• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Elewacja zabytkowej Dyrekcji Kolei odzyska dawną świetność

Katarzyna Moritz
28 września 2015 (artykuł sprzed 8 lat) 
  • Remont elewacji gmachu Dyrekcji Kolei przy ulicy Dyrekcyjnej w Gdańsku.
  • Remont elewacji gmachu Dyrekcji Kolei przy ulicy Dyrekcyjnej w Gdańsku.
  • Remont elewacji gmachu Dyrekcji Kolei przy ulicy Dyrekcyjnej w Gdańsku.
  • Tak rozstawiano rusztowania przy głównej fasadzie Dyrekcji Kolei przy ul. Dyrekcyjnej.
  • Gmach Dyrekcji Kolei przed remontem.

Stuletni, monumentalny budynek Dyrekcji Kolei w Gdańsku zyska iluminację, będzie miał też odnowione elewacje wraz z rzeźbami i ozdobnymi detalami. Władze kolei nie chcą, by ich siedziba odstawała od zmieniającego się otoczenia.



Czy znała(e)ś historię budynku Dyrekcji Kolei?

Budowa gmachu Dyrekcji Kolei przy ul. Dyrekcyjnej 2-4 zobacz na mapie Gdańska została zakończona tuż przed rozpoczęciem I wojny światowej. Obiekt, który ma 3,7 tys. m kw. powierzchni i 265 pokoi dla (jak zakładano wtedy - 500) urzędników, budowano prawie cztery lata. Jego atutem jest nie tylko zbudowana z rozmachem konstrukcja i piękne elewacje, ale też wyposażenie i aranżacja wykonana ze smakiem, a nawet pewnym przepychem.

Budynek, mimo iż klasyczny w formie, był zaopatrzony we wszystkie nowości ówczesnej techniki. Prócz takich wygód, jak centralne ogrzewanie, światło elektryczne i domofon, urzędnikom ułatwiały życie również synchronizowane zegary, windy osobowe i towarowe czy centralny odkurzacz.

Czytaj też: Co kryje w sobie stuletni budynek PKP?

Jeżeli jednak jego wnętrze nawet dziś zachwyca, to nie można tego było powiedzieć o szaroburych elewacjach, na których gołym okiem było widać osypujący się tynk i nadgryzione zębem czasu ciekawe detale, okładziny czy rzeźby wykonane z beżowego (kiedyś) śląskiego piaskowca.

Wkrótce ma się to zmienić, bo rozpoczął się remont, o który kolejarze zabiegali od lat. Po raz ostatni elewacje były odnawiane w latach 80. XX wieku.

- Rozpoczęliśmy prace przy elewacji frontowej i południowej od strony Zieleniaka. To spory koszt, wynoszący 2,9 mln zł. Po zakończeniu prac budynek zyska iluminację od frontu - zapowiada Krzysztof Piekarski, dyrektor regionalny Departament Eksploatacji Nieruchomości w PKP S.A.
Piaskowiec, z którego wykonana jest fasada, zostanie oczyszczony z wieloletnich zabrudzeń, a tynki będą uzupełnione. Rekonstrukcji zostaną poddane posągi zdobiące budynek, będące personifikacjami czterech filarów gospodarki pruskiej: wiedzy, rolnictwa, przemysłu oraz handlu.

Remont jest wykonywany pod ścisłym nadzorem konserwatora zabytków.

- Przywrócimy budynkowi wygląd, który miał sto lat temu, gdy był wizytówką miłą dla oka przyjezdnych, tym bardziej, że jest to nasza brama do Trójmiasta. Wokół powstaje wiele ciekawych budynków, takich jak Europejskie Centrum Solidarności czy biurowiec Tryton, więc nie chcemy odstawać od otoczenia. Nie mamy się czego wstydzić, bo budynek jest piękny - podkreśla dyrektor Piekarski.
Prace są podzielone na etapy. Elewacja frontowa i południowa, z przerwą na okres zimowy, mają odzyskać dawny blask do czerwca przyszłego roku. Pozostałe dwie, mniej widoczne elewacje, będą remontowane w kolejnych latach, najprawdopodobniej w 2017 roku. Całość prac przy wszystkich elewacjach ma kosztować w sumie 8 mln zł.

