Alfons Mucha - Plakaty Opinie (17)

Alfons Mucha - Plakaty
Państwowa Galeria Sztuki

Wernisaż w dniu 3 czerwca o godz. 18.00, wstęp dla posiadaczy zaproszeń.

Alfons Mucha urodził się 24 lipca 1860 roku w Ivančicach na Morawach w rodzinie urzędnika sądowego niższego stopnia Ondřeja Muchy. Na początku lat siedemdziesiątych XIX wieku rozpoczął naukę w gimnazjum w Brnie, ale szkoły nie ukończył. W 1875 wrócił do rodzinnych Ivančič i pracował jako protokolant w sądzie okręgowym. Wtedy objawił się jego talent plastyczny. Malował plakaty i kulisy sceniczne dla amatorskiej grupy teatralnej. W 1879 roku składał egzaminy wstępne do Akademii Praskiej, jednak nie został przyjęty. Dzięki ogłoszeniu w prasie znalazł pracę w Wiedniu w pracowni malarskiej firmy "Kautski - Brioschi - Burghardt" produkującej dekoracje sceniczne dla teatrów. Uczęszczał na zajęcia z grafiki na Akademii Wiedeńskiej. Na początku lat osiemdziesiątych zamieszkał na krótki okres w Mikulovie, gdzie zarabiał portretując miejscowe elity. Tutaj także pracował dla hrabiego Karla Khuen Bellasiego. Dla rodziny Khuenów pracował w ich posiadłościach do 1885 roku, kiedy to wyjechał na studia do Monachium. Tutaj aktywnie uczestniczył w czeskim życiu studenckim, był członkiem stowarzyszenia Skrzat (Skřet). W 1887 roku rozpoczął studia w Akademii Julian w Paryżu, a następnie przez krótki okres w Akademii Colarossi.

Od 1889 roku Alfons Mucha zaczął zarabiać malowaniem obrazów, przede wszystkim jednak tworzeniem grafiki użytkowej. Na początku były to ilustracje, później również plakaty. W 1893 roku zaczął prowadzić kursy grafiki w Akademii Carlossi. W 1894 roku namalował pierwszy plakat dla francuskiejaktorki Sary Bernhardt występującej w sztuce teatralnej Gismonda, co stanowiło początek ich wieloletniej współpracy. W 1896 roku zawarł lukratywną umowę z drukarnią Champenois, dzięki której miał stałe źródło utrzymania. W pierwszym półroczu 1897 roku w Paryżu odbyły się pierwsze wystawy prac Muchy. Jeszcze w tym samym roku dzieła Muchy można było zobaczyć również na wystawach przekrojowych w Pradze, Wiedniu, Monachium, Chrudimiu i w wielu innych miastach. Mucha został członkiem Société Internationale de l'art populaire. Zyskał wielką popularność. Tworzył ilustracje, obrazy, plakaty, dekoracyjne panneau, kalendaria, zaprojektował Pawilon Człowieka i wystrój Pawilonu Bośni i Hercegowiny na światowej wystawie w Paryżu w 1900 roku oraz wnętrze firmy jubilerskiej Fouquet. Projektował biżuterię, prowadził kursy malarskie, napisał podręcznik sztuki dekoracyjnej itd. Ciągle jednak zastanawiał się nad kwestią wsparcia narodu czeskiego i poszukiwał najbardziej skutecznego sposobu pomocy swojemu narodowi.

