• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Kwiaty i znicze na grobach gdańskich Polaków

Rafał Borowski
22 marca 2019 (artykuł sprzed 5 lat) 
  • Zdjęcia z urocztości na Cmentarzu Ofiar Hitleryzmu na Zaspie.
  • Zdjęcia z urocztości na Cmentarzu Ofiar Hitleryzmu na Zaspie.
  • Zdjęcia z urocztości na Cmentarzu Ofiar Hitleryzmu na Zaspie.
  • Zdjęcia z urocztości na Cmentarzu Ofiar Hitleryzmu na Zaspie.
  • Zdjęcia z urocztości na Cmentarzu Ofiar Hitleryzmu na Zaspie.

W Wielki Piątek 22 marca 1940 roku, nieopodal obozu koncentracyjnego Stutthof, Niemcy dokonali egzekucji 67 działaczy działaczy Polonii Gdańskiej. Wśród zamordowanych znajdowali się m.in. obrońcy Poczty Polskiej w Gdańsku oraz księża Bronisław Komorowski i Marian Górecki. Na Cmentarzu Ofiar Hitleryzmu przy ul. Chrobrego 88 zobacz na mapie Gdańska na Zaspie - gdzie złożono po wojnie szczątki ofiar - odbyły się uroczystości upamiętniające 79. rocznicę tej zbrodni.



Czy znasz dzieje Gdańska i Pomorza Gdańskiego podczas II wojny światowej?

W uroczystościach, które odbyły się w piątkowe przedpołudnie wzięli udział przedstawiciele Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN Gdańsk wraz z dyrektorem prof. Mirosławem Golonem. Uczestnicy zapalili znicze na symbolicznych grobach pomordowanych Polaków i złożyli wieńce pod krzyżem, który góruje nad zaspiańską nekropolią.

- Dla gdańszczan-Polaków przez całą II wojnę światową każdy dzień był dniem dramatów: dniem śmierci lub więzienia. Dzień 22 marca 1940 roku, gdy zamordowano 67 bohaterów, poprzedzony masową egzekucją 22 gdańszczan z 11 stycznia 1940 roku, zawsze powinien zostać w naszej pamięci. Wspaniałych synów utraciła wtedy nasza ojczyzna. Tak wiele mogli dla niej jeszcze zrobić - mówi prof. Golon.
Przypomnijmy okoliczności, które doprowadziły do tragicznego losu Polaków w Gdańska.

Zdjęcie dokumentujące niemiecką Zbrodnię w Piaśnicy. Większość spośród 12-14 tys. ofiar stanowili przedstawiciele polskiej inteligencji Pomorza Gdańskiego, w tym Wolnego Miasta Gdańska. Zdjęcie dokumentujące niemiecką Zbrodnię w Piaśnicy. Większość spośród 12-14 tys. ofiar stanowili przedstawiciele polskiej inteligencji Pomorza Gdańskiego, w tym Wolnego Miasta Gdańska.

Polskie elity Wolnego Miasta Gdańska



Zamordowani przez Niemców zostali w większości osadzeni w obozie koncentracyjnym Stutthof już w pierwszych dniach po wybuchu II wojny światowej. Ich jedyną "winą" było to, że byli Polakami i aktywnie działali na rzecz polskiej społeczności w Wolnym Mieście Gdańsku.

Czytaj również: Życie Gdańska w pierwszych tygodniach wojny

- W styczniu 1940 r. na terenie KL [skrót od niem. Konzentrationslager - obóz koncentracyjny] Stutthof miało miejsce posiedzenie policyjnego sądu doraźnego - Standgericht. Skazano wówczas na karę śmierci kilkudziesięciu działaczy gdańskiej Polonii: urzędników, kolejarzy, nauczycieli, pracowników poczty. Pierwszej egzekucji dokonano 11 stycznia 1940 roku. Rozstrzelano wówczas 22 osoby, w tym ks. Franciszka Rogaczewskiego. Dwa miesiące później, 22 marca w Wielki Piątek, wykonano drugą egzekucję, podczas której rozstrzelano 67 osób - opowiada Jan Hlebowicz, rzecznik prasowy oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Gdańsku.

Upokorzenie przed egzekucją



Mord poprzedziło udręczenie ofiar. Załoga niemieckiego obozu odizolowała je od reszty więźniów na kilka dni przed egzekucją, a następnie poddała głodzeniu czy tzw. karnym "zajęciom" sportowym.

