• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Sensacyjne odkrycie w Bramie Wyżynnej

Katarzyna Moritz
8 grudnia 2010 (artykuł sprzed 13 lat) 
Najnowszy artykuł na ten temat Brama Wyżynna: piękna z zewnątrz i od środka
Po zakończeniu remontu Brama Wyżynna zmieni się w centrum informacji turystycznej całego Pomorza. Po zakończeniu remontu Brama Wyżynna zmieni się w centrum informacji turystycznej całego Pomorza.

Choć wcześniejsze badania niczego takiego nie zapowiadały, okazało się, że Brama Wyżynna ukrywała unikatowy w skali Polski zabytek. Podczas trwającego remontu odkryto fragmenty konstrukcji mostu zwodzonego.



Drewniana konstrukcja odkryta w bramie to unikatowy przykład dawnego, prawdopodobnie renesansowego mechanizmu podciągania mostu zwodzonego. Drewniana konstrukcja odkryta w bramie to unikatowy przykład dawnego, prawdopodobnie renesansowego mechanizmu podciągania mostu zwodzonego.
Nic nie zapowiadało, że w Bramie kryją się jakieś niespodzianki. Wydawało się, że podczas prac prowadzonych w latach 70. została ona dobrze zinwentaryzowana. Tymczasem podczas prowadzonych właśnie prac remontowych na piętrze, odkryto sosnowe belki, będące elementami mechanizmu mostu zwodzonego.

Sześć belek poprzecznych, jedna wzdłużna i dwie ukośne, zostało umieszczonych pod dawnymi otworami na łańcuchy bądź sznury. W belkach zachowały się też otwory i gniazda na czopy innych elementów.

- Może to świadczyć o tym, że zachowane belki są częścią konstrukcji, służącej do podciągania mostu zwodzonego. Most zwodzony pierwotnie był złożony z trzech kładek: jednej przeznaczonej dla pojazdów i dwóch dla pieszych - wyjaśnia w opinii konserwatorskiej Katarzyna Darecka, konserwator zabytków z Muzeum Historycznego Miasta Gdańska, do którego należy Brama Wyżynna.

Zachowana konstrukcja stanowi unikatowy przykład dawnego, prawdopodobnie renesansowego, inżynieryjnego systemu, służącego do podciągania mostu zwodzonego. Dziś trudno stwierdzić, jak dokładnie wyglądały kołowroty lub bębny, służące do nawijania łańcuchów.

- Jesteśmy bardzo podekscytowani tym znaleziskiem. To unikat w skali Polski. Jedyna taka konstrukcja jest zachowana w Czechach - emocjonuje się Marcin Tymiński, rzecznik Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. - Wydana została już decyzja o zachowaniu i zakonserwowaniu belek. Projekt remontu bramy trzeba będzie dostosować do znaleziska. Nie wydawaliśmy decyzji o ewentualnej ekspozycji - dodaje.

Dlaczego wcześniej tych elementów nie odkryto?

- Brama została przebudowana w 1835 roku, po roku 1870 likwidowano fosę, prawdopodobnie w tym okresie belki zostały przykryte podczepianym sufitem, który zasłonił je na lata - wyjaśnia Mariusz Lewandowski, dyrektor ds. ekonomicznych MHMG. - Mimo że konstrukcja została wykonana metodą stosowaną w XVII wieku, to badania drewna pokazały, że pochodzi ono z XIX wieku.

MHMG podjęło decyzję, że zgodnie z zaleceniem konserwatora belki będą zakonserwowane, jednak nie będą eksponowane. Na piętrze, gdzie je odkryto, będzie m.in. sala konferencyjna. Znalezisko nie opóźni prac remontowych.

Remont Bramy Wyżynnej ruszył w lipcu tego roku. Do końca 2011 roku brama zmieni się z wieszaka na banery reklamowe w nowoczesne Centrum Informacji Turystycznej Województwa Pomorskiego.

Brama Wyżynna w czasach, gdy stanowiła jedyne wejście do Gdańska od zachodu. Brama Wyżynna w czasach, gdy stanowiła jedyne wejście do Gdańska od zachodu.
Historia Bramy Wyżynnej

Swój ostateczny kształt otrzymała w 1588 roku. Przy jej budowie gdańska Rada Miejska zatrudniła Wilhelma van den Blocka.

