Historia
  • Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport
Historia
Dodaj raport
Historia Wiadomości
Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

Fundamenty XVII-wiecznej świątyni przy Twierdzy Wisłoujście

Rafał Borowski
26 lipca 2018 (artykuł sprzed 5 lat) 
Opinie (42)
Najnowszy artykuł na ten temat Ponad 900 tys. zł na remont muru oporowego twierdzy Wisłoujście

Zobacz, w którym miejscu przeprowadzono wykopaliska

Ponad 2 tys. różnego rodzaju przedmiotów oraz fundamenty koszar i kościoła św. Olafa z XVII wieku. Oto efekty zakończonych właśnie wykopalisk archeologicznych na terenie Szańca Wschodniego zobacz na mapie Gdańska Twierdzy Wisłoujście. Badania były pierwszym etapem międzynarodowego projektu ArcheoBalt, który potrwa trzy lata, a jego wartość wynosi ponad 2 mln euro.



Czy interesujesz się wynikami badań archeologicznych w twoim mieście?

Badania na Szańcu Wschodnim Twierdzy Wisłoujście trwały ok. dwóch tygodni. Grupa 12 archeologów z Uniwersytetu Gdańskiego - na czele której stała dr Joanna Dąbal - miała za zadanie przede wszystkim zweryfikować pochodzący z 1673 r. plan twierdzy autorstwa Jerzego Strakowskiego, a dokładnie odnaleźć relikty kościoła św. Olafa.

"Wędrujący" kościół



Poszukiwania zakończyły się pełnym sukcesem, a ich wyniki pozwolą znacznie poszerzyć wiedzę historyków na temat jednej z zaledwie dwóch - obok twierdzy w Bałtijsku w obwodzie kaliningradzkim - zachowanych do czasów współczesnych fortec morskich na całym południowym wybrzeżu Bałtyku.

Lokalizacja kościoła św. Olafa na mapie Strakowskiego z 1673 r. Lokalizacja kościoła św. Olafa na mapie Strakowskiego z 1673 r.

Lokalizacja kościoła św. Olafa na mapie Strakowskiego z 1673 r.

źródło: Tajne Archiwum Fundacji Pruskiego Dziedzictwa Kultur


- Podczas prac archeolodzy otworzyli naprzeciwko bramy wiodącej do fortu dwa wykopy. W miejscach wskazanych przez mapę odnaleźliśmy fundamenty kościoła św. Olafa, a właściwie jednej z jego dziesięciu fundacji [kościół był wielokrotnie burzony na przestrzeni wieków i niemal za każdym razem odbudowywany w innym miejscu - przyp. red.]. To XVII-wieczne relikty jego najprawdopodobniej czwartego "wcielenia". Znajdują się one dokładnie w tym miejscu, w którym zostały pokazane na planie z tego samego okresu. To dowód na to, że rzeczywiście mamy do czynienia z autentycznym planem twierdzy, a nie - jak to czasem bywa - jego niezrealizowanym projektem. Oprócz tego, archeolodzy odnaleźli również pozostałości XVII-wiecznych koszar oraz wykopali ponad 2 tys. artefaktów - wyjaśnia dr Andrzej Gierszewski, rzecznik prasowy Muzeum Gdańska, które administruje Twierdzą Wisłoujście.

Znaleziska zasilą zbiory Muzeum Gdańska



Wśród wykopanych przedmiotów dominują monety, tzw. liczmany (metalowe żetony), ozdoby, ceramika i metalowe przedmioty codziennego użytku, np. noże. Wszystkie znaleziska zostaną poddane konserwacji, następnie zostaną opracowane i skatalogowane przez ekspertów, wreszcie w niedalekiej przyszłości będą eksponowane w gablotach wystawienniczych w Twierdzy Wisłoujście.

Dzięki nim, zwiedzający będą mogli lepiej wyobrazić sobie, jak wyglądało codzienne życie załogi, która mieszkała w fortecy ponad 400 lat temu. Jako ciekawostkę warto wspomnieć, że znaczna część przedmiotów została pozyskana z zasypanych jam, które pełniły niegdyś funkcję... śmietników.

3
  • Nowożytny pocisk, ceramika z herbem Gdańska i nożyk, moneta, metalowa aplikacja z herbem to kilka z eksponatów odnalezionych w trakcie badań.
  • Nowożytna i współczesna ceramika suszy się w promieniach słonecznych.
  • Archeolodzy podczas prac.

