typu. Warto wspomnieć, że oparta na oświeceniowych zasadach ustrojowych Konstytucja 3 maja ukazała się szybciej niż ustawa zasadnicza rewolucyjnej Francji, uważanej powszechnie za ojczyznę Oświecenia. Jednak w przeciwieństwie do Francji, uchwalona w Warszawie konstytucja była efektem pokojowych reform, a nie wyjątkowo krwawej rewolucji.

Krótki żywot Konstytucji 3 maja

Konstytucja 3 maja miała wyeliminować patologie systemu ustrojowego Rzeczypospolitej Obojga Narodów, opartego na wolnej elekcji i demokracji szlacheckiej. Niestety nie przetrwała długo. Epokowe dzieło posłów Korony Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego zostało obalone już rok po jego uchwaleniu, tj. w 1792 roku, w wyniku wojny z Imperium Rosyjskim, która przeszła do historii właśnie jako wojna w obronie Konstytucji 3 maja.

Następstwem wspomnianej wcześniej wojny był również II rozbiór reformującej się Rzeczypospolitej Obojga Narodów, który miał miejsce w 1793 roku. Rosja zagarnęła wówczas ok. 250 tys. km kw. terytorium państwa polsko-litewskiego, zaś Prusy ok. 57 tys. km kw. Wśród pruskich zdobyczy znalazł się również Gdańsk, niegdyś najbogatsze miasto I RP, którego obywatele zbijali majątek przede wszystkim na handlu polskim zbożem.

Skutki I rozbioru Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Skutki I rozbioru Rzeczypospolitej Obojga Narodów.

Skutki I rozbioru Rzeczypospolitej Obojga Narodów.

www.wikipedia.org


Polska enklawa na pruskim terytorium

I tu mamy do czynienia z raczej mało znaną ciekawostką. Otóż mapa z lat 1772-1793, na której możemy zobaczyć okrojoną Rzeczpospolitą Obojga Narodów oraz enklawę, która do złudzenia przypomina Wolne Miasto Gdańsk jest pamiątką po zaskakującym epizodzie w historii nadmotławskiego miasta.

Żołnierze pruskich monarchów - do 1786 roku Fryderyka II Wielkiego, po tej dacie Fryderyka Wilhelma II - przez ponad 20 lat stacjonowali u bram Gdańska. Choć w 1772 roku, w wyniku I rozbioru Rzeczypospolitej Obojga Narodów, Prusy inkorporowały w granice swojego państwa Warmię i Pomorze Gdańskie, nadmotławskie miasto pozostało częścią składową upadającej Rzeczpospolitej Obojga Narodów. W praktyce oznaczało to, że zostało ono oddzielone od Polski i Litwy ponad 200-kilometrowym pasem ziem i tym samym stało się polską wyspą na pruskim terytorium, rozciągającym się od teraz od Łaby aż po Niemen.

Kto i dlaczego nie chciał oddać Gdańska Prusom?

Dlaczego Gdańsk nie odpadł od I RP na rzecz Prus już w 1772 roku, a dopiero w 1793 roku? Przyczyny tego stanu rzeczy można podzielić na dwie kategorie. Po pierwsze, wynikało to ze sprzeciwu europejskich mocarstw, ale każde z nich kierowało się odmiennymi przesłankami. Rosja i Austria, czyli dwóch pozostałych zaborców, nie chciały po prostu zbytniego wzmocnienia Prus. Natomiast Anglia i Holandia obawiały się utrudnień w handlu na Bałtyku i zagrożenia ich interesów handlowych u ujścia Wisły.

Po drugie, nie mniej ważną kwestią był sprzeciw samych mieszkańców Gdańska. Gdańszczanie czuli się poddanymi polskiego króla i jednoznacznie opowiadali się przeciwko wcieleniu ich miasta w granice Prus. Z dzisiejszej perspektywy wydaje się to nieco zaskakujące, gdyż większość mieszkańców Gdańska legitymowała się niemieckim pochodzeniem.

Pamiętajmy jednak, że koncepcja państwa narodowego, którego prawie wszyscy mieszkańcy stanowią jedną wspólnotę o podłożu etnicznym, pojawiła się dopiero w XIX wieku. Reasumując, dla gdańszczan u schyłku XVIII wieku ważniejsza była lojalność wobec polskiego króla, który zagwarantował im szeroką autonomię i szereg przywilejów niż germańskie pokrewieństwo z Prusakami.

W związku z tym, władze Prus rozpoczęły sprytną grę, której celem było złamanie oporu gdańszczan i skłonienie ich do uległości wobec Fryderyka II Wielkiego. Najpierw Prusacy zapewnili, że Gdańsk zachowa w ich państwie uprzywilejowaną pozycję. Kiedy jednak okazało się, że obietnica ta nie wywarła na gdańszczanach żadnego wrażenia, Prusacy podjęli decyzję o wprowadzeniu gospodarczej blokady krnąbrnego miasta.

Niemieckojęzyczna mapa z 1783 roku, przedstawiająca blokadę Gdańska przez Prusy. Niemieckojęzyczna mapa z 1783 roku, przedstawiająca blokadę Gdańska przez Prusy.

Niemieckojęzyczna mapa z 1783 roku, przedstawiająca blokadę Gdańska przez Prusy.

www.fotopolska.eu


Gospodarcza blokada Gdańska i konkurencyjny port

W latach 1772-1773, Prusacy ustanowili w Nowym Porcie oraz Fordonie (obecnie dzielnica Bydgoszczy) komory celne. Celnicy pobierali w nich bardzo wysokie cło za wszystkie towary, które przywożono bądź wywożono z nadmotławskiego portu. Co więcej, Nowy Port miał stać się nie tylko placówką celną, ale przede wszystkim konkurencyjnym portem dla Gdańska. Prusacy rozbudowywali tutejszą infrastrukturę i zachęcali kapitanów morskich jednostek, aby cumowali je właśnie tutaj, a nie nad Motławą.

