stat
Impreza odwołana

Jan Wagner i Tobias Preisig

Pewnie zastanawiacie się kim jest Jan Wagner? Od razu powiem, że nie mam pojęcia czy Jan jest z tych Wagnerów. Być może przy jakieś rozmowie uda się dopytać artystę o koligacje związane z jego nazwiskiem. Wiem tyle, że fani muzyki z berlińskiej wytwórni Ostgut Ton powinni doskonale kojarzyć Jana, gdyż to on zmiksował wiele albumów z tego labelu. Po drugie, Wagner pracuje od ponad dekady jako inżynier dźwięku w legendarnym Faust Studio prowadzonym przez Hansa Joachima Irmlera. Po trzecie, jest pianistą.

Nummern" jest debiutancką płytą Wagnera, składającą się z ośmiu kompozycji oznaczonych po prostu "Nummer A", "Numer B", choć w dalszej kolejności już niezgodnie z alfabetem. Jak dowiadujemy się z opisu, materiał przybrał kształt dźwiękowego pamiętnika, jaki powstawał między wiosną 2016 a grudniem tego samego roku. Jan nie podaje wyraźnego kontekstu, bo jak sam twierdzi, każdy doświadcza i odbiera muzykę inaczej, wiec pominął osobistą narrację, która z góry narzucałaby słuchaczowi sprecyzowane ukierunkowanie emocji. Ważną rolę odegrał przy "Nummern" zaprzyjaźniony producent James Varghese (nazywa go "drugą parą uszu"), to jemu jako pierwszemu Jan zagrał jeden z utworów, a ten zapytał go: kiedy to się ukaże? Ponoć gdyby nie Varghese to ten materiał nigdy nie ujrzałby światła dziennego, co byłoby ogromną niesprawiedliwością trzymać taką muzykę pod kluczem, kiedy zalewa nas tyle pustego chłamu.

muzyka alternatywna - koncerty w Trójmieście


Rdzeniem, wokół którego nadbudowuje się cała reszta, jest fortepian, ale w takim rozumieniu, że owe brzmienia akordów / pojedynczych dźwięków nie są pospolitą odmianą neo-classical z domieszką elektroniki. Czuć, że muzyka Wagnera dojrzewała latami, czuć w niej prawdziwe emocje, a także ogromne wyuczycie przestrzeni i barwy. Nie ma też nachalnej ilości detali, raczej przy każdorazowym odsłuchu dochodzą nowe tła, w tym skrzypnięcia drzwi, delikatne trzaski czy dźwięki otoczenia (np. odgłos kota i dzieci w "Nummer B"). Artysta nie stroni również od syntezatorowej melancholii, którą chyba najpiękniej zobrazował w kapitalnym nagraniu "Nummer B" (sztos!). Ambientowe fraktale w otoczeniu minimal techno (zredukowanego do wyciszonego metrum w stylu Gus) sączą się przez cały album. Niekiedy puls nabiera werwy, lecz rozwija się w naturalny sposób, co wyraźnie słychać w utworze "Nummer L", mogącym kojarzyć się z soundtrackiem do "Stranger Things".

"Nummer M" z kolei powinien dokładnie wysłuchać choćby Ólafur Arnalds, i najlepiej wyciągnąć wnioski, żeby nie karmić ludzi wypraną z emocji islandzką poetyką, tak bardzo naginaną w ostatnich latach. Sztos nr 2? Proszę bardzo - "Nummer G". Wystarczyłoby dołożyć tu głos Thoma Yorke'a i mielibyśmy kolejny rozdział zachwalanej ścieżki dźwiękowej stworzonej i niedawno wydanej przez Brytyjczyka, pt. "Suspiria". Tak, ale warstwa elektroniczna w "Nummer G" wyszła spod palców i zmysłów Jana Wagnera! Klamrą (a może pętlą emocjonalną?) spinającą całość jest wręcz ambientowy i piękny "Nummer N", po części utrzymany w duchu twórczości Jóhanna Jóhannssona (w warstwie szkicowania minimalizmu), a po trosze zbliżony do wspólnych prac Ryuichiego Sakamoto i Alva Noto.

Akustyczna estetyka Jana Wagnera - przesiąknięta wrażliwością i szczerością - zrobiła na mnie bardzo duże wrażenie. "Nummern" to splot wewnętrznych impresji zharmonizowanych z różnymi stanami emocjonalnymi. Wiadomo, że każdy dobierze własne odczucia, doda swoją historię oraz rozłoży na części pierwsze poszczególne poziomy tych kompozycji, o czym zresztą mówi sam artysta: Chciałem, żeby nagrania były skończone w dziewięćdziesięciu procentach tak, aby pozostało trochę miejsca dla słuchacza, by dokończył muzykę w swojej głowie. Wagner określa studio, w którym zarejestrował swoje utwory, mianem sanktuarium. Kiedy tam idę i zamykam drzwi, jestem w próżni, w miejscu pomiędzy światem zewnętrznym a mną. "Nummern" emanuje intymnością, proponuje wejście w inną rzeczywistość - taką sam na sam ze sobą. Wielokrotne wycieczki w głąb siebie? Wiem, że są to wyświechtane i banalne słowa, ale "Nummern" to jeden z nielicznych "soundtracków", jaki zagrał w ostatnim czasie z moim wnętrzem. A jak z waszym?

Tekst Łukasz Komła (https://www.nowamuzyka.pl/2018/11/01/jan-wagner-nummern/)