Wzorowana była na ówczesnych bramach miejskich miast niderlandzkich i włoskich. Brama Wyżynna była początkiem Drogi Królewskiej, która ciągnęła się przez Długi Targ do nabrzeży Motławy. Pełniła rolę głównego wjazdu do miasta. To przez nią wjeżdżali królowie Rzeczpospolitej, odwiedzający Gdańsk. Pośród kilku herbów, znajdujących się na budowli, na wyróżnienie zasługuje symbol Rzeczpospolitej.

Pierwotnie po prawej i lewej stronie Bramy Wyżynnej stały mury, a przed nią fosa. Układ ten zmieniono w dziewiętnastym wieku. Jest jedną z niewielu nowożytnych budowli w Gdańsku, które przetrwały II wojnę światową.

Miejsca

Opinie (116) ponad 10 zablokowanych

Wszystkie opinie

  • Miasto pełne niespodzianek (3)

    ehh ten Gdańsk - odrobina dobrej woli i zycia nie starczy aby go poznać :)

    • 257 9

    • a szkoda...

      • 11 3

    • Jak by remont mojej haty miał trwać 40 lat to wolał bym ją zburzyć i postawić nową.

      • 0 5

    • Gdyby w Gdansku produkowano laptopy

      to by byla sensacja

      • 1 6

  • Przywrócić fosę! (9)

    To byłaby atrakcja

    • 299 9

    • i zatopić główną ulicę? (4)

      fantastyczny pomysł:/

      • 24 19

      • przesiądziemy się z samochodów na łódki! (1)

        • 36 1

        • Prawie jak w Wenecji..

          I Gdańsk będzie "Wenecją Północy" i to w pełnym wymiarze:P

          • 5 0

      • (1)

        Główna ulica mogłaby iść w tunelu pod fosą. A jaką atrakcją byłaby ta fosa i jeszcze wały/mury obronne z obu stron bramy.

        • 15 1

        • Albo estakadą nad. Była by wtedy piękny widok na stare miasto z takiej ulicy :-)

          • 7 5

    • Faktem jest...

      że wyglądałoby to przekozacko, gdyby tam była porządna fosa.

      • 33 0

    • Fosa jest

      Fosa jest, ale przy Bramie Nizinnej. Zachowały się tam też drewniane wrota. Polecam odwiedzenie tego miejsca.

      • 22 0

    • zróbmy drugą wenecje

      btw - beka ze dopiero teraz to odkryli - te belki są takie małe, że ciężko je zauważyć

      • 18 1

    • co jest pod ulicą przy bramie?

      czy zasypali fosę i wybudowali drogę?

      • 3 0

  • przez 40 lat nikt tam nie wchodził? (5)

    • 186 4

    • (1)

      nie, bo klucz im zginął w 1945 r
      pewnie Ruscy zabrali ?

      • 25 4

      • I na złom pewnie dali

        jak wszysytko wtedy

        • 0 0

    • (1)

      Pytam: Gdzie byli rodzice?

      • 23 2

      • W Stalingradzie

        • 20 1

    • brama należała do MHMG, to wiele wyjaśnia

      • 10 2

  • poprostu bomba (4)

    phi i to taka rewelacja, nie maja co robić, pewnie remont teraz stanie bo to przecież zabytek nie można zniszczyć, ludzie nie po to wynaleziono żarówkę żeby teraz przy świeczce siedzieć, skończcie z tymi starociami, najważniejsze jest to co teraz

    • 13 153

    • typowy nowomodny polski (1)

      burak

      • 37 3

      • zgadzam się .... ;-)

        • 12 1

    • idz se do galerii baltyckiej

      • 20 1

    • bomba to trąba

      sam skończ ze sobą,wyślij berety na ...,a wszystko co zostanie ,tradycja,godność,duma i wiedza historyczna to kant d... rozbić?
      to w takim razie po co nam polski gdańsk w niemczech mielibyśmy lepiej- tam masz więcej żarówek energo oszczędnych

      • 2 0

  • Sensacja ! (2)

    Co za bzdury? Mamy rok 2010 i dopiero odkryto co miesci sie w bramie? Rozumiem gdyby to bylo pudelko zapalek zamurowane w scianie.

    • 89 24

    • tez tak pomyślałam... (1)

      bo przecież ciężko nie zauważyć wielkich, drewnianych "belek", no ale mimo wszystko gratulacje!!!

