Etnomatograf. Kino w muzeum | styczeń 2024

Repertuar styczeń 2024:
09.01, g. 18:00 Ściana cieni | reż. Eliza Kubarska  | Polska, Niemcy, Szwajcaria | 2020 | 98 min. | napisy pl
16.01, g. 18:00 Części intymne | reż. Kristy Guevara-Flanagan | USA | 2022 | 86 min. | napisy pl
23.01, g. 18:00 Rzeka | reż. Jennifer Peedom | Australia | 2021 | 72 min. | napisy pl
30.01, g. 18:00 Kobieta | reż. Yann Arthus-Bertrand, Anastasia Mikova | Francja | 2019 | 108 min. | napisy pl

09.01, g. 18:00
Ściana cieni
reż. Eliza Kubarska  | Polska, Niemcy, Szwajcaria, 2020, 98 min.
https://drive.google.com/drive/folders/1i3j5uvHeqBMP0ilFSNpb32mFqdyHeoJ6
https://www.againstgravity.pl/films/sciana-cieni
We wschodnim Nepalu znajduje się jedna z ostatnich świętych gór Szerpów, Kumbhakarna, nazwana tak na cześć mitycznego giganta, który przez pół roku spał, a potem w wielkim głodzie pożerał wszystko, co stanęło mu na drodze. Ochroną świętego oblicza Kumbhakarny zajmują się buddyjscy mnisi i Szerpowie z wioski u podnóża góry. Tymczasem w zachodnim świecie Khumbakarna znana jest jako Jannu i słynie z niezdobytej wschodniej ściany, jednego z najtrudniejszych wyzwań we współczesnym alpinizmie. Jannu sięga niemal ośmiu tysięcy metrów. Akcja filmu rozpoczyna się  w wiosce Kambachen (4 000 metrów n.p.m.), gdzie trzyosobowa rodzina Szerpów mieszka w jednej izbie. Ojciec rodziny, Nada, od lat pracuje jako tragarz wysokościowy na wyprawach. To ich jedyne źródło dochodu. Nada ma na swoim koncie dziewięciokrotne zdobycie Everestu, dwa razy był na szczycie Kanczendzongi (trzecim najwyższym szczycie świata) oraz kilka razy na Czo Oju. Jego żona Dżumdo też od czasu do czasu dorabia, nosząc ciężkie pakunki alpinistów i turystów. Ich kilkunastoletni syn Dawa chce zostać lekarzem, jednak koszty szkoły medycznej znacznie przekraczają możliwości rodziców. Jeśli nie znajdą sposobu na jej finansowanie, chłopiec będzie musiał, tak jak oni, asystować wyprawom himalajskim. Pewnego dnia Nada dostaje propozycję pracy jako tragarz w wyprawie na świętą Kumbhakarnę. Jeśli się zgodzi, będzie to oznaczało złamanie tabu i narażenie się na gniew bogów. Ale ta wyprawa to również szansa na zarobienie pieniędzy na edukację Dawy.
W lutym 2019 wyrusza wyprawa złożona z najlepszych alpinistów świata, której celem jest zdobycie dziewiczej ściany Jannu/Khumbakarny. Uczestnikami są: Polak Marcin Tomaszewski oraz Rosjanie Dmitri Gołowczenko i Sergiej Nilow, dwukrotnie nagrodzeni za osiągnięcia alpinistycznym Oskarem: Złotym Czekanem. Wyprawie towarzyszy cała rodzina Szerpów. Helikopter z alpinistami ląduje w wiosce. Niestety, wielki opad śniegu nie odpuści wyprawie aż do samego końca i jest jedynie początkiem wielu narastających trudności. Czy bogowie z Kumbhakarny wybaczą ludziom ich zuchwałość?

16.01
Części intymne
Body Parts
reż. Kristy Guevara-Flanagan
USA, 2022, 86 min.
https://www.againstgravity.pl/films/czesci-intymne
https://drive.google.com/drive/folders/1dV4l5dxAdQHRVEJpSp9mcTiSTTXkV0Lu
Czy w momencie, kiedy aktorka przekracza próg planu zdjęciowego, jej ciało staje się własnością (najczęściej męskich) twórców? Jak w przeszłości i obecnie pokazuje się nagość i seks w filmach? Czy w przemyśle filmowym jest miejsce dla ciał, które nie wpisują się w stereotypowe wyobrażenia o atrakcyjności? Na te i wiele innych pytań odpowiedzi szukają w filmie reżyserki, scenarzystki i aktorki, między innymi Jane Fonda, Joey Soloway, Angela Robinson, Karyn Kusama, Rose McGowan, Rosanna Arquette, Alexandra Billings, Stacy Rukeyser czy Emily Meade. Historia emancypacji łączy się w filmie z historią kina, pokazującego przez dziesiątki lat przyjemność i pożądanie na ekranie wyłącznie z męskiej perspektywy. Obecnie standardy pracy, jak chociażby zatrudnianie koordynatorów_ek scen intymnych, zmieniają się. Z drugiej strony ciała, najczęściej aktorek, pojawiające się na ekranie są retuszowane na ogromną skalę, z  wykorzystaniem nowoczesnych technologii. Stojący na rozdrożu przemysł musi zdecydować, w którą stronę chce zmierzać równości i naturalności czy wykluczenia i idealizacji.

