Od 6 do 8 grudnia 2024 roku w Muzeum Emigracji w Gdyni świętujemy 91. rocznicę symbolicznych urodzin Dworca Morskiego. Wspomnienie linii przewozowej łączącej niegdyś Gdynię z Palestyną będzie punktem wyjścia do refleksji nad źródłami i konsekwencjami migracji, nad trwającym od dekad konfliktem. Przede wszystkim będzie jednak próbą ożywienia politycznej wyobraźni oraz szukaniem nadziei i siły w relacji człowieka z ziemią.
Latem 1933, w tym samym roku, w którym otwarty został Dworzec Morski w Gdyni, utworzono linię przewozową Gdynia - Palestyna. Pierwszy etap podróży odbywał się koleją i prowadził z Gdyni do położonej nad Morzem Czarnym Konstancy w Rumunii. Tam rozpoczynał się trwający 3,5 dnia rejs, który kończył się w portach Jaffa i Hajfa.
Aż do 1938 rejsy cieszyły się ogromną popularnością wśród turystów i pielgrzymów udających się do "Ziemi Świętej". Przede wszystkim jednak pasażerami byli uciekający przed koszmarem antysemityzmu europejscy Żydzi, którzy wsiadali na pokład z marzeniem o bezpieczeństwie i o własnym państwie. Nie trafiali jednak na "ziemię niczyją". Chcemy na historię tych migracji spojrzeć nie tyle z perspektywy Gdyni, co Palestyny i Palestyńczyków.
Masowe przemieszczenia ludności między jednym a drugim wybrzeżem miały swoje skutki: nierozwiązane i nieustannie trwające wykorzenienia, wysiedlenia, wywłaszczenia. W jaki sposób możemy rozpoznać i uznać te rany, krzywdy i pęknięcia? Jak wspólnie zaangażować się w wyobrażanie nowego sposobu koegzystencji? Być może musimy sięgnąć po inne mądrości i skupić się na tym, co wydostaje się przez pęknięcia, co nie dało się wymazać, ciągle i wytrwale się przekształcając. Nasiona, pieśni, przepisy, smaki, języki, wiedza rdzennej ludności. W jaki sposób mogą one ożywiać wyobraźnię polityczną i wpływać na naszą wspólną przyszłość?
Człowiek, ziemia i tożsamośćW grudniowy weekend przestrzeń Dworca Morskiego wypełnią różnorodne działania: warsztaty kulinarne, sesje medytacyjne, pokazy filmowe, dyskusje, występ chóralny oraz charytatywny brunch organizowany wspólnie z Polską Akcją Humanitarną. Do współpracy zaprosiliśmy artystki m.in. z Palestyny, Polski, Izraela/USA, Niemiec i Ukrainy. Zorka Wollny razem z Akademią Głosów Tradycji i białoruskim chórem Volhy Baryshnikavej, Jumana Manna, Mirna Bamieh, Shelley Etkin, Anna Nowicka, Inna Datsiuk, Sabina Francuz - stworzą opowieści o relacji człowieka z ziemią, z naturą, jako formie określania i pielęgnowania swojej tożsamości, ale też jako strategii oporu i walki.
"GDYNIA - PALESTYNA" - szczegółowy program 91. urodzin Dworca Morskiego:
PIĄTEK, 6 grudnia
19:00 - Landing / Seeding. Grupowa sesja medytacyjna w języku angielskim + sesje indywidualne
Prowadzenie: Shelley Etkin
Miejsce: instalacja Nesting / Seeding, hol Dworca Morskiego / Muzeum Emigracji w Gdyni
Sesje medytacyjne odbędą się wewnątrz instalacji Nesting / Seeding autorstwa Shelley Etkin i zostały przygotowane przez artystkę we współpracy z Anną Nowicką i Inną Datsiuk. Aby wziąć udział w sesji pobierz bezpłatną wejściówkę.
SOBOTA, 7 grudnia
10:00 - 13:00 - Charytatywny brunch dla Gazy
Menu oparte na przepisach palestyńskich stworzyły Sabina Francuz i Mirna Bamieh; gotuje Sabina Francuz.
Obowiązkowe wejściówki w formie cegiełek do nabycia wyłącznie online na platformie Allegro (link do aukcji udostępnimy 10 dni przed wydarzeniem tj. 27.11). Za pośrednictwem Polskiej Akcji Humanitarnej cały przychód z brunchu przeznaczamy na pomoc mieszkańcom Strefy Gazy.
Miejsce: Magazyn Tranzytowy / Muzeum Emigracji w Gdyni
Współpraca: Polska Akcja Humanitarna, Restauracja Mondo, kawiarnia Pokusa, Halva Store
11:00 - Sour Cities: krąg dyskusyjny (język angielski)
Teksty: Mirna Bamieh, prowadzenie: Shelley Etkin
Współpraca: CSW Zamek Ujazdowski
Miejsce: instalacja Nesting / Seeding, hol Dworca Morskiego / Muzeum Emigracji w Gdyni
15:00- Spotkanie z Adamem Hraish "Codzienność pod drugiej stronie Muru"
Adam Hraish, mieszkający w Polsce Palestyńczyk, na swoich social mediach ukazuje palestyńską "Codzienność po drugiej stronie Muru".
