Festiwal Filmowy Wiosna Filmów

Festiwal "Wiosna Filmów" po raz pierwszy zawita do Gdańska. Tegoroczna replika warszawskiej imprezy zapowiada się wyjątkowo. Nie tylko dlatego, że w programie znalazły się filmy nagradzane na wielu światowych festiwalach (od Wenecji aż do Pusan). "Wiosna filmów" to również jedna z niewielu okazji, by obejrzeć przedpremierowo dzieła wyprodukowane w Brazylii, w Libanie (!) czy w Mauretanii (!!). 

Przegląd otworzy najnowszy obraz wybitnego szwedzkiego reżysera Roya Anderssona, autora wspaniałych "Pieśni z drugiego piętra" czy "Do ciebie, człowieku". W tajemniczo zatytułowanym filmie "Gołąb przysiadł na gałęzi i rozmyśla o istnieniu" Andersson nadal przygląda się społecznym outsiderom, czyniąc ich centralnym punktem odniesienia swoich formalno-narracyjnych eksperymentów. Film nagrodzony Złotym Lwem na ostatnim MFF w Wenecji to manifestacja radykalnego i niepozbawionego ironii sposobu opowiadania - doceniona zarówno przez krytyków, jak i widzów. 
W przeglądzie, oprócz osobistych dramatów, jakie można zaobserwować w obrazach "Sens życia oraz jego brak" oraz w "Prawie jak matka", znalazł się także jeden z najczęściej nagradzanych filmów ostatnich miesięcy: "Timbuktu".

Nieznany u nas, a wielokrotnie doceniany na świecie reżyser Abderrahmane Sissako, już od ponad dekady przegląda się ojczystej Mauretanii. Ukazana w nominowanym do Oscara (statuetka za "najlepszy film nieanglojęzyczny" ostatecznie powędrowała do Pawła Pawlikowskiego za "Idę") "Timbuktu" północnozachodnia Afryka jawi się jako kraina trapiona rozmaitymi konfliktami religijnymi, o których dopiero Sissako odważył się powiedzieć głośno. Co doceniono we Francji, kraju współproducenta, gdzie "Timbuktu" otrzymało aż 7 Cezarów, w tym dla najlepszego filmu roku. 

Cieszy fakt, że w programie znalazła się produkcja zrealizowana w Libanie - tej części Azji, która nieczęsto jest portretowana na wielkim ekranie. Projekcja "Anioła" jest więc doskonałą okazją, by przyjrzeć się tamtejszym małomiasteczkowym obyczajom, mającym olbrzymi wpływ na życie społecznie nietolerowanych grup. 

Przegląd zamknie przedpremierowa projekcja "Feniksa", nagrodzonego w San Sebastian filmu autorstwa Christiana Petzolda, reżysera "Barbary". W swoim najnowszym dziele niemiecki realizator znów proponuje pogłębioną analizę historii swojej ojczyzny, tym razem cofając się do okresu powojennego. Wnioski mogą okazać się zaskakujące, ale seans z pewnością wartościowy - "Feniks" został wysoko oceniony przez krytykę, czego dowodem stała się nagroda FIPRESCI na MFF w San Sebastian oraz pozytywne recenzje w prasie. 





GOŁĄB PRZYSIADŁ NA GAŁĘZI I ROZMYŚLA O ISTNIENIU / En Duva satt på en gren och funderade på tillvaron/ r. Roy Andersson / Szwecja, Norwegia, Niemcy, Francja / 2014 / Złoty Lew na MFF w Wenecji 2014

Dwaj domokrążni sprzedawcy, Sam i Jonathan, niczym współcześni Don Kichot i Sancho Pansa, zabierają widza na wędrówkę przez kalejdoskop ludzkich losów. Podróż ta pokazuje piękno jednych chwil i błahość innych, humor i tragedię, które tkwią w ludziach, wielkość człowieczeństwa i jego kruchość. Tytuł nawiązuje do ptaków z obrazu Breugla "Myśliwi na śniegu", które z wysoka obserwują świat i wydają się myśleć: Kim są ludzie? Za czym tak gonią? Podobnie jak inne obrazy Roya Anderssona ("Pieśni z drugiego piętra", "Do ciebie, człowieku"), film stanowi łańcuch epizodów, mających kulminacje w absurdalnych wizjach, pełnych zarówno czarnego humoru, jak i tragizmu.


TIMBUKTU / r. Abderrahmane Sissako / Francja, Mauretania / 2014 / Cezar 2015 dla najlepszego filmu, nominacja do OSCARA 2015

Akcja "Timbuktu" dzieje się w tytułowym mieście w Mali, w którym władze przejęli dżihadyści i narzucają mieszkańcom islamistyczny reżim. Nie wolno palić papierosów, tańczyć, śpiewać, ani słuchać muzyki. Zakazana jest nawet piłka nożna. Najbardziej poszkodowane są jednak kobiety, które zostają niemal całkowicie wyłączone z życia społecznego i narzuca się im przestrzeganie absurdalnych nakazów. Kisane i jego rodzina jako nieliczni zostali oszczędzeni z chaosu zaprowadzonego przez nową władzę. Sytuacja zmienia się jednak drastycznie, kiedy mężczyzna nieumyślnie zabija sąsiada. Teraz musi stawić czoła konsekwencjom, które wyciągną od niego przedstawiciele nowego reżimu.