Wśród zamordowanych znalazło się m.in. dziewięciu obrońców Poczty Polskiej w Gdańsku oraz dwóch duchownych katolickich - ks. Bronisław Komorowski i ks. Marian Górecki - którzy oprócz pełnienia posługi duszpasterskiej wśród gdańskiej Polonii, byli jej aktywnymi działaczami.

Czytaj również: Dwaj księża, którzy walczyli o bardziej polski Gdańsk

- W czasie przerwy obiadowej, gdy inni odpoczywali, oni bez przerwy byli ćwiczeni, ganiani po placu, czołgali się. Było już ciemno, kiedy od strony lasu usłyszeliśmy strzały, cała serię z broni maszynowej. Z krzykiem pognano nas w tym kierunku. Biegliśmy przez las, gdy dobiegliśmy do miejsca oświetlonego reflektorami zobaczyliśmy wykopany duży rów. Szeroki na 3-4 metry, długi na 20 metrów. W rowie leżały przysypane trochę piaskiem trupy więźniów. Kazano nam ten rów zasypać. Słychać było jeszcze jęki, cały stos się ruszał nawet po całkowitym zasypaniu - wspominał były więzień obozu Tadeusz Masio.
  • Miejsce egzekucji 67 czołowych działaczy Polonii Gdańskiej, rozstrzelanych przez Niemców 22 marca 1940.
  • Miejsce egzekucji 67 czołowych działaczy Polonii Gdańskiej, rozstrzelanych przez Niemców 22 marca 1940.
  • Miejsce egzekucji 67 czołowych działaczy Polonii Gdańskiej, rozstrzelanych przez Niemców 22 marca 1940.
  • Miejsce egzekucji 67 czołowych działaczy Polonii Gdańskiej, rozstrzelanych przez Niemców 22 marca 1940.

Jedna z wielu egzekucji



Marcowa egzekucja nieopodal obozu koncentracyjnego nie była ani ostatnią, ani największą masową egzekucją polskich działaczy z Wolnego Miasta Gdańska. Wystarczy wspomnieć choćby o zbrodni w Piaśnicy, zwanej również "Pomorskim Katyniem" czy "Kaszubską Golgotą". Wątek tej zbrodni został poruszony w filmie "Kamerdyner", który zdobył statuetkę Srebrnych Lwów na ubiegłorocznym Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni.

Czytaj również: Zdjęcia z ekshumacji w Piaśnicy odnalezione

Pomiędzy październikiem 1939 roku a kwietniem 1940 roku funkcjonariusze SS i członkowie Selbstschutzu (pol. Samooobrona), paramilitarnej formacji złożonej z Niemców zamieszkujących Polskę przed wybuchem wojny - dokonali w lasach w pobliżu Wejherowa szeregu zbiorowych egzekucji, których ofiarami padło 12-14 tys. Polaków nie tylko z Wolnego Miasta Gdańska, ale szerzej Pomorza Gdańskiego.

Miejsca

Opinie (148) ponad 10 zablokowanych

  • Nacjonalizm prowadzi do zbrodni. (1)

    • 16 12

    • taka jest prawda o narodowcach. Chcą wojny i chcą być tacy jak Hitler i Mussolini.

      • 2 3

  • I pomyśleć, że w Polsce 90 lat po tych zbrodniach, są wielbiciele Hitlera i Mussoliniego (5)

    • 30 9

    • (1)

      Dlatego właśnie trzeba zdelegalizować wszystkie socjalistyczne, lewicujące partie i organizacje, tak bliskie przecież nauczaniu austriackiego malarza. Historia nie może się powtórzyć!

      • 2 5

      • To trzeba zdelegalizować i socjalistów międzynarodowych z Razem i socjalistów narodowych z PiS.

        • 3 1

    • (1)

      Wielbiciele i inscenizacja urodzin za pieniazki szczujni czyli TVNienawisci.

      • 1 4

      • Nie kłam. Organizatorzy urodzin Hitlera mają postawione zarzuty. Nikt z redakcji TVN takich zarzutów nie ma, ani nie toczy się

        Ile jeszcze będziecie klepać te kłamstwa?
        Czy złapana trójka faszystów z Gdyni, w tym córka znanego neonazisty i gangstera Olgierda, to też nie są narodowcy/faszyści? Też ustawka TVN? TVN płaci Olgierdowi i jego córce?

        • 3 1

    • widać to tylko jak TVNienawiść opłaci takie show!

