Nazywany jest rosyjskim ananasem, złotem Syberii lub syberyjską oliwką. Jeszcze parę lat temu rokitnik, bo o nim mowa, był rośliną kompletnie nieznaną, mimo że w Europie Wschodniej i Azji stosowany był (i jest) od wieków na przeróżne dolegliwości. Teraz robi prawdziwą furorę i to nie tylko za sprawą popularnego piwa z rokitnikiem. Sprawdź, jakie zalety posiada rokitnik, prawdziwa bomba witaminowa wśród roślin, oraz jak w szybki i łatwy sposób możesz przygotować produkty, które skutecznie będą pielęgnować twoje zdrowie i urodę.
W naszym cyklu
"Natura dla zdrowia i urody" chcemy zachęcić was do korzystania z naturalnych produktów, które możemy łatwo zdobyć - prosto z krzaka, straganu czy zielarskiego sklepu. Całkiem za darmo lub za niewielkie pieniądze możemy mieć naturalne cuda, które przysłużą się cerze, włosom i ciału lepiej niż kupne "gotowce".
Po owocach
czarnego bzu przyszedł czas na kolejny jesienny niezbędnik - rokitnik.
Co zawiera rokitnik?
Skład rokitnika można długo zachwalać. O te podstawowe informacje pytam farmaceutkę, Wiolettę Łukasiewicz, właścicielkę sklepu zielarsko-medycznego Rumianek.
- Rokitnik jest ostatnio coraz popularniejszy wśród naukowców i konsumentów. Dołączył nawet do grupy "superfoods" - superżywności, która bogata jest w wiele składników odżywczych i witamin - mówi Wioletta Łukasiewicz - Nie ma się co dziwić, gdyż owoce rokitnika zawierają ponad 180 bioaktywnych substancji, m.in. antyoksydantów, witamin (A, D, E, K, C oraz z grupy B), aminokwasów (znaleziono ich aż 18), mikroelementów, prowitamin i nienasyconych kwasów tłuszczowych. Co warto dodać, są bogate w witaminę C (od 500 do nawet 3500 mg na 100 g owoców!), która jest łatwo przyswajalna. W soku z owoców rokitnika można się spotkać z 24 pierwiastkami chemicznymi - np. azotem, fosforem, borem, manganem, wapniem i krzemem.Na co jest dobry rokitnik?
Wysoka zawartość witaminy C czyni z niego jednego z najbardziej skutecznych pogromców wolnych rodników. To dlatego między innymi
wykorzystywany jest do produkcji kremów przeciwzmarszczkowych. Wchodzi również w skład kosmetyków brązujących i poprawiających koloryt cery.
Mniej znanymi właściwościami rokitnika są ochrona skóry i zabliźnianie ran. Wyciąg w postaci oliwy lub kremu leczy oparzenia (w Czarnobylu wyciągiem z rokitnika leczone były osoby poparzone). Olej z nasion chroni przed szkodliwym promieniowaniem (ten z kolei stosowany był przez radzieckich kosmonautów chcących uchronić się przed zmianami powstającymi na skutek promieniowania kosmicznego). Posiada także wiele innych cennych właściwości.
Olej z nasion lub owoców rokitnika tłoczony na zimno jest niezwykle ceniony w kosmetyce. Jest szczególnie istotny dla osób borykających się z problemem suchej, podrażnionej czy nawet poranionej cery. Olej wchodzi w skład wielu kosmetyków, między innymi szamponów czy kremów, które wspomagają leczenie problemów skórnych (np. blizny, rozstępy, egzemy), a także kremów zapobiegających starzeniu się skóry i redukujących zmarszczki. Łagodzi, nawilża, wygładza.Czy rokitnik jest dobry na włosy?
- Wysokie stężenie kwasu palmitynowego (wchodzącego w skład związków budulcowych ludzkiej skóry) w oleju rokitnikowym pozwala odbudować naskórek - mówi właścicielka sklepu Rumianek. - Jego stosowanie jest korzystne nie tylko dla cery, ale również dla włosów - olej z rokitnika ma wspaniałe działanie - dodaje włosom blasku, zapobiega ich wypadaniu i ma działanie przeciwłupieżowe.Potwierdza to również właścicielka Eko Delikatesów.
- Wśród naszych kosmetyków organicznych mamy perełki cieszące się dużą popularnością, właśnie na bazie rokitnika. Pomadki i kremy do twarzy (lekki na dzień i bardziej tłusty na noc), polecane szczególnie do cery skłonnej do naczynek, wymagającej regeneracji, przesuszonej czy zniszczonej. Gwarantuje nam głębokie nawilżenie, a zawarta w nim witamina C wykazująca działanie przeciwzmarszczkowe, sprawi, że skóra będzie odżywiona i nawilżona - informuje właścicielka Eko Delikatesów Kamila Mrozowska. - Godne polecenia są balsamy na bazie organicznego rokitnika, ale także szampony, odżywki do włosów i żele pod prysznic. Po kąpieli włosy są gładkie, miękkie, nawilżone, łatwo się rozczesują, a balsam przyjemnie koi, dogłębnie nawilża, przynosi ulgę suchej skórze, nawet tej po depilacji.
