• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Kontrowersje wokół nazw ulic Sołdka i Pstrowskiego

Rafał Borowski
4 czerwca 2017 (artykuł sprzed 6 lat) 
Po lewej Wincenty Pstrowski, po prawej Stanisław Sołdek. Po lewej Wincenty Pstrowski, po prawej Stanisław Sołdek.

Trzy lewicowe organizacje podejmują działania ws. pozostawienia dotychczasowych nazw sześciu ulic w Gdańsku, które według IPN-u obejmuje tzw. ustawa dekomunizacyjna. Wśród nich znajdują się te upamiętniające Stanisława Sołdka zobacz na mapie GdańskaWincentego Pstrowskiego zobacz na mapie Gdańska - tzw. przodowników pracy z pierwszych lat istnienia Polski Ludowej. Jakie argumenty przedstawiają przeciwnicy i zwolennicy wymazania obu patronów z mapy miasta?



Czy ulice Sołdka i Pstrowskiego powinny zniknąć z mapy Gdańska?

Zgodnie z Ustawą o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego przez nazwy budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej - zwaną potocznie ustawą dekomunizacyjną - samorządy w całym kraju mają obowiązek dostosować się do jej postanowień do początku września bieżącego roku.

Wydawałoby się, że to zadanie spoczywa wyłącznie na władzach wsi i pomniejszych miejscowości. We wszystkich dużych aglomeracjach, w tym i Trójmieście, nazwy upamiętniające ludzi i organizacje ery komunizmu, zostały zmienione niemal natychmiast po transformacji ustrojowej.

Na próżno szukać na ich mapach nazw, które jednoznacznie kojarzą się z obalonym na przełomie lat 80. i 90. systemem, np. Bieruta, Świerczewskiego, Dzierżyńskiego czy Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego, Krajowej Rady Narodowej, Armii Czerwonej.

Dwaj przodownicy pracy

A jednak kilka dni temu, trzy lewicowe organizacje: stowarzyszenie Lepszy Gdańsk oraz partie Razem Pomorze i Ruch Sprawiedliwości Społecznej Koło Gdańsk, poinformowały przedstawicieli trójmiejskich mediów, że Instytut Pamięci Narodowej zaleca zmianę nazw aż sześciu ulic w Gdańsku: Dąbrowszczaków na Przymorzu, Buczka na Chełmie, Kruczkowskiego na Morenie, Sołdka na Osowej oraz Zubrzyckiego i Pstrowskiego we Wrzeszczu.

Wydaje się, że spośród podanych nazw ulic, które zdaniem IPN powinny zostać objęte postanowieniami ustawy dekomunizacyjnej, największe kontrowersje wśród gdańszczan mogą wywołać propozycje zmian ulic imienia Sołdka i Pstrowskiego, tzw. przodowników pracy w pierwszych latach istnienia Polski Ludowej. Co właściwie oznacza to określenie i co dokładnie zadecydowało o pojawieniu się pomysłu usunięcia obu patronów?

Przodownik pracy był tytułem, który w krajach komunistycznych przyznawano pracownikom (w praktyce przede wszystkim robotnikom) za znaczne przekroczenie norm przewidzianych do wykonania, np. wydobycia węgla. Co ważne, obaj patroni byli w PRL-u symbolami tego wyróżnienia. Dosłużyli się go pod koniec lat 40, Stanisław Sołdek pracując jako traser w Stoczni Gdańskiej, natomiast Wincenty Pstrowski jako górnik w kopalni "Jadwiga" w Zabrzu.

Argumenty zwolenników usunięcia Sołdka i Pstrowskiego...

W jaki sposób można powiązać żmudną i wyczerpującą pracę ponad swoje siły z propagowaniem ustroju totalitarnego? Otóż zdaniem historyków IPN-u, Sołdek i Pstrowski byli inicjatorami wyścigu pracy, wzorowanego na zorganizowanym w okresie stalinowskim w ZSRR tzw. ruchu stachanowskim. W ten sposób mieli walnie przyczynić się m. in. do katastrofalnego pogorszenia warunków pracy i płacy, urągających nawet ówczesnym unormowaniom w tym zakresie.