To jednak nie wszystko. W latach 1775-1793, w podgdańskich Starych Szkotach, znajdujących się obecnie na pograniczu Oruni i Chełmu, Prusacy organizowali konkurencyjne dla Gdańska... jarmarki dominikańskie.

Gdańszczanie nie pozostali dłużni i w odpowiedzi zamknęli jedną z dróg wiodących przez ich terytorium i nałożyli na pruskich przewoźników wysokie opłaty tranzytowe. Natomiast Prusacy zablokowali żeglugę dla gdańskich jednostek w sierpniu 1783 roku, a w październiku tego samego roku wprowadzili praktycznie całkowitą blokadę Gdańska.

I choć w lutym 1785 roku, przedstawiciele Gdańska i Prus podpisali konwencję, która wreszcie zakończyła wieloletni spór (jak nietrudno domyślić się, warunki konwencji nie były dla gdańszczan zbyt korzystne), jego skutki były dla Gdańska opłakane. Oprócz drastycznego spadku wpływów do miejskiej kasy z handlu morskiego i rzecznego, liczba mieszkańców grodu Neptuna spadła z ok. 60 tys. w roku 1772 do ok. 35 tys. w roku 1793. Mimo tego, Gdańsk nadal pozostawał drugim najludniejszym po Warszawie miastem I Rzeczypospolitej, wyprzedzając m. in. Kraków, Lwów, Wilno czy Poznań.

Gdańsk w zamian za przymierze przeciw Rosji

Ale gospodarcze szykany to nie jedyny sposób, którym Prusacy próbowali inkorporować Gdańsk w granice swojego państwa. W 1790 roku Fryderyk Wilhelm II zaproponował I Rzeczypospolitej sojusz przeciwko Rosji. Ceną, jaką zażądali Prusacy od państwa polsko-litewskiego w zamian za wspólne ratowanie jego niepodległości było udzielnie zgody na wcielenie do Prus Gdańska i Torunia.

Przymierze prusko-polskie zostało wprawdzie zawarte w marcu 1790 roku, to już we wrześniu tego samego roku, posłowie wspomnianego na początku artykułu Sejmu Czteroletniego podjęli uchwałę o niepodzielności ziem Rzeczypospolitej. Tym samym odrzucili możliwość odstąpienia Prusom Gdańska. Nie chcieli przehandlować "klejnotu w koronie Rzeczypospolitej" za cenę antyrosyjskiego przymierza z wątpliwym sojusznikiem.

Skutki II rozbioru Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Skutki II rozbioru Rzeczypospolitej Obojga Narodów.

Skutki II rozbioru Rzeczypospolitej Obojga Narodów.

www.wikipedia.org


Daremny opór i gospodarczy upadek Gdańska

Niestety, konsekwentny opór gdańszczan nie był w stanie zmienić biegu historii. W 1793 roku rękoma Prus i Rosji dokonał się II rozbiór (Austria nie brała w nim udziału) chylącej się ku upadkowi Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Polsko-litewski sejm, który obradował we wrześniową noc na zamku w Grodnie otoczony przez wojska rosyjskie, w milczeniu wyraził zgodę na zagarnięcie przez zaborców kolejnych terytoriów. Wśród pruskich zdobyczy znalazł się wówczas upragniony przez nieżyjącego już Fryderyka II Wielkiego i jego następcę Gdańsk.

W połowie marca 1793 roku żołnierze pruscy przekroczyli bramy Gdańska. Władze grodu Neptuna dysponowały wprawdzie własnym wojskiem liczącym ok. 1400 żołnierzy oraz mogły powołać pod broń kilka tysięcy mieszczan, ale jakikolwiek opór był w tej sytuacji bezcelowy. Mimo tego, podczas przejmowania przez Prusaków miejskich fortyfikacji doszło do spontanicznych potyczek, a w mieście wybuchły zamieszki, stłumione dopiero na początku kwietnia.

Już w następnym roku, tj. w 1794 roku, Prusacy pozbawili gdańszczan nadanych im przez polskich monarchów autonomii i przywilejów. Pozbawienie tychże praw w połączeniu z peryferyjnym położeniem Gdańska na mapie państwa pruskiego, odcięciem od dotychczasowego zaplecza gospodarczego - którym była I Rzeczpospolita - czy wreszcie ograniczenia budowlane wynikające z przekształcenia przez Prusaków Gdańska w twierdzę zapoczątkowały gospodarczy upadek Gdańska. Dopiero pod koniec XIX wieku, w związku z częściową rozbiórką okalających Gdańsk fortyfikacji, nastąpił dynamiczny rozwój podupadłego miasta na rubieżach wówczas już II Rzeszy Niemieckiej.

Wielki wiec mieszkańców przeciwko planom włączenia Gdańska do Polski, Targ Sienny, 23 marca 1919. Wielki wiec mieszkańców przeciwko planom włączenia Gdańska do Polski, Targ Sienny, 23 marca 1919.

