Gdański Festiwal Muzyczny. Dialogi VI

GDAŃSKI FESTIWAL MUZYCZNY. DIALOGI VI

muzyka poważna - koncerty w Trójmieście

Sala Koncertowa
Gdański Festiwal Muzyczny

Wystąpią:
Vag Papian - dyrygent
Sergei Nakariakov - flugelhorn
Otto Sauter - trąbka piccolo
Luca Benucci - waltornia
Wolfgang Strasser - puzon
Orkiestra Symfoniczna Polskiej Filharmonii Bałtyckiej

W programie:

Ferdinand David
Concertino na puzon i orkiestrę

Richard Strauss
Koncert nr 1 Es-dur na waltornię i orkiestrę

Enjott Schneider
Tancerze snów, Koncert na trąbkę piccolo, flugelhorn i orkiestrę symfoniczną - PRAWYKONANIE!

Ferenc Liszt
Preludia


TANCERZE SNÓW - wycieczka do realiów nocy - jest o ludziach, którzy żyją w nieważkości snu. Sen - jak mawiał Zygmunt Freud - nazywany jest "królewską ścieżką do nieprzytomności". Ukazuje on naszą duszę w najczystszej formie, w tajemniczej nieskończoności. Więcej czasu spędzamy śniąc, niż na jakąkolwiek inna aktywność: kresomózgowie, które podczas dnia odpowiada za logikę i rozsądek, przekazuje kontrolę układowi limbicznemu, natomiast podczas dnia noradrenalina wspomaga myślenie, a serotonina hamuje aktywność układu limbicznego. Jednakże podczas nocy układ limbiczny dominuje - podróżujemy do archaicznych, szorstkich światów i doświadczamy niezrozumiałych emocji i scen.
Muzyk przez swoje techniki komponowania, czuje się bardzo zbliżony do nurtu jakim jest surrealizmu: jako że irrealność jest przygnębiająco zbliżona do namacalnej rzeczywistości, gdzie duchowa transcendencja łączy się z banałami życia codziennego, próbuje tworzyć nierealny rodzaj muzyki poprzez techniki komponowania takie jak: kolaż, konfrontacja, metamorfoza, kamuflaż, skoki w czasie, zazębianie się tempa. Próbuje przekształcić poufałość i banalność w coś nieznanego. Zawsze inspirowany przez genialne wzory do naśladowania, którzy tworzyli z mrocznego świata snów: Hieronim Bosch, William Blake, Arnold Böcklin, Gustav Klimt, René Magritte, Gorgio de Chirico, Frida Kahlo, Salvador Dali, Max Ernst, HR Tiger, Jean Tinguley, czy między innymi Ernst Fuchs.

"Taniec" jako ruch obrotowy, najbliżej opisuje nieważkość powyższych słów spośród terminów muzycznych. Ochoczo pozwala, by "walc" (z wyselekcjowanymi fragmentami oraz zaaranżowanymi w taki sposób, aby brzmiały jak dziecięca muzyka w stylu jarmarcznym) wiódł prym. Wyobraźmy sobie sytuację, w której śpimy słuchając DREAMDANCERS - TANCERZY SNÓW: podczas zasypiania część mózgu wielkości orzecha włoskiego - zwana "wzgórzem" - staje się aktywna ("thalamus", inaczej wzgórze - pochodzi ze starożytnej Greki i oznacza "sypialnię" lub "wewnętrzną komnatę" - metafizyczne miejsce, w którym świadomie spotykamy Boga) i odcina wszelkie połączenia z kresomózgowiem. Pozostają jedynie czyste uczucia i surrealistyczny potok obrazów. Wszystko jest możliwe. Marzeniem kompozytora jest, aby słuchacze tego podwójnego koncertu przeżyli to doświadczenie!