Czytaj także: opinie IPN-u na temat Sołdka oraz Pstrowskiego

- Bolszewicki ruch stachanowski był w praktyce zakamuflowanym rodzajem nacisku na robotników, którym w rzeczywistości totalitarnej przekraczanie norm produkcji i wyścig pracy przedstawiano jako obowiązujący standard, a jego niedotrzymywanie mogło sprowadzić zagrożenie surowo karanego podejrzenia o "sabotaż". O jego istocie stanowiło (...) wypaczone traktowanie etosu pracy. Dla ratowania fatalnej sytuacji gospodarczej i poprawy wizerunku komunistycznej organizacji produkcji poświęcone zostały elementarne zasady rządzące cywilizowanymi warunkami pracy w postaci konieczności zapewnienia elementarnego bezpieczeństwa dla zdrowia i życia - czytamy w komunikacie na stronie IPN-u.
...oraz argumenty przeciwników

Z taką argumentacją zupełnie nie zgadzają się przedstawiciele środowisk lewicowych, którzy objęcie Sołdka i Pstrowskiego ustawą dekomunizacyjną uważają za całkowicie nieusprawiedliwioną. Ich zdaniem, zgodnie z argumentacją IPN-u, obu patronów należy uznać za ofiary wyścigu pracy.

- Nie widzimy najmniejszego powodu do dekomunizacji tych nazw, jako że ci ludzie, znani jako przodownicy pracy, w pocie czoła odbudowywali poważnie zniszczony kraj po II wojnie światowej. To nie byli stalinowscy zbrodniarze. Mamy wrażenie, że jedynym zarzutem natury formalnej, które są kierowane w stronę Sołdka i Pstrowskiego, jest epizod przynależności do PZPR, który zresztą figuruje w życiorysach milionów Polaków - mówi Przemysław Kmieciak, członek stowarzyszenia Lepszy Gdańsk. - IPN twierdzi, że ruch przodowników pracy był totalitarnym modelem represji wobec robotników i wymuszania na nich pracy ponad siły. Ale to absurd, bo przecież Sołdek i Pstrowski sami pracowali w takich warunkach. Wedle tej pokrętnej logiki, oni sami byli również ofiarami totalitarnej opresji.
Inicjatywa w obronie pozostawienia dotychczasowych nazw

W związku z tym, wspomniane wcześniej lewicowe organizacje zamierzają podjąć działania, które mają nie dopuścić do zmiany nazw ulic Sołdka i Pstrowskiego. W ciągu najbliższych tygodni będą zbierać podpisy pod apelem do Rady Miasta Gdańska.

- Nasz apel będzie dotyczył dwóch kwestii. Po pierwsze, aby dotychczasowe nazwy zostały pozostawione. Po drugie, jeśli rada przychyli się do naszego apelu i wojewoda wyda w konsekwencji tzw. zarządzenie zastępcze, apelujemy aby Gdańsk zaskarżył tę decyzję do wojewódzkiego sądu administracyjnego. Niech sąd wysłucha argumentów popieranych nie tylko przez nas, ale i przez mieszkańców tychże ulic - zapowiada Marcin Grudziński z Ruchu Sprawiedliwości Społecznej Koło Gdańsk.
Warto wspomnieć, że identyczna akcja została już przeprowadzona przez te środowiska w obronie pozostawienia ulicy Dąbrowszczaków. Dzięki niej udało zebrać się przeszło 500 podpisów mieszkańców. Wniosek lada dzień zostanie złożony w Radzie Miasta Gdańska. Kontrowersje wokół tej ulicy na Przymorzu opisaliśmy szczegółowo w artykule z lutego tego roku.

Czytaj także: Czy Dąbrowszczacy znikną z mapy Gdańska?

Zmiany dotyczyć będą również pozostałych wytypowanych ulic czyli Buczka, Kruczkowskiego oraz Zubrzyckiego. Jak już wcześniej wspomniano, samorządy mają na to czas do początku września.

Gdańscy rajcy czekają na formalne wnioski

Czy zapowiadana akcja przyniesie jakikolwiek skutek? Radni Gdańska studzą emocje i nie przesądzają, po której stronie sporu się opowiedzą. To, czy patroni sześciu ulic w mieście zostaną zastąpieni nowymi, rozstrzygnie się w ciągu najbliższych miesięcy.

