stat
Impreza już się odbyła

Agnieszka Rayss. A więc wojna. Opinie (2)

Nośnikiem wyobrażeń wojny są rozmaite obrazy, wykorzystujące historycznie zmieniające się media od malarstwa batalistycznego, przez fotografię, po nowoczesne technologie. Sposób wizualizowania wojny miał i nadal ma znaczenie polityczne, oddaje bowiem przekonania na jej temat i kształtuje zbiorowe wyobrażenia. Szczególnym typem obrazu wojny są rekonstrukcje stanowiące rodzaj spektaklu, widowiska organizowanego w taki sposób, aby móc oglądać je z oddali. Bo z daleka widok może być piękny, co tym bardziej czyni go ambiwalentnym.

Wystawa A więc wojna jest efektem analizy fenomenu rekonstrukcji historycznych, które obserwowane przez autorkę w zmieniającym się w ostatnich latach kontekście społecznym i (geo)politycznym stały się ze zjawiska początkowo marginalnego popularnym modelem zachowań kulturowych, związanych także z obecną polityką historyczną.

Agnieszka Rayss dostrzega w rekonstruktorach świadomych lub nie twórców obrazów-klisz, którzy współuczestniczą w procesie kształtowania tożsamości Polaków i sposobów postrzegania wspólnotowej historii. Sięga do źródeł popularnych wyobrażeń wojny, nawiązując ikonograficznie i estetycznie do tradycji XIX-wiecznego malarstwa pejzażowego i batalistycznego, fotografii dokumentalnej czy produkcji filmowych.

Pojęcie rekonstrukcji dotyka w pracy artystki nie tylko praktyki odtwarzania wojny jako zjawiska etycznie ambiwalentnego, ale również statusu samego obrazu, który jest rodzajem kolażu łączącego wyobrażenia o klasycznym malarstwie, fotografii dokumentalnej i przyjemnym doświadczeniu filmowej projekcji. Podobnie jak może budzić wątpliwość wizja heroicznej wojny kreowana przez obrazy, tak sam obraz stawia nas przed pytaniem czym jest to, co widzimy?

Agnieszka Rayss fotografka, współzałożycielka stowarzyszenia Sputnik Photos. Studiowała historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim i Universite Paris IV w Paryżu. Doktorantka na Uniwersytecie Artystycznym w Poznaniu. Dwukrotnie nagradzana w konkursie Pictures of the Year, dwukrotna finalistka Hasselblad Masters Award, zdobyła także wiele krajowych nagród, m.in. w konkursach Grand Press Photo, BZWBK Press Photo, Newsreportaż. Opublikowała albumy fotograficzne: Tu się zaczyna koniec miast (2015) o industrialnej, niepokojącej stronie organizmów miejskich i American Dream o transformacji kulturalnej i triumfie popkultury w Europie Środkowo-Wschodniej. Brała udział w wielu wystawach indywidualnych i grupowych. Prowadziła także liczne warsztaty fotograficzne, m.in. w Instytucie Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego czy Centre National Audiovisuel w Luksemburgu. Była kuratorką w sekcji ShowOff Miesiąca Fotografii w Krakowie, jurorką konkursów fotograficznych oraz uczyła w kilku szkołach fotografii.

Kuratorka wystawy: Agnieszka Pajączkowska

Współpraca: Małgorzata Taraszkiewicz-Zwolicka
Organizator: Muzeum Narodowe w Gdańsku 
Gdańska Galeria Fotografii (Zielona Brama) ul. Długi Targ 24 Gdańsk
Patronat Honorowy: Marszałek Województwa Pomorskiego
Partner: Instytut Fotografii Fort
Patronat medialny: www.trojmiasto.pl, www.pomorskie.eu, www.gdansk.pl