Dyrekcja Kolei i bastion polskości

  • Projekty gmachu kolei zachowane w archiwach.
  • Projekty gmachu kolei zachowane w archiwach.
  • Projekty gmachu kolei zachowane w archiwach.
Projektantem gmachu Dyrekcji Kolei był Alexander Rüdell, główny radca ds. Budownictwa Kolejowego w Królewskich Kolejach Pruskich. Był on też autorem projektu dworca w Luksemburgu, Dyrekcji Kolei w Strasburgu, uczestniczył w powstawaniu planów dworców w Metzu, Hamburgu, Lipsku i Darmstadcie.

W związku z tym, że gmach został oddany do użytku na kilka miesięcy przed wybuchem I wojny światowej, to jako siedziba pruskich kolei funkcjonował stosunkowo krótko.

W powstałym po wojnie Wolnym Mieście ustaleniami traktatu wersalskiego przekazano zarząd oraz majątek kolei Polakom. Także w rękach polskich znalazł się gmach dyrekcji kolei.

Następne lata okazały się być pasmem sporów pomiędzy przedstawicielami obu narodów. Częściowo opustoszały gmach pozostawał jednak wciąż w rękach polskich i z czasem stał się siedzibą wielu polskich organizacji, odbywały się tam spotkania gdańskiej Polonii, lekcje, próby teatralne i muzyczne, zajęcia sportowe, a nawet ćwiczenia Polskiej Tajnej Organizacji Wojskowej. Życie Polaków zorganizowało się wokół budynku, który stał się swoistym bastionem polskości, dyskryminowanej w Wolnym Mieście.

We wrześniu 1939 r. gmach został po krótkiej walce zdobyty już pierwszego dnia wojny. Niemcy zorganizowali w nim siedzibę Wehrmachtu oraz tymczasową dyrekcję dla wskrzeszonych Kolei Pruskich.

Podczas wojny spłonęła jedynie więźba dachowa, gmach zaraz po zakończeniu działań wojennych odremontowano z nieznacznymi zmianami w układzie wnętrz.

W 1945 r. do budynku wprowadzili się urzędnicy polskiej Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych. W 1984 r. odbył się remont części fasady, a w 2002 r. przeprowadzono remont dachu.

W okresie powojennym zaginęła część rzeźb z fasady: dwie spośród czterech grup puttów zostały najprawdopodobniej zniszczone podczas remontu fasady, dwie brakujące statuy autorstwa Stanislausa Cauera udało się odnaleźć w jednym z magazynów kolejowych, niestety w opłakanym stanie. Obecnie mają powrócić na swoje miejsce.

Powyższe informacje zostały opracowane na podstawie pracy Katarzyny Wojtczak pt. "Gmach Dyrekcji Kolei w Gdańsku".

Opinie (111) 2 zablokowane

  • (8)

    Jak wyremontuja, to bedzie kolejna wojna i wróci do Niemiec.

    • 16 103

    • bardziej mnie niepokoi po co dyrekcji az tak duzy budynek ? (5)

      to swiadczy ze mamy nadmiar urzedasow a to koszty. Goo..o bedzie zawsze skoro kazda grajdolkowa instytucja ma tylu urzednikow . Do sprawnego dzialania wystarczy 1 dyrektor i zastepca , dwie ksiegowe i komputery a nie setki stolkowych dziadkow lesnych . Podali oficjalnie ze w USA na 350 000 000 ludzi jest w stosunku do ilosci ludzi w PL dziesiec razy mniej urzednikow i kraj jest sprawny jak Szwajcarski zegarek a w PL nadal droga kicha i miliony prezesikow do spraw kibla i schodow. Dalego tak nie ujedziemy !. Ci urzednicy z tego budynku nie wiedza ze utrzymanie takiej kubatury plus ogrzewanie i media oraz takin nadmiar urzednikow to mnozenie zbednych kosztow za ktore musza ludzie potem zaplacic w coraz to nowych cenach biletow i innych bzdetow > to kto jest tam dyrektorem ds. ekonomii skoro tak sie marnuje pieniadze ? wcale nie dziwi fakt ze koleje wiecznie sa w zapasci finansowej skoro mnoza zbedne koszty.