- Wiemy, że w związku z ustawą dekomunizacyjną toczy się dyskusja na temat zmiany nazw kilku ulic na terenie Gdańska. Póki co, nie chcemy komentować tych pomysłów. Dotychczas nie wpłynęło bowiem do nas żadne oficjalne pismo w tej sprawie. Dopiero po otrzymaniu wniosku i zapoznaniu się z jego uzasadnieniem radni podejmą decyzję, czy przychylą się do tych propozycji czy je odrzucą - ucina wszelkie spekulacje Marek Bumblis, przewodniczący Komisji Kultury i Promocji w Radzie Miasta Gdańska.

Miejsca

Opinie (323) ponad 20 zablokowanych

  • refleksja (16)

    Powoli dociera do nas, że różnica miedzy nazizmem a socjalizmem jest naprawdę niewielka, a w czasie wojny oba ustroje stosowały podobne metody.

    • 131 48

    • Leming do ciebie nic niedociera bo mózgu niemasz ,gdybys miał to bys samodzielnie myslał (5)

      Miedzy PO a komunizmem była niewielka różnica.

      • 9 44

      • Proponuję na (2)

        Kundla Kaszubskiego
        z dopiskiem wdzięczna Merkel

        • 11 31

        • Lepiej pomnik Bosego Antka. (1)

          • 9 2

          • Ulica Sołdka to jeszcze rozumiem

            Sołdek był traserem, pracował w stoczni, jak wielu Gdańszczan. Można powiedzieć, że poniekąd był "nasz". Nawet swój statek ma. To co - statek też zezłomować?
            A nie wiem czy wiecie, że jest w Gdańsku kolonia Lewartowskiego - tak mówi mapa Targeo. Ta kolonia to część Olszynki od Opłotków do żużla. A Lewartowski to dopiero był komuch - taki rasowy, proradziecki, proletariacki. Odznaczył się przede wszystkim tym, że zabili go Niemcy.

            • 0 0

      • (1)

        M. Leming
        D. Leminga
        C. Lemingowi
        B. Leminga
        N. Lemingiem
        Ms. O Lemingu
        W. Lemingu!

        • 8 7

        • i nie z czasownikiem

          • 0 0

    • precz z komuna

      Roznicy nie ma miedzy pisem i komunizmem.

      • 33 12

    • (1)

      Dlaczego lotnisko jest imienia Bolka?

      • 12 24

      • Dlaczego lotnisko jest imienia Bolka?

        Dlatego żeby mały kmiotek ciężko pracując, bełkocząc w internecie mógł zarobić na szklankę moczu psychopreziaq z pisuaru.

        • 22 13

    • Jedyne sensowne rozwiązanie !

      Zlikwidować nazewnictwo ulic a wprowadzic ich NUMERACJĘ

      Od nr 1 do .................. n !

      • 12 6

    • różnice między nazizmem a oeneryzmem chcesz napisać

      tak. Marginalna. Jeszcze nie mordują i głębiej wierzą w Watykan. ONR, inaczej niż Hitler, jest przeciw weganom, przyrodzie i zwierzętom.

      • 13 8

    • ps. Socjalizm TERAZ

      TERAZ

      • 4 3

    • Nazizm jest jednak lepszy

      Bardziej naturalny, ludzki i nie ma w nim tyle hipokryzji. Np:
      nazista powie: zarabiasz połowę, bo jesteś Chińczykiem i wuj
      komunista powie: zarabiasz połowę, bo tego wymaga tolerancja, równość, braterstwo i sprawiedliwość

      • 5 2

    • jak to

      jak to przecież współcześnie w większości ktajów UE rządzą socjaliści szczególnie widać to w skandynawii To mówisz że tak blisko im do nazizmu? Już się boje

      • 4 2

    • nie socjalizmem , a komunizmem

      widzę... dociera bardzo powoli również wiedza ogólna :)

      • 2 1

    • refleksja

      Aby pogodzić wszystkich proponuję nazwy ulic: "POrąbanych pis dzielców" wraz z wariantami, np>"POrąbanych pis dzielców A", "POrąbanych pis dzielców B", itd. Jak skończy się alfabet można przejść do rzymskich cyfer, potem arabskic, itd.

      • 0 2

  • Poprawic na im. Lecha Kaczynskiego (18)

    Tyle w temacie.

