Jazz Jantar: Oleś Brothers & Gralak

Klub Żak w tym roku obchodzi swoje 60. urodziny. Do 1991 roku działał jako Klub Studentów Wybrzeża Żak, a od 1991 roku jako miejska instytucja Klub Żak. I to pod szyldem nowego Żaka realizujemy 20 edycję Festiwalu Jazz Jantar. Podobnie, jak rok temu i dwa lata temu Festiwal Jazz Jantar znalazł się w grupie trzech najlepszych festiwali jazzowych wg czytelników Jazz Forum. Zeszłoroczną edycję Jazz Jantaru i czytelnicy, i kolegium redakcyjne Jazz Press w odrębnych głosowaniach uznali za najlepszy festiwal roku.

Za nami znakomity koncert otwarcia czyli styczniowy występ duetu Vijay Iyer & Wadada Leo Smith, a także koncerty Babskiego Grania, przed nami polska odsłona Festiwalu. W tym odcinku Festiwalu dla nas najważniejsze są premiery trójmiejskich artystów; Macieja Sikały, Quantum Trio, Algorhythmu i Elec-Tri-City.

jazz - koncerty w Trójmieście

Maciej Sikała mógłby być kimś w rodzaju wzorca z Sevres jazzowego saksofonisty. Zawsze pozostawał blisko zjawisk świeżych i kluczowych dla rozwoju sceny jazzowej w Trójmieście, której dzisiejszy obraz trudno byłoby sobie bez niego wyobrazić. Na Festiwal przygotowuje specjalny projekt (nowy zespół, nowe, własne kompozycje), a jego koncert zostanie zarejestrowany i wydany na płycie, która ukaże się na listopadowej odsłonie Festiwalu.

Kolejną premierą Festiwalu będzie nowa płyta Quantum Trio, polsko-chilijskiego składu, którego debiutancki album GRAVITY uznano za najlepszy debiut roku 2015 wg polish-jazz.blogspot.com. Grając w nieczęsto spotykanej formule saksofon-pianino-perkusja muzycy tworzą nowoczesne trio jazzowe, któremu szybko udało się wypracować autorskie, kameralne brzmienie. Marcowy występ nie będzie debiutem na Festiwalu, trio dowodzone przez saksofonistę Michała Jana Ciesielskiego pierwszy raz pojawiło się w Żaku w 2012 roku.

Znany bywalcom gdańskich jam sessions Algorhythm to zespół sformowanych przez młode pokolenie muzyków związanych z Wydziałem Jazzu i Muzyki Rozrywkowej tutejszej Akademii Muzycznej. Klasyczny jazzowy kwintet uprawiający europejską odmianę jazzu bliską głównemu nurtowi, podszytą klimatem rozpiętym od żywiołowości do swoistej dla polish jazzu melancholii w świeżym, nowoczesnym wydaniu. Wyjątkowa aktywność trębacza Emila Miszka, saksofonisty Piotra Chęckiego, pianisty Szymona Burnosa, kontrabasisty Krzysztofa Słomkowskiego i perkusisty Sławka Koryzno udzielających się w licznych trójmiejskich zespołach wydaje się wskazywać na narodziny nowej fali na polskiej scenie jazzowej. Potwierdza to udział Miszka, Chęckiego i Koryzno w nagraniu albumu POPULAR MUSIC przez Kamil Piotrowicz Sextet, płyty uznanej przez wielu krytyków za najlepszy album jazzowy 2016 roku.

Elec-Tri-City pojawia się w Żaku po kilkuletniej przerwie z nową płytą. Doskonale znani gdańskiej publiczności muzycy Janusz Mackiewicz, Marcin Wądołowski, Dominik Bukowski i Grzegorz Sycz w "elektrycznej" inkarnacji zaprzęgają unowocześnione instrumenty w służbie grania elektronicznego jazz-rocka z ducha lat 70. W 2012 roku uwiedli publiczność festiwalową świeża energią i współczesną technologią przywołującą funkowy groove. Na nowej płycie DEPTH OF FOCUS znajdzie się dziewięć autorskich kompozycji członków zespołu.

Marcowa odsłona Festiwalu jest okazją do nadrobienia zaległości - na polskiej scenie jazzowej w 2016 roku działo się dużo dobrego, ale nie sposób pokazać wszystkiego. Na Festiwal zaprosiliśmy Adama Pierończyka trio Oleś Brothers & Antoni Gralak, Cracow Jazz Collective oraz Innercity Ensemble.

Saksofonista Adam Pierończyk w Gdańsku zagra materiał ze swojej ostatniej płyty MONTE ALBÁN. To 20 płyta w dorobku znakomitego muzyka, przez wielu krytyków zaliczona do grupy najlepszych albumów roku 2016, m.in. przez Dana McClenaghana z portalu All About Jazz. Trasa koncertowa w Meksyku była pierwszą wizytą w tym kraju. (...) Choć nie było wiele czasu na zwiedzanie, szczęśliwie okazało się, że mamy kilka wolnych godzin przed odlotem z Oaxaca do Mexico City. Razem z Robertem Kubiszynem wyruszyliśmy na wycieczkę na wzgórze Monte Albán. Dotarliśmy wczesnym rankiem, więc tamtejszy kompleks starożytnych piramid, zazwyczaj oblegany przez turystów, świecił pustkami. To jedno z najbardziej tajemniczych miejsc, które dane mi było widzieć - ogromna historyczna konstrukcja rozmiarów 60 stadionów piłkarskich, przywiodła mi na myśl antyczne lotnisko dla statków kosmicznych albo plan filmu science-fiction. (...) Aura tego miejsca była ogromną inspiracją dla muzyki (...) - opowiadał o genezie albumu sam Adam Pierończyk.

Krakowska scena jazzowa na Festiwalu objawi się jako silna grupa Cracow Jazz Collective, czyli ośmioosobowy zespół muzyków, których przyjaźń personalna i muzyczna wykuwała się w legendarnym krakowskim Jądrze Jazzu. Jej liderem jest pianista Mateusz Gawęda. Mateusz Gawęda unaocznia, że nie jest po prostu kolejnym zdolnym pianistą młodego pokolenia. Jakość kompozycji i aranżacji, jakie słyszymy na "No More Drama", sytuują go pośród najciekawszych wschodzących gwiazd polskiego jazzu, ambitnie myślących o sztuce w kategoriach nie tylko wykonawczych, ale i kompozytorskich oraz konceptualnych. (Maciej Krawiec, polish-jazz.blogspot.com). Świeże, kreatywne podejście do kompozycji z ogromnym szacunkiem do klasycznych dokonań twórców takich jak Komeda czy Trzaskowski z jednej strony, Ornette Coleman z drugiej, silnie obstawiony zespół stanowiący krakowski all-star band młodego pokolenia to wszystko, co Cracow Jazz Collective i album NO MORE DRAMA czyni zjawiskiem nie do pominięcia, zwłaszcza przez Festiwal Jazz Jantar.

Pracowity rok za sobą mają bracia Oleś, jedna z najlepszych krajowych sekcji rytmicznych, znakomicie zgrany duet od dwóch dekad współpracujący z czołówką polskiej sceny jazzowej. O tym, że Marcin i Bartłomiej Oleś wciąż są na fali, najlepiej świadczy fakt uznania ich za Polskiego Jazzowego Wykonawcę Roku 2016 przez kolegium JazzPRESSu i RadioJAZZ.FM.

Do programu Festiwalu wybraliśmy ich trio z Antonim Gralakiem - postacią tyleż twórczą i stale na scenie obecną, co wymykającą się stereotypom. Dawniej przedstawiciel off-jazzu, ożywczego nurtu polskiej jazzowej awangardy lat 80-tych, która zainspirowała min. trójmiejskich yassowców (Gralak grał choćby w Free Cooperation, Young Power czy Tie Break), dziś jeden z filarów polskiej trąbki, którego grę usłyszeć można na niezliczonych płytach artystów różnych muzycznych stylistyk, a także na płytach jego formacji autorskich: ludowo-jazzowy Graal i transowo-elektroniczny, piosenkowy projekt Yeshe.

Innercity Ensemble to kolektyw, czy jak kto woli supergrupa, którą tworzą muzycy znani z takich grup jak m.in. Sing Sing Penelope, Something Like Elvis, Stara Rzeka, Ed Wood, Hati, Grobbing Thristle, Dwutysięczny. III, bo tak zatytułowana jest nowa płyta, zawiera siedem instrumentalnych kompozycji zarejestrowanych w Pałacu w Ostromecku, gdzie zespół nagrał też swój poprzedni, podwójny album. Wojciech Jachna: - Mamy też świadomość tego, co jest rzeczywiście zaletą naszego brzmienia: mocne, rytmiczne granie, z naciskiem na partie preparowanych gitar i trąbki, trans, elementy muzyczne grane ad libitum, czyli zabawa przestrzenią, taki nasz ambient jako mieszanka etno, post-rocka, jazzu, i kto wie czego jeszcze.

Organizatorem Festiwalu Jazz Jantar jest Klub Żak, festiwal jest realizowany ze środków Miasta Gdańska, przy wsparciu Grupy Żywiec. Nasza strona: www.jazzjantar.pl