Nowożytny pocisk, ceramika z herbem Gdańska i nożyk, moneta, metalowa aplikacja z herbem to kilka z eksponatów odnalezionych w trakcie badań.

fot. A. Gierszewski/Muzeum Gdańska


- Tak jak się spodziewaliśmy, na terenie wykopalisk natrafiliśmy na bardzo dużo tzw. jam śmietniskowych, w których deponowano kości zwierzęce razem z wszystkimi niepotrzebnymi przedmiotami. Bardzo duża część z nich pochodzi właśnie z XVII wieku. Jeśli chodzi o odkryte przez nas fundamenty kościoła św. Olafa i koszar, to zachowały się one niestety w bardzo słabym stanie. Tutejsza zabudowa miała konstrukcję częściowo murowaną, a częściową drewnianą. I te elementy drewniane nie miały szans zachować się w tutejszych piaskach. To, co rejestrujemy, to wyłącznie elementy kamienne i częściowo rozebrane elementy murowane. Zanim dotarliśmy do poszukiwanych przez nas warstw z XVII wieku, musieliśmy udokumentować obiekty wybudowane tu w XIX i XX wieku - mówi dr Joanna Dąbal z Instytutu Archeologii i Etnologii Uniwersytetu Gdańskiego.

Część projektu o wartości ok. 2 mln euro



Wykopaliska archeologiczne na Szańcu Wschodnim Twierdzy Wisłoujście będą kontynuowane w ramach projektu unijnego Archaeobalt, który będzie realizowany w ciągu najbliższych trzech lat we współpracy z archeologami ze Skandynawii. Jego wartość wynosi nieco ponad 2 mln euro i weźmie w nim udział łącznie pięć podmiotów: Uniwersytet Gdański, Muzeum Gdańska, Muzeum Bornholmu, Uniwersytetu w Aarhus w Danii oraz Uniwersytetu w Lund w Szwecji.

- Głównym celem projektu będzie promocja archeoturystyki skupionej wokół dziedzictwa archeologicznego krajów położonych wokół Morza Bałtyckiego. Tegoroczne badania to zapowiedź wdrożenia i realizacji kilkuletniego, międzynarodowego planu badań wykopaliskowych przy Twierdzy Wisłoujście, z którego będą mogli skorzystać także gdańszczanie i turyści. Podczas prac, będzie można zapoznać się z metodami prac archeologów, nawet zejść do wykopu i uczestniczyć w odkrywaniu lokalnej historii pod okiem profesjonalistów. Takie same działania będą realizowane w Danii i Szwecji - uzupełnia prof. Waldemar Ossowski, dyrektor Muzeum Gdańska.
5
  • Wykop z pozostałościami muru kościoła św. Olafa.
  • Wykop z pozostałościami koszar z XVII wieku.
  • Pozostałości muru idącego w poprzek wykopu są utożsamiane z XVII-wiecznym kościołem św. Olafa. Wzdłuż niego widoczne są pozostałości budynku z początku XX wieku.
  • Twierdza Wisłoujście z lotu ptaka. Po prawej część Szańca Wschodniego, gdzie prowadzono badania archeologiczne.
  • Las na Szańcu Wschodnim.

Wykop z pozostałościami muru kościoła św. Olafa.

fot. A. Gierszewski/Muzeum Gdańska

Miejsca

Zobacz także

Twierdza Wisłoujście (26)

Opinie (42) 1 zablokowana

  • 2018-07-26 21:02

    Super. (3)

    Gratulacje. I fajnie, ze nie tylko jantar sklania do kopania!

    Anna

    5 lat

    • 32 4

    • 2018-07-26 22:39

      protestancki kościół w twierdzy Wisłoujście (1)

      ciekawe

      jolka

      5 lat

      • 6 1

      • 2018-07-27 09:16

        jeśli pod wezwaniem świętego to był to kościół katolicki

        5 lat

        • 1 1

    • 2018-07-27 09:15

      Nie dałoby się wykroić mieszkanka?