    • 67 108

    • (13)

      Z dopiskiem " spie*rzaj dziadu "

      • 59 7

      • Z dopiskiem (9)

        POlitykom rece precz od osmiorniczek

        • 11 41

        • (2)

          Co wpitziela Rydzyk?

          • 37 5

          • Polowe tego co Tusk (1)

            • 5 27

            • Nikt naszego Narodu

              naszych ojców, dziadów i pradziadów, nie okradł bardziej niż instytucja ze stolicą w Watykanie

              • 22 2

        • (1)

          W supermarketach taniocha, więc polecam,bez względu na preferencje polityczne.

          • 20 3

          • Jak krewetki...

            W marketach tanie a w restauracjach majatek...

            • 5 3

        • A co dla ciebie zabrakło?

          • 0 1

        • A moze?

          Lepiej-Vivat Skoki

          • 10 0

        • więcej BMW dla pis dzielców....

          • 4 0

        • zakąski

          Wolę ośmiorniczki od rydzyków

          • 0 0

      • Na Tusk

        Z dopiskiem wdzięczni Niemcy

        • 6 18

      • PiS do roboty

        Polska dla Polaków

        • 4 16

      • Aleja Sp**ajdziadu..

        • 6 0

    • Koniecznie należy wykorzystać zapomnianych bohaterów (1)

      Ul. Rajmunda Kaczyńskiego który spłodził synków kaczyńskich, ich wuja ul. Henryka Świątkowskiego, był ministrem "sprawiedliwości" w całym okresie za Bieruta.

      • 26 3

      • Rajmund Kaczynski

        Wlasnie a juz myslalem ze ludzie zappmnieli o ojcu Kaczynskich Rajmundzie tej zdradzieckiej czerwonej szmacie!Nie daleko pada jablko od jabloni

        • 11 0

    • Dlaczego na Lecha, lepiej od razu na Jarosława. To nie Lech wprowadzał koczokracje, ale robi to Jarosław. Nie odbierajmy mu tej zasługi dla historii totalitaryzmu.

      • 2 1

    • propunuję nowe nazwy dla tych ulic

      1, Mira
      2, Grzecha
      3.Rycha
      4. ConDone'ka
      5.Sawickiej
      6. Misiaka
      7.OdKopaczowej
      8. Kamieni Kupy
      8.Bolka ................... itp. itd

      • 0 4

  • (10)

    Oszołomy pisowskie proponuję zatopić, lub pociąć na źyletki "SOŁDKA" cumującego na Motławie.

    • 136 63

    • Zamienić nazwę na niezastąpionego "Misiewicza"

      • 41 10

    • Gdańszczanin (5)

      Ty jesteś nijaki oraz głupi.

      • 7 27

      • Yogi babu , a ty nie kumasz wypowiedzi Gdańszczanina ,, (2)

        Zgodnie z ideologia i myśleniem pisowskim tak powinno być .....i oby sie nie stało bo po nich mozna sie wszysytkiego spodziewac

        • 30 6

        • (1)

          POwalony jesteś.

          • 6 30

          • yogi babu

            Jestes tak tepy jak twoja ksywa buha ha pisowski frajer

            • 22 4

      • yogi babu (1)

        Głupi ni jaki to jest twój minister.

        • 7 0

        • yogi babu

          Dobra Yogi wkladaj rajty i na gore klient czeka

          • 2 0

    • Stocznia też była im.Lenina i nie ma (2)

      • 5 1

      • Koło fortuny

        • 0 0

      • Byla nawet dwa razy... ale budyniowi nie wyszlo i na szczescie juz nie ma.

        • 0 0

  • Ul. Dąbrowszczaków napewno powinna zmienić nazwę. (16)

    A tak przy okazji lotnisko w Gdańsku też musi zmienić nazwę , bo TW Bolek zrobił więcej złego dla Polski niż dobrego. A ostatnie Jego wypowiedzi są już żenujące.

    • 138 249

    • Najlepiej co 4 lata zmieniać nazwy ulic (2)

      do tego wymieniać pomniki i książki od historii.
      Bo wymiana około 50 tys. kluczowych stanowisk rozdzielanych wg klucza partyjnego to za mało.
      Na szczęście nie mam pojęcia o polskiej historii i nie chcę mieć - czuję, że to nic dobrego xD

      • 41 13

      • myślisz jak ćwok i jeszcze się tym chwalisz? (1)

        • 10 24

        • ćwok

          Z którego ex pegeeru tu się przywlokłeś.