Miejsce: sala kinowa / Muzeum Emigracji w Gdyni
16:00 - Pokaz filmu "Foragers" (pl. "Zbieracze") w reż. Jumany Manna /64 min, 2022 - Napisy angielskie
Miejsce: sala kinowa / Muzeum Emigracji w Gdyni
Film "Foragers" bada napięcia związane z tradycją zbierania dzikich jadalnych roślin w Palestynie/Izraelu, łącząc humor z refleksyjnym, medytacyjnym rytmem opowieści.
17:30 - Pokaz filmu "Wild Relatives" (pl. "Dzicy krewni") w reż. Jumany Manna/ 64 min, 2018 - Napisy: język angielski
Miejsce: sala kinowa / Muzeum Emigracji w Gdyni
w 2012 roku międzynarodowe centrum badań rolniczych musiało przenieść się z Aleppo do Libanu z powodu syryjskiej rewolucji, która przekształciła się w wojnę. Rozpoczęto wtedy skomplikowany proces odtwarzania kolekcji nasion z kopii zapasowych przechowywanych w Globalnym Banku Nasion na Svalbardzie. Film ukazuje serię spotkań, które odsłaniają sieć relacji między ludźmi i innymi formami życia w tych dwóch odległych miejscach na Ziemi.
18:00 - Landing / Seeding. Grupowa sesja medytacyjna w języku polskim
Prowadzenie: Anna Nowicka
Miejsce: instalacja Nesting / Seeding, hol Dworca Morskiego / Muzeum Emigracji w Gdyni. Aby wziąć udział w sesji, pobierz bezpłatną wejściówkę.
19:00 - Pokaz filmu: Nie chcemy innej ziemi ("No Other Land") w reż. Basel Adra, Hamdan Ballal, Yuval Abraham, Rachel Szor / 2024 / Palestyna, Norwegia / 96min. - Napisy: polskie, angielskie
Miejsce: sala kinowa / Muzeum Emigracji w Gdyni
Film ukazuje ciągnącą się przez dekady batalię prawną palestyńskich mieszkańców Masafer Yatta na Zachodnim Brzegu o zachowanie swojej wioski. Niestety, z sal sądowych walka przenosi się do wioski. Młody izraelski dziennikarz zaczyna relacjonować tę historię.
NIEDZIELA, 8 grudnia
11:00 - Sour Things: warsztat fermentacji
Warsztat autorstwa Mirny Bamieh poprowadzi Sabina Francuz
Miejsce: Magazyn Tranzytowy /Muzeum Emigracji w Gdyni
Warsztat rozpoczniemy od obejrzenia 20-minutowego filmu "To Jar" Mirny Bamieh, którego introspekcyjny charakter stanie się motywem przewodnim podczas warsztatu. Następnie pod czujnym okiem Sabiny Francuz przejdziemy do fermentacji cytryn, wg tradycyjnego palestyńskiego przepisu. Podczas warsztatów będą nam towarzyszyć dźwięki "Sour Cities", utworu opartego na tekście "When live gives you lemons over and over again" autorstwa Mirny Bamieh.
Na zakończenie usiądziemy przy wspólnym stole, i spróbujemy potraw przygotowanych przez Sabinę, z dodatkiem kiszonych cytryn. Każdy z uczestników zabierze ze sobą do domu słoiki z cytrynami przygotowanymi podczas warsztatów.
Liczba miejsc ograniczona. Obowiązkowe wejściówki w formie cegiełek do nabycia wyłącznie online na platformie Allegro (link do aukcji udostępnimy 10 dni przed wydarzeniem tj. 27.11). Za pośrednictwem Polskiej Akcji Humanitarnej cały przychód z warsztatu przeznaczamy na pomoc mieszkańcom Strefy Gazy.
14:00 - Sour Cities: krąg dyskusyjny
Język: polski
Teksty: Mirna Bamieh, prowadzenie: Alicja Jelińska
Miejsce: Magazyn Tranzytowy
Współpraca: CSW Zamek Ujazdowski
14:00 - Landing / Seeding. Grupowa sesja medytacyjna w języku ukraińskim
Prowadzenie: Inna Datsiuk
Miejsce: instalacja Nesting / Seeding, hol Dworca
Aby wziąć udział w sesji, należy pobrać bezpłatną wejściówkę
18:00 - performance Zorki Wollny, interdyscyplinarnej artystki i performerki, działającej na styku sztuki wizualnej, teatru, aktywizmu i muzyki współczesnej, w formie występu chóralnego, który odbędzie się we współpracy z Akademią Głosów Tradycji oraz białoruskim chórem prowadzonym przez Volhę Baryshnikavą. Miejsce: hol Dworca Morskiego / Muzeum Emigracji w Gdyni.