      • 12 1

      • może

        chłopaki po wielomiesięcznym romoncie doszli do siebie i stwierdzili, że te belki im przeszkadzają, a zdjąć je ciężko..

        • 13 1

  • metodą stosowaną w XVII wieku, to badania drewna pokazały, że pochodzi ono z XIX wieku. (5)

    XIX wiek, jaki to renesans?

    Swoją drogą, tak to jest jak się takie zabytki jak brama wyżynna zakrywa na lata reklamami i o nich zapomina.

    • 65 5

    • No właśnie. Tym bardziej, że nie do końca wiadomo co to jest "Zachowana konstrukcja stanowi unikatowy przykład dawnego, prawdopodobnie renesansowego, inżynieryjnego systemu, służącego do podciągania mostu zwodzonego. Dziś trudno stwierdzić, jak dokładnie wyglądały kołowroty lub bębny, służące do nawijania łańcuchów.".
      Więc skąd wiadomo z jakiego okresu jest i czy w ogóle jest to mechanizm do podnoszenia mostu?

      • 9 0

    • (3)

      projekt mechanizmu powstał w renesansie, technika wykonania z XVII w a odnowiona konstrukcja zostala w XIX w... tak chyba nalezy rozumiec zagmatwany przez autora tekstu przekaz? :)

      • 16 0

      • (1)

        No ale "dziś trudno stwierdzić jak wyglądały", więc czemu nie jest to mechanizm po prostu XIX wieczny? Zaprojektowany i zbudowany wtedy? Albo coś zupełnie innego?

        • 1 2

        • napisane jest "prawdopodobnie" wiec mamy tu do czynienia z hipoteza.. moze sie okazac, ze sa to szczatki zupelnie czegos innego ;)
          Zgadzam się, że trochę za dużo tu gdybania, a za mało faktów.

          • 5 0

      • zagmatwany tekst...

        ...wiadomo , pani Moritz napisała tekst a pan Unterschuetz wykonał zdjecia :(

        • 1 0

  • Szwagier budowal taras w domku 4 lata temu (8)

    i belki tarasowe sa juz do wymiany! Wtedy to było drewno albo teraz srodki do konserwacji drewna do bani !!!

    • 100 2

    • Jak kupował najtańsze to co się dziwić...

      • 6 1

    • Szwagier Ziutka jest słaby...

      • 4 2

    • (4)

      Mógł wstawić belki żelbetonowe, to by trzymały na zewnątrz, a nie drewniane.

      • 3 0

      • (3)

        a co to jest żelbeton?

        • 3 2

        • ...to zelatynowe misiaczki zalane betonem....

          • 13 0

        • żelbeton (1)

          to są Gdańszczanie. żel we łbie zamiast mózgu, co skutkuje mentalnością betonu.

          • 6 7

          • boją się ciśnienia w gaciorach, jakby budyń padł

            • 1 2

    • Pozdrów

      szwagra. ;)

      • 1 0

  • lekcja stylu laj la la a aaaa (z TVN style) (7)

    "okazało się, że Brama Wyżynna ukrywała unikatowy w skali Polski zabytek."

    po primo, należy inkryminowaną brame doprowadzić przed oblicze sprawiedliwości
    po secundo, należy rzeczona bramę przesłuchać na okoliczność innych bram, być może było to działanie spiskowe czyli wspólnie i w porozumieniu
    i po tertio, dwadzieścia pięć lat będzie się bramie ciągło jak lazanie

    • 30 53

    • (2)

      To było słabe. Gallux, wychodzisz z formy.

      • 11 2

      • (1)

        to nie gallux

        • 2 0

        • ....to glutex...

          • 1 1

    • jeżeli miało być to dowcipne

      i błyskotliwe, to wyszło słabo....

      • 4 2

    • a jednak ogląda :)

      • 0 1

    • gluciu, obejrzyj lepiej tv trwam

      zanuć ładnie jakąś pieśń

      • 1 1

    • Oj g@llux ,chyba towar dobry ci sie skonczyl

      • 1 1

  • Co za sensacja! (6)

    polscy archeolodzy mysleli ,ze wjezdzajacy do Gdanska skakali przez fose o tyczce!

