Wystawa prac na papierze Jerzego Nowosielskiego, współorganizowana przez warszawską DESĘ Unicum, to pierwsza okazja do zobaczenia tak dużego zbioru prac tego artysty w Sopockim Domu Aukcyjnym.
Ponad 60 obiektów, w tym głównie rysunków, stanowi nieocenione źródło wiedzy na temat poszukiwań własnej drogi twórczej, prowadzonych przez artystę w latach 40. i 50. Rysunek był dla Nowosielskiego obszarem, w którym mógł sobie pozwolić na więcej niż w malarstwie: "...rysując, czuję się bardziej pisarzem niż malarzem, ponieważ czuję się zwolniony z pewnych reguł artystycznych, które w malarstwie powszechnie obowiązują" - mówił. Ekspozycja jest echem sukcesu, jaki odniosły trzy monograficzne prezentacje prac Jerzego Nowosielskiego w 2010 i 2011 roku w DESIE Unicum.
W przytoczonym okresie, jak wspomniał Jerzy Nowosielski w jednym z wywiadów, przeżywał stan rozdwojenia jaźni artystycznej pomiędzy abstrakcją, którą odkrył dla siebie w 1947 roku, a pewnymi elementami figuracji. Kluczem do połączenia tych dwóch tendencji okazała się ikona, w której na jednej płaszczyźnie spotykają się w równych proporcjach: z jednej strony realizm, z drugiej duch abstrakcji. Paradoksalnie, do tego rozwiązania doszedł Nowosielski w okresie swojego kilkanaście lat trwającego ateizmu. To odkrycie, którego źródeł upatrywać można w najwcześniejszych fascynacjach ikoną, przeżytych w prawosławnych klasztorach i w muzeum ukraińskim we Lwowie, ukształtowało dojrzały styl malarski artysty. Trzon wystawy stanowią prace na papierze: akwarele, gwasze i rysunki, które artysta tworzył przez całe życie.
Nawiązując do słów, w których Jerzy Nowosielski wyrażał pewną swobodę działania, jaką dawał mu rysunek, warto jednak zauważyć, że przy używaniu tej techniki, sam narzucał sobie rygory, które mogą zaskakiwać. W omawianym okresie posługiwał się tzw. "linią ciężką", czy też, jak nazwał ją Jerzy Tchórzewski "prostą nowosielską".
Aby wyeliminować nabyte nawyki rysunkowe, uniknąć stylizacji i maniery, przez jakiś czas artysta wykonując rysunki postanowił posługiwać się linijką i to zarówno przy wykonywaniu linii prostych, jak i nieregularnych, owalnych czy okrągłych - obracając linijkę w określonym kierunku. W tak wykonywanym rysunku wszystko podlegało kontroli intelektualnej, a nabyte wcześniej nawyki zostały całkowicie wyeliminowane. Artysta podkreślał, że zaważyło to bardzo istotnie na sposobie jego rysowania w ogóle, a także na całym jego malarstwie.
Dorobek artystyczny Jerzego Nowosielskiego jest niezwykle bogaty. Wśród stworzonych przez niego dzieł znajdują się kompozycje religijne, studia portretowe, sceny figuralne (m.in. słynne pływaczki, gimnastyczki, akty), a także pejzaże, martwe natury i obrazy abstrakcyjne. Charakterystyczne dla tego malarstwa są: syntetyczne ujęcie figur, mocny kontur, hieratyzm postaci, uproszczenie formy i operowanie dużą płaszczyzną. Było to wynikiem głębokiej refleksji artysty nad malarstwem ikonowym. Także sztuka i architektura sakralna stanowiły niezwykle ważny rozdział jego twórczości