Opowiedz o swojej najciekawszej podróży. Poprowadź spotkanie w cyklu spotkań o kulturach świata.
W nowym cyklu spotkań o kulturach świata oddajemy głos podróżnikom - tym początkującym i tym już doświadczonym. Opowiedzcie o swoich najciekawszych spotkaniach z innymi kulturami - o ludziach, tradycjach i zwyczajach determinującymi ich codzienne życie, o tym jak wyglądają najważniejsze święta w ich kulturze, jaki jest ich zwyczajny dzień, co lubią robić najbardziej, co ich martwi i budzi obawy.
Zgłaszajcie swoje wystąpienia do kalendarium cyklu etnograf@mng.gda.pl. W każdym miesiącu odbędą się dwa spotkania.
Stanisława Budzisz, Wierzenia i tradycje Kaukazu
31.03.2019 r., godz.13.00-14.00Kaukaz leży na styku dwóch wielkich religii, które, jak na przykład w gruzińskim Wąwozie Pankisi czy Abchazji, mieszają się ze sobą, tworząc niezwykłą mozaikę.
Są Czeczenii, którzy uczestniczą w gruzińskich suprach, i Gruzini, którzy obchodzą muzułmańskie święta, ponieważ tak każe tradycja. Podobnie jest na Kaukazie Północnym, gdzie islam nieustannie się miesza z wierzeniami tradycyjnymi. Warto pamiętać, że islam w Czeczenii pojawił się niespełna 300 lat temu, więc oddawanie czci drzewom czy kamieniom wciąż nie jest niczym nadzwyczajnym. Przeciwnie - jest to powszechne, choć nienazywane w taki sposób.
Stanisława Budzisz opowie o Kaukazie z punktu widzenia religii: podejścia do niej, łączenia elementów islamu lub chrześcijaństwa z wszechobecnymi kultami tradycyjnymi.
Wraz z nią przeniesiemy się do Abchazji, gdzie znajduje się sześć swiatiliszcz, czy do Soczi, w której na Krasej Polanie Putin zorganizował Igrzyska - Abchazowie wierzą, że ta decyzja przekreśliła możliwość istnienia Rosji. Jej dni są (ponoć) policzone. Zatrzymamy się w islamskim Dagestanie, który charakteryzuje się występowaniem jednego z najwyższych odsetków magów i wiedźm (nie licząc Syberii) w Rosji. Wreszcie do Armenii, która słynie z wróżenia z fusów, i do Czeczenii. Będzie też o Gruzji z punktu widzenia synkretyzmu religijnego oraz tego, w jaki sposób wpływa to na codzienność mieszkańców tego kraju.
Dowiemy się także o tradycyjnych obrządkach funeralnych i ich współczesnym znaczeniu.
Będzie to wprowadzenie w nieznany, intrygujący świat tradycyjnych i współczesnych wierzeń na Kaukazie, barwnie opowiedziany przez podróżniczkę penetrującą różne zakątki Kaukazu.
Stanisława Budzisz - reporterka i doktorantka Uniwersytetu Gdańskiego. Związana z Kaukazem od dziesięciu lat. Autorka reportaży m.in. o tematyce kaukaskiej oraz tekstów naukowych dotyczących kinematografii tego terenu. Publikowała m.in. w "Przekroju", "Dużym Formacie" i "Podróżach".
Maria Giedz, Kim są Jezydzi?
31.03.2019 r., godz. 14.00-15.00Maria Giedz przybliży tajemniczą społeczność wyznająca jezydyzm, monoteistyczną religię. Naukowcy mają podzielone zdanie na temat tej społeczności. Jedni twierdzą, że to grupa etniczna, inni etniczno-religijna, religijna, a nawet narodowa. Zresztą sami Jezydzi w tej kwestii mają odmienne poglądy, trochę uzależnione od terenu, na którym mieszkają konkretne rody. Wywodzą się z irackiego Kurdystanu, z okolic Mosulu. Ich najważniejsze centrum religijne i kulturowe znajduje się w Lalish. Dzisiaj mieszkają w różnych rejonach, nie tylko w północnym Iraku, ale też na emigracji w Niemczech, a nawet w Polsce. Spora grupa Jezydów mieszka w Gruzji, głównie w Tbilisi, i uważają się za osobny naród. Inaczej myśli większość Jezydów żyjących w Armenii, ci bowiem utożsamiają się jedynie z grupą religijną, a pod względem narodowościowym twierdzą, że są Kurdami. Większość Jezydów mówi językiem kurdyjskim w dialekcie kurmandżi, niektórzy są arabskojęzyczni.
Bardzo to wszystko skomplikowane i tajemnicze, ale jakże fascynujące. Najciekawsze są zwyczaje i najróżniejsze obrzędy. O tym wszystkim dowiemy się podczas spotkania.
Maria Giedz - z wykształcenia historyk sztuki, teolog, konserwator zabytków, a nawet doktor politologii. Z zamiłowania podróżniczka, niegdyś alpinistka. Do dzisiaj chętnie chodzi po górach, również tych wysokich. Odwiedziła większość państw europejskich, obu Ameryk, była też w Azji, w północnej Afryce, ale najbardziej kocha Bliski Wschód. Od lat pracuje jako dziennikarz, chociaż była też nauczycielem akademickim. Problematyką Bliskiego Wschodu, a bliżej kurdyjską zajmuje się od wiosny 1991 roku, kiedy to po raz pierwszy dotarła na tereny kurdyjskie w północnym Iraku. Od tego czasu ziemie etnicznego Kurdystanu odwiedziła wielokrotnie. Jest autorką dwóch książek o Kurdach: Węzeł kurdyjski (2002) i Kurdystan, bez miejsca na mapie (2010), a także licznych artykułów o tej tematyce, zarówno naukowych, jak i publicystycznych. Właśnie kończy kolejną książkę o Kurdach.