Wielki wiec mieszkańców przeciwko planom włączenia Gdańska do Polski, Targ Sienny, 23 marca 1919.

www.gedanopedia.pl


Ponury chichot historii

Na koniec warto wspomnieć, że kiedy ponad 100 lat później, w 1918 roku, Polska znowu pojawiła się na mapie Europy, a zwycięskie mocarstwa debatowały po zakończeniu I wojny światowej nad kwestią przynależności państwowej Gdańska, zdecydowana większość gdańszczan wcale nie miała ochoty wracać pod polskie panowanie. W przeciwieństwie do swoich XVIII-wiecznych przodków, gdańszczanie czuli się obywatelami zjednoczonych kilka dekad wcześniej, tj. w 1871 roku, kajzerowskich Niemiec, a Gdańsk uważali za ich integralną część.

Na potwierdzenie tego stwierdzenia wystarczy przytoczyć dwa przykłady, które wymownie obrazują ówczesne nastroje nad Motławą, a dzieliło je nie więcej niż kilkanaście miesięcy. Wiosną 1919 roku, w centrum Gdańska odbywały się demonstracje przeciwko planom włączenia Gdańska w granice Polski. Jak możemy zobaczyć na czarno-białych fotografiach, brały w nich udział dziesiątki tysięcy osób. Kilkanaście miesięcy później, latem 1920 roku, gdańscy dokerzy i kolejarze blokowali zagraniczne dostawy broni dla Wojska Polskiego, które toczyło zacięte boje z Armią Czerwoną o zachowanie niepodległości swojego odrodzonego państwa.

Utworzenie w listopadzie 1920 roku Wolnego Miasta Gdańska było w znacznej mierze podyktowane takim właśnie nastawieniem do Polski niemieckojęzycznych gdańszczan, którzy stanowili ok. 90 proc. jego mieszkańców. Powołanie do życia tego quasi-państwa miało być kompromisem, który miał na celu wyważyć interesy Niemiec i Polski, ale - jak się szybko okazało - nie zadowolił żadnej ze stron. Ale to już zupełnie inna historia.

Wydarzenia

Obchody święta Konstytucji 3 maja Obchody święta Konstytucji 3 maja

Obchody święta Konstytucji 3 maja

uroczystość oficjalna
maj'17 3
środa, g. 11:00
Gdańsk, Pomnik Jana Sobieskiego
Wstęp wolny

Zobacz także

Więcej w kategorii Historia

Opinie (203) ponad 10 zablokowanych

  • 2017-05-03 09:02

    Ciekawe kiedy wybuchnie w Europie kolejna wojna? (33)

    6 lat

    • 38 44

    • 2017-05-03 09:26

      Jak lewica przegra wybory w jakimś dużym kraju typu Francja (11)

      To rozpęta piekło i doprowadzi do wojny

      6 lat

      • 20 10

      • 2017-05-03 09:37

        (1)

        Przeciez kiedys przegrala z sarkozym

        6 lat

        • 6 8

        • 2017-05-03 16:33

          to byl liberal polulista marionetka miliarderow

          6 lat

          • 3 3

      • 2017-05-03 12:15

        To fakt (3)

        Ale na razie Makaron jest hołubiony...;)

        Lewica zadowolona

        6 lat

        • 4 1

        • 2017-05-03 16:35

          on to klon petru glupi narod wybiera idiotow ale co sie dziwic jak 10 mln imigrantow dostalo karty do glosowania wiem bo polacy tam mieszkajacy glosuja podobnie w uk jest

          6 lat

          • 4 3

        • 2017-05-03 16:37

          Francuski Petru (1)

          6 lat

          • 4 2

          • 2017-05-03 17:18

            Jak można mieć żonę 25 lat starszą?

            Jak nic ma Asię Maderska na boku

            6 lat

            • 4 4

      • 2017-05-03 16:36

        W Gdańsku to teraz Targowica rządzi (1)

        6 lat

        • 2 3

        • 2017-05-04 14:21

          dedykacja dla "specjalisty" od Targowicy

          Julian Tuwim: Nazwać kogoś idiota to nie obraza, to diagnoza.

          obserwator

          6 lat

          • 0 1

      • 2017-05-03 16:40

        Niemcy i ruskie dokonywali rozbiorów

        Czyli tak jak dziś by chcieli

        6 lat

        • 6 4

      • 2017-05-03 16:41

        Komoruski przekonywał was że wojny nie będzie

        Ja mu wierze

        6 lat

        • 4 3

      • 2017-05-03 16:43

        Tak

        Będziemy lewaków wywozić do Afryki

        6 lat

        • 3 4

    • 2017-05-03 09:32

      (9)

      Antoni już słyszy wybuchy

      Andr

      6 lat

      • 22 13

      • 2017-05-03 09:36

        (7)

        Polska jest bezpieczna- tak mówił

        Grażyna

        6 lat

        • 7 4

        • 2017-05-03 11:03

          dlatego zwolnił wszystkich doświadczonych generałów (6)

          i nie kupił samolotów ani helikopterów,
          Putin mu wydał rozkaz osłabienia Polski przed rozbiorem,
          Putin tylko nie wie, że po rozbiorze Polski nastąpi rozbiór Rosji.

          6 lat

          • 14 13

          • 2017-05-03 11:21

            A PO przez 8 lat ile takowych kupila? (3)

            Przypomne, ze od 2012 roku nie byli w stanie uzupelnic naboi do helikopterow w Pruszczu Gdanskim i te lataly tylko jako zabawki... Dopiero w 2016 roku to sie zmienilo.

            6 lat

            • 10 12

            • 2017-05-03 16:03

              Kupili jakiś latający kał od USA (1)

              6 lat

              • 0 4

              • 2017-05-04 14:23

                Kał to ci mózg zalewa, a właściwie to co z niego zostało, czyli jedyną szarą komórkę.