          • 3 4

    • A Lutek zapłaci za wymiane wszystkich dokumentów osób prywatnych i firm tam sie znajdujacych

      • 22 7

    • Zmienic na TW Balbiny.

      • 15 6

    • Ej Lutek..

      ..Lutek dawaj na gore w stringach bo klient juz jest

      • 8 3

    • Lutek

      W pełni się z tobą zgadzam i proponuję: Tw Balbina + kaczy nielot.

      • 6 7

    • Armii Krajowej też zmienić? (1)

      też walczyła z faszyzmem, do którego się odwołujecie.

      • 10 2

      • Do tego także Kwiatkowskiego w Gdyni, bo to był komunista przecież.

        • 2 3

    • lutek

      idziesz i wieszaj jaja swoje na brzozie,ty może też byłeś tyle że ideowo

      • 3 2

    • ja pitolę (1)

      kaczka pierdzieli w pislamskiej tv

      • 4 4

      • Same padaczki wyszły, SB ecko pełowskie na tym forum

        • 5 6

    • (1)

      Jakby nie Bolek to byś dzisiaj w chlewiku żył, komuchu jeden.

      • 6 4

      • Gdyby nie bolek to bysmy moze w normalnym kraju zyli...

        • 0 0

    • Jeśli piszesz "Jego" wielką literą, to wyrażasz w ten sposób szacunek do tej osoby. Rozdwojenie jaźni?

      • 1 1

    • Ulice

      A ty co zrobiłeś dla kraju ?? pochwal się !

      • 0 0

  • Na Soldka zmienili komunisci (4)

    Wczesnej byla ulica im Kpt. Kosko

    • 58 5

    • honorowali zwykłego robotnika a nie jak dzis prominentów partyjnych ze Srebrnej (2)

      • 21 5

      • (1)

        Gdyby ty o był zwykły robotnik, to by go nie honorowali.

        • 3 10

        • Masz rację. Negatywnie się wyróżnił pracując ponad miarę dla swoich rodaków.

          To rzecz niepojęta w tym kraju lewusów (nie mylić z lewakami) winiących wszsytkich poza sobą za swoją nieudolność.

          • 15 0

    • kazdy juz to wie

      Pis to tez komunisci. Tylko ze chodza do kosciola.

      • 24 2

  • i zaczyna się zmienianie histori.... (5)

    będą się starać nam wmówić ze wtedy nie była to Polska tylko republika radziecka i wszystko było złe i trzeba wymazać to z pamięci - głupki które zdobyły wtedy wykształcenie, pracowały na rzecz tej "republiki" , itd. itp. i czym się oni różnią od tamtych ludzi co zmieniali nazwy ulic na bohaterów ZSRR i PRL ???

    • 123 31

    • różnią się tym, że zmiana nazw na komunistycze była totalitaryzmem (1)

      - teraz mówimy o przywróceniu normalności palancie

      • 6 31

      • Normalność = podległość Watykanowi.

        • 8 2

    • Zmienianie? Ależ skąd. Po prostu przyjęcie w historii jako punktu odniesienia polskiej racji stanu.

      • 0 11

    • No oczywiście, że była! A wyzwolìł nas przecież profesor prezydent sp*aj dziadu Lech Kaczyński . Nie wiedziałeś?

      • 5 3

    • Jest zasadnicza różnica między zmianą nazw ulic glorujących komunistów a zapomnieniem o historii. Dla jasności - nie mam nic przeciwko nazwom Sołdka i Pstrowskiego.

      • 2 0

  • Jedno szczęście że w tym mieście nie rządzi PiS. (9)

    Tak byśmy już mieli ul. Jadwigi Kaczyńskiej, jako wotum dziękczynne za to że Jaworski dostał intratną posadę w PZU.

    • 171 49

    • Debile

      Wszystko zamienić ,na Kaczyńskich ,macierewiczow i szydlow ,i misiewiczow
      Porąbany pisuar

      • 29 5

    • (2)

      Jeszcze nie rządzi ale to się zmieni,a wy możecie dalej ujadać :)

      • 2 31

      • Jeszcze nie rządzi ale to się zmieni, (1)

        Będziecie tak skomlić do usr...ej śmierci skomlące miernoty z pisuaru i tyle waszego.