SENS ŻYCIA ORAZ JEGO BRAK / VAN valamifurcsa es megmagyarazhatatlan / r. Gábor Reisz / Węgry / 2014 / Nagroda Specjalna Jury i Nagroda Publiczności na MFF w Turynie 2014

Áron jest tuż przed trzydziestką i właśnie rzuciła go dziewczyna. Ma poczucie, że musi zupełnie zmienić swoją egzystencję. Dotąd życie z dnia na dzień, bez stałej pracy, wydawało się dobrym pomysłem. Teraz wyjazd za granicę stał się całkiem realny. Áron nie potrafi uciec przed myślami o byłej dziewczynie i niepokojem nadopiekuńczej matki. Bez wiedzy rodziców, za pomocą ich karty kredytowej, kupuje bilet do Portugalii. Ale przed wyjazdem poznaje kogoś i to spotkanie może okazać się dla niego decydujące. Szkoda, że zobaczenie tej osoby ponownie może nie być już takie proste...


PRAWIE JAK MATKA / Que Horas Ela Volta? / r. Anna Muylaert / Brazylia / 2015 / Nagroda Międzynarodowego Stowarzyszenia Kin Artystycznych na MFF w Berlinie 2015

Val pracuje jako gosposia bogatej rodziny w Sao Paulo. Pierze, gotuje, sprząta i jest powiernicą 17-letniego Fabinho, którego matka nigdy nie ma dla niego czasu. Val sama ma córkę, ale nie widziała jej od lat. Zostawiła ją w rodzinnym mieście pod opieką krewnych. Niespodziewanie dziewczyna zapowiada swój przyjazd. Jessica jest teraz młodą, pewną siebie kobietą, ma zamiar studiować architekturę w Sao Paulo i nie przyjmuje do wiadomości relacji państwo-służba. Krok po kroku, niegdyś nienaruszalne reguły domowe zaczynają się rozpadać, wbrew woli Val.


ANIOŁ / Ghadi / r. Amin Dora / Liban / 2013 / Nagroda Publiczności na MFF w Mannheim i w Pusan

Małe, libańskie miasteczko, w którym dom stoi obok domu i wszyscy się dobrze znają. Mieszkańcy mają swoje problemy, dziwactwa i grzeszki, ale są niezwykle religijni. Bo święty patron miasteczka bierze czynny udział w dyscyplinowaniu wiernych, wymierzając grzesznikom siarczyste policzki. Leba, nauczyciel muzyki, żeni się z sympatią z dzieciństwa, Larą. Sąsiedzi bardzo żywo interesują się ich małżeństwem i serdecznie współczują, gdy na świat po kolei przychodzą dwie córki. Wreszcie za trzecim razem rodzi się chłopiec. Sęk w tym, że Ghadi jest niepełnosprawny i zakłóca spokój okolicy swoimi krzykami. Sąsiedzi postanawiają zmusić rodziców do oddania go do zakładu opiekuńczego. Ale Leba i Lara nie zamierzają się poddać. I wkrótce w miasteczku pojawia się Anioł, który zmieni życie wszystkich, którzy w niego uwierzą.


PARKING / Parkoló / r. Bence Miklauzič / Węgry / 2014

Otoczony kilkoma zaniedbanymi budynkami plac w centrum Budapesztu. Okazyjnie parkuje tu kilka samochodów. Królem tego miejsca jest Legionnaire. Dla niego plac to centrum świata. Codziennie otacza opieką mieszkającą tu rodzinę gołębi. Pewnego dnia wydarza się tragedia: jeden z ptaków zostaje zabity przez kota. Załamany bohater grzebie gołębia i poprzysięga zemstę oprawcy. Na domiar złego pojawia się Imre, właściciel wychuchanego Forda Mustanga, który chce parkować na grobie ptaka. Od tej pory Legionnaire będzie toczył nierówną bitwę z dwoma przeciwnikami: przebiegłym kotem oraz równie bezwzględnym właścicielem czterokołowego cudeńka rocznik 1968.


FENIKS / Phoenix/ r. Christian Petzold / Niemcy / 2014 / Nagroda FIPRESCI na MFF w San Sebastian 2014

Nelly Lenz, żydowska śpiewaczka, wychodzi z obozu koncentracyjnego w Auschwitz, ale jest oszpecona i poważnie ranna. Wraz z wierną przyjaciółką, Lene, wraca do Berlina. Ma tylko jeden cel: odnaleźć w ruinach miastach swego męża, muzyka.

Chce się dowiedzieć czy nadal ją kocha i czy rzeczywiście, jak głoszą plotki, to on wydał ją nazistom. Gdy jednak odnajduje męża, ten jej nie rozpoznaje. A co gorsza, prosi ją aby udawała... Nelly. Wszystko po to, żeby mógł objąć jej spadek.