      • 1 4

  • Takie to były czasy przyjaźni z Niemcami

    Dla przypomnienia włodarzom. Przez ponad rok nie postawiliście spalonego i następnie scietego krzyża.
    Wstyd i hańba.
    Dopiero przedwyborcze interwencjie przywrócił krzyż na cmentarz bohaterów.

    • 28 5

  • Ul. Chrobrego 88? (2)

    Dość niefortunny adres. U neonazistów 88 to HH (litera h jest ósma w alfabecie), czyli pozdrowienie "Heil Hitler!"

    • 11 15

    • Chrobry 88 , brzmi jak jakaś kapela RAC.

      • 3 0

    • odstaw dopalacze i amfę

      • 4 4

  • A narodowcy w swoich pismach próbują wybielać faszyzm i nacjonalizm (2)

    Zawsze się zastanawiam, jaki trzeba mieć wybiórczy umysł, by pogodzić zbrodnie niemieckich narodowców na Polakach, z zafascynowaniem tą ideologią.

    • 13 22

    • Twoj wpis swiadczy (1)

      O braku mózgu. Każdy narodowiec to z automatu antynazista/faszysta. Propaganda w tv wyprala Ci mózg.

      • 3 8

      • Skoro odwołują się do tradycji nazistowskiej i faszystowskiej, to jakie wygibasy umysłowe trzeba robić

        By nie uważać ich za neonaxistów?

        • 4 4

  • Najpierw niemieccy oprawcy bestialsko wybili elitę narodu, inteligencję, zrabowali kraj. Potem przyszła czerwona zaraza z gwałtem i ogniem.

    "Oto jak oddziały radzieckie, które zajmowały Pomorze Gdańskie, szczególnie Gdańsk i Sopot, charakteryzował polski oficer 1 Brygady Pancernej im. Bohaterów Westerplatte: „Północny front składał się ze zdziczałych oddziałów, które leżały w okopach od kampanii fińskiej: bez urlopu, bez kobiet, kontaktu z rodziną i cywilizacją - lub po dwóch latach wydostały się z leningradzkiego kotła. A że na niemieckich ziemiach wszystko im było wolno, więc jak drapieżniki wypuszczone z klatek rzucali się na wszystko, co się dało posiąść, gwałcili kobiety publicznie, zbiorowo, na ulicy, wyciągali z domów dziewczęta dla swoich dowódców, pili do nieprzytomności i tańczyli przy ogniskach, które palili w mieszkaniach eleganckimi meblami. Orgie te kończyły się pożarami, umyślnymi i nieumyślnymi, które pochłaniały najwspanialsze budynki i najpiękniejsze kwartały miast."

    • 28 1

  • (11)

    Nacjonaliści z Ruchu Narodowego chowają się w nowopowstałej Konfederacji z Korwinem i Braunem. „Nie ma w Polsce faszyzmu. To fikcja kreowana przez TVN i »Gazetę Wyborczą«” – twierdzi wiceprezes Ruchu Krzysztof Bosak. Jednak związki narodowców z faszystami są silne. Przemysław Witkowski* analizuje dla OKO.press kto i co pisze w faszystowskim pisemku „Szturm”

    • 12 23

    • (3)

      Co możemy znaleźć w „Szturmie”? W piśmie możemy przeczytać:

      że Eligiusz Niewiadomski – zabójca prezydenta Gabriela Narutowicza – to „autor chwalebnego zamachu na prezydenta wybranego przez wrogie Polsce siły”,
      że hiszpański dyktator Francisco Franco był krzyżowcem broniącym „Hiszpanii i Kościoła Katolickiego przed krwiożerczym bolszewizmem”
      oraz obronę nielubianego przez nacjonalistów Józefa Piłsudskiego (bo „socjalista” i „filosemita”) za pomocą cytatów z Adolfa Hitlera, a także dowódcy Dywizji SS „Wiking” gen. Feliksa Steinera.

      Pozytywnie omawiani i chwaleni są tacy nazistowscy kolaboranci jak:

      Leon Degrelle – pułkownik Waffen SS, przywódca belgijskich kolaborantów, nazywany „wymarzonym synem Hitlera”, do końca życia podpora europejskiego neonazizmu.
      Władysław Studnicki – szykowany na szefa polskiego rządu kolaboranckiego, uczestnik zjazdów nazistowskiej NSDAP, zwolennik walki Polaków o boku Wehrmachtu ze Związkiem Radzieckim.
      Bronisław Kamiński – „dowódca kolaboranckiej wobec nazistów Rosyjskiej Wyzwoleńczej Armii Ludowej; kat Ochoty”, jego ludzie w czasie Powstania Warszawskiego bez litości mordowali kobiety i dzieci, rabowali i gwałcili. Łącznie zamordowali 10 tys. mieszkańców tej warszawskiej dzielnicy.
      Robert Brasillach – francuski dziennikarz i pisarz aresztowany i rozstrzelany za kolaborację w 1945 roku przez władze wyzwolonej Francji.

