Pierwsi byli Szwedzi, u nich już w 1955 roku edukacja seksualna była obowiązkowa we wszystkich szkołach. Od lat 70. XX wieku ten przedmiot wprowadzało do planów lekcji coraz więcej krajów europejskich, nie tylko skandynawskich. Dlaczego edukacja seksualna w Polsce wciąż budzi tak wiele emocji? Zapraszamy na debatę do biblioteki ECS na 1 piętrze. Wstęp wolny.
Zajęcia z edukacji seksualnej przyczyniają się do opóźnienia wieku inicjacji seksualnej, zmniejszają liczbę ryzykownych zachowań seksualnych i skutkują częstszym stosowaniem antykoncepcji - wynika z raportu Światowej Organizacji Zdrowia, która przenalizowała 35 badań nad edukacją seksualną prowadzoną w szkołach w Europie Zachodniej. Edukacja seksualna stanowi też profilaktykę wykorzystywania seksualnego - młodzi ludzie wiedzą, jak reagować, gdy są naruszane ich granice.
Światowa Organizacja Zdrowia w swoich wytycznych dotyczących standardów edukacji seksualnej promuje podejście holistyczne, czyli takie które daje dzieciom i młodzieży bezstronną, zgodną ze współczesną myślą medyczną wiedzę o seksualności człowieka, ale także pomaga rozwijać umiejętności, aby wykorzystać te informacje. Tym samym holistyczna edukacja przyczynia się do rozwoju postaw pełnych szacunku, otwartych i pomaga budować sprawiedliwe społeczeństwa.
Specjaliści nie mają wątpliwości - aby wiedza o seksualności osiągnęła zamierzony cel, musi być podawana przede wszystkim przed inicjacją seksualną. Trzeba ją dostosować do kategorii wiekowej, ale i wyprzedzić o krok naturalne procesy. Publikowane rokrocznie raporty pokazują niski stan wiedzy polskich dzieci i młodzieży w zakresie seksualności człowieka oraz wynikających z niej konsekwencji, takich jak obniżenie wieku inicjacji seksualnej, wzrost liczby nastoletnich ciąż, wzrost zakażeń HIV czy wzrost przemocy na tle seksualnym, której zarówno ofiarami, jak i sprawcami są małoletni.
Fundamentalne pytanie, czy w szkołach edukacja seksualna jest potrzebna, została już pozytywnie rozstrzygnięta na szczeblu międzynarodowym, podczas Światowej Konferencji na Rzecz Ludności i Rozwoju (Kair, 1994) oraz IV Światowej Konferencji na Rzecz Kobiet (Pekin, 1995). Reprezentanci Polski uczestniczyli w obu konferencjach i zobowiązali się do realizowania ich postanowień. I tak na mocy rozporządzenia ministra edukacji narodowej z września 1997 roku, do szkół wprowadzono przedmiot "wiedza o seksualności człowieka". Jednak w niespełna rok później został on wycofany, a jego miejsce od września 1999 roku zajęło "wychowanie do życia w rodzinie" w wymiarze 14 godzin w roku w formie zajęć ponadobowiązkowych, niepodlegających ocenianiu oraz niewpływających na promocję ucznia.
Od roku szkolnego 2025/2026 w polskich szkołach wprowadzony zostanie nowy przedmiot - "edukacja zdrowotna", który zastąpi dotychczasowe zajęcia. Zmiana ta ma na celu dostosowanie programu nauczania do wyzwań współczesności. Nowy przedmiot skupi się na szeroko pojętej ochronie zdrowia, obejmując wiele ważnych tematów, jednym z nich stanie się edukacja seksualna. Udział w zajęciach będzie nieobowiązkowy.
Uczestnicy debaty
Anna Pułjan-Laudańska | seksuolożka kliniczna Polskiego Towarzystwa Seksuologicznego, certyfikowana psychoterapeutka Polskiego Towarzystwa Psychologicznego
Julia Babicka | uczennica Salezjańskiego Liceum Ogólnokształcącego im. św. Jana Bosko w Rumii
Wioletta Koc | pedagożka XXIV Liceum Ogólnokształcącego im. Stefana Banacha w Gdańsku Moderatorka
Patrycja Błaszkowska | dziennikarka, Klub Myśli Obywatelskiej
