Ze względu na zmiany klimatyczne i konieczne korekty norm w najbliższych latach także budownictwo deweloperskie będzie przechodzić transformację. Architektura zero- i niskoenergetyczna przestanie być kuszącym dodatkiem do oferty, a stawać będzie się codziennością. Zatem jakie zmiany są nieuniknione? O co świadomy klient powinien pytać dewelopera przy zakupie mieszkania?
tak, to mój obowiązek wobec środowiska
19%
tak, to i tak się zwróci
27%
nie wiem, to zależy od oferty
23%
nie, nie wierzę do końca w te rozwiązania
14%
nie, nie stać mnie na takie udogodnienia
17%
- Powszechnie stosowana architektura zero- czy niskoemisyjna w budownictwie mieszkaniowym wielorodzinnym to kwestia przyszłości, jest trendem globalnym, ale będzie rozwijać się w różnym tempie w zależności od typu inwestycji. Na większą skalę zapewne będzie musiała być wymuszona przez prawo czy wspomagana preferencyjnymi rozwiązaniami. Póki co tego typu inwestycje są najczęściej projektami miejskimi, realizowanymi w dużej części z pieniędzy publicznych. Z praktyki projektowej obserwuję, że w przypadku architektury mieszkaniowej nie ma dużego zapotrzebowania ze strony inwestorów lub deweloperów na takie rozwiązania - mówi Urszula Król-Dobrowodzka, architekt i wykładowca Sopockiej Szkoły Wyższej. Architekci i deweloperzy, którzy o ekologii w projektowaniu osiedli mieszkalnych myślą głębiej, wiedzą że kluczową rolę odgrywa holistyczne podejście. Nie chodzi tylko o montaż paneli fotowoltaicznych i opraw LED.
- Możemy sobie wyobrazić, że powstający projekt znajduje się na kilku transparentnych warstwach. Każdej warstwie przypisane jest inne zagadnienie, np. forma, funkcja, konstrukcja, kontekst miejsca itp. Złe projekty możemy poznać po tym, że jakaś warstwa została pominięta. Idealnie, gdy wszystkie warstwy są wzajemnie skoordynowane i uwzględnione. Dobrzy architekci już wiedzą, że niezmiernie ważną warstwą jest ta, która odpowiada za tak zwane budownictwo ekologiczne. Budynki powstające w poprzednich wiekach ze swej zasady były bardziej ekologiczne. Były prostsze i nie emitowały tylu zanieczyszczeń. Nie konsumowały prądu i nie wytwarzały ścieków w takich ilościach jak aktualnie. Były trwałe i budowane z lokalnych materiałów. Niestety, jednocześnie oferowały niski poziom komfortu, który współcześnie jest nie do zaakceptowania - tłumaczy Marcin Naczke, project manager w Vastint Poland.Czytaj także przemyślenia architekta: Zielone Trójmiasto? To możliwe
Warto jednak podkreślić, że rynek już zaczął odpowiadać na te potrzeby. Powstaje coraz
więcej produktów dla budownictwa, które pozwalają realizować zaostrzające się aktualnie wymogi prawa.
- Programy do wspomagania projektowania uzupełniane są o nakładki pomagające szacować straty ciepła już na etapie koncepcji. Kształci się też specjalistów, zajmujących się zawodowo tymi zagadnieniami. Do niedawna obliczeniami charakterystyki energetycznej budynku zajmował się główny projektant lub projektant instalacji sanitarnych, obecnie coraz częściej robi to niezależny branżysta - specjalista, który zajmuje się tylko i wyłącznie tworzeniem dokumentacji charakterystyki energetycznej. Powstał więc nowy zawód. O tyle przyszłościowy, że każdy projekt musi zawierać charakterystykę. Taki certyfikat jest wystawiany na określony czas, po którym straci ważność - wyjaśnia Urszula Król-Dobrowodzka.Najważniejsze cele: zatrzymać ciepło i ograniczyć emisję dwutlenku węgla
Aby świadomie projektować, planować czy budować, niezmiernie istotne jest stosowanie odpowiednich materiałów. Zmiana myślenia w podejściu do technologii budowlanych jest nieunikniona, zamiast materiałów najtańszych stosowane będą takie, które służą oszczędzaniu energii. Wymaga to oczywiście czasu, bo wprowadzenie nowych rozwiązań na masową skalę zawsze jest kosztowne, często wymaga także wsparcia i ukierunkowania przy pomocy prawa.