    • 109 6

    • archeolodzy??? (3)

      a co mają wspólnego archeolodzy z konstrukcją, która znajduje się na pierwszym piętrze bramy???

      • 2 8

      • czyli archeolog nie ma czego szukac w egipskiej (2)

        piramidzie,jesli znajduje sie w jej czesci ponad powierzchnia ziemi?
        Widzisz roznice miedzy pojeciem geolog,gornik a archeolog?

        • 8 1

        • ??? (1)

          a co ma piernik do wiatraka?

          • 1 3

          • z pewnością mniej niż archeolog z pracą na ziemi, a nie pod lub w wykopie. "a co mają wspólnego archeolodzy z konstrukcją, która znajduje się na pierwszym piętrze bramy???" autor tego komentarza myśli chyba, że archeolog to taki ktoś, kto siedzi pod ziemią i szuka kości :)

            • 0 0

    • stolica skansenu 2016

      no tak dzieki temu odkryciu nagrode stolica skansenu 2016 ma gdansk w kieszeni.

      • 1 0

    • Co prawda to prada. Wystarczy trochę pomyśleć.

      • 0 0

  • Co za bzdura. (6)

    Z jednej strony piszą, że to mechanizm mostu zwodzonego, a z drugiej strony, że "Zachowana konstrukcja stanowi unikatowy przykład dawnego, prawdopodobnie renesansowego, inżynieryjnego systemu, służącego do podciągania mostu zwodzonego. Dziś trudno stwierdzić, jak dokładnie wyglądały kołowroty lub bębny, służące do nawijania łańcuchów."

    Skąd wiadomo co to jest, skoro nie wiadomo dokładnie co to jest? Może to coś innego?

    • 55 7

    • lekcja dziennikarstwa (5)

      - Polski (z dużej litery) zabytek (belki z 1870 - może jednak pruski?)
      - przykład dawnego, prawdopodobnie renesansowego, inżynieryjnego systemu, tylko szkoda że w XIX wieku to renesans już się 300 lat wcześniej skończył
      - Swój ostateczny kształt brama otrzymała w 1588 roku - może jednak w 1870 jak rozebrano wały i dobudowano wschodnią elewację?

      No raczej. Artykuł jakby trochę nie zdanża.

      Ale jak powszechnie wiadomo dziennikarz = nieuk

      • 15 3

      • Co do pierwszego punktu to mnie uczyli, że przymiotniki poza pierwszym wyrazem w zdaniu piszemy z małej litery. Ale co ja tam wiem.

        Z resztą się zgadzam.

        • 4 2

      • a może tak:

        belki 300 letnie wzięły i się "spróchniły" w związku z czym w XIX w. WYMIENIONO je na nowe? w miejsce tych spróchniałych ;P
        tak trudno sobie to wyobrazić? mi to jakoś tak samoistnie się nasunęło :)
        a przymiotniki piszemy małą literką a nie WIELKĄ (tak, tak - wielką nie "dużą")
        z ostatnim punktem nie ma co dyskutować bo to sama prawda i racja :)

        • 3 2

      • Polski

        - to nie przymiotnik, w tym zdaniu. Zdanie brzmi "...unikatowy w skali Polski zabytek.". Jest to więc dopełniacz (kogo? czego? czyj?) rzeczownika (kto? co?) Polska.

        Co do renesansu, to czepiasz się - w 1588 roku tem styl był całkiem popularny. Brama została przebudowana w 1835, jak wynika z treści, a po roku 1870 likwidowano fosę.

        Jak już kogoś chcesz przeczołgać, to się upewnij, czy dobrze zrozumiałeś, to co przeczytałeś, zebyś nie musiał się wstydzić za swoje słowa. Sądzę, że ze swoją przenikliwością, prędzej zostaniesz tynkarzem niż dziennikarzem.

        • 12 0

      • (1)

        A ja jeszcze mam pytanie o "nie zdanża". Co to oznacza? Pierwszy raz widzę na oczy takie wyrażenie :] A może... mogłam nie zdążyć się douczyć:)

        • 5 2

        • :)))))

          "Pierwszy raz widzę na oczy " a można widziec np. na uszy?!

          • 8 1

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Katalog.trojmiasto.pl - Muzea

Sprawdź się

Sprawdź się

Jak nazywa się dom, w którym mieszkał niegdyś król Kaszubów?

 

Najczęściej czytane