Gdański Festiwal Muzyczny 2017 jest kontynuacją projektu, który po raz pierwszy zrealizowano w 2008 roku. Formuła Festiwalu jest otwarta, niemniej indywidualny atrybut każdej kolejnej jego edycji nadaje towarzyszące mu przesłanie lub postać Artysty Rezydenta. Do tej pory wystąpili w tej roli m. in. Elżbieta Sikora, Ewa Pobłocka, Stefania Toczyska, Konstanty Andrzej Kulka, Włodzimierz Nahorny, Daniel Reuss i Maxim Vengerov. Festiwal uwzględniał również ważne rocznice, m. in. rok F. Chopina, W. Lutosławskiego i G. Verdiego, a jego pierwsza odsłona była poświęcona pamięci dwóch wielkich gdańskich pedagogów - profesora Stefana Hermana i profesora Zbigniewa Śliwińskiego.

W roku 2017 funkcję Artysty Rezydenta przyjął jeden z najwybitniejszych wiolonczelistów świata Mischa Maisky. Wielki wirtuoz będzie solistą koncertu inauguracyjnego, który zostanie poprowadzony przez słynnego skrzypka, pedagoga i dyrygenta w jednej osobie - Maxima Vengerowa. Ze względu na Artystę Rezydenta Gdański Festiwal Muzyczny 2017 będzie istotnie zdominowany przez instrumenty smyczkowe przedstawiane w rozmaitych konfiguracjach, co w naturalny sposób nawiąże do XV Międzynarodowego Konkursu im. Henryka Wieniawskiego w Poznaniu. Nagroda w postaci występu na Gdańskim Festiwalu już po raz drugi znalazła się w puli nagród konkursu, czego rezultatem będzie występ jego zeszłorocznej zwyciężczyni - Veriko Tchumburidze. Pojawią się także polscy laureaci z poprzednich edycji konkursu, którzy wspólnie z innymi wybitnymi polskimi muzykami stworzą serię koncertów kameralnych, będących formą dialogu pomiędzy całą grupą instrumentów smyczkowych. Do serii dialogów należy także zaliczyć, cieszący się ogromnym zainteresowaniem, koncert rodzeństwa - Doroty i Piotra Anderszewskich. Na festiwalu nie zabraknie także instrumentów historycznych. Wystąpi jeden z najsłynniejszych skrzypków barokowych świata - Giuliano Carmignola. Na koncercie finałowym będzie można usłyszeć Pasję wg. św. Jana J.S. Bacha z udziałem renomowanej Orchestra of the 18th Century.

-----

ENJOTT SCHNEIDER
Artysta urodzony w 1950 r. Ukończył studia muzyczne, ale także filologię germańską oraz muzykologię. W roku 1977 uzyskał doktorat na University in Freiburg im Breisgau w dziedzinie filozofii. W latach 1979-1982 był profesorem teorii muzyki i kompozycji Münchner Hochschule für Musik und Theater. Od 2003 roku jest jest członkiem zarządu GEMA (Niemieckiego Stowarzyszenia Prawa Autorskiego i Praw Pokrewnych), od 2012 roku sprawując funkcję przewodniczącego zarządu. Od 2013 roku jest szefem Związku Kompzytorów Niemieckich. Enjott Schneider to także autor książek i esejów z dziedziny muzyki oraz uznany kompozytor. Poza ośmioma operami jest autorem wielu kompozycji symfonicznych i kameralych. W kręgu jego zainteresowań znajdują się też muzyka skaralna i organowa. Jego utwory, w tym symfonie organowe, są wydawane przez Schott Music International. Utwory kompozytora są wykonwane w całej Europie, w tym w Rzymie, Paryżu, Londynie, Madrycie, a także poza granicami Europy - w Taipej, Pekinie, Tokio, Nowym Jorku czy Hongkongu. Enjott Schneider jest także twórcą muzyki do około 500 filmów, a także laureatemlicznych nagród, w tym Emmy (zwyciężając w kategorii "Muzyka do filmu dokumentalnego", 2005), Bawarskiej Nagrody Filmowej, nagrody Bundesfilmband in Gold czy nagrody The FIPA Biarritz (2001 r.) za najlepszą muzykę do filmu europejskiego. Twórca ma też na swoim koncie Niemiecką Nagrodę Telewizyjną w kategorii "Najlepsza muzyka filmowa", zdobytą w roku 2007. W roku 2015 otrzymał nagrodę za całokształt twórczości Festiwalu "Soundtrack Cologne".

