Festiwal Filmów Rdzennych "Etnomatograf"

Program:

23 czerwca (piątek)

18:00 Otwarcie Festiwalu.
Pokaz filmu DOTKNĄĆ OBRAZU, reżyseria: Olga Blumczyńska, Barbara Ostrowska, Polska 2021, 30 min.
Dokument stanowi część projektu badawczego poświęconego kaszubskiemu pokłonowi feretronów, realizowanego w Oddziale Etnografii Muzeum Narodowego w Gdańsku.
Pochodząca z Kaszub etnografka wraca w swoje rodzinne strony, by przyjrzeć się ludowej religijności. Dobrze zna ją ze swojego domu, ale odcina się od niej w dorosłym życiu. Podczas swojej pracy poznaje młodych Kaszubów pragnących ratować starą tradycję pokłonów i tańca ze świętymi obrazami. Czy podołają oni zadaniu i odnajdą głębszy sens w pielgrzymowaniu z obrazem?

24 czerwca (sobota)

Kino rdzenne to wspólna nazwa filmów podejmujących tematykę dotyczącą rdzennych (tubylczych) mieszkanek i mieszkańców rozmaitych zakątków Ziemi - od Arktyki po tropiki - a przede wszystkim filmów realizowanych przez przedstawicieli i przedstawicielki rdzennych ludów. Dekolonizacja i emancypacja, rodzina i natura, tradycja i sztuka to tylko wybrane tematy, które poruszają. Tworzą swoje dzieła w rodzimych, nierzadko ginących językach. Opowiadają własne historie.

18:30 prelekcja Macieja Gila "Opowiadacze ekranowych historii. Wprowadzenie do kina rdzennego".
FAST HORSE (FAST HORSE), reżyseria: Alexandra Lazarowich, Kanada 2018, 14 min.
Indiańska sztafeta, której tradycja sięga być może nawet paru wieków wstecz, nazywana jest najbardziej ekstremalnym sportem w Ameryce Północnej. Jeździ się na oklep, a koni dosiada z biegu. W prestiżowych zawodach w Calgary po raz pierwszy startuje drużyna Old Sun z plemienia Siksika. Szefuje jej doświadczony Allison RedCrow, a jeźdźcem jest młody Cody Big Tobacco.
JOE BUFFALO (JOE BUFFALO), reżyseria: Amar Chebib, Kanada 2020, 16 min.
Joe Buffalo od dzieciństwa nie miał łatwo. Należy do ostatniej generacji przedstawicieli First Nations doświadczonych opresyjnym państwowym systemem edukacji, czyli niesławnymi "szkołami z internatem dla dzieci rdzennych mieszkańców Kanady". Będąc dorosłym, zaznał uzależnienia od alkoholu, spędził też jakiś czas w więzieniu. Aż odkrył deskorolkę. Wkrótce stał się legendą. I postanowił upomnieć się o swoje dziedzictwo.

20:00 ŻARLIWY (ABLAZE), reżyseria: Tiriki Onus, Alec Morgan, Australia 2022, 81 min.
Gdy został ojcem, Tiriki Onus, śpiewak operowy, poczuł potrzebę odkrycia swoich korzeni. W dodatku natrafił na tajemniczy film sprzed ponad półwiecza, który prawdopodobnie nakręcił jego dziadek, William "Bill" Onus, wywodzący się z plemienia Yorta Yorta/Wiradjuri animator kultury i aktywista, a być może także pionier rdzennego kina. Wyruszamy w podróż w czasie i przestrzeni, wgłąb australijskiego interioru i historii rodzącego się w latach 40. XX wieku ruchu walki o prawa obywatelskie Aborygenów.

25 czerwca (niedziela)

17:30 wykład Przemka Rydzewskiego "Krytyczny widz_ka - co widać w kinie dokumentalnym"

18:00 HISTORJÁ - SZWY DLA LAPONII (HISTORJÁ - STYGN FÖR SAPMÍ), reżyseria: Thomas Jackson, Szwecja 2022, 89 min.
Britta Marakatt-Labba jest malarką, hafciarką i aktywistką. Urodziła się w rodzinie hodowców reniferów. Przedstawiający kosmogonię i historię Saamów dwudziestoczterometrowy wyhaftowany fresk jest jej nagłośniejszą pracą. Artystka czuje niezwykle silną więź z krainą, z której się wywodzi. Jednak ta kraina szybko się zmienia. Ocieplenie klimatu widać tu gołym okiem.

20:00 SUMÉ: BRZMIENIE REWOLUCJI (SUMÉ: MUMISITSINERUP NIPAA), reżyseria: Inuk Silis Høegh, Grenlandia/Dania/Norwegia 2014, 73 min.
Członkowie Sumé jako pierwsi śpiewali w języku grenlandzkim. Wprowadzili do rodzimej mowy takie słowa jak "rewolucja" czy "ucisk" i zainspirowali aktywistów do próby wyrwania Kalaallit Nunaat spod duńskiego panowania. Film opisuje rewolucję lat 70. XX wieku i wpływ rockowej grupy na historię największej wyspy świata. To niezwykły portret rdzennej ludności stawającej do walki o odzyskanie własnego głosu i tożsamości kulturowej po 250 latach kolonizacji.