        • 14 3

        • POczekajcie POrąbani PO*rańcy ............

          i pójdziecie na szcz*w i mirabelki

          • 1 2

    • PIS górą (4)

      Skończy się panowanie budynia i jego kolesi i będzie porządek

      • 3 16

      • PIS górą łajna, tak miało być

        • 9 1

      • Budyn bedzie zawdze bo jest w pozadku (2)

        A wy pisuary nigdy w gdansku do wladzy nie dojdziecie tu zawsze befziecie miernotami

        • 4 0

        • o Budyniu ,będziesz czytał jeszcze przez 10 lat .dopóki z mamra nie wyjdzie

          • 1 2

        • Miernotą to jesteś ty i twoi POpaprańcy, którzy nawet pisać nie potrafią, nie wspomnę o złodziejskim rządzeniu.

          • 0 0

  • (2)

    Taa wszystkie ulice Kaczynskiego

    • 97 20

    • Oczywista oczywistość (1)

      Wszystkie nazwy ulic we wszystkich miastach Polski proponuje nazwać ul.Kaczyńskiego.Nazwy miast też mozna zmienić np.Katowice na Kaczowice.
      Gdańsk na Kaczańsk.W-wa - Kaczawa.Pozostałe miejscowosci na Kaczyński.
      To byłby ład i porządek,o co bardzo apelował 13 grudnia Wojtek J.-generał LWP.

      • 7 0

      • Alik Zoliborski jestes najlepszy!!!

        Ha ha juz dawno sie tak nie usmialem.moje komentarze non stop wbijaja ciernie w te serca smieci pissowskich ale ty jestes stary mistrzem swiata.Nie usmialem sie tak od czasu kolizji brzozy z trupkiem ha ha

        • 4 0

  • bezwzględnie przemianować (5)

    Pstrowskiego proponuję mienić na .MATKI KACZYŃSKICH .Tu nazwa jest adekwatna do tego co Pstrowski zrobił Jego motto życiowe brzmiało KTO DA WIĘCEJ NIŻ JA . nikt nie dał więcej niż on Więc MATKA KACZYŃSKICH jest jak najbardziej na miejscu bo przecież nikt nie dał Polsce tyle co ona ,.Dała nam BRACI KACZYŃSKICH. Zaś nazwę ulicy Sołdka zmienić tylko na nazwę JAROSŁAWA KACZYŃSKIEGO bo Jarek tak jak Sołdek był , jest architektem,konstruktorem i budowniczym obecnej rzeczywistości

    • 118 36

    • najlepiej zmienić na (2)

      Straszliwej męki pańskiej

      • 7 2

      • ul. Ofiar Nagonki na Świętą Miesięcznicę Smoleńską przez obywateli gorszego sortu (1)

        ew. tak jak jest Grobla 1, 2 ,etc.

        • 7 1

        • Żenujący jesteście.

          • 2 2

    • A może po Pstrowskim nazwać ulicę np Aleja "kartofli "?? A znacie to "Tu leży Pstrowski , górnik ubogi wykonał normę , wyciągnął nogi .Epitafium. Czy ci dwaj od "Księżyca ' są bardziej zasłużeni ???

      • 0 0

    • śmieszny pajacu,

      to teraz ponabijamy się z twojej mamusi a na deser z ciebie .

      • 0 0

  • To Kaczyńscy też byli utrwalaczami władzy ludowej PRL (3)

    Grali w komunistycznej kinematografii, chodzili do komunistycznych szkół,robili komunistyczne doktoraty itd. to teraz zdekomunizujcie place i ulice L.Kaczyńskiego.W czym taki Pstrowski gorszy że zapychał po kilkanaście godz. dziennie za łyżkę zupy i odbudowywał kraj?

    • 182 26

    • (1)

      Za niemca też żyli, pracowali, rodzili się i marli. Jesteś za powrotem placu adolfa?

      • 0 34

      • Porównujesz zbrodniarza do pracocholików

        jesteś kretynem

        • 6 0

    • Komuchy jak nic.

      • 20 1

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane