Tradycja Jarmarku św. Dominika liczy sobie już 750 lat. Został on ustanowiony bullą papieża Aleksandra IV w roku 1260, który nadał Dominikanom gdańskim przywilej organizowania jarmarku. Od tego czasu organizowany jest w Gdańsku na początku sierpnia, kiedy w kalendarzu znajduje się dzień patrona Jarmarku. Od 1996 roku głównym organizatorem Jarmarku św. Dominika są Międzynarodowe Targi Gdańskie SA.
muzyka poważna - koncerty w Trójmieście
Zakon Dominikanów został założony w 1216 roku we Francji przez hiszpańskiego kaznodzieję Dominika Guzmana. W Gdańsku klasztor Dominikanów powstał w 1227 roku z inicjatywy świętego Jacka, który był uczniem samego mistrza - świętego Dominika. To właśnie klasztorowi Dominikanów zawdzięczamy powstanie Jarmarku św. Dominika.
Rozpoczęcie Jarmarku oznajmiały wszystkie dzwony w mieście rozbrzmiewając w samo południe.
Początkowo jarmark odbywał się na Placu Dominikańskim, ale gdy zaczął się rozwijać przeniósł się w okolice Wałów Jagiellońskich i ul. Długiej. Na jarmarku można było nabyć kaszubską ceramikę, czeskie szkło, toruńskie pierniki, rosyjskie futra, bursztyny itd.
Na sierpniowe Jarmarki przybywało do Gdańska ok. 400 statków, a interesy załatwiane były w wielu językach. Plac Dominikański bardzo szybko przestał wystarczać i zaczęły powstawać inne place targowe, jak chociażby Targ Drzewny, Sienny, Węglowy, Wąchany, Rybny - nazwy te pochodziły od towarów, jakimi na nich handlowano lub jak w przypadku Długiego Targu od jego kształtu.
Jarmark św. Dominika stał się ważnym świętem dla miasta, na którym pojawiała się szlachta, a nawet sam król. Dla gdańszczan najbardziej pamiętny był jarmark z 1310 roku, kiedy to korzystając z nieobecności w mieście króla Władysława Łokietka, Krzyżacy po raz pierwszy złupili miasto, mordując część kupców i ludności, przebywających na Jarmarku.
Jarmark św. Dominika trwał w Gdańsku bez przerwy przez kilka wieków. Dopiero II wojna światowa spowodowała, że zniknął z Gdańska na 33 lata. W 1972 roku z inicjatywy Wojciecha Święcickiego - dziennikarza popularnej gdańskiej popołudniówki "Wieczoru Wybrzeża", powrócono do tradycji jarmarku. W latach siedemdziesiątych Jarmark był przede wszystkim imprezą handlową, umożliwiającą zakup poszukiwanych towarów. Na specjalnych pokazach nazywanych "Żywym Żurnalem"., można było zobaczyć najnowsze, polskie kolekcje odzieżowe.
Współczesna formuła Jarmarku św. Dominika nawiązuje do średniowiecznych tradycji jarmarku czyli handlowania i dobrej zabawy. Rokrocznie zwiększa się udział rzemieślników, artystów i kolekcjonerów, a jarmarkowemu handlowaniu towarzyszy kilkaset godzin programu kulturalno-rozrywkowego.
KALENDARIUM
Ceremonia otwarcia
31 lipca - sobota, Długi Targ
Teatralna parada i spektakl otwarcia z udziałem Włodarzy Miasta
Paradę Traktem Królewskim prowadzić będą notable i Rajcowie Miejscy w historycznych strojach, dalej trefnisie, grajkowie, szczudlarze, kuglarze, mimowie i komedianci, odgrywający scenki rodzajowe.
Koncert na największym bębnie świata
Największy (10 metrów średnicy membrany), najwyższy (1.5 m wysokości) i najcięższy (ponad 3 tony wagi) bęben świata, na którym zagrać może jednocześnie ponad 100 osób. w koncercie udział weźmie również publiczność.
Jubileuszowa uczta dla gości i gdańszczan czyli Polewka św. Dominika
Koncert na Ścianie
Spektakularne widowisko w nocnej scenerii gdańskich zabytków, oświetlonych kolorowymi światłami. Muzycy wbrew prawom grawitacji zagrają, stojąc na pionowej scenie. Gorące rytmy, fantastyczne efekty świetlne i baśniowy nastrój. Miejsce koncertu - fasada Ratusza Głównego Miasta.