                6 lat

                • 0 0

            • 2017-05-04 07:49

              no cóż

              Ziółka długo trzymają ? ' 49 był na misji w Afganistanie bez kulek ?, dopisz jeszcze
              " przez ostatnie osiem lat Polki i Polacy" i jesteśmy w domu, radzę ogarnij się.

              Pilot

              6 lat

              • 3 0

          • 2017-05-03 16:38

            Ruskich generałów

            6 lat

            • 2 2

          • 2017-05-04 08:07

            widziałem wczoraj samolot - mylisz się

            6 lat

            • 0 0

      • 2017-05-03 19:31

        tak to wiatry Tuska po przesłuchaniu

        6 lat

        • 0 2

    • 2017-05-03 09:33

      (1)

      gdy ktoś zastrzeli jakiegoś arcyksięcia

      6 lat

      • 11 6

      • 2017-05-03 09:45

        albo któregoś z Donaldów

        :D

        6 lat

        • 12 7

    • 2017-05-03 13:49

      dla słoików te informacje to nowość

      Pomorzanin z dziada ptradziada

      6 lat

      • 6 2

    • 2017-05-03 13:51

      grubemu trudno uwierzyć

      że prusacy nienawidzili naszego miasta

      6 lat

      • 4 2

    • 2017-05-03 15:25

      nie rozumiem czym maja słuzyć (3)

      Takowe artykuły ?!?

      6 lat

      • 1 6

      • 2017-05-03 20:18

        norma

        Widzę ,że znowu ruszyły do boju zastępy pachołków plaszczaka i szalonego antka.

        na pohybel oszołomom

        6 lat

        • 2 1

      • 2017-05-04 08:09

        twojej wiedzy palancie

        6 lat

        • 2 2

      • 2018-05-03 14:12

        Mają służyć wiedzą.

        5 lat

        • 2 0

    • 2017-05-03 19:30

      wy macie juz na Ukrainie

      6 lat

      • 1 2

    • 2017-05-04 14:19

      Ciekawe kiedy wybuchnie w Europie kolejna wojna

      W grudniu po południu 30 -tego lutego-pasuje.

      a kuku nawiedzonym

      6 lat

      • 0 0

    • 2021-10-28 21:01

      Już jest aneksja Krymu przez Rosję oraz agresja na Donbas i Ługańsk

      Już jest aneksja Krymu przez Rosję oraz agresja na ukraiński Donbas i Ługańsk

      francio

      2 lata

      • 1 0

  • 2017-05-03 09:06

    Niemieckie pacholki i agenci przekupieni przez Prusakow doprowadzili do (27)

    rozbiorow. Historia może sie powtorzyc.

    6 lat

    • 82 37

    • 2017-05-03 09:21

      A honorowym obywatelem członek zbrodniczej WaffenSS (8)

      Za to bohaterowi Solidarności, który nigdy nie był komunistycznym agentem prezydent Gdańska i jego partia odmawiają honorow

      6 lat

      • 20 22

      • 2017-05-03 10:28

        (6)

        Leć do Rydzyka wypłakać się

        6 lat

        • 18 22

        • 2017-05-03 11:01

          Kodomitom i Popaprańcom (5)

          mówimy stanowczo NIE !!!!

          6 lat

          • 19 12

          • 2017-05-03 15:10

            zapominacie o roli biskupów katolickich w Targowicy. (4)

            6 lat

            • 8 4

            • 2017-05-04 09:51

              Historia własnie się powtarza. Dzisiejsze czasy to dokładnie ta sama sytuacja jak pod koniec XVIII w. (1)

              Judasze lewaccy za srebrniki, ruble, euro sprzedają nasza ojczyznę.

              Rejtan

              6 lat

              • 7 4

              • 2022-05-03 08:47

                za dolary byloby atrakcyjniej?

                1 rok

                • 0 1

            • 2017-05-04 14:28

              zapominacie o roli biskupów katolickich w Targowicy (1)

              Lud Warszawy w Powstaniu Kościuszkowskim podziękował tym zdrajcom i sprzedawczykom, spasionym kanaliom wieszając paru na szubienicy.

              obserwator

              6 lat

              • 3 2

              • 2023-05-03 13:28

                W ramach zachowania tradycji. 6 lat temu tez powieszono symbolicznie zdrajców na szubienicach

                11 miesięcy

                • 0 0

      • 2017-05-03 19:32

        tfu

        6 lat

        • 0 0

    • 2017-05-03 09:33

      (10)

      Nie damy kaczystom powtórzyć II wojny światowej

      Beka Zdudy

      6 lat

      • 20 30

      • 2017-05-03 09:40

        Pachołek Makreli ???? (3)

        6 lat

        • 21 15

        • 2017-05-03 18:59

          Nie - pacholki Putina.

          6 lat

          • 3 2

        • 2017-05-03 19:33

          Kaczysta Donald Wędrowniczek? (1)

          6 lat

          • 6 2

          • 2017-05-04 14:29

            Kaczysta Donald Wędrowniczek?

            Nie, schizofrenik z Żoliborza.

