Wystawa w Muzeum Narodowym w Gdańsku
Od drugiego ćwierćwiecza XIX wieku uzdolnieni artystycznie młodzi ludzie wyruszali z polskich miast i miasteczek do Monachium, aby uczyć się malarstwa, rzeźby, rysunku, tworzyć sztukę. Wyjeżdżali z kraju podzielonego rozbiorami, pozbawionego instytucji kulturalnych i szkolnictwa artystycznego, przepełnionego nastrojem przygnębienia i zwątpienia. W owym czasie Monachium było jednym z najważniejszych ośrodków kulturalnych Europy, przez niektórych nazywanym „niemieckimi Atenami”. Królewska Akademia Sztuk Pięknych (założona w 1808 r.), z gronem podziwianych profesorów i wyjątkową atmosferą, cieszyła się niespotykaną sławą. W mieście funkcjonowały galerie oraz sale wystawowe, a także liczne prywatne szkoły i pracownie utworzone przez absolwentów Akademii. W Starej i Nowej Pinakotece zgromadzono bezcenne zbiory malarstwa europejskiego. Monachium było miastem gdzie sztukę się tworzyło, dyskutowało o niej, podziwiało i kupowało.
Przyszli polscy artyści przyjeżdżali pojedynczo lub grupami, jako stypendyści lub z listami polecającymi, zostawali na rok, dwa lub całe życie, zawiązywali przyjaźnie, tworzylii związki. Niektórzy z nich, jak Olga Boznańska, Józef Brandt, Alfred Wierusz–Kowalski otworzyli w Monachium własne pracownie i szkoły.
Program Akademii umożliwiał nabycie doskonałych umiejętności warsztatowych. Doskonalono rysunek z modela, uczono kompozycji, kopiowano dawnych mistrzów. Dominującym tematem był pejzaż, często pokazywano polowania, kuligi, sceny powstańcze, wieśniaków na targu, a także sceny z kresów. Wielką zaletą szkoły było to, że młodzi artyści zachowywali własną tożsamość artystyczną i narodową. Tworzyli polską sztukę z charakteru i ducha. Medale, dyplomy, wyróżnienia oraz honorowe członkowstwa w Akademii dobitnie świadczą o uznaniu, jakie zyskiwali Polacy.
„Monachijczykami” byli nasi najwybitniejsi twórcy XIX wieku - Tadeusz Ajdukiewicz, Teodor Axentowicz, Olga Boznańska, Józef Brandt, Józef Chełmoński, Julian Fałat, Aleksander i Maksymilian Gierymscy, Artur Grottger, Juliusz i Wojciech Kossakowie, Aleksander Lesser, Jan Matejko, Władysław Pochwalski, Józef Rapacki, Józef Simmler, Włodzimierz Tetmajer, Alfred Wierusz Kowalski, Stanisław Witkiewicz, Leon Wyczółkowski, Franciszek Żmurko.
Na wystawie zaprezentowanych zostanie około 200 prac 90 artystów związanych z Królewską Akademią Sztuki w Monachium od połowy XIX wieku do początku XX wieku. Dopełnią tego fotografie, listy, dyplomy, medale oraz przedmioty z pracowni artystów.
*****
Bilety w cenie: 10 zł – normalny, 5 zł – ulgowy
Wystawa czynna codziennie od 10.00 do 17.00 od 9 października do 4 grudnia 2005 r.