Pokaz sztucznych ogni
VII Morski Odpust św. Dominika
1 sierpnia - niedziela
W 1260 r. gdański klasztor ojców Dominikanów otrzymał od Papieża Aleksandra IV przywilej udzielania odpustu na dzień św. Dominika. Z uroczystościami odpustowymi związano jarmark handlowy. Tradycja organizowania go przetrwała aż do dnia dzisiejszego. Pamiątką jego religijnych, dominikańskich korzeni jest procesja ulicami Głównego Miasta.
- wpłynięcie Dominikanów na Motławę na Galeonie "Lew"
- procesja odpustowa ulicami Głównego Miasta
- uroczysta msza św. w Bazylice św. Mikołaja
Biesiada Odpustowa.
Organizator - Klasztor oo. Dominikanów.
Odsłonięcie Pomnika Księcia Świętopełka Wielkiego
1 sierpnia - niedziela, skwer, ul. Szeroka
Zwieńczeniem obchodów 750-lecia Jarmarku św. Dominika będzie uroczystość odsłonięcia pomnika Świętopełka II Wielkiego wykonanego wg projektu Wawrzyńca Sampa. Świętopełk II Wielki (1195-1266) nadał Gdańskowi prawa miejskie, sprowadził do miasta Zakon Dominikanów i ustanowił doroczny Jarmark św. Dominika. Pomysłodawcą i realizatorem projektu jest Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie.
Barwy Folkloru - VI Europejskie Spotkania z Muzyką
1 sierpnia - niedziela, scena na Długim Targu
Od kosedera do kazaczoka i zorby - barwna parada oraz koncerty zespołów folklorystycznych z Kaszub i zaprzyjaźnionych regionów z Grecji i Ukrainy.
30. Festiwal Muzyki Inspirowanej Folklorem "Dźwięki Północy"
1 sierpnia - niedziela, scena na Długim Targu
Koncert Weroniki Korthals - impreza towarzysząca 30. Festiwalowi Muzyki Inspirowanej Folklorem "Dźwięki Północy". Organizator: Nadbałtyckie Centrum Kultury.
Unikaty z Kociewia
3 sierpnia - wtorek, Plac Kobzdeja
Prezentacja walorów turystyczno-kulturowych regionu - występy artystyczne, kuchnia regionalna, promocja atrakcji turystycznych, prezentacja twórczości ludowej.
Altana Artystów
6-8 sierpnia /piątek - niedziela/, Długi Targ
Cykl wieczornych kameralnych koncertów - przeboje wielkiej klasyki.
17. Międzynarodowy Bieg św. Dominika
7 sierpnia - sobota, Długa, Długi Targ
Bursztynowa Noc
7 sierpnia - sobota, ul. Piwna
Ekskluzywny wieczorny pokaz mody w plenerowej scenerii Głównego Miasta. Autorskie kolekcje biżuterii połączone z kreacjami projektantów mody:
Pomerańcha
Ubrania - Jola Słoma & Mirek Trymbulak, biżuteria - Danuta Burczik-Kruczkowska.
Kolekcja zainspirowana morzem i marynistycznymi tradycjami Pomorza i Gdańska. Naturalne piękno bursztynu, morskie odmęty, posztormowa plaża, drewno, woda i jesienny Bałtyk.
Kolekcja powstała przy współpracy z Miastem Gdańsk.
Carnaval
Ubrania - Justyna Waraczyńska-Varma, Biżuteria - Danka Czapnik.
Przestrzenne, geometryczne formy inspirowane architekturą i otaczającą nas przyrodą, pełne smaku, kobiece, podkreślające sylwetkę.
Święto Chleba
8 sierpnia - niedziela, Długi Targ
Festyn rzemiosła piekarskiego i cukierniczego:
- uroczysta msza św.
- parada piekarzy
- prezentacje sceniczne, pokazy mistrzów, degustacje
- Konkurs na Smakołyk Jarmarku św. Dominika 2010
- Konkurs na najatrakcyjniejsze stoisko Święta Chleba 2010
470. rocznica wstrzymania Słońca, ruszenia Ziemi
Gdańska Tajemnica Kopernika - Anna Schilling i Narratio Prima
8 sierpnia - niedziela Altana Artystów, Długi Targ
On jest kanonikiem we Fromborku. Ona rodowitą gdańszczanką. Właśnie trwa Jarmark Dominikański. Na nabrzeżu pojawia się nieoczekiwanie Anna Schilling. Spotyka Mikołaja Kopernika...