            Tw Balbina

            6 lat

            • 1 3

      • 2017-05-03 09:47

        do książek dzieciaku, jeszcze nie jest za późno

        :D

        6 lat

        • 15 4

      • 2017-05-03 11:04

        Satlina i Hitlera wychowali Jezuici (4)

        i to Watykan odpowiada za wojny światowe,
        to był ich plan zniszczenia cywilizacji i wepchnięcia Europy z powrotem w średniowiecze i ciemnotę

        6 lat

        • 11 11

        • 2017-05-03 19:34

          tak (3)

          tak uczą w Moskwie

          6 lat

          • 5 3

          • 2017-05-03 20:28

            do tępego tłuka (2)

            Kto święcił armaty Mussoliniego i Hitlera, kto pomagał hitlerowcom przedostać się do Południowej Ameryki dając im paszporty i pieniądze- WATYKAN.

            na pohybel oszołomom

            6 lat

            • 3 4

            • 2017-05-03 21:28

              Też cię kocham (1)

              6 lat

              • 3 4

              • 2017-05-03 22:16

                SSSSSSSSSSSSSSSS- dalaj zboku.

                6 lat

                • 2 1

    • 2017-05-03 18:30

      (2)

      Tusk to kontynuuje..

      Czmamba

      6 lat

      • 6 4

      • 2017-05-03 19:34

        on nawet przeżegnać się nie umie (1)

        6 lat

        • 5 2

        • 2017-05-04 14:13

          na razie nie ma przymusu.ale kto wie?

          Nie każdy musi znać i odprawiać obrzędy guślarzy.

          wyalienowany

          6 lat

          • 1 2

    • 2017-05-03 22:14

      Historia (1)

      Sam widzisz na zdjęciu manifestacje mieszkańców przeciwko doliczenia Gdańska do polski

      Zastanów się

      6 lat

      • 3 3

      • 2023-05-03 13:31

        zdjęcie szwabów i oprawców którzy czynnie od 1939 roku mordowali Polaków.

        11 miesięcy

        • 0 0

    • 2020-12-31 14:34

      Brak historycznej wiedzy

      Tak uczyli historii za czasow komuny. Widac, ze ta opinia trwa do dzisiaj.

      3 lata

      • 0 0

    • 2022-05-03 08:46

      nie, to byli polacy, wtedy i teraz, polacy katolicy, czyli kategoria nie wzbudzajaca zaufania

      1 rok

      • 0 1

  • 2017-05-03 09:14

    Do dziś widać tą antypolskość w gdansku (10)

    Podejscie do innych, dobitnym przykladem. No ale przy takiej mieszaninie krwi i nacji to mnie nie dziwi

    6 lat

    • 43 112

    • 2017-05-03 09:49

      (1)

      chyba w jednym przypadku - polskiego klubu zza miedzy o biblijnej nazwie

      :D

      6 lat

      • 15 8

      • 2017-05-03 11:14

        Nie martw sie. Lechia tez tam kiedyś dojdzie :)

        Boli Siedzenie ? ;)

        6 lat

        • 6 6

    • 2017-05-03 12:24

      wracaj

      pod Odesse

      carski przybledo

      6 lat

      • 13 1

    • 2017-05-03 19:17

      Puknij sie w czolo

      6 lat

      • 1 3

    • 2017-05-04 14:02

      A mnie dziwi, (4)

      że nie wiesz o prawie całkowitej wymianie ludności w naszym mieście po II wojnie światowej.

      Dana

      6 lat

      • 7 1

      • 2017-05-05 18:44

        nie dziw się za bardzo (3)

        A mnie dziwi, że nie wiesz ,ze jeszcze żyją w Gdańsku czwarte i piąte pokolenia rodowitych gdańszczan narodowości polskiej dla których Wolne Miasto Gdańsk, jest częścią historii tak jak dla niektórych Łuck,Baranowicze itp.

        DZ

        6 lat

        • 4 1

        • 2018-05-03 13:22

          Nikły odsetek tych resztek szwabskich pozostał (2)

          Dziś ponad 95% ludności Gdańska zamieszkuje już 3cie bądź 4te pokolenie rdzennych Polaków. Tylko paru idiotów się tu znajdzie którzy tęsknią za wolnym miastem Gdańsk . Poza tym przynależność Gdańska do Polski od początku istnienia czyli 996 roku aż do dziś to 730 lat a do kolejno Krzyżaków od 1308 roku do 1454 roku. Potem Prusy i zjednoczenie Niemeic 1794-1919. Wyjąwszy wolne miasto gdańsk 1919-1939. Dalej 3cia rzesza 1939-1945 to raptem 290 lat. Poza tym odbudowa Gdańska po największych zniszczeniach w historii tego miasta ponad 90% substancji miasta to już dzieło rąk Polaków. I dziś Gdańsk jest Polskim miastem odbudowane w 100% przez Polaków. Czyli ma charakter typowo Polski

          krizzz

          5 lat

          • 5 4

          • 2018-05-03 13:48

            Idiota nie wytlumaczysz

            5 lat

            • 1 1

          • 2018-05-03 15:16

            Dokladnie tak jak napisales

            Gdansk jest i przewaznie byl polski. Jeszcze w latach 1807-1814 nie byl niemiecki, tylko byl wolnym miastem (protektorat francuski). A Niemcy juz w 1308 wymordowali slowianskich mieszkancow Gdanska.

            tut

            5 lat

            • 2 3

    • 2020-03-23 15:39

      gdańszczanie zza Buga

      Tacy nowi gdanzczanie zwolennicy PO i Adamowitza to chłopi zza Buga przesiedleni w 1945-46.

      Jadu

      4 lata

      • 1 0

  • 2017-05-03 09:17

    piękna historia wielkiego miasta Gdańsk (11)

    O tym mogliby mieć na maturze. Ciekawe czy coś wiedzą. ..

    6 lat

    • 73 7

    • 2017-05-03 11:57

      Dobry tekst dla tych co twierdza ze Gdansk byl niemiecki i pisza Danzing. (2)

      6 lat

      • 13 7

      • 2017-05-04 10:48

        A nie był? "...większość mieszkańców Gdańska legitymowała się niemieckim pochodzeniem."