23.01
Rzeka
River
Premiera: 10 lutego 2023
reż. Jennifer Peedom
Australia, 2021, 72 min.
https://www.againstgravity.pl/films/rzeka
https://drive.google.com/drive/folders/1NYHCYTYgFUXd8-gUjFYDz2LO4A0_YuNo
Spektakularny wizualnie film o roli rzek we współczesnym świecie, z narracją czytaną przez Willema Dafoe i muzyką m.in. Radiohead.
Rzeki od zawsze kształtowały Ziemię, przepływały przez kontynenty, rzeźbiły krajobraz, a także nasze potrzeby, kultury i sny. Te arterie świata są bogatym źródłem życia, bez którego człowiek, zwierzęta i rośliny szybko by wyginęły. Film jest spojrzeniem z lotu ptaka na związek ludzkości z rzekami. Zabiera nas w podróż w czasie i przestrzeni, pokazując je w niespotykanej skali i z niezwykłej perspektywy.
Oglądamy strumień zachwycających pod względem wizualnym obrazów z 39 krajów, autorstwa najlepszych fotografów przyrody (m.in. Yanna Arthusa-Bertranda), oddających hołd rzekom zasilającym naszą planetę. Zdjęcia z sześciu kontynentów, często w zwolnionym tempie, w tym spektakularne ujęcia satelitarne, ukazują teksturę wody, prędkość, z jaką się porusza, a także niebezpieczeństwa, nieprzewidywalność i ekscytujące piękno, które trudno dostrzec z normalnej perspektywy. Film dokumentuje też negatywny wpływ człowieka na ekosystem, związany z fragmentacją rzek i ich kontrolowaniem, a także skutki tych krótkowzrocznych prób rządzenia naturą.
Wspaniałe obrazy uzupełnia poetycki scenariusz napisany przez pisarza i wykładowcę Uniwersytetu w Cambridge Roberta Macfarlanea a czytany przez Willema Dafoe oraz wspaniała muzyka w wykonaniu Australijskiej Orkiestry Kameralnej wykorzystująca zarówno klasyczne utwory J.S. Bacha, A. Vivaldiego, G. Mahlera, jak i  Jonnyego Greenwooda, Radiohead czy oryginalną kompozycję Richarda Tognettiego i muzykę Williama Bartona. Nagranie ścieżki dźwiękowej do filmu zajęło sześć miesięcy. W ten sposób powstała wnikliwa filmowo-muzyczna refleksja na temat piękna i znaczenia rzek oraz sposobu, w jaki ukształtowały one zarówno wyrafinowane krajobrazy naszej planety, jak i całą ludzką egzystencję.
Film, oparty na filozoficznych i naukowych danych, jest drugą częścią trylogii orkiestrowych filmów reżyserki Jennifer Peedom, których celem jest ukazanie relacji pomiędzy człowiekiem a naturą (pierwsza część to Góra najbardziej dochodowy australijski film dokumentalny w historii, pokazywany na festiwalu MDAG w 2019 roku).

30.01
Kobieta
Woman
reż. Yann Arthus-Bertrand, Anastasia Mikova
Francja, 2019, 108 min.
https://www.againstgravity.pl/films/kobieta
https://drive.google.com/drive/folders/1N7WzMvinZNGJ6pJ1kmAeJbo53Jakpx_3
Co to znaczy być kobietą? 2000 kobiet z 50 różnych krajów świata dzieli się przed kamerą swoimi historiami i opowiada o własnych doświadczeniach: od tych najbardziej intymnych aż po kulturowe. Dotykają przy tym szerokiej gamy problemów: seksualności, małżeństwa, macierzyństwa, przemocy domowej, gwałtu, wolności, zniewolenia, niezależności finansowej, wizerunku ciała, starości, miłości, złości i mądrości. Pomimo przeciwności losu, a czasami tragedii, jakie przeszły, wszystkie wyglądają promiennie, ponieważ w końcu mają szansę wyrazić siebie.
Niezależnie od tego skąd pochodzą i ile mają lat, ich doświadczenia rezonują ze sobą, nabierając uniwersalnego znaczenia. W ten sposób powstaje intymny i emocjonalny portret kobiet, które stanowią połowę ludzkości na Ziemi, a mimo to nadal poddawane są przemocy i niesprawiedliwości. To również pean na rzecz ich wewnętrznej siły, odporności, zdolności do przeciwstawiania się przeciwnościom losu i pozytywnej zmiany świata pomimo trudności, jakie napotykają. W erze po #meetoo to również interesujące spojrzenie na rolę i znaczenie kobiet oraz ich postrzeganie świata. Film kręcony był przez dwa i pół roku, a jednym z reżyserów jest Yann Arthus-Bertrand, znany widzom festiwalu z filmu Człowiek.