W ramach projektu:
- przybycie Anny Schilling z Mikołajem Kopernikiem z Fromborka na Jarmark św. Dominika, spacer ulicami Gdańska
- prezentacja Legendy Anny Schilling
- odczytanie fragmentów Narratio Prima - dzieła Mikołaja Kopernika wydanego w Gdańsku w roku 1540 - 470-lecie
- spotkanie z Arturem Górskim - autorem książki "Zdrady Kopernika".
Chopin na Gdańskiej Starówce
14 sierpnia - sobota, scena na Długim Targu
Inicjatywa związana z obchodzoną w 2010 roku 200. Rocznicą Urodzin Fryderyka Chopina, której celem jest popularyzacja wiedzy o Fryderyku Chopinie oraz jego muzyki. W ramach projektu m.in.
- Paryski Salon Chopina w sercu Gdańska - spektakl muzyczno-baletowy
- Chopin Jazzowo - wieczorny koncert w wykonaniu zespołu "Andrzej Jagodziński Trio"
- Rondo Chopina - miniskwer w specjalnej aranżacji.
Msza św. , Kantata, Gospel w Gdańsku
Msza św. w oprawie artystycznej
Specjalnie na tę okazję skomponowana msza łacińsko z jej stałymi częściami: Kyrie, Gloria, Credo, Sanctus, Agnus Dei oraz pieśniami na wstęp (introit), ofiarowanie (ofertorium), komunię (post communio) oraz zakończenie. Muzyka: Bartosz Chajdecki, autorka tekstów: Monika Partyk, wykonawcy: soliści, chóry łączone, orkiestra symfoniczna Polskiej Filharmonii Bałtyckiej, czytania mszalne: Halina Winiarska i Jerzy Kiszkis.
Kantata dla NMP "Przy Sercu Twoim"
Kompozytor: Zbigniew Małkowicz, słowa: ks. Mateusz Jeż, św. Siostra Faustyna, A. Franik
Wykonawcy: Zespół Muzyki Sakralnej "LUMEN", chóry łączone, orkiestra symfoniczna Polskiej Filharmonii Bałtyckiej.
Gospel w Gdańsku - "The Jabez Family", Anglia
Koncert Jubileuszowy - Bracia
15 sierpnia - niedziela, scena na Długim Targu
Dni Kultury Niemieckiej
20-22 sierpnia - piątek - niedziela, Długi Targ
Prezentacja niemieckich regionów, firm i instytucji - stoiska promocyjne, prezentacje sceniczne, koncerty.
Bajkowisko
4-8 sierpnia, 11-15 sierpnia, 18-20 sierpnia - Scena Basztowa, Plac Kobzdeja
Program dedykowany najmłodszej widowni - spektakle teatralne, gry i zabawy edukacyjne,
konkursy z nagrodami.
Ceremonia zakończenia Jarmarku św. Dominika
22 sierpnia - niedziela, Długi Targ
Paradny orszak z udziałem Prezydenta Miasta Gdańska. Korowód poprowadzi patron kupców złoty Hermes w asyście szczudlarzy, werblistów, kuglarzy i krzykaczy oznajmiających wszem i wobec kres wielkiego handlowania, zabaw i uciech. W niebo pofrunie tysiące balonów, a do publiczności na pożegnanie tradycyjne kolorowe poduszki, tym razem datowane Anno Domini 2010.
NON STOP
31 lipca - 22 sierpnia
Instalacje artystyczne
Gdańsk w legendzie zamknięty - ul. Długa
Prezentacja historii miasta poprzez związane z nim legendy i podania. Wielkoformatowe instalacje rozmieszczone zostaną na fasadzie Ratusza Głównego Miasta. Prezentowane postaci i motywy: młynek - "Dlaczego morze jest słone", papuga - "Papuga Mistrza Jana Heweliusza", krogulec z żabami - "Żabi Kruk", flądra - "Flądra", Krasnoludki z Pogańskiej Górki, Szumibroda - zjawa z Zaspy, czort - "Diabeł w Kościele Karmelitów", Neptun, Oruńska Syrenka, zegar z kukułką - "Gdański Ptasznik".