      • 13 13

      • mis musi byc duzy he he

        • 7 2

      • (2)

        1/ Byłeś w środku? Nie. To się wybierz i zobacz choćby klatkę schodową, a będziesz wiedział po co to odnawiać,
        2/ Budynek może być wykorzystywany przez wiele firm, tak jak w okresie WMG,
        3/ 500 urzędników jak na firmę, która zatrudniła kiedyś 600 tys. luda to chyba nie tak dużo. Nie wiem ilu ludzi pracuje teraz na kolei, ale sądzę, że we wszystkich spółkach jest niewiele mniej.

        • 10 5

        • jakos dziwnie '' semafor '' pan Jobs mial mniej ludzi do obslugi firmy globalnej ! (1)

          wiec nie bredz ze kolej musi miec tysiace prezesikow zeby ten grajdolek prowadzic bo to bzdura. Ludziom wmowiono takie brednie i w ten kit uwierzyli. Gdyby w USA tak wszystko funkcjonowal po dziadowsku to by tam wszystko upadlo dawno a jakos dziwnie tam jest mocarstwo i globalne koncerny a w PL kraj cymbalow i wyimaginowanych prezesikow i spoleczek do obslugi torow ,peronow i bog wie czego jeszcze . To zwykle wydmuszki zeby z ludzi sciagac szmal . Jobs nie potrzebowal tylu ludzi do obslugi a jego firma to imerium globalne a tu nagle kolej potrzebuje tysiace urzedniczkow tyle ze poki co to zadne imperium lecz grajdolek wiec cos nie tak. Kazdy urzednik ci wmowi jak jest potrzebny zeby papierki przewracac w jakze odpowiedzialnej pracy bo ma mozg wyprany i mysli ze wykonuje cos waznego i ze pracuje bo dlugopisy segreguje i je roznosi i liczy i gumki doczepia! PRL umyslowy .

          • 0 9

          • Jedź do USA

            Nikt ci nie broni. Może Jobek cię zatrudni, choć sądząc z twojej wypowiedzi to raczej nie. Poza tym z takimi poglądami możesz mieć bardzo duże kłopoty z uzyskaniem USA-ńskiej wizy.

            • 3 0

      • w tym budynku mieszczą się

        siedziby kilku spółek z Grupy PKP, a przypominam, że każda z nich odpowiada za coś innego. Kolej to nie tylko pociągi, to również nieruchomości, energia elektryczna, informatyka, tory itp. itd. ten oddział w Gdańsku obsługuje 3 województwa. część pomieszczeń jest wynajmowana firmom zewnętrznym. a same spółki PKP, podobnie, jak obecnie wszystkie firmy, podlegają restrukturyzacji, zmniejszaniu zatrudnienia, likwidacji oddziałów itp. tak więc, spokojnie, za parę lat przeniosą się do mniejszego budynku.

        • 2 1

    • Dużo pomieszczeń jest pod wynajem.

      • 10 0

    • ark

      do Niemiec to OK - nikt tego nie zauważy; oby nie do Rosji .....

      • 0 2

  • Dziwne że peowskie władze jeszcze go nie sprzedały (17)

    W końcu wyprzedaż majątku to jedyne z czym sobie radzą, bo można sporo zarobić na boku. Mam nadzieję że Polacy 25 października wybiorą mądrze, a nie po raz kolejny układ.

    • 129 106

    • idąc twoim tokiem rozumowania (1)

      a kto zarobił na przekazaniu Stoczni Gdańskiej Ukraińcom. Przypomnę tylko, że prezesem został niejaki Andrzej Jaworski z Pis.

      • 39 14

      • Bosz....

        Idąc twoim tokiem rozumowania mamy do wyboru PiSiorów lub POpaprańców, są jeszcze inne partie, na które można głosować. Przez takich jak ty mamy w Polsce kibel.

        • 6 3

    • Wybory??? Taki masz wybór jak między dżumą a cholerą (4)

      Po prostu jedna banda złodziei zastąpi drugich. Ty myślisz, że po zmianie nie będzie układu? Mentalność knura przy chlewie się nie zmienia, będzie żarł dopóki mu pozwolą. Nastąpi zmiana przy korycie i tyle.