- Kluczowe w tym przypadku są adaptacja i mitygacja. Adaptacja oznacza akumulację ciepła, nieprzegrzewanie latem i oddawanie jej w okresie jesiennym, a mitygacja to traktowanie architektury jako narzędzia do wychwytywania CO2 poprzez stosowanie materiałów chłonących dwutlenek węgla, takich jak m.in. drewno czy konoplit [tzw. beton konopny - dop. red.]. W ten zatem sposób można realizować budynki, które już od chwili swojego powstania mają niski ślad węglowy. Zastosowanie do tego paneli PV czy mikroturbin pozwoliłoby w trakcie użytkowania budynku generować energię, której nadwyżki można oddawać do sieci. Przy założeniu, że takie budynki można modernizować lub używać ich fragmentów ponownie, to również faza utylizacji nie byłaby obciążającą tak mocno środowisko - wyjaśnia Bartosz Felski, architekt i wykładowca Sopockiej Szkoły Wyższej.Wbrew pozorom architektura wielorodzinna, a nawet użytkowa daje dużo możliwości do wykorzystania drewna.
- Oczywiście dochodzą też kwestie ochrony pożarowej, ale tu akurat bardzo dużo poczyniono, aby drewno dostosować dla budownictwa, a na świecie powstaje coraz więcej budynków, które realizowane są w szkielecie drewnianym - podkreśla Bartosz Felski.
Współcześnie
największym problemem jest nadwyżka dwutlenku węgla i tendencja do ciągłej zwyżki w jego produkcji. Ważną rolę odgrywa tu zieleń, która z jednej strony gwarantuje bioróżnorodność, a z drugiej skutecznie obniża temperaturę, zatrzymuje wilgoć i pochłania nadprodukcję CO2.
- Wzrost temperatury wpływa na większe zapotrzebowanie na energię elektryczną. Tej natomiast jest coraz mniej latem, gdyż brakuje wody do chłodzenia urządzeń w elektrowniach. Paradoksalnie zimą problem jest mniejszy, bo częściowo prąd produkują elektrociepłownie, gdzie energia jest "odpadem" przy produkcji ciepła. Rozwiązaniem jest zwiększenie efektywności urządzeń lub budowa własnych elektrowni w postaci paneli czy turbin, przy czym pamiętać warto, że współczesne budynki środowiskowo przyjazne posiadają tak skomplikowane technologie i materiały, że ich zeroenergetyczność i neutralność węglowa stoją pod znakiem zapytania - mówi Bartosz Felski. - Działania, które mogą obecnie realnie wpływać na oddalanie kryzysu, to rezygnacja z materiałów na bazie cementu oraz materiałów wysokoprzetworzonych, gdyż wszystkie one charakteryzują się wysoką emisją CO2. Przy projektowaniu warto zwracać uwagę, aby układ konstrukcyjny budynku pozwalał na jego łatwą modernizację, bo to zaoszczędzi kosztów środowiskowych związanych z przebudową. Architektura odpowiedzią na kryzys klimatyczny?
Architektura to narzędzie, którym można skutecznie walczyć z degradacją klimatu. Inwestorzy, niezależnie od kosztów, będą zmuszeni stopniowo to akceptować.
- 40 proc. emisji dwutlenku węgla jest przecież winą architektów i branży budowlanej. W obliczu zmian klimatycznych warto budować z materiałów o niskim śladzie węglowym, adaptować już istniejącą substancję architektoniczną zamiast budowania kolejnej oraz docieplać budynki. Izolacja jest bardzo ważna, żeby nie tracić niepotrzebnie energii, ale nie powinna być wykonywana przy użyciu styropianu, który ma gigantyczny ślad węglowy. Mamy cały repertuar takich materiałów i nie są to kosmiczne technologie. Używajmy wełny drzewnej, konopnej, mineralnej lub ostatecznie skalnej i budujmy tak, żeby wykorzystać maksymalnie zyski słoneczne, czyli strefujmy pomieszczenia- mówi Bartosz Felski. Strefowanie pomieszczeń polega na takim ich rozmieszczeniu, by przykładowo łazienka znajdowała się od tej strony mieszkania, która jest niezbyt nasłoneczniona. Pomieszczenia, w których spędzamy najwięcej czasu, powinny uwzględniać duże okna, które pozwalają odzyskać ciepło ze słońca.