W 1904 roku wyjechał do Stanów Zjednoczonych, w których przebywał z przerwami do 1913 roku. Prowadził tam lekcje grafiki, tworzył ilustracje, wielkopowierzchniowe portrety, plakaty reklamowe, zaprojektował wystrój Niemieckiego Teatru w Nowym Jorku i przygotował kilka swoich wystaw. W czasie krótkiego pobytu w Czechach w 1906 ożenił się z Marią Chytilową w kościele Świętego Rocha na Strahovie w Pradze. W 1909 roku założył w Stanach Zjednoczonych Amerykański Związek Słowian i wtedy właśnie zrodziła się idea opowiedzenia dziejów Słowian przy pomocy monumentalnego dzieła - przyszłej Epopei Słowiańskiej. W 1910 roku wrócił z rodziną do Czech. W ciągu następnych kilku lat odwiedził wiele krajów europejskich (Rosja, Polska, Bułgaria, Serbia) w poszukiwaniu inspiracji do swojego dzieła o słowiańszczyźnie. W 1913 roku rozpoczął prace nad obrazami Epopei Słowiańskiej. Po powstaniu Czechosłowacji zaprojektował czechosłowackie godło oraz pierwsze czechosłowackie znaczki pocztowe i banknoty. W 1919 roku w praskim Klementinum wystawiono po raz pierwszy jedenaście płócien Epopei Słowiańskiej, a w 1920 roku niedokończony cykl wystawiono również w Chicago i Nowym Jorku. W 1928 roku Alfons Mucha przekazał w darze miastu Pradze zamknięty cykl dwudziestu obrazów Epopei Słowiańskiej. Płótna wystawiono w Pałacu Targów. W 1936 roku po raz ostatni wyjechał do Paryża na wystawę swoich dzieł. Pracował do końca życia. Alfons Mucha zmarł cztery miesiące po zajęciu Czech przez Nazistów, 14 lipca 1939 roku w wieku 79 lat. Jego ciało spoczywa na wyszehradzkim Slavinie w Pradze.

Na wystawie zaprezentowanych zostanie 41 litografii: plakatów teatralnych, dekoracyjnych panneau i ilustracji do kalendarzy pochodzących z lat 1894-1930 ze zbiorów Muzeum Regionalnego w Chrudimiu.
Postać Alfonsa Muchy jest na stałe wpisana w historię Chrudimia. W 1903 roku ówczesny dyrektor Muzeum Artystyczno-Przemysłowego w Pradze, dr Karel Chytil, napisał do przebywającego w Paryżu Muchy list. W tym czasie, jego siostrzenica Maria Chytilova mieszkała z matką i braćmi u swojej babki w Chrudimiu, dokąd cała rodzina przeprowadziła się po śmierci ojca Marii. Maria uczyła się w Szkole Artystyczno-Przemysłowej w Pradze i pragnęła doskonalić swoje umiejętności w grafice i malarstwie pod okiem mistrza Muchy w Paryżu. Pojechała tam, kiedy tylko Mucha wyraził zgodę. Spotkanie Marii z o 22 lata starszym Muchą stało się dla obojga punktem zwrotnym w ich życiu. Obydwoje natychmiast się w sobie zakochali. Narzeczeństwo Alfonsa Muchy i Marii Chytilovej uwieńczył ślub, który wzięli w kościele Świętego Rocha na Strahovie w Pradze. W 1909 roku w Nowym Jorku przyszła na świat ich córka Jaroslava, a w 1915 roku w Czechach syn Jiří. W dokumentach nie zachowały się informacje, ile razy Mucha odwiedził z małżonką Chrudim. Wiadomo jednakże, że był w budynku muzeum w 1933 roku z okazji wernisażu wystawy własnych studiów, szkiców i obrazów, czego dowodem jest fotografia z tego wernisażu znajdująca się w archiwach muzeum. Maria po jego śmierci w 1939 roku jeszcze kilka razy odwiedziła Chrudim. Przeżyła męża o dwadzieścia lat. Zmarła w 1959 roku. Razem ze swoją córką Jaroslavą spoczywa w grobowcu rodzinnym Chytilów w Chrudmiu na cmentarzu Pod Krzyżem.

Kurator wystawy: Milena Burdychova
Koncepcja wystawy: Agata Szpiłyk

Wystawa czynna do 26 czerwca, od wtorku do niedzieli w godz. 11.00 - 19.00.