        Król polski był tylko ich władcą, dlatego do niego się odwoływali.

        6 lat

        • 3 4

      • 2018-05-03 16:05

        "Danzing" to możesz mieć w remizie na Mazurach.

        5 lat

        • 2 0

    • 2017-05-03 13:20

      Tragiczna (7)

      historia a nie piękna !!!! jeszcze nikt nie wspomniał o związku jaszczurczym !!!

      6 lat

      • 4 4

      • 2017-05-03 16:46

        Tragiczna historia wymazywania Poslski z mapy Europy. Polskość to nienormalność... (6)

        Kto to POwiedział i napisał?

        Tak, wnuk SS-mana, Tusk, marionetka Merkel !!!!

        6 lat

        • 7 7

        • 2017-05-03 20:34

          Dedykacja dla śc**rwa pisuarowskiego (4)

          Julian Tuwim: Nazwać kogoś idiota to nie obraza, to diagnoza.

          6 lat

          • 2 1

          • 2017-05-03 21:29

            Pan Bóg też cię kocha (3)

            6 lat

            • 1 2

            • 2017-05-03 22:18

              sp...laj (2)

              w gusła nie wierzę.

              6 lat

              • 1 1

              • 2017-05-04 10:59

                (1)

                Ale chamem i tak jesteś.

                6 lat

                • 1 1

              • 2017-05-04 14:32

                Otrząsnąłeś już gumofilce z obornika, pomiocie fornala.

                6 lat

                • 0 1

        • 2017-05-04 10:49

          To powiedział czy napisał? Bo to jest różnica.

          6 lat

          • 0 2

  • 2017-05-03 09:17

    Ciągle mamy POwtorki z historii (28)

    Targowiczanie latają na skargę do władców innych państw, że ktoś im zabrał koryto

    6 lat

    • 111 97

    • 2017-05-03 09:23

      I ci zagraniczni wladcy wbrew stanowisku polskiej wladzy (2)

      dają lukratywne POsadki wiernym za europejskie srebrniki

      6 lat

      • 29 22

      • 2017-05-03 10:58

        Mówicie o Targowicy w Toruniu czy w Arcybiskupstwie na Wawelu? (1)

        Coś czytałem że dawna targowice była bardzo mocno związana w Kościołek Katolickim. Czy się mylę?
        Także jest to powtórka ale ta znowu na kolanach przed emisariuszami państwa Watykan.
        Przypomnijcie też sobie znane słowa Kościuszki o Kościele Katolickim.

        6 lat

        • 24 12

        • 2017-05-04 13:47

          Kościuszko kazał tych biskupów wieszać i rozbrat Państwa od Kościoła czynić...

          To ten znany Polak z naszej i amerykańskiej historii, dzięki któremu dziś na wielu sztandarach wypisujemy: "Za wolność naszą i waszą" oraz "Żywią i bronią"

          K.

          6 lat

          • 3 1

    • 2017-05-03 09:34

      (7)

      Pan Zbyszek nawet się rozpłakał jak donosił

      Kaczor Smoleński

      6 lat

      • 14 16

      • 2017-05-03 09:36

        Kodomita czy Popapraniec ? (3)

        6 lat

        • 17 13

        • 2017-05-03 10:59

          Nie Anty-watykańczyk i anty-toruńczyk. (2)

          wnuk Kościuszki

          6 lat

          • 9 10

          • 2017-05-03 11:59

            Lewak

            6 lat

            • 8 8

          • 2017-05-03 12:22

            ty jestes po prostu zwykłym głupkiem :)

            6 lat

            • 7 4

      • 2017-05-03 19:36

        Kaczor Donald Brukselski? (2)

        6 lat

        • 6 4

        • 2017-05-03 22:21

          Kaczor Donald Brukselski?

          Nie, skarlały schizofrenik z Żoliborza.

          6 lat

          • 6 4

        • 2018-05-03 19:31

          mc kwacz, któremu ubecja teczuszkę sfałszowała

          jako jedynemu z całej solidarnościowej opozycji...

          ooo... kurna, już dwunasta ....

          5 lat

          • 0 0

    • 2017-05-03 11:51

      (3)

      Udajesz głupa czy nim jesteś? Moze dla przypomnienia twojego pustego łba, to Waszczykowski pierwszy się wychylił i poleciał do Komisji Weneckiej. Pamiętaj nie pisz bzdur , najpierw się sprawdza newsy a potem pisze opinie.

      mikołaj

      6 lat

      • 14 9

      • 2017-05-03 19:37

        celowo to zrobił (1)

        żeby POpaprańcy nie zdążyli

        6 lat

        • 5 5

        • 2018-05-03 19:36

          takiego Wała Szczykowski, by nie zrobił

          przypadek ?

          nie sądzę.

          5 lat

          • 0 1

      • 2017-05-03 20:38

        mikołaj

        Szkoda wysiłku żeby tej nędzy umysłowej z ciemnego luda cokolwiek tłumaczyć ich odmóżdżony łeb i tak nic nie potrafi pojąć.

        na pohybel oszołomom

        6 lat

        • 3 2

    • 2017-05-03 11:51

      targowiczanie dorwali się do żłobu (3)

      twierdzą, że bronią wolności - tak jak Generalna Konfederacja Koronna (oficjalna nazwa konfederacji targowickiej) i tak jak Rosja nie zabierała w okupowanych krajach praw i wolności obywatelskich od razu, tak oni je stopniowo ukazami ("ustawami" uchwalanymi na rympał) podkopują i roztaczają.

