Aktualnie brak w repertuarze trójmiejskich teatrów

Aktor Minetti - spektakl gościnny

spektakl dramatyczny
kasy:
58 351-01-01
wystawia:
Gdański Teatr Szekspirowski
czas trwania:
1 godz. 30 min.
w ramach wydarzenia:
Tydzień Litewski w Teatrze Szekspirowskim
Oceniasz 5/10
Państwowy Wileński Teatr Mały
Aktor Minetti
wg Thomasa Bernharda

Kim on jest - ten tajemniczy dżentelmen Minetti, pojawiający się w holu hotelu Ostenda przed Nowym Rokiem, w czasie śnieżnej zamieci? Jest aktorem i będzie opowiadał o sobie, a my staniemy się zakładnikami jego historii, przeznaczenia, mistyfikacji, gry wyobraźni, marzeń o roli Króla Leara, irytującej szczerości i przygnębiających sekretów zagubionych gdzieś między rzeczywistością a fikcją. "Aktor Minetti" to emocjonalna sztuka o starym aktorze, który nie występował na scenie od 30 lat, i który marzy, by po raz ostatni zagrać Króla Leara. Wyrzuca z siebie myśli o życiu artysty, sztuce, dążeniu do doskonałości, relacji z publicznością, społeczeństwie żądnym rozrywki i wygód. Bohater sztuki Bernharda zadziwia siłą strumienia myśli i prawd wygłaszanych do widza, będących jednocześnie źródłem wyzwolenia.

Spektakl "Aktor Minetti", na podstawie utworu austriackiego dramatopisarza Thomasa Bernharda, w reżyserii wielkiego twórcy litewskiego teatru Rimasa Tuminasa, zrealizowany został w Państwowym Wileńskim Teatrze Małym w 2015 roku. W ostatnim dziesięcioleciu, jeden z najwybitniejszych litewskich reżyserów teatralnych skupiał się na interpretacji wielkich dzieł literatury światowej. Wybierając sztukę Thomasa Bernharda "Aktor Minetti" - nigdy wcześniej na Litwie nie wystawianą - reżyser Rimas Tuminas przyznał, że światopogląd Bernharda jest bliski jego sercu. "Tematem przewodnim dla Bernharda jest ciągłe niezadowolenie. Niezadowolenie z tego, co robi, i z tego, co się dzieje dookoła niego. Ja również jestem pełen zwątpienia. Zwątpienia, które muszę przezwyciężyć na polu sztuki teatralnej i ponownie odzyskać wiarę. Niezależnie od tego, gdzie jestem - na Litwie, w Anglii, Izraelu czy w Rosji - zawsze zaczynam od teatru, od zwątpienia, i podążam ku nadziei. To jest jedyna droga" - mówi Rimas Tuminas.

Spektakl "Aktor Minetti" zrealizował Tuminas we współpracy ze stałymi partnerami teatralnymi - kompozytorem Faustasem Latėnasem i scenografem Adomasem Jacovskisem. 25 lat temu to właśnie ci wybitni artyści stworzyli Państwowy Wileński Teatr Mały i uczynili go sławnym dzięki swoim niepowtarzalnym dziełom.

Sztuka Thomasa Bernharda przedstawia osobliwy wizerunek rzeczywistości, zniekształcone relacje międzyludzkie, wyobcowanie, frustrację i wewnętrzne ludzkie piekło. Szczególnie ważną postacią w tej sztuce jest jej główny bohater - maestro Minetti, w którego wciela się wybitny aktor Vladas Bagdonas. Tekst sztuki nie ma żadnych wyróżniających akcentów, w takim znaczeniu, że przestrzeń pomiędzy poszczególnymi zabiegami i niejasnościami otwiera się przed aktorami. Vladas Bagdonas objaśnia: "Zawsze lubiłem grać role lekceważonych postaci. Powiedziałbym, że Pirosmani to była moja życiowa rola. A Minetti, jak sądzę, to moja ostatnia tak duża rola w teatrze. Te dwie kreacje tworzą most."

Reżyseria: Rimas Tuminas
Scenografia: Adomas Jacovskis
Kostiumy: Kotryna Daujotaitė
Muzyka: Faustas Latėnas

Obsada:
Minetti - Vladas Bagdonas
Lady - Inga Burneikaitė
Obsługa hotelowa - Agnė Kiškytė, Daumantas Ciunis, Tomas Stirna
Goście/Maski - Indrė Patkauskaitė, Elžbieta Latėnaitė, Tomas Rinkūnas, Tomas Kliukas
Dziewczyna - Indrė Patkauskaitė
Muzyk - Kristina Žebrauskaitė
Małżeństwo - Bronė Stapulionienė, Kazys Vytautas Stapulionis

