Doroczny Koncert Bożonarodzeniowy pod patronatem Prezydenta Miasta Gdańska (G. F. Haendel | Mesjasz) odbędzie się w sobotę 22 grudnia o godz. 20:00 w Kościele św. Mikołaja w Gdańsku (ul. Świętojańska 72).
Wykonawcy:
Agnieszka Kozłowska | sopran
Agnieszka Rehlis | alt
Krystian Adam Krzeszowiak | tenor
» Wojciech Gierlach | bas
» Polski Chór Kameralny Schola Cantorum Gedanensis
» Polska Filharmonia Kameralna Sopot
» Jan Łukaszewski | dyrygent
muzyka poważna - koncerty w Trójmieście
(1685-1759) był jednym z najbardziej popularnych kompozytorów XVIII wieku. Niemiec, urodzony w Halle, największe sukcesy artystyczne odnosił we Włoszech i zwłaszcza w Anglii. Osiedlił się w Londynie, gdzie prowadził teatr operowy.
Został też nadwornym kompozytorem króla Jerzego II, nawiasem mówiąc również Niemca - z dynastii hanowerskiej. Miał sławę i pieniądze. W latach trzydziestych XVIII wieku popularność włoskich oper zaczęła jednak w Anglii słabnąć. Ponadto narosłe wokół kompozytora intrygi doprowadziły do załamania jego kariery. Sytuacja finansowa Haendla znacznie się pogorszyła. Uważano też, że jako artysta jest już skończony. Załamany, w 1741 roku postanowił na zawsze opuścić Londyn i pojechał do Irlandii, skąd nadeszła propozycja poprowadzenia kilku koncertów.
Dla Irlandczyków, w podziękowaniu za ofiarowaną gościnę, skomponował swe monumentalne dzieło - MESJASZ.
Chciałbym temu szlachetnemu narodowi dać coś nowego- napisał w liście do przyjaciela. Zaczął komponować. Pracował bez przerwy przez 23 dni, niewiele nawet - jak zwierzał się w listach - śpiąc i jedząc. Między 23 sierpnia a 14 września 1741 roku stworzył dzieło swego życia.
Po premierze w białą niedzielę 14 kwietnia 1742 roku (pierwszą niedzielę po Wielkanocy) nie było to jeszcze jasne, ale kilka lat później utwór doczekał się zasłużonego uznania.
Życzeniem kompozytora było, by Mesjasza nie wykonywano dla celów komercyjnych. Po prapremierze przeprowadzono wśród publiczności zbiórkę na cele dobroczynne.
Już podczas próby generalnej krytycy zgodnie pisali, że jest to najdoskonalsza kompozycja wszech czasów. Ale sukces dubliński nie został powtórzony w Londynie. Wystawiane było pod zmienionym tytułem, jako A sacred oratorio, w prasie ukazało się zaledwie kilka wzmianek. Trudno dziś jednoznacznie osądzić, co leżało u podstaw początkowego niepowodzenia dzieła, być może dawne intrygi wokół Haendla, może powody religijne (historia złożona z cytatów z Pisma Świętego wystawiana przez zespół teatralny, jak określano śpiewaków Haendla) czy antagonizmy między Anglikami a Irlandczykami. Dopiero po roku 1750 Mesjasz został również z aplauzem przyjęty w Anglii.
Tekst oratorium, zamknięty w 52 ogniwa, jest zaczerpnięty z wersetów Pisma Świętego (głównie ksiąg prorockich Starego Testamentu, ale również z Nowego Testamentu). Ich wyboru i zestawienia dokonał Karol Jennens.
Dzieło podzielone jest na trzy części:
• pierwsza jest zapowiedzią przyjścia Mesjasza
• druga opowiada o jego życiu, śmierci i zmartwychwstaniu
• trzecia mówi o misji zbawienia ludzkości.
Wykonanie kompozycji, trudnej technicznie, wiązało się każdorazowo z kłopotami związanymi z doborem odpowiednich wykonawców. Dlatego niektóre fragmenty, w zależności od możliwości, były wielokrotnie przekomponywane przez samego Händla, a później przez innych kompozytorów. W związku z tym powstało kilka wersji Mesjasza. Wśród nich opracowanie W. A. Mozarta oraz najczęściej dziś grane - Fryderyka Chrysandra, biografa i znawcy muzyki Haendla. W Niemczech, gdzie odkryto źródłową partyturę Mesjasza podejmowane były próby realizowania dzieła maksymalnie zbieżnego z oryginałem. Najbardziej znana wersja to Foundling Hospital (przygotowana dla cyklu koncertów charytatywnych mających wspomóc The London Foundling Hospital) z 1749 roku.
Najbardziej znanym fragmentem Mesjasza jest Alleluja. Podczas jego wykonania obecny na koncercie król wstał z miejsca, a wraz z nim cała publiczność. Na pamiątkę tego zdarzenia tradycja ta zachowana jest w Anglii również obecnie.