Autorka projektów: Anna Molga, artysta plastyk, scenografka, ilustratorka.
Brama Zielona do kwadratu - Długi Targ
Happening polegający na wyłożeniu trawy w przejściach Zielonej Bramy, któremu towarzyszyć będzie etiuda teatralna - żywy obraz "Śniadanie na trawie".
Akcenty jubileuszowe
Czternasta Brama - ul. Długa / Długi Targ
Gdańsk to miasto bram - na czas Jarmarku do trzynastu już istniejących dołączy Jubileuszowa Czternasta. Brama dodatkowo pełnić będzie funkcję systemu zliczającego jarmarkowych gości, poprzez zainstalowany wyświetlacz cyfrowy. Projekt i wykonanie: Adam Stachowicz, absolwent gdańskiej ASP.
Jubileuszowa klepsydra czasu
Instalacja odmierzająca 23 jubileuszowe dni.
Kukurynka
Wędrująca zegarynka - kukurynka, w asyście maskotek jarmarku - kogutów. Happening ożywiający jarmarkowe uliczki (odtwarzanie zapowiedzi programowych, komunikatów, muzyki, o pełnych godzinach - pianie koguta).
Pamiątkowy Certyfikat - Altana Artystów, Długi Targ
Dokument nadawany imiennie, opieczętowany okolicznościowym stemplem i po wsze czasy poświadczający, iż posiadacz tegoż na prześwietnym Jarmarku św. Dominika Roku Pańskiego 2010 bawił, a niejedno cudo obaczył.
Wielka Księga Wpisów - Altana Artystów, Długi Targ
Kunsztownie oprawiona księga - miejsce pamiątkowych wpisów z Jubileuszowego Jarmarku św. Dominika.
Dominikanka
Okolicznościowy żeton Mennicy Polskiej w specjalnej jubileuszowej edycji, datowany A.D. 2010.
Fotka z kluczem do bram miasta Gdańska - ul. Długa
w asyście krzykaczy miejskich
Jubileuszowe monidła - ul. Długa, Plac Kobzdeja, ul. Szeroka
Od Jubileuszowej Bramy do Altany - Jarmark św. Dominika poleca!
Cele projektu:
promocja placówek kulturalnych i atrakcji komercyjnych Miasta Gdańska (muzea, galerie, restauracje itp.)
wyznaczenie kierunku i ciągów zwiedzania jarmarku
co i gdzie - wskazanie rejonów z poszczególnym asortymentem handlowym
budowanie interakcji z gośćmi
Oficjalnym wejściem na teren Jarmarku św. Dominika w 2010 r. będzie jubileuszowa brama z systemem zliczającym gości. Brama stanowić będzie punkt startowy ścieżki zwiedzania.
Przechodzący pod nią goście otrzymywać będą ulotkę z planem zwiedzania jarmarku oraz zaproszeniem do udziału w specjalnej akcji promocyjnej, polegającej na odwiedzeniu kilku z zaznaczonych na mapie miejsc - placówek kulturalnych, galerii, restauracji itp.
Skorzystanie z polecanych atrakcji potwierdzone będzie pieczątką w danym punkcie. Zwiedzający, który skorzysta z pięciu proponowanych atrakcji, na mecie (Altana na Długim Targu) otrzyma pamiątkowy Certyfikat Gościa Jarmarku św. Dominika oraz zestaw gadżetów jarmarkowych.
Wystawy
Rondo Chopina - Długi Targ
Projekt związany z obchodzoną w 2010 roku 200. Rocznicą Urodzin Fryderyka Chopina. Wystawie prezentującej życie i twórczość Fryderyka, w tle towarzyszyć będzie muzyka kompozytora. Rondo Chopina to zarazem wydzielona strefa odpoczynku, przestrzeń wystawy wyznaczać będą ustawione w formie koła wierzby i stylizowane ławeczki.
Tytuł projektu nawiązuje do twórczości Chopina. Rondo w muzyce pojawia się wielokrotnie, zarówno jako utwór samodzielny, jak i jako forma w jego kompozycjach cyklicznych. To właśnie ta forma muzyczna otwiera pierwsze opus 15-letniego Fryderyka (Rondo c-moll, 1825).
