W 2005 roku przypadła 140. rocznica urodzin i 65. rocznica śmierci
Olgi Boznańskiej (1865-1940) –
„Artystki Artystów”. Z tej okazji Akademia Sztuk Pięknych w Krakowie zainaugurowała Rok Jubileuszowy Olgi Boznańskiej – „Boznańska Nieznana”, wystawą „Olga Boznańska w Akademii” i seminarium „W pracowni”. Kolejnym, najważniejszym wydarzeniem Roku Jubileuszowego jest obszerna wystawa artystki Boznańska nieznana
Spuścizna Boznańskiej obejmuje ponad tysiąc dwieście dzieł – obrazów skończonych i szkiców. Zasadnicza jej część znajduje się w zbiorach prywatnych w kraju i za granicą (w Europie, w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Ameryce Południowej i Japonii). Ostatnie lata ujawniły bardzo wiele nieznanych dotychczas dzieł, choć jest to zaledwie cząstka tego niezwykłego malarskiego oeuvre. Tymczasem polskie zbiory publiczne, z braku miejsca przechowywane w magazynach, pozostają niekiedy równie nieznane jak te za granicą.
Na wystawie Boznańska nieznana prezentujemy ponad 80 odnalezionych i nieznanych obrazów artystki, ilustrujących ważne dla jej twórczości motywy – portrety, wnętrza pracowni i martwe natury. Obrazy pochodzą z kolekcji prywatnych, fundacyjnych, bankowych i kościelnych (ponad 60 prac), oraz muzealnych (ponad 20). Specjalnie na wystawę zakonserwowano obraz W Wielki Piątek, własność Kościoła pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Krakowie, programowe dzieło Boznańskiej. Prezentowane są także prace nie eksponowane od śmierci artystki, a także takie, które nigdy dotąd nie były w Polsce pokazywane, m.in. specjalnie sprowadzone z Paryża obrazy z kolekcji Marka Mielniczuka Macierzyństwo (1902) i Wojciecha Borzobohatego nieznany Autoportret (ok. 1906) i Róże w wazonie (po 1920).
Wśród portretów znajdują się prawdziwe arcydzieła, między innymi Portret Franciszka Siedleckiego (1867-1934), znanego grafika i krytyka sztuki, namalowany w Monachium w 1896 roku. W kolekcji Krzysztofa Musiała znajduje się także portret zaprzyjaźnionego z artystką amerykańskiego malarza Bernarda Harrisona, uchodzący do niedawna za zaginiony, z lat 1913-1914. Z kolei z amerykańskiej kolekcji Toma Podla pochodzi Portret Eugène’a Gondona, zaprzyjaźnionego z artystką paryskiego bankiera. Przegląd portretów zamyka, jeden z ostatnich obrazów namalowanych przez Boznańską, Portret Ireny Stokowskiej, opiekunki społecznej, wspomagającej artystkę w trudnym okresie zapomnienia i osamotnienia. Na wystawie znajdują się także autoportrety, będące swoistym zapisem przeżyć artystki oraz portrety dzieci, które Boznańska malowała niemal przez całe życie.
Miejsce osobne w malarskim oeuvre Boznańskiej zajmują obrazy ukazujące jej pracownie – w Monachium, Krakowie i Paryżu – stanowiące najczulszy rejestr subtelnych zmian nastroju malarki. Obrazy te „odkryto” niedawno. Przedstawiamy dwa arcydzieła: piękny i nastrojowy szkic Wnętrze pracowni (ok.1899), ukazujący mężczyznę czytającego książkę, zapewne narzeczonego Artystki, Józefa Czajkowskieo oraz W pracowni (1897).
Martwe natury, początkowo tworzone w przerwach pomiędzy zamówieniami, stanowią również ważną część jej twórczości. Głównym tematem są kwiaty – więdnące, zatracające intensywność barw.
Rok jubileuszowy zamknie prezentacja Manggha Boznańskiej ukazująca wątki japońskie w twórczości artystki oraz jej relacje z wybitnym kolekcjonerem Feliksem Mangghą-Jasieńskim (przygotowana przez Centrum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha w Krakowie)
***
Składamy serdeczne podziękowanie osobom i instytucjom, które użyczyły dzieł na wystawę: Wojciech Borzobohaty z Paryża, Andrzej Boznański, Marek Mielniczuk z Paryża, Krzysztof Musiał, Tom Podl z Seattle, Piotr Maciej Przypkowski, Cezary Stypułkowski, Kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Krakowie (Kościół Mariacki), Deutsche Bank PBC S.A., Fundacja Signum z Poznania, Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Muzeum Historyczne Miasta Krakowa, Muzeum Lubelskie w Lublinie, Muzeum Narodowe w Poznaniu, Muzeum Narodowe w Szczecinie, Muzeum Narodowe w Warszawie, Muzeum Śląskie w Katowicach, Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu, Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, Muzeum Okręgowe w Sandomierzu, Muzeum Okręgowe w Toruniu, Muzeum Podlaskie w Białymstoku oraz kolekcjonerzy, którzy pragną pozostać anonimowi.
Wystawie towarzyszy katalog prezentujący nieznaną część dorobku artystki, autorstwa Anny Król.
Autorką idei Roku jubileuszowego Olgi Boznańskiej i towarzyszących mu wystaw jest Anna Król.
Współpraca ze strony PGS – Czesława Podrucka, Katarzyna Kreft.
Wystawa czynna będzie do 7 maja 2006 codziennie w godz. 11.00 – 19.00.
Ceny biletów: normalny -8 zł, ulgowy (emeryci, renciści, uczniowie, studenci) – 5 zł, bilety grupowe (powyżej 20 osób) – 4 zł, grupy szkolne z Sopotu – 3 zł.
Patronat prasowy: Gazeta Wyborcza
Patronat medialny: Telewizja Polska S.A Program 3