      Czytajcie przypisy do Pana Tadeusza i III części Dziadów - MIckiewicz to był niezły geniusz i prorok.

      6 lat

      • 16 6

      • 2017-05-03 15:13

        i jeszcze relacje Targowicy z biskupami. Obecnie tez obecni targowiczanie cały czas na klęczkach. (1)

        6 lat

        • 8 1

        • 2017-05-03 20:41

          podziękowanie

          Dlatego lud Warszawy podziękował tym sprzedajnym spasionym tzw. biskupom i w 1794 roku paru z nich zadyndało na szubienicy.

          6 lat

          • 8 1

      • 2017-05-04 10:23

        Mickiewicz pisal Pana Tadeusza w Paryźu, nadzieje pokladal w napoleońskich podbojach, w Księstwie Warszawskim i wojńie z Rosją i Prusami

        zawsze czerpaliśmy nadzieję z dalekiego Zachodu a rozpacz z sąsiedztwa

        6 lat

        • 2 1

    • 2017-05-03 17:33

      Ciągle mamy POwtorki z historii (2)

      Jakim to trzeba być człowiekiem aby wierzyć w PIS i jego dobre zmiany , mam 36 lat i dodam że pracuję w prywatnym przedsiębiorstwie jako pracownik fizyczny więc raczej nie jestem oderwany od koryta . Czy wy wyborcy pis-u nie potraficie inaczej ?? Potraficie tylko wyzywać i mieszać z błotem innych mających swoje własne zdanie?

      Radek36

      6 lat

      • 9 9

      • 2017-05-03 19:38

        chłopo robotnik się odezwał (1)

        niedługo emeryturka spadnie do 2000 co?

        6 lat

        • 3 6

        • 2017-05-03 20:44

          dojna zmiana

          Za 2000 zł. da się wyżyć, za to jak ty dożyjesz do emerytury po 65 latach to za 500 zł. zdechniesz w pół roku.

          6 lat

          • 3 2

    • 2017-05-04 00:23

      Zanim coś napiszesz baranku to poczytaj (4)

      inicjatorami Targowicy byli ówcześni purpuraci kleru katolickiego, którzy po raz kolejny w historii zaprzedali się obcym siłom, byle utrzymać własne koryto. Widzisz kogo wielbisz baranku?

      GP2

      6 lat

      • 8 3

      • 2017-05-04 09:59

        platfusy to dokładnie ci którzy zaprzedali się obcym siłom, byle utrzymać własne koryto. (2)

        oderwani od koryt sprzedają Polskę za stołki i Judaszowe srebrniki

        6 lat

        • 4 5

        • 2017-05-04 14:38

          (1)

          Klasyczny przykład prymitywa, przedstawiciela ciemnego luda, wyedukowanego po trzech klasach podstawówki i to zaliczonych korespondencyjnie..

          obserwator

          6 lat

          • 2 3

          • 2018-05-03 16:08

            Siostro, pacjent majaczy.

            5 lat

            • 2 0

      • 2017-05-04 10:19

        a ci "obcy" wtedy to były zaborcze imperializmy dążące do wymazania Polski z mapy, przez wcielenie do swych terytoriow i homogenizację (rusyfikację, germanizację)

        a teraz to nasza wlasna Unia Europy, za której powstanie składaliśmy ofiarę krwi od czasów Powstania Listopadowego po RWE, w ktorej władzach są nasi przedstawiciele, która dba o naszą integralność terytorialną i polityczną bardziej, niż nasz obecny pokraczny "żąt"

        6 lat

        • 2 2

    • 2017-05-04 07:52

      nareszcie

      Teraz tow.prokurator się za to weźmie.

      6 lat

      • 2 1

  • 2017-05-03 09:20

    (7)

    Ciekawa historia. Wszystko jest duzo bardziej skomplikowane niz sie niektorym asom dzisiejszej polityki wydaje:)

    dh

    6 lat

    • 63 2

    • 2017-05-03 09:28

      Bycie zdrajcą nie jest skomplikowane (1)

      Tylko zdrajcy próbują tak tłumaczyć swe czyny

      6 lat

      • 13 16

      • 2018-05-03 14:16

        Za to prawdziw patrioci

        maja jedna niezachwianą wersję i żadnych wątpliwości.

        5 lat

        • 1 1

    • 2017-05-03 09:35

      Tu nic nie jest (1)

      skomplikowane !!!!

      6 lat

      • 5 3

      • 2017-05-03 09:36

        Nawet towarzysz Piotrowicz z PiSSu to wie

        6 lat

        • 9 9

    • 2017-05-03 11:58

      (2)

      Tak, tylko ze politycy zawsze budują sobie drogę ucieczki.Teraz jest tak samo , pamiętny rok 1939 i ucieczka rządu i zostawienie narodu samego.Dzisiaj tez mają juz przygotowaną drogę ucieczki.

      jacek

      6 lat

      • 8 0

      • 2017-05-03 12:42

        Fakt, ucieczka polskich władz do Rumuni to był błąd. Trzeba było bić się z narodem do samego końca.

        Za granicę trzeba było wysłać jakiś przedstawicieli. Trudno mi sobie nawet wyobrazić, jak wódz naczelny może spie...ć ze swojego kraju ogarniętego wojną. Niestety całą tą sprawę wykorzystali później komuniści do podważenia prawnej legitymacji rządu na uchodźstwie.

        dh

        6 lat

        • 4 3

      • 2017-05-03 20:48

        diagnoza

        Znany z ucieczki z miejsc zagrożonych,vide Smoleńsk, niejaki antek szaleniec, tą kamarylę oszołomstwa nauczy sztuki spie....nia.

