CONSTANS / 21.03.2011 / G.17.00
reż. i scen.: Krzysztof Zanussi / zdj.: Sławomir Idziak / muz.: Wojciech Kilar / wyst.: Tadeusz Bradecki, Zofia Mrozowska, Małgorzata Zajączkowska, Cezary Morawski, Witold Pyrkosz, Juliusz Machulski, Edward Żebrowski i inni / Polska / 1980 / Nagroda Jury za reżyserię, Nagroda Jury Ekumenicznego - MFF w Cannes 1980, Nagroda Specjalna na FPFF 1980
Film, wspaniale przyjęty przez krytyków, którzy doszukiwali się w nim swoistej kontynuacji "Iluminacji". "W reżyserii nie ma śladów liryzmu ani afektacji, prosty, surowy styl, służący celnemu zarysowaniu postaci i wydarzeń. (...) Obraz społeczeństwa (nie tylko polskiego) nazbyt łatwo usprawiedliwiającego egoizm (...) Wyobrażasz sobie, że świat zmieni się, jeśli znajdzie się jeden sprawiedliwy - mówi przyjazny Witoldowi człowiek. Witold tak uważa i myli się. Ale z tego błędu Zanussi stworzył najpiękniejszy ze swych filmów." - pisano w jednej z recenzji.
BARWY OCHRONNE / 22.03.2011 / G.16.45
reż. i scen.: Krzysztof Zanussi / zdj.: Edward Kłosiński / muz.: Wojciech Kilar / wyst.: Piotr Garlicki, Zbigniew Zapasiewicz, Christine Paul, Mariusz Dmochowski, Wojciech Alaborski i inni / Polska / 1976 / ZŁOTE LWY, nagroda za zdjęcia, za główną rolę męską (Z. Zapasiewicz), za scenariusz na FPFF 1977
Jeden z najważniejszych filmów "kina moralnego niepokoju", poruszający problem konformizmu polskiej inteligencji. W czasie premiery "Barwy..." wzbudziły bardzo gorące, emocjonalne reakcje. Krzysztofowi Zanussiemu znakomicie udało się nawiązać kontakt z polskim odbiorcą, dotrzeć do jego niepokojów, często skrzętnie skrywanych lub nie do końca uświadamianych.
"Barwy ochronne" nazwały po imieniu to, co w drugiej połowie lat siedemdziesiątych zaprzątało świadomość coraz większej liczby Polaków. Portretując zdemoralizowane, przeżarte układami i cynizmem, środowisko naukowców, Zanussi dawał zarazem do zrozumienia, że ów portret można rozumieć jako metaforę całego społeczeństwa. Społeczeństwa, w którym wartościowe, uczciwe jednostki są brutalnie eliminowane przez bezwzględne, nie przebierające w środkach miernoty.
Jedyną drogą jakiegokolwiek rozwoju i awansu jest służalcza przynależność do wszechobecnych koterii. Takie pojęcia jak talent, pracowitość czy sprawiedliwość tracą wszelki sens. Oś fabularną filmu stanowi konflikt między dwoma postawami. Wyrazicielem pierwszej jest docent Jakub Szelestowski (wielka kreacja Zbigniewa Zapasiewicza) - nie tylko bardzo inteligentny, ale i przebiegły.
Świadomie wybrał drogę karierowicza, obfitującą w moralne kompromisy. Szelestowski to typ cynicznego mędrca, wyrachowanego egoisty, nie pozbawionego jednak odruchów buntu wobec własnej postawy. Jego adwersarz, młody magister Jarosław Kruszyński (także znakomity Piotr Garlicki), nie może dostosować się do środowiska, z którym związał swe zawodowe losy.