      • 28 14

      • Tylko dwie partie startują? (3)

        • 13 7

        • A co wliczasz w to jeszcze PSL ze swoim stałym elektoratem krus'owców (2)

          Kukiza, któremu pary w kotle starczyło tylko na bezprogramowość, czy lewicę która w ogóle nie wiadomo co sobą reprezentuje??? Smutne to. A najbardziej mnie bawią wiecznie te same gęby w tv, tylko podpisy przynależności partyjnych pod nimi co pół roku inne. Nie mają etyki ani przekonań, nie mają stabilnych poglądów, lezą tam gdzie im pozwolą wleźć... Byle tylko przy korycie - obojętnie z kim, obojętnie pod jakim sztandarem.

          • 31 1

          • NowoczesnaPL (1)

            jest jeszcze

            • 6 20

            • Nowoczesna?

              Ano jeszcze jest. Ale po wyborach zniknie bezpowrotnie. Ludzie nie wybiorą do Sejmu najemników obcych banków.

              • 7 4

    • PiS postawi pomnik Lecha a w środku (1)

      będzie Kościół
      doświadczenie brania na boku widzę masz opanowane do perfekcji układowcu

      • 19 19

      • lepszy kościół niż tysiące imigrantów z Afryki

        A także zegarki, cygara etc

        • 20 21

    • StoiicaBetonElektoratu (3)

      I Ty chcesz żeby urzędnicy (oraz ich rodzinki.pl) i największa ilość "yntelygencjy" zaimportowanej ze wsi od Elbląga po Lębork przez ostatnie 10-12 lat głosował inaczej niż dotychczas? Czyli beton PO? Rozczaruję Cię, w gdańsku już niemal nie ma dawnego ducha "Solidarności". Zostały komunały partyjników PO i wyprzedaż wszystkiego co było i świadczyło o Polsce i Gdańsku. Nawet teraz kiedy już wiadomo że Stocznia została sprzedana decyzjami politycznymi (Rakowski zaczął, Lewandowski sprzedał, Tusku dobił), kiedy wiadomo że to UE kazała zamykać stocznie "bo nie rentowne i nie dopłacamy" (sami Niemcy zrobili dokładnie na odwrót i dzisiaj budują piękne statki) tu w Gdańsku się wmawia i straszy PiSem. Otóż nie wiem czy Jaworski czy inny aparatczyk PiSowski nią rządzi, wiem że dobrze rządzi. Budowane są żaglowce (latem popłynął do odbiorcy jeden z nich), zbudowano w stoczni część dziobową tzw gruszkę do "Queen Mary II" a i statek wojenny został oddany. Kiedyś dopuki był przemysł ciężki przewagę mieli robotnicy. Dzisiaj po 25 latach tzw wolności i "produkcji" kolejnych legionów (UG, PG) frustraci bez pracy głosują na PO, bo ci im obiecują lekką pracę (hejtera np) i świetlaną przyszłość. Sami niczego nie zrobią, bo nikt nie nauczył działać, tylko być kujonem i omnibusem. Rączki pracą nieskalane, garną się do urzędów i tak rośnie armia nierobów PO.

      • 21 16

      • Masz jakiś kompleks magistra? Z trudem

        zrobiłeś maturę w wieczorówce panie Dopuki.

        • 6 10

      • Wzorem jest Pomaska. W aparacie od lat młodzieńczych.

        • 9 1

      • ale Cie bolą plecy od tego Elbląga, Lęborka, PG i UG, weź stoperan, żebyś sr*czki z zazdrości nie dostał.

        • 3 4

    • Daj spokój ! Tutaj w 3-city tłuszcza od dawna otumaniona prosto jak sanacyjny chłop

      i jeszcze dalej się "chwalą" w mediach że to niezniszczalny bastion PeŁo.

      • 18 9

    • Najpierw wyremontuja za państwowe a potem sprzedzą za bezcen. Albo przekażą za zlotowke jakiejś fundacji.

      • 6 7

    • dziwne? (1)

      Wiekszosc Polski zostala rozsprzedana niestety pod pisu rzadami , historyku. Tak wypaczane sa realia przez zwolennikow partyjnych !!!!