Kukuryku na Dominiku
Galeria Jarmarkowych Kogucików - Plac Kobzdeja
Projekt podjęty w latach poprzedzających Jubileuszowy Jarmark, którego celem jest promowanie logo Jarmarku św. Dominika. Galerię Jarmarkowych Kogucików tworzą przestrzenne figury kogutów, których prototyp stworzyła rzeźbiarka - Marzena Niećko. Artystyczny wyraz nadali im m.in. podróżnik Marek Kamiński, bajkopisarz i ilustrator Wojciech Kołyszko, Europejski Ośrodek Teatru Znak, Międzynarodowe Stowarzyszenie Bursztynników. Ekspozycja figur koguta: etnicznego, bajkowego, futbolowego, bursztynowego, podróżniczego, industrialnego, kaszubskiego, hanzeatyckiego, astronomicznego, pocztowego, esperanckiego oraz Kura Solidarności.
Dominik Arena - Długi Targ
Ekspozycja powiązana z faktem organizacji w Gdańsku Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej EURO 2010. Namiot w kształcie piłki zlokalizowany będzie przed siedzibą Biura Prezydenta ds. Sportu i Euro 2012.
Powrót do źródeł - teatr uliczny
Średniowieczny Targ - Długi Targ / Garbary
Średniowieczne kramy prezentujące kunszt mistrzów rzemiosła - w historycznych kostiumach. Lekcje historii i rzemiosła w scenerii Głównego Miasta. Tygodniowy projekt realizowany przy współpracy Muzeum Archeologicznego w Gdańsku.
Kuj żelazo, póki gorące! - Targ Węglowy / Złota Brama
Pokazy mistrzów kowalstwa artystycznego, zorganizowane we współpracy ze Stowarzyszeniem Polskich Artystów Kowali w Gdańsku. Efektem trzytygodniowej pracy kowali będzie pomnik koguta - symbolu Jarmarku św. Dominika.
Hejnał Jarmarku św. Dominika - ul. Długa
Hejnał odgrywany przez trębacza w historycznym kostiumie rozbrzmiewać będzie codziennie o godz. 12.12 z przedproża Ratusza Głównego Miasta.
Krzykacze miejscy
Klikoni rodem ze średniowiecznej tradycji, wędrujący po mieście, anonsujący program.
Mieszczki gdańskie i koguty maskotki jarmarku
Urodziwe panny w historycznych kostiumach i koguty przebierańce - maskotki Jarmarku św.
Dominika, pozujące do pamiątkowych fotografii i obdarowujące turystów pamiątkami.
Jarmark Gier - Plac Kobzdeja
Centrum gier planszowych. Gimnastyka umysłu - codzienne rozgrywki i turnieje. Miejsce, które zyskało swoich stałych bywalców, a ich grono co roku się powiększa. Projekt o walorze edukacyjnym i familijnym.
Jarmarkowy Dom Kultury
Lwie gniazdo - cykl działań związanych z lwami z Herbu Wielkiego Miasta Gdańska, które mają na celu promocję miasta Gdańska. Warsztaty plastyczne dla najmłodszych.
Organizacja - Fundacja Wspólnota Gdańska.
Konkursy
GRAND PRIX Jarmarku św. Dominika 2010
Konkurs na najatrakcyjniejszą jarmarkową ofertę. Zwycięzcę wyłoni Jury złożone z przedstawicieli Urzędu Miasta, Członków Komisji ds. Wyboru i Nadzoru Organizatora Jarmarków oraz dziennikarzy.
Smakołyk Jarmarku św. Dominika 2010
W konkursie udział wezmą piekarze i cukiernicy uczestniczący w "Święcie Chleba". Publiczność przyzna nagrody w kategoriach - wyrób cukierniczy i wyrób piekarniczy.
Najatrakcyjniejsze stoisko "Święta Chleba"
Laureat wyłoniony zostanie w plebiscycie publiczności.
Kwartet Poduszek
Tradycją ceremonii zakończenia Jarmarku św. Dominika jest obdarowywanie publiczności poduszkami z jarmarkowym kogucikiem. Każdy, kto zgromadzi kolekcję poduszek datowanych z lat 2007-2010, otrzyma nagrodę.