---

SERGEI NAKARIAKOV
Reprezentuje niezwykle wysoki poziom artystyczny w trakcie każdego kolejnego koncertu i nagrania płytowego. Już gdy miał 13 lat fińska prasa określiła go jako "Caruso trąbki". Od lat oszałamia i zachwyca publiczność fantastycznym brzmieniem, jakie potrafi wydobyć z instrumentu, wykonując wirtuozerskie kompozycje z wielką pasją i nadzwyczajną biegłością techniczną. Podstawą jego repertuaru jest klasyczna literatura muzyczna, jednak należy do artystów nieustanni poszukujących nowych muzycznych wyzwań, często samodzielnie dokonując transkrypcji. Współpracuje z orkiestrami na całym świecie, jest też jurorem konkursów dla dzieci i dorosłych. Zdobył wiele prestiżowych nagród i odznaczeń, w tym niemiecką ECHO Klassik Award.

---

VAG PAPIAN
Rozpoczął karierę jako pianista w 1979 roku, po zwycięstwie w Międzynarodowym Konkursie Viana da Motta w Lizbonie. Od tego momentu artysta występował w najważniejszych salach koncertowych dawnego Związku Radzieckiego. Ukończył Konserwatorium Moskiewskie, gdzie studiował u znanego profesora Michaiła Woskriesieńskiego. W 1982 roku rozpoczął studia w konserwatorium w Petersburgu w elitarnej grupie studentów legendarnego profesora Ilii Musina. W 1984 roku Valery Giergiev zaproponował mu stanowisko dyrygenta Armeńskiej Orkiestry Symfonicznej, gdzie trzy lata później został dyrektorem artystycznym i pierwszym dyrygentem. Pełniąc tą funkcję Vag Papian dyrygował ponad dwustoma koncertami wykonując zróżnicowany repertuar obejmujący m. in. muzykę współczesnych kompozytorów rosyjskich i zachodnich. Jako pianista występował z najważniejszymi orkiestrami symfonicznymi. W latach 1988-1990 współpracował z Operą Narodową Armenii, po czym wyjechał do Izraela, gdzie objął funkcję dyrygenta Beer Sheva Symphony Orchestra. Był także gościnnym dyrygentem Jerozolimskiej Orkiestry Symfonicznej. Jako pianista występował m. in. w Bazylei, Genewie, Toronto, Ottawie, Nowym Jorku oraz w krajach Ameryki Południowej i Dalekiego Wschodu. Od 2000 roku Vag Papian dyrygował orkiestrami symfonicznymi i kameralnymi w wielu krajach, a w 2001 roku - Wiedeńskim Chórem Chłopięcym na Festiwalu Enesco. W czerwcu 2003 roku dyrygował Moscow New Russian Symphony Orchestra w ramach obchodów 100. rocznicy urodzin legendarnego kompozytora armeńskiego Arama Chaczaturiana; wziął również udział w wielu wydarzeniach związanych z tymi obchodami. Wspólnie z Maximem Vengerovem Vag Papian koncertował w Europie, Stanach Zjednoczonych i na Dalekim Wschodzie; wspólnie nagrywali też dla EMI Classic. Artysta dyrygował ponadto takimi produkcjami operowymi, jak: Saul i David Carla Nielsena, Carmen Bizeta, Don Giovanni Mozarta oraz Norma Belliniego. Vag Papian jest gościnnym dyrygentem Narodowej Opery Armenii oraz profesorem Samuel Rubin Academy of Music w Tel Awiwie.

---

WOLFGANG STRASSER
Od 1984 do 1991 roku studiował w klasie puzonu w Wiedeńskim Konserwatorium Muzycznym w klasie Helmuta Ascherla i Herberta Mosheimer. Brał on też udział w kursach mistrzowskich prowadzonych przez Branimira Slokara i Jacques'a Maugera. Dalsze studia pod kierunkiem Dietmarem Küblböckiem na Uniwersytecie Muzycznym w Wiedniu dopełniły jego edukację muzyczną. Od 1991 do 2013 roku wykonywał partie solowe puzonu w Orkiestrze Symfonicznej Radia ORF w Wiedniu. Od 2013 roku jest pierwszym puzonistą Orkiestry Filharmonii Wiedeńskiej. Ponadto od października 2011 roku jest profesorem klasy puzonu na Uniwersytecie Sztuki w Graz w Austrii. Jako solista gra z orkiestrami, takimi jak Orkiestra Symfoniczna Radia ORF w Wiedniu, Orkiestry Haydna Eisenstadt, orkiestry dęte i wiele innych. Ukoronowaniem jego działań muzycznych jest wykonywanie muzyki kameralnej z Vienna Trombone Ensemble i Ensemble Philblech.

---

LUCA BENUCCI
Rozpoczął naukę gry na rogu w wieku 9 lat, później studiował na Konserwatorium "Luigi Cherubini" we Florencji, gdzie otrzymał dyplom w 1987. W tym samym roku wyruszył do Chicago, gdzie kontynuował naukę z Dalem Clevengerem i Arnoldem Jacobsem, a później u Guelfo Nalli'. Roger Bobo, Stefan Dohr, Fergus Mc William, Radovan Vlaktovic, Frank Loyd byli równie ważni dla jego edukacji muzycznej. Wygrał wiele przesłuchań na róg solo, między innymi w Neapolu - Teatro San Carlo, Rzymie - Teatro dell'Opera, Florencji - Teatro Comunale, Wenecji - Teatro La Fenice. Został zaproszony do Israel Philharmonic Orchestra dyrygowanej przez Zubina Mehta podczas ich europejskiego tournée oraz do Deutsche Oper Berlin podczas ich włoskiego tournée pod dyrekcją Christiana Tielemanna. Ponadto od 2001 roku regularnie współpracuje z Berliner Philharmoniker jako pierwszy waltornista. Został zaproszony jako solista na wiele festiwali, tj.: Music Festival Japan, Swiss Brass Week, M.D.R. Sommer Festival (Niemcy). Jest również uznawanym członkiem jury podczas przesłuchań na całym świecie. Jest założycielem i dyrektorem artystycznym Festiwalu "Santa Fiora in Musica". Poza karierą muzyka, Luca poświęca wiele energii na naukę, prowadzi klasy mistrzowskie we Włoszech, Niemczach i Japonii oraz współpracuje z wybitnymi instytucjami, jak: Konserwatorium L. Cherubini, Instytut O. Vecchi, Konserwatorium A. Buzzolla, Formation Courses "MIMESIS Maggio Arte", Corsi di formazione "Musica & Muse", Mittel Deutches Rundfunk, T.M.F. Japan, pomagając i wspierając kariery młodych muzyków.

---

OTTO SAUTER
Jest wiodącym solistą trąbki i trąbki piccolo. Jego talent muzyczny ujawnił się, gdy artysta był w młodym wieku - mając 4 lata pobierał pierwsze nauki, a w wieku 16 lat kontynuował naukę u Claude Rippas w Konserwatorium Winterthur, gdzie zdobył dyplom muzyka orkiestrowego i solisty w 1985 roku. Kontynuując naukę, Otto Sauter pobierał nauki u Bo Nilsson w Szwecji oraz u Pierre'a Thibaud w Paryżu. W 1994 roku ufundował Bremeńską Akademię Trąbki, gdzie pod jego kierownictwem kształcą się wybitni trębacze z całego świata. Współpracując z EMI Classics, nagrał serię płyt światowych premier "Świat baroku" z koncertami zwierającymi ponad 600 ponownie odkrytych kompozycji z okresu baroku i klasycyzmu. W 2014 roku objął funkcję dyrektora artystycznego festiwalu Neuschwanstein, mającego miejsce w jednym z najsławniejszych zamków, zbudowanego przez Króla Ludwika II w Bawarii. Wypełnił w ten sposób swoje motto, które brzmi: "Wielka muzyka potrzebuje wspaniałych miejsc". Poza pracą jako solista, Otto regularnie występuje z zespołem "Ten of the Best", który zbiera dziesięciu najwybitniejszych trębaczy razem. W sierpniu 2001 roku otworzyli ceremonię inauguracji nowego Stadionu AufSchalke przy publiczności blisko 70 tys. kibiców.