Fragmenty recenzji:
"Państwowy Wileński Teatr Mały od dawna ma tak silne asy w dłoni, które udało się zaangażować w najnowsza premierę. Nareszcie - po długiej, pięcioletniej przerwie - legendarny tercet powraca: reżyser Tuminas, scenograf Adomas Jacovskis i kompozytor Faustas Latėnas. Powrócili w wymowny sposób, stanowczo i odważnie - Thomasem Bernhardem, który nie gościł w Teatrze Małym nigdy wcześniej. I - co może bardziej znaczące - Vladasem Bagdonasem, jednym z nielicznych obdarzonych szczególnym genem głębi i z pewnością odpowiednim do roli w sztuce Bernharda..."
Šarūnė Trinkūnaitė Return, "Hate progress", 01-04-2015 Menų faktūra

"Tuminas zawsze był twórcą w cieniu Nekrošiusa, artystą szczerze podziwiającym kolegę i stale z nim rywalizującym, dyskutującym, wchłaniającym w obręb swojego języka teatralnego niektóre rozwiązania z teatru Nekrošiusa. Czasem było tak, że właściwe czytanie nowego dzieła Nekrošiusa było możliwe tylko dzięki jego echom w spektaklach Tuminasa. Tuminas parafrazował i rozwijał, podstawiał lustro i dyskutował. Ale dziś, gdy pracuje w Moskwie, jest już innym twórcą. Kochają go rosyjscy, mieszczańscy widzowie. Sam Putin łazi na jego spektakle. Tuminas rozgrzesza jego politykę w rozmowach z rosyjską emigracją w Nowym Jorku i dlatego nie ma dobrej prasy w ojczyźnie. No i my patrzymy na niego jakoś tak bardziej nieufnie. Teatru w Wilnie nie porzucił, choć wpada rzadko, pomaga córce, która tam reżyseruje, i od czasu do czasu polemizuje, ściga się z najlepszymi spektaklami sezonu. Widać jednak bardzo potrzebuje rozmowy na litewskim podwórku. Dlatego kiedy Lupa pokazał w Wilnie "Plac Bohaterów" Thomasa Bernharda, Tuminas odkopał jego "Minettiego". No i zaprosił do głównej roli Vladasa Bagdonasa, przez dekady ikonicznego aktora Nekrošiusa, jego Tuzenbacha, Otella, Fausta, Ducha Ojca Hamleta. "Minetti" z wileńskiego Teatru Małego jest tylko pozornie sporem z Lupą o klucz i tonację do dramaturgii Bernharda. Tak naprawdę Tuminas znów rozmawia z jedynym reżyserem, z którym jego zdaniem warto rozmawiać: z Nekrošiusem. Bagdonas mierzy się w tym nowym spektaklu ze spektaklem sprzed trzydziestu pięciu lat. Z "Pirosmani, Pirosmani" Nekrošiusa. Z własną rolą i zawartą w niej koncepcją losu artysty.", Łukasz Drewniak, Teatralny.pl, fragmenty tekstu "K/98: Słynni Litwini: Minetti, Pirosmani, Kafka"

-----

Thomas Bernhard (1931 - 1998) był austriackim pisarzem, dramatopisarzem i poetą, który zyskał status klasyka jeszcze za życia, mimo że bezustannie pozwalał sobie na wypowiedzi godzące w uczucia narodowej dumy u Austriaków. Bernhard zaczął pisać dla teatru, kiedy był już dojrzałym mistrzem literackim o wyrobionym stylu i pewnym swej pozycji. Spuścizna dramatyczna Bernharda jest bardzo spójna. Czytając jego sztuki jedna po drugiej, odniesie się wrażenie, że jest to jeden utwór, epicka saga jednego wielkiego rodu, rodziny, i ich bardzo zawiłych i skomplikowanych relacji. Teatr Bernharda to nie tylko fenomen literacki. W trakcie pracy nad pierwszą produkcją udało mu się znaleźć reżysera - Claussa Peymanna oraz aktorów, i dlatego później każdy utwór pisany był z myślą o konkretnych aktorach z zespołu. Sztuka "Aktor Minetti", napisana i wystawiona w 1976 roku, jest dedykowana jednemu z najsłynniejszych aktorów niemieckich - Bernhardowi Minetti (1905-1998). Motto sztuki: "Portret artysty z czasów starości" brzmi jak dedykacja dla wielkiego artysty teatralnego. Sztuka nawiązuje też do belgijskiego malarza James'a Ensora (1860 - 1949), który urodził się w Ostendzie, mieście w północno-zachodniej Belgii, na wybrzeżu Morza Północnego. To właśnie tam rozgrywa się akcja sztuki, widoczne są różnorakie powiązania z późnymi pracami Ensora - obrazy "Popołudnie w Ostendzie" 1882, "Samotne maski" 1891, "Maski i śmierć" 1892, pełne groteski, cech ekspresjonizmu i symbolizmu.

Przeczytaj także