Kosmetyki z rokitnikiem
Samodzielnie również możemy przygotować rokitnikowe kosmetyki.
Peeling z rokitnikiemSzklankę owoców rokitnika miksujemy lub rozgniatamy. Łączymy z dwiema szklankami gruboziarnistej soli (lub cukru) i dodajemy startą skórę cytryny lub pomarańczy. Nie tylko zapach peelingu jest zniewalający. Skóra po nim jest niezwykle napięta, gładka, zyskuje też ładny koloryt.
Maseczka z liści rokitnikaMaseczkę możemy przygotować z suszonych lub świeżych liści. Suche rozdrabniamy np. w moździerzu, świeże rozdrabniamy za pomocą blendera. Dodajemy 2-3 łyżeczki wody mineralnej i po jednej łyżce miodu i oleju słonecznikowego (cera tłusta i wrażliwa) lub oliwy z oliwek (cera sucha). Uzyskaną miksturę nakładamy na twarz na 15 minut, po czym zmywamy letnią wodą.
Dla koneserów domowych kosmetyków przepis na mydło nawilżające z jesiennymi darami lasu zdradza Wioletta Łukasiewicz.
Mydło nawilżające z jarzębiną, dziką różą i rokitnikiemSkładniki:
3/4 szarego mydła, łyżka oleju kokosowego, łyżka jarzębiny, łyżeczka owoców z dzikiej róży, pół łyżeczki rokitnika, 120 ml szklanki wrzątku.
Wykonanie:
Zetrzyj na tarce 3/4 szarego mydła. Dodaj do niego ok. 0,5 szklanki naparu z jarzębiny i owoców dzikiej róży. Owoce zalej wrzątkiem, rozgnieść za pomocą łyżeczki i pozostaw na 15 minut. Do mydlanej papki dodaj łyżkę oleju kokosowego i wyciśnięty sok z owoców rokitnika. Składniki dokładniej wymieszaj, włóż do formy (uprzednio wysmarowanej w oliwie z oliwek lub innym tłuszczu, aby mydełko łatwo odchodziło). Mydło wstaw na 1,5 godz. do lodówki do zastygnięcia.
Rokitnik - właściwości
Rokitnik jest na drugim miejscu biorąc pod uwagę zawartość witaminy C. Ustępuję miejsca jedynie owocom
dzikiej róży. W zależności od jego występowania różna jest także zawartość witaminy C (od 200 do nawet 1100mg/100 gram) wyjątkowo dobrze przyswajanej przez organizm. Biorąc pod uwagę najniższą wartość, starcza w zupełności, by pokryć dzienne zapotrzebowanie człowieka na tę witaminę. Do tego prawie nie ma strat w jej stężeniu i jakości podczas przetwarzania owoców. To dlatego
rokitnik tak chętnie jest polecany we wszelkich dolegliwościach wywołanych właśnie brakiem witaminy C, takich jak: osłabiona odporność, astma, brak apetytu, bolące i krwawiące dziąsła, łatwo powstające siniaki, ból mięśni i stawów, trudno gojące się rany.- Dzięki dużej zawartości witaminy C, alfa-tokoferolu, beta-karotenoidów i flawonoidów zmniejsza ilości złego cholesterolu - LDL. Co ważne, sama witamina C zawarta w rokitniku przyczynia się do obniżenia ciśnienia krwi i tu rokitnik pod tym względem jest skuteczniejszy od aronii, jarzębiny, czarnej porzeczki. Substancje zawarte w rokitniku (np. kwas askorbinowy) wzmacniają ściany naczyń krwionośnych i są stosowane z powodzeniem w leczeniu chorób naczyniowych - dodaje właścicielka sklepu Rumianek.Rokitnik jest silnym antyoksydantem, walczy z wolnymi rodnikami, odbudowuje komórki i opóźnia procesy ich starzenia. Często stosowany przy reumatoidalnych zapaleniach stawów, jest też największym naturalnym źródłem kwasu omega 7, który usprawnia i dba o pracę mózgu i układu nerwowego, poprawia nastrój i działa antydepresyjnie. Chroni i wspomaga wątrobę a liście wykorzystywane są w leczeniu wrzodów. Rokitnik jest pomocny przy problemach zaparć i niestrawności. Ma także właściwości przeciwzapalne, przeciwwirusowe, antynowotworowe, leczy też drobne infekcje i przeziębienia, zmniejsza i łagodzi stany gorączkowe.