Firmy z Trójmiasta: kto zainstaluje fotowoltaikę?
W Trójmieście przykładem osiedla projektowanego i realizowanego z uwzględnieniem potrzeb środowiska jest
Riverview dewelopera Vastint Poland. Kompleks siedmiu budynków powstał według założeń zrównoważonego budownictwa i jako pierwsze osiedle w Trójmieście uzyskał potwierdzenie jakości na poziomie Gold w amerykańskim systemie certyfikacji LEED (dotąd przyznawane obiektom użyteczności publicznej). Otrzymanie certyfikatu jest świadectwem osiągnięcia statusu inwestycji mieszkaniowej przyjaznej naturalnemu środowisku. Na terenie osiedla znajduje się ponad 20 tys. drzew, krzewów i bylin, do podlewania których wykorzystywana będzie woda ze zbiornika retencyjnego.
- Architekci postawili w tym przypadku na wprowadzenie zwartych brył, zapewniających właściwy stosunek kubatury budynków do ich powierzchni. Zastosowane przeszklenia chronią wnętrza przed przegrzewaniem się w trakcie pory letniej i zapewnią właściwy klimat we wnętrzach. Ograniczenie powierzchni ścian zewnętrznych oraz właściwe dobranie powierzchni i usytuowanie przeszkleń pozytywnie wpłynęło na model energetyczny budynków - wymienia Marcin Naczke. - Dla zapewnienia większego naświetlenia lokali bryły budynków, w których znajdują się duże okienne przeszklenia, podzielono na część wyższą i niższą, tworząc kolejne plany o różnej wysokości. Przy balkonach zastosowano detale ograniczające ryzyko powstawania mostków termicznych i błędów wykonawczych. Zostały one wykonane z prefabrykatów żelbetowych połączonych z wieńcami budynku poprzez łączniki termoizolacyjne. Do ich wykończenia zaś zastosowano drewnianą deskę tarasową. Rozwiązanie to jest bardzo proste i eliminuje szereg problemów zarówno na etapie realizacji, jak i użytkowania budynków. Współczesne rozwiązania
Kultura stosowania rozwiązań bardziej zaawansowanych technicznie i przemyślanych pod kątem korzyści środowiskowych nadal się kształtuje. Wyraźnie widoczne efekty dbania o stosowanie oszczędnych technologii wykorzystujących odnawialne źródła energii to stosowanie paneli fotowoltaicznych i energooszczędnych źródeł światła. Na pierwszy rzut oka trudniej dostrzec, że w budynku zastosowano wysokiej jakości stolarkę okienną czy właściwe ocieplenie.
- Oświetlenie LE dzięki energooszczędności i wykorzystywaniu energii odnawialnej jest korzystne dla naturalnego środowiska. Dzięki tego rodzaju rozwiązaniom utrzymanie części wspólnych w budynkach jest znacznie tańsze, bo spadają koszty oświetlenia. Przy wykorzystaniu energooszczędnej technologii LED oraz zainstalowaniu sensorów ruchu lub zmierzchu mogą one być niższe nawet o 70-80 proc. - mówi Ewa Łydkowska z Vastint Poland. - Obniżenie kosztów utrzymania budynków, a tym samym obniżenie ich wpływu na środowisko jest możliwe także dzięki odpowiedniej izolacji termicznej, utrzymaniu wysokich parametrów przegród (czyli ścian) zewnętrznych oraz montażowi okien z szybami trójwarstwowymi. W proekologicznych projektach stosowane są rozwiązania zatrzymujące ciepło, ale też chłód. Wykorzystywane w tym celu systemy rekuperacji zimą umożliwiają odzyskiwanie ciepła, a latem - chłodu z powietrza wywiewanego na zewnątrz budynku. Czytaj także: Dotacje "Mój prąd" to zachęta do instalowania fotowoltaiki
Z pomocą środowisku przychodzą także mniej kontrowersyjne systemy inteligentnego zarządzania, które również są stosowane w inwestycjach deweloperskich. Deweloper
Robyg od kilku lat w realizowanych przez siebie inwestycjach oferuje klientom system
Smart House, który pozwala między innymi na zdalne sterowanie oświetleniem w mieszkaniu czy domu. Systemy tzw. inteligentnego domu stosowane są przez wielu deweloperów - jeśli nie w standardzie, to za dopłatą, o której klient decyduje na etapie zakupu lokalu.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
Filmy