      5 lat

      • 1 3

  • 2018-07-26 21:04

    faaaaascyyyyyynuuuująceeee.... (3)

    ziew....

    dziki

    5 lat

    • 11 47

    • 2018-07-26 21:36

      (2)

      No dla Ciebie na pewno jest fascynująca nowa apka na androida pt. "jak oddychać"

      5 lat

      • 16 3

      • 2018-07-26 22:48

        nie - lepsza (1)

        "jak grzebać w błocie i robić z tego historię, którą podniecają się nie mający o niej pojęcia, ale chcący być trendy pozerzy"

        dziki

        5 lat

        • 3 11

        • 2018-07-27 10:51

          A potem rośnie taki "patryjota" z ONR co to się obnosi znajomością Piłsudskiego i tym, że niby stoi na straży historii. A g*wno wie.

          5 lat

          • 3 3

  • 2018-07-26 21:04

    (1)

    Ile jeszcze jest takich miejsc w Gdańsku

    5 lat

    • 22 4

    • 2018-07-26 21:16

      3

      5 lat

      • 5 3

  • 2018-07-26 21:20

    Siarkopol

    niech jeszcze oczyszcza zawalony chemią kanał przy twierdzy i będzie ok.,

    antyidoten

    5 lat

    • 36 2

  • 2018-07-26 21:22

    Gdzie wartościowe rzeczy z tych wykopalisk? (5)

    Dlaczego do ewidencji nie trafiło nic ze złota czy srebra? Ktoś kontrolował cały przebieg prac?

    5 lat

    • 17 25

    • 2018-07-26 22:16

      budyn (1)

      5 lat

      • 5 6

      • 2018-07-26 22:20

        To kupi następne mieszkanie:))

        5 lat

        • 6 5

    • 2018-07-26 22:26

      Znaleziska pochodzą głównie z jam śmietnikowych, do których nie wrzucano przedmiotów wartościowych, ze złota czy srebra.

      5 lat

      • 18 3

    • 2018-07-26 22:43

      Aparat dbania o prawomyślność polityczna zgodnie z polityka parti już mam nadzieje działa do działa agenci do działa PiS - ci

      5 lat

      • 6 7

    • 2018-07-27 09:38

      lol, marzyciel, widać, że nie masz pojęcia o tej robocie :)

      5 lat

      • 6 1

  • 2018-07-26 21:29

    Jak się nie ma co się lubi to się lubi co się ma

    5 lat

    • 4 2

  • 2018-07-26 21:34

    Ten teren to kawal historii

    Tego będzie więcej. Co ciekawe ostatni kościół św. Olafa stał obok domu parafialnego (plebanii) zachowanego do dzisiaj i funkcjonującego jako komisariat policji wodnej. Rozebrali go zaraz po wojnie i Wisłą rozłożony na '' cegły pierwsze " popłynął na odbudowę Warszawy .

    Tomek Wu

    5 lat

    • 22 1

  • 2018-07-26 21:38

    trzebabto zabezpieczyc bo zakeja to czekoladowym budyniem (1)

    i zlotym deszczem z rury!

    pudding

    5 lat

    • 9 15

    • 2018-07-26 23:35

      Jak się masz głupi, wariat się o ciebie pytał.

      na pohybel oszołomom

      5 lat

      • 4 1

  • 2018-07-26 21:48

    2 mln euro za taką taki wykop i troszkę staroci . (2)

    nie no chyba warto

    5 lat

    • 12 15

    • 2018-07-26 22:42

      (1)

      Część projektu o wartości ok. 2 mln euro . Nie jest napisane , że te wykopaliska tyle kosztowały a, a cały projekt , realizowany też w Danii i Norwegii tyle będzie kosztować

      5 lat

      • 6 3

      • 2018-07-26 23:12

        umiem czytać ze zrozumieniem, ale sam przyznasz, że ten dołek nie wygląda zbyt imponująco nawet jeśli bedzie ich więcej za 2 mln euro

        5 lat

        • 3 4

  • 2018-07-26 22:02

    A na mewim szańcu kopią koparki , pogłębiają basen . I co ? (2)

    5 lat

    • 12 2

    • 2018-07-26 22:53

      co i co ?

      5 lat

      • 1 4

    • 2018-07-26 23:15

      Każde odkrycie opóźni inwestycje. Warto zaniechać niektóre odkrycia. Opłaca się ( Pieniążki )

      Tomek Wu

      5 lat

      • 4 3

1
2
3

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

TV Filmy

6010

Ten tunel ratował kiedyś życie (69)

więcej (1566)

Katalog.trojmiasto.pl - Muzea

więcej

Sprawdź się

Sprawdź się

Jaki król przebywał w pobliżu Sopotu w majątku w Karlikowie?

 

Najczęściej czytane