- W 100 proc. soku z owoców rokitnika obecne są 24 pierwiastki chemiczne między innymi: azot, fosfor, żelazo, mangan, bor, wapń i krzem. Oprócz tego przede wszystkim mnóstwo witaminy C, więcej niż w cytrynie - mówi właścicielka Eko Delikatesów. - Regularne picie soku rokitnika podniesie naszą odporność i wzmocni organizm. Świetnie się sprawdzi w nadchodzącym okresie przeziębień i grypy.
Jak zrobić sok z rokitnika?
Zapas na zimę soku z rokitnika możemy zrobić w domowym zaciszu. Przepisów jest wiele, warto poszukać takiego, który przypadnie do gustu nam i naszym kubkom smakowym.
Sok z rokitnikaNajprostszym sposobem jest przegotowanie umytych wcześniej owoców i przepuszczenie ich przez sokowirówkę. Dodać cukier do smaku, a następnie przelać do butelek i pasteryzować. Jeśli nie posiadamy sokowirówki owoce należy rozgnieść i przelać do butelek przez gazę. Z "resztek" możemy zrobić pyszną owocową zupę.
Ostatni z proponowanych wariantów to przepis Wioletty Łukasiewicz.
Kilogram owoców rokitnika - najlepiej zebranych po pierwszych przymrozkach, wtedy są mniej cierpkie - zasyp kilogramem cukru i odstaw na 7-8 godzin. Następnie powoli doprowadź do wrzenia i na małym ogniu gotuj przez 20-30 minut. Przecedź sok i zlej do butelek. Po pasteryzowaniu odstaw w ciemne miejsce. Stosuj sam lub jako dodatek np. do herbaty w okresie większej zapadalności na grypę i przeziębienia.
Płukanka na ból gardłaŁyżkę świeżych lub suszonych owoców gotujemy w 100 ml wody pod przykryciem przez około 10 minut. Odcedzamy. Stosujemy w zależności od potrzeb - przy ostrych stanach zapalnych nawet co godzinę, przy lekkich 3-4 razy dziennie.
Napar z liści rokitnikaSuszone liście zalane wrzątkiem mogą stanowić ciekawą alternatywę dla czarnej herbaty. Taki napar działa lekko napotnie, wzmacnia, dostarcza witaminy C, rozgrzewa, ma działanie bakteriobójcze, stąd zalecane jest jego picie w czasie przeziębienia.Przetwory z rokitnika są łatwo dostępne w sklepach, ale coraz chętniej sami sięgamy po przeróżne przepisy i sami przygotowujemy dżemy, musy, konfitury, soki, przeciery. Rokitnik możemy stosować w kuchni zarówno na słodko, jak i na słono (np. podobnie jak
jarzębina jako dodatek do mięsa).
Przeciwwskazaniem do spożywania produktów z rokitnikiem są trudności z zasypianiem, gdyż wysoka dawka witaminy C może ten problemy nasilać. Bezwzględnie konsultacji z lekarzem wymagają osoby, które cierpią na sany zapalne wątroby i trzustki, kamicę nerkową oraz ostre stany zapalenia pęcherzyka żółciowego.
Rokitnik - kiedy można zbierać?
Rokitnik jest objęty częściową ochroną, co oznacza, że nie wolno go zrywać tam, gdzie rośnie dziko, czyli wzdłuż linii brzegowej Bałtyku i w Pieninach. Bez obaw możemy go pozyskiwać z krzewów uprawnych, czyli z ogrodów, działek i innych miejsc, na przykład takich, w których sadzony był ozdobnie. Jak zwykle należy pamiętać o tym, żeby wybierać te rośliny, które rosną z dala od drogi. Żeby nie zakłócać ekosystemu rokitnika zrywamy tylko kilka gałęzi z jednego krzewu.
Kiedy owoce osiągną dojrzałość (osiągną kolor od jasnożółtego do ciemnopomarańczowego, łatwo pękają pod naciskiem), możemy je zbierać z przeznaczeniem na cele kosmetyczne i zdrowotne. Owoce mające być bazą przetworów kuchennych lepiej zbierać po pierwszych przymrozkach, tracą wtedy cierpkość i gorycz.
Najwięcej trudności sprawia oddzielenie jagód od gałęzi. Możemy to uczynić poprzez monotonne i niestety rzadko kiedy skuteczne wydłubywanie owoców, bądź usuwanie ich widelcem, albo sięgnąć po efektywniejsze metody. Pierwszą jest ich zamrożenie. Twardsze jagody łatwo odchodzą od gałązek i - co ważne - w całości. Tym, którzy są niecierpliwi jak ja, zostaje ostatni sposób, czyli użycie nożyczek.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
Filmy