Idealistyczny, momentami naiwny, pełen czystych intencji jest zaprzeczeniem docenta. Nad oboma bohaterami unosi się jeszcze jak złowrogi cień osoba prorektora, odrażającego snoba o mentalności bazarowego cwaniaka. Wobec tej karykaturalnej, a jednocześnie groźnej postaci ideowo-etyczny spór Jakuba z Jarosławem okazuje się mało istotnym pojedynkiem pięknoduchów. Zawodowe losy obu uczonych nie zależą bowiem od wyniku ich filozoficznej batalii, tylko od kaprysu prorektora. (filmpolski.pl)
ŻYCIE RODZINNE / 23.03.2011 / G.17.00
reż. i scen.: Krzysztof Zanussi / zdj.: Witold Sobociński / muz.: Wojciech Kilar / wyst.: Daniel Olbrychski, Jan Kreczmar, Halina Mikołajska, Maja Komorowska, Jan Nowicki, Anna Milewska, Barbara Sołtysik, Jerzy Bińczycki i inni / Polska / 1970
Studium psychologiczne: konflikt między młodym inżynierem, który zerwał z domem, odcinając się od dziedzictwa przeszłości, a jego załamanym moralnie ojcem, który nie mogąc znaleźć dla siebie miejsca w nowych warunkach, decyduje się wraz ze zdziwaczałą ciotką i niezrównoważoną córką na żałosną wegetację. W zrujnowanej willi, pozostałej z dawnej świetności, odbywa się rodzinne spotkanie - dramatyczna konfrontacja postaw nieszczęśliwych ludzi.
Młody inżynier Wit zostaje wezwany telegramem do chorego ojca, który przed wojną był właścicielem huty szkła. Mieszka on teraz z siostrą żony i ekstrawagancką córką Bellą. Wit jedzie ze swoim kolegą, Markiem. Okazuje się, że ojciec nie jest chory, lecz chce, by syn wrócił, przejął mały warsztat produkujący bombki na choinkę i zajął się rodziną. Rozmowa z ojcem nie skłania jednak Wita do pozostania. Między Markiem a Bellą dochodzi do zbliżenia. Marek oburza się na postawę Wita, proponuje Belli wyjazd, lecz ona nie decyduje się na opuszczenie ojca. Marek wyjeżdża, wkrótce po nim i Wit, nie zdoławszy się nawet pożegnać z ojcem.
REWIZYTA / 24.03.2011 / G.19.45 / Spotkanie z Krzysztofem Zanussim / projekcja filmu REWIZYTA / Spotkanie z reżyserem poprowadzi dr Krzysztof Kornacki
reż. i scen.: Krzysztof Zanussi / zdj.: Dariusz Kuc / zdjęcia archiwalne: Witold Sobociński (zdjęcia archiwalne z filmu "Życie rodzinne"), Edward Kłosiński (zdjęcia archiwalne z filmu "Barwy ochronne"), Sławomir Idziak (zdjęcia archiwalne z filmu "Constans"), Adam Bajerski (zdjęcia archiwalne z filmu "Serce na dłoni") / muz.: Wojciech Kilar / wyst.: Maja Komorowska, Daniel Olbrychski, Jan Nowicki, Zbigniew Zapasiewicz, Małgorzata Zajączkowska, Tadeusz Bradecki, Marek Kudełko i inni / Polska / 2009
"Rewizyta" jest niejako podsumowaniem dotychczasowego dorobku Krzysztofa Zanussiego, gdyż film opowiada o dalszych losach bohaterów dramatów "Życie rodzinne", "Barwy ochronne" i "Constans". Z postaciami z owych dzieł rozmawia Stefan, młody desperat z jednego z najnowszych filmów Zanussiego, "Serca na dłoni". "Rewizyta" jest dziełem ważnym także z innego powodu. W filmie pojawia się Zbigniew Zapasiewicz w swojej ostatniej roli. Zmarły 14 lipca 2009 r. aktor zagrał w "Rewizycie" docenta Szelestowskiego, bohatera znanego z filmu "Barwy ochronne".
Zapasiewicz był współtwórcą sukcesu Zanussiego. Spotkali się na planie filmowym czternaście razy. W wywiadzie udzielonym Filipowi Łobodzińskiemu ("Newsweek Polska" nr 30/26.07) reżyser zauważył: "Ja nauczyłem się pisać pod Zapasiewicza, a on nauczył się świetnie grać to, co mogłem mu przynieść". W filmach Zanussiego aktor wcielał się zazwyczaj w role cynicznych inteligentów. Inną ważną dla reżysera artystką jest Maja Komorowska. Aktorka zadebiutowała w filmie Zanussiego "Życie rodzinne". Wystąpiła następnie w szesnastu innych dziełach filmowych reżysera, ostatnio w "Rewizycie", gdzie pojawiła się jako Bella, postać z "Życia rodzinnego". (materiały MFF ENH 2009)