      • 3 5

      • Naucz się pisać po polsku gimbusie

        Tak, na pewno przez niecałe dwa lata rządów PiS wyprzedano większość majątku. Śmieszny jesteś trollu.

        • 2 0

  • Mam nadzieję, że nie przyjmie kolorystyki większości remontowanych bloków (1)

    • 88 3

    • dlaczego? majtkowy róż połączony z oranżem i zgniłą zielenią jest taki piękny....

      • 9 0

  • Ależ budynek kolei nie odstaje wcale od otoczenia.. (6)

    Obok jest okropny zieleniak, jakiś obrzydliwy parking z rurek aluminiowych, sypiące się kamienice... Bardzo ładny budynek kolei obudowali szkaradzieństwami i cała ta okolica jest średnio przyjemna.

    • 166 17

    • (1)

      Kamienice są piękne tylko zaniedbane . Jedne z nie wielu naprawdę wielkomiejskich kamienic w Gdańsku

      • 36 1

      • Jak zaniedbane to pewnie miasto ma większość we wspólnocie.

        • 11 2

    • No ale siedziba ateneum naprzeciwko ich troche zawstydza.

      • 11 2

    • co racja to racja (1)

      Dla nikogo sposrod mieszkancow Gdanska nje ulega watpliwosci , ze okropny zieleniak to szpecace szkaradzienstwo . Jedynie gdanski konserwator zabytkow chce go uznac za zabytek . Najlepiej klasy zerowej . Pogratulowac wiedzy , zmyslu estetycznego i fachowosci .

      • 14 4

      • ... nie wymądrzaj się , ty nawet nie wiesz jak go budowano.

        • 0 0

    • Zieleniak jest spoko, tylko jego elewację trzeba odnowić ...

      • 2 4

  • Po co remontować jak z tyłu strzelili coś tak obrzydliwego górującego nad tym budynkiem.

    • 60 27

  • departament eksploatacji nieruchomaści pkp (2)

    Ale podziałkowali ten "tort" (PKP)oczywiscie tylko dla zaproszonych z rodziny i znajomych.

    • 28 6

    • Nie jest to osobna spółka, tylko departament wydzielony w PKP do eksploatacji nieruchomości, jak w każdej powiedzmy dział administracyjny. Z racji dużego majątku jest on niezbędny. Zanim coś napiszesz zapoznaj się.

      • 4 0

    • dementi

      nie jestem ze znajomych i rodziny. wyjątki się zdarzają :P

      • 0 0

  • W końcu ten budynek będzie się świetnie prezentować (1)

    • 63 2

    • największy problem, że jest mało wyeksponowany bo jest przesłonięty estakadą.

      dla podróżnych w pociągu praktycznie niewidoczny a i jadąc samochodem łatwo przeoczyć

      • 10 1

  • budynek ładny ale cóż (3)

    otoczenie pozostawia wiele do życzenia,; Zasłania go wiadukt; poza tym postawią zaraz kolubrynę ze stali i metalu na jego tyłach że bez mapy się go nie dojrzy smutny ten Gdańsk i h

    • 75 16

    • Smutna to jest ZUZA

      • 4 15

    • (1)

      "Kolubrynę " budują od tylu gdzie kiedyś była zabudowa wiec nie gadaj głupot ..

      • 4 9

      • i co podoba ci się

        ro jest miasto twoich marzeń, groch z kapustą bez stylu?!

        • 3 0

  • Remont tak. (2)

    I dobrze, bo to piękny gmach tylko zapuszczony.
    W młodości często koło niego przechodziłem. Szedłem z przyjaciółmi do kina
    "Gedania" które było tuż obok.

    • 67 1

    • (1)

      oby nie umieszczali tam pruskich czy niemieckich symboli jak na dworcu. to przesada. to jakby napluc na grob tych co gineli za polskosc miasta.
      opamietajcie sie ludzie!

      • 5 6

      • Za wolność Gdańska walczyli i ginęli żołnierze bratniej Armii Radzieckiej.

        • 1 1

  • jeszcze trzeba odnowic Zieleniak (2)

    Ikone gdanskiego modernizmu

    • 92 3

    • na żółto tak dla zmyłki

      • 16 3

    • odnowić i wyprostować

      bo się troszkę od pionu odchylił.

      • 4 1

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane