Gdańskie Święto Wolności 2022

W tym roku mijają 42 lata, odkąd delegaci Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego na czele z Lechem Wałęsą złożyli podpisy pod Porozumieniem Gdańskim i tym samym zakończył się strajk sierpniowy. Był to początek końca komunistycznych rządów w Polsce. Pomiędzy 26 sierpnia a 1 września odbędzie się ponad dwadzieścia wydarzeń pod wspólnym hasłem ŚWIĘTO WOLNOŚCI. ECS odwiedzą znakomici goście z zagranicy - wśród nich m.in. Margaritis Schinas, wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej, Andrij Dlihacz, współtwórca Centrum Odbudowy Gospodarczej Ukrainy i laureaci Medalu Wdzięczności z Bułgarii i Niemiec.

Preludium do obchodów, organizowanych wspólnie przez miasto Gdańsk, samorząd województwa pomorskiego i Europejskie Centrum Solidarności, będą trzy wydarzenia.

Solidarność Codziennie - 26 sierpnia
Pierwsze to 5-lecie działalności przestrzeni dla aktywistów na 3 piętrze ECS - SOLIDARNOŚĆ CODZIENNIE, za którą stoi ponad trzy tysiące zorganizowanych wydarzeń i ponad 28 tysięcy ich uczestników.

- SOLIDARNOŚĆ CODZIENNIE powstała po to, by towarzyszyć, wspierać i rozwijać działania społeczne małych organizacji pozarządowych, grup nieformalnych oraz osób indywidualnych. To przestrzeń otwarta, budująca koalicje na rzecz wspierania aktywistów i aktywistek, zapraszające i motywujące do działania - mówi Patrycja Medowska, zastępczyni dyrektora ds. kultury obywatelskiej. - Te pięć lat pokazało, jak ważna to sfera działań ECS, jak bardzo zrosła się z pozostałymi aktywnościami i projektami.

obowiązują zapisy, wstęp wolny

Reagujemy! - 26-27 sierpnia
Drugim wydarzeniem jest spotkanie otwartej sieci REAGUJEMY!, powołanej do życia w czerwcu w Poznaniu. Zrzesza już ok. 40 pracowników instytucji kultury, domów osiedlowych i bibliotek, aktywistów organizacji pozarządowych i grup nieformalnych z całej Polski. Organizatorzy zapraszają kolejne osoby, grupa jest otwarta i każdy może się zapisać Powstała po to, aby inspirować się, wymieniać idee i dobre doświadczenia w pracy w społeczeństwie wielokulturowym.

Sieć REAGUJEMY!
obowiązują zapisy, wstęp wolny

Solidarity od Arts - 28 sierpnia
Trzecim wydarzeniem jest festiwal SOLIDARITY OF ARTS pod hasłem WOLNOŚĆ i barwami niebiesko-żółtymi.

W czterech lokalizacjach miasta - przed wejściem do Dworu Artusa, na placu im. Dariusza Kobzdeja, skwerze Heweliusza i w Ratuszu Staromiejskim - sztuką będą dzielić się artyści z Ukrainy, których wojna zmusiła do ucieczki, a gościnne schronienie dał Gdańsk. Wydarzenie będzie miało charakter interwencji artystycznych. Warto dołączyć w godz. 13.00-15.00. Wstęp wolny. Partnerem wydarzenia jest Nadbałtyckie Centrum Kultury.

Tego samego dnia po wystawie Sława Ukrajini! Symbole niepodległości przejdą dwa spacery kuratorskie. O godz. 12.00 w języku ukraińskim po wystawie oprowadzi Lew Zacharczyszyn, pełnomocnik dyrektora ECS do spraw polsko-ukraińskiej solidarności, były konsul generalny Ukrainy w Gdańsku. O godz. 16.00 spacer w języku polskim poprowadzi Kacper Dziekan z Zespołu ds. Międzynarodowych ECS. Wstęp wolny. Wystawa znajduje się w galerii TRAP (parter, przy audytorium).

Medal Wolności Słowa - 30 sierpnia
Podczas gali Medalami Wolności Słowa, przyznawanymi przez Fundację Grand Press, uhonorowani zostaną: Instytucja, Obywatel/ka i Media. Lista osób nominowanych jest już znana.

Obowiązują zaproszenia. Wydarzenie będzie transmitowane na antenie TVN24. Początek o godz. 20.30.

Narodziny Solidarności - 31 sierpnia
O godz. 11.00 wspólnotowo zostanie otwarta historyczna stoczniowa Brama nr 2 na wspomnienie wydarzenia sprzed 42 lat, które dokonało się po ratyfikacji Porozumienia Gdańskiego.

