stat
Impreza już się odbyła

Państwowa Galeria Sztuki zaprasza na wystawę prac z kolekcji Lwowskiej Narodowej Galerii Sztuki imienia B.G. Woźnickiego. Będzie okazja zobaczyć dzieła z wystawy pt. "Jan Ciągliński - Polski Impresjonista".

lis 30

sobota, g. 17:00

Gdańsk,
Wstęp wolny

14 grudnia 2024 - 17 stycznia 2025, g. 9:00

Gdańsk,
Wstęp wolny
Kurator wystawy: Igor Chomyn

Jan Ciągliński pozostaje w Polsce postacią wciąż nie dość znaną i nie dość popularną. Znakomity pejzażysta, pedagog, podróżnik i malarz światła. Urodzony w Warszawie, gdzie przeżył pierwsze 20 lat i gdzie rozpoczął studia wyższe, do śmierci uważał się za warszawiaka. A przecież resztę swych dni spędził w Petersburgu, z tym miastem związał się na zawsze i jest to swoistym paradoksem: byłby pewnie bardziej popularny w Rosji i nieco podobnie jak Henryk Siemiradzki uważny za naszą wschodnią granicą po prostu za malarza rosyjskiego, gdyby nie jego testamentowy legat. Otóż na jego mocy cała pozostała w pracowni spuścizna przekazana została do polskich muzeów.

Niewiele danych biograficznych przechowało się do naszych czasów po tym malarzu Najwięcej dowiadujemy się ze wspomnieniowej publikacji jego brata Józefa: "Jan Ciągliński.

ZASADY- ŻYCIE - PUŚCIZNA" z 1939 roku. Był synem adwokata Franciszka i Emilii z Żulińskich; co ważne, jego matka była rodzoną siostrą Romana, członka Rządu Narodowego, straconego wraz z Romualdem Trauguttem na stokach warszawskiej cytadeli w 1864 roku. Ten dramatyczny fakt rodzinno-polityczny nie zniechęcił go do Rosji. Od wiosny 1877 do końca 1878 r. uczęszczał do warszawskiej Klasy Rysunkowej Wojciecha Gersona i Aleksandra Kamińskiego. Obaj wybitni pedagogowie byli absolwentami petersburskiej akademii i to najpewniej za ich namową Jan Ciągliński zdecydował się udać na studia nad Newę. Od lutego 1879 r. był wolnym słuchaczem w rosyjskiej ASP. Akademię ukończył w 1885 r., uzyskując tytuł "kłassnyj chudożnik" I stopnia za obraz "Chrystus przy sadzawce owczej". W 1888 r. rozpoczął trwającą ćwierć wieku karierę wykładowcy.

Wystawa prezentowana w Państwowej Galerii Sztuki w Sopocie obejmuje całą kolekcję dzieł Jana Ciąglińskiego liczącą 137 obiektów. Obrazy te znajdują się w zbiorach Lwowskiej Narodowej Galerii Sztuki imienia Borysa Woźnickiego. W większości są to studia podzielone na cykle, najliczniej prezentowane są "Białe noce" i podróże na Krym. Również bogato i interesująco przedstawione są studia z egzotycznych podróży do Hiszpanii, Maroka, Tunisu, Włoch i Niemiec. Chyba najlepszym pejzażem kolekcji lwowskiej jest namalowany w 1898 roku plener Algeciras, ukazujący zakątek hiszpańskiego miasta na wskroś wypełnionego słońcem. Obraz ten w pełni odzwierciedla mistrzowski kunszt artysty, a zarazem odkrywa jego impresjonistyczne inspiracje.

Polską publiczność czeka zatem otwarcie się na nowego i jeszcze niezbyt dobrze znanego malarza, którego sztuka wymyka się przyjętym przez naszą historię sztuki kategoriom. Miejsce Ciąglińskiego wciąż pozostaje niepewne. Opisanie, znalezienie kontekstów, wciąż jeszcze się nie dokonało, tak jak i nie doszło do wielkiej monograficznej wystawy tego malarza, która w XXI wieku ustaliłaby jego miejsce w sztuce polskiej oraz rosyjskiej. Przyczynkiem do tego na pewno jest sopocka wystawa, pierwsza w Polsce po II wojnie światowej.