        6 lat

        • 2 1

  • 2017-05-03 09:23

    Pora na powrót. (11)

    Najwyższa pora na powrót starej władzy. Dość już rządów pisiorów

    Polak

    6 lat

    • 65 99

    • 2017-05-03 09:24

      POdpisz się właściwie - Niemiec (7)

      Gdynianin

      6 lat

      • 26 19

      • 2017-05-03 09:36

        (5)

        Pis = Putin

        6 lat

        • 18 27

        • 2017-05-03 09:43

          Kodomita ????

          6 lat

          • 16 11

        • 2017-05-03 09:45

          Putin to Stalin. (1)

          PO = złodzieje i kombinatorzy.

          robol polski

          6 lat

          • 22 17

          • 2017-05-04 14:41

            robol polski

            czyli przygłup wolski.

            6 lat

            • 1 1

        • 2017-05-03 11:06

          PO - pruski orędownik

          6 lat

          • 16 13

        • 2017-05-03 16:51

          Tuskin = Putin

          6 lat

          • 7 5

      • 2017-05-03 20:50

        Gdynianin

        Chwilowo na przepustce z Kocborowa. Jutro będzie powrót ,kaftan i podwójna lewatywa po obchodzie.

        p[ielęgniarz

        6 lat

        • 3 3

    • 2017-05-03 11:32

      Wazelina,

      zamiast smarować jarcia, trwa na łączach internetowych?

      Pozdrawiam

      6 lat

      • 7 7

    • 2017-05-03 19:40

      POkrzycz sobie na marszu Targowiczan 6 maja z SBekami

      6 lat

      • 7 5

    • 2017-05-03 19:59

      To najpierw zmuście swoich liderów, by wzięli się do roboty i zaczęli stanowić prawdziwą opozycję do PIS

      Z konkretnymi i realnymi pomysłami, alternatywami, uczestnictwem w debacie publicznej, dyskusjach, a nie działaniem na zasadach opozycji totalnej czyli "nie, bo nie" i "nie, bo to pomysł PIS". Bez tego i jeszcze dodatkowo z walką między opozycyjnymi partiami to PIS będzie u władzy jeszcze dłuuuugo. Taka opozycja jak obecnie tylko cieszy Kaczyńskiego.

      6 lat

      • 9 1

  • 2017-05-03 09:30

    Gdańscy komuniści w 1920 blokowali dostawy broni (8)

    Dla polskiego wojska. Gdańscy...

    6 lat

    • 61 9

    • 2017-05-03 13:07

      coś więcej ?!

      6 lat

      • 0 9

    • 2017-05-03 13:21

      to nie zadni komunisci (2)

      tylko dokerzy. wszak dzieki temu jest w NewPorcie ulica Strajku Dokerów.
      ps jesli kto widział komunistę targającego wory na plecach to łapka w górę

      6 lat

      • 2 10

      • 2017-05-03 13:57

        Ale komuniści ich podżegali

        Że niby bedzie "nowy robotniczy porządek"

        6 lat

        • 10 2

      • 2017-05-03 14:39

        Ów strajk dokerów miał miejsce w 1946 roku

        jedną z jego ofiar był Karol Gronkiewicz, UBek, potem patron ulicy Sportowej/Gronkiewicza/teraz Strajku Dokerów

        mfalmesimba

        6 lat

        • 11 0

    • 2017-05-03 13:28

      No i co z tego? Akurat dziś w Gdańsku nie ma już tych ludzi więc po co bić pianę?:) (1)

      dh

      6 lat

      • 3 8

      • 2017-05-03 19:42

        dla potomnych

        żeby wiedzieli kto obok mieszka

        6 lat

        • 5 2

    • 2017-05-03 19:41

      wystarczy (1)

      pomogli nam Węgrzy

      6 lat

      • 4 3

      • 2017-05-03 20:54

        pomogli nam Węgrzy

        Tylko, że transporty zablokowali Czesi.
        Trzeba czytać więcej i dokładnie.

        zorientowany

        6 lat

        • 1 1

  • 2017-05-03 09:35

    (1)

    3 maj to święto osób nieznających historii miłośników prus. Których jurgieltnicy uchwalili ustawę zasadniczą uchwalająca w Polsce dziedziczną saską (niemiecką) monarchię na co nikt poza prusami nie mógł się zgodzić. Rezultatem tego były rozbiory i upadek kraju. To świętowanie upadku. Warto wspomnieć że jak już opadł kurz kluczowe części Polski na czele z warszawą znalazły się w prusach...

    6 lat

    • 13 21

    • 2018-05-03 15:46

      Konstytucja była 3. w Europie, m.in. po korsykańskiej.

      5 lat

      • 0 1

  • 2017-05-03 09:38

    "Francuskojęzyczna mapa z 1783 roku" - ach ci poligloci ... (1)

    :D

    6 lat

    • 21 5

    • 2017-05-04 10:53

      A co pomylili pierwotnie języki? Bo już jest "niemiekojęzyczna".

      Czyli to potwierdza, że to ludzie z Trójmiasto.pl czytają na bieżąco komentarze i jednocześnie je wypisują.

      6 lat

      • 0 1

1
2
3

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

TV Filmy

5994

Ten tunel ratował kiedyś życie (69)

więcej (1566)

Katalog.trojmiasto.pl - Muzea

więcej

Sprawdź się

Sprawdź się

Gdzie w Gdańsku w XIX wieku znajdowała się słynna Hala Plażowa?

 

Najczęściej czytane