      Dodatkowo w „Szturmie” znaleźć można pochwały:

      hierarchicznego duchowego faszyzmu barona Juliusza Evoli,
      polskiego narodowego bolszewizmu Jana Stachniuka i jego organizacji Zadruga,
      religijnego faszyzmu rumuńskiej Żelaznej Gwardii Corneliu Codreanu Zelei,
      mistycznego faszyzmu jednego z liderów włoskiej dyktatury – Niccolo Gianiego,
      ekofaszyzmu kapłanki religijnego kultu Hitlera Savitri Devi
      i oczywiście faszyzmu samego Benito Mussoliniego

      • 5 6

      • (2)

        Taka była dyskusja a jakoś żaden narodowiec nie ośmielił się zaprzeczyć - tylko minusują. Może w obliczu faktów nie tak łatwo dalej ściemniać?

        • 3 1

        • liczą że temat zostanie zapomniany, a po tym wrócą do swojej gadki o prowokacjach GW i TVN, no i że faszyzmu w Polsce nie ma, a

          • 2 1

        • Trójmiejscy narodowcy pisali do Szturma. Wolą się nie wychylać, bo nie wiadomo jak szeroko zostanie poprowadzone śledztwo w sprawie propagowania faszyzmu.

          • 1 1

    • Oko.press jest tak wiarygodne jak Trybuna Ludu za komuny. Ja na Konfederację zagłosuję i polecam każdemu kto kocha Polskę uczynić to samo.

      • 5 8

    • Won z tą niemiecka propagandą (5)

      Oko.press to antypolskie towarzystwo, ktore powinno zostać wydalone z kraju.

      • 4 7

      • To żadna niemiecka propaganda (4)

        Wystarczy poczytać sobie narodowo socjalistyczne pismobSzturmowiec i na własne oczy przekonać się, jakie treści produkuje. Nazistowska propaganda była tak silna i dobra, że polscy narodowcy zapadli na syndrom sztokholmski. Cytują Hitlera, Mussoliniego, a sami urodzili się Polakami, w narodzie który jest ofiarą nacjonalizmu niemieckiego.

        • 3 2

        • ty jestes ofiara izraelskich mediow

          • 2 4

        • Szturmowiec to zadne narodowe pismo d**ilu (2)

          lecz się

          • 2 4

          • Szturmowiec to jak najbardziej pismo narodowców

            Autorami tekstów do Szturmowca są działacze Obozu Narodowo Radykalnego -ONR i Młodzieży Wszechpolskiej. Macie ludzi za i**otów?

            Waszych dwóch kumpli i dziewczynę zatrzymała policja, a wy się od nich odwracacie i nie przyznajece. Niezłe macie klimaty w ruchu narodowym :)

            • 3 1

          • To czemu piszą do niego narodowcy z ONR? I to raczej ci na eksponowanych pozycjach? Ilu narodowców przyłapano na tym, jak to "zamawiali pięć piw"? Można długo wymieniać.

            • 3 1

  • No tak się właśnie robi (1)

    Niemcy nas mordowali, a teraz kochany Gdańsk codziennie Niemcom razem z D.T i A.D. sprzedaję się w legalny sposób :) Widać skąd mocodawcy przybywali i gdzie ich nadal ciągnie. Do swoich rzecz jasna

    • 22 8

    • gdzie?

      Gdzie dzbanie? Gdzie się sprzedaje? Jakieś źródło czy tak sobie popierdujesz trollu?

      • 1 2

  • Czytam

    • 3 1

  • czy to synekura?

    Jan Hlebowicz syn Adama, jeden w IPN w Gdańsku, drugi w centrali IPN w Warszawie.

    • 3 12

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Majówkowe zwiedzanie Stoczni vol.7

20 zł
spacer

Vivat Gdańsk! Rekonstrukcje historyczne na Górze Gradowej

pokaz, spacer

Gdynia wielu narodowości

spotkanie, wykład

Sprawdź się

Sprawdź się

Przy jakiej ulicy w 2015 roku odkryto relikty dawnego Bastiony Kot?

 

Najczęściej czytane