- Otwieramy tę bramę w powtarzanym rytuale już od 2014 roku. Pielęgnujemy pamięć o bohaterach tych wydarzeń, pamięć o miejscu, gdzie narodziła się Solidarność. Podczas strajku w Sierpniu '80 brama ta była pierwszą publiczną agorą, a jej otwarcie - symbolicznie - początkiem nowej karty w historii Europy Środkowo-Wschodniej - mówi Basil Kerski, dyrektor ECS.

Etyka Solidarności - 31 sierpnia
Kolejnym punktem w programie będzie w samo południe ETYKA SOLIDARNOŚCI. Refleksją w rocznicę podpisania Porozumień Sierpniowych podzieli się dr hab. Adam Bodnar, rzecznik praw obywatelskich (2015-2021), prawnik i nauczyciel akademicki. Po wykładzie rozmowa, w której do Adama Bodnara dołączą trzej nominowani do Medalu Wolności Słowa: Krzysztof Głuchowski, Piotr Jacoń i Katarzyna Wappa. Moderować będzie red. Marek Twaróg.

Projekt ETYKA SOLIDARNOŚCI realizowany jest już po raz dziesiąty. Wykłady odwołują się do wielorakich wyzwań współczesnej solidarności, a tytuł nawiązuje do słynnego eseju ks. Józefa Tischnera.

Wstęp wolny, należy pobrać bezpłatny bilet. Spotkanie będzie tłumaczone na język polski, angielski i ukraiński.

Spacery subiektywne po wystawie stałej ECS
W roli przewodników wystąpią uczestnicy wydarzeń sprzed 42 lat: Bogdan Borusewicz, Henryka Krzywonos-Strycharska, Andrzej Celiński i Aleksander Hall.

Spacery kuratorskie po wystawie czasowej STOCZNIA
Przewodnikami po wystawie STOCZNIA będą jej kuratorzy: Konrad Knoch i Agnieszka Bacławska-Kornacka.

Medal Wdzięczności
Medale są przyznawane od 2010 roku. Już ponad 700 osób z całego świata otrzymało to wyjątkowe wyróżnienie. W gronie odznaczonych są obcokrajowcy, którzy wspomagali Polaków i polską opozycję w czasach komunizmu - moralnie, politycznie i materialnie, wspierali rozwój społeczeństwa obywatelskiego oraz promowali idee Solidarności. Honorowani są również ci, którzy dziś w duchu ideałów Solidarności bronią uniwersalnych praw człowieka i wzmacniają pokój na świecie, budując dobre relacje między narodami. A także ludzie nauki i kultury, aktywiści, muzealnicy, dziennikarze i publicyści, którzy dokumentują, badają i popularyzują historię ruchu Solidarność.

Tym razem Medale zostaną wręczone pięciu osobom, w tym trzem pośmiertnie.

Lista laureatów:
BUŁGARIA
Żeliu Żelew (pośmiertnie), medal odbiera Stanka Żelew, córka laureata
Stefan Canew
NIEMCY
Manfred Mack
UKRAINA
Wasyl Stus (pośmiertnie), medal odbiera Dmytro Stus, syn laureata, dyrektor Narodowego Muzeum Tarasa Szewczenki w Kijowie
USA
Lane Kirkland (pośmiertnie), medal odbierają Louise Kirkland oraz Lucy Schoenfeld, córki laureata

Nigdy więcej wojny - 1 września
Święto Wolności zwieńczą obchody 83 rocznicy wybuchu II wojny światowej.

ECS zaprasza o godz. 10.30 do audytorium na debatę z cyklu EUROPA z WIDOKIEM NA PRZYSZŁOŚĆ. Jej tytuł brzmi: WOJNA I POKÓJ. Wśród zaproszonych gości są m.in.: Andrij Dlihacz, współtwórca Centrum Odbudowy Gospodarczej Ukrainy; Dmytro Stus, dyrektor Narodowego Muzeum Tarasa Szewczenki w Kijowie; Dietmar Nietan z niemieckiego Bundestagu i Margaritis Schinas, wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej. Całość poprowadzi Jacek Kołtan, pełnomocnik dyrektora ECS ds. naukowych.

Wstęp jest wolny, należy pobrać bezpłatny bilet.

O godz. 12.00 na placu Obrońców Poczty Polskiej w Gdańsku u stóp pomnika zostaną złożone wieńce i zapłoną znicze. Odbędzie się Apel Pamięci. O godz. 13.30 w tym samym miejscu zostanie odprawiona Msza Święta w intencji poległych stoczniowców, a po niej będzie możliwość skosztowania grochówki z kuchni polowej. Uroczystości rocznicowe zakończą się na Cmentarzu Ofiar Terroru Hitlerowskiego na Zaspie (ul. Chrobrego), gdzie wygłoszone będą przemówienia, złożone wieńce i zapalone znicze, a Capella Gedanensis uświetni całość wiązanką pieśni patriotycznych. Szczegółowy komunikat dot. obchodów będzie wysyłany wkrótce.