Chociaż o transformacji zwykło mówić się w kategoriach społecznych, politycznych i ekonomicznych, to transformacja była przede wszystkim tajemnicą. Był to czas wielkiego przemienienia, interregnum, stan pomiędzy kiedy stary porządek już nie istniał, a nowy jeszcze nie nastał.
Wystawa Tajemnica patrzy obejmuje przegląd najważniejszych prac Alicji Żebrowskiej z czasu transformacji. Artystka inspirowała się wówczas ezoteryką, mistyką i alchemią. W realiach rozpadającej się rzeczywistości i równoczesnego powstawania nowej Żebrowska szukała śladów kosmicznej jedności i harmonii stworzenia. Astralne zjednoczenie pierwiastków, manifestujące się w figurze androgyna, walka chaosu z porządkiem i materii z duchowością, doskonałość architektury wszechświata, praczas zaklęty w formacjach skalnych Tatr i bezczas transformacyjnej codzienności to tylko niektóre z tropów obecnych we wczesnych pracach Żebrowskiej. Pozwala to wpisać jej twórczość w szerszy i ciągle niewystarczająco opisany kontekst: transformacyjną sztukę nowej duchowości.
Rdzeń wystawy stanowią grafiki, rzeźby oraz instalacja z wystaw w Krakowie (1986), Wiedniu (1992) i Orońsku (1992). W większości przypadków prac tych później nie pokazywano. W końcu o nich zapomniano, wybierając z bogatego dorobku artystki zaledwie kilka filmów (w tym
Tajemnica patrzy z 1995 roku), które zinterpretowano zgodnie z hegemonicznymi dyskursami transformacyjnej historii sztuki jako feministyczne i krytyczne. Nie uchylając tych odczytań, wystawa w Gdańskiej Galerii Miejskiej chce przywrócić wczesnym pracom Żebrowskiej ich historyczny kontekst i stojące za nimi intencje artystki. Kontekstem tym była tajemnica transformacji czas poza czasem, wieczne teraz, równoczesność przed i po. Żebrowska wiedziała, że tajemnica patrzy i sama patrzyła w jej stronę.
Data: 22 marca 9 czerwca 2024
Wernisaż: 22.03.2024, godz.18.00
Oddział: Gdańska Galeria Miejska 2, ul. Powroźnicza 13/15
Kurator: Jakub Banasiak
Identyfikacja wizualna: Kuba Maria Mazurkiewicz
Wstęp płatny: 10 zł bilet regularny, 7 zł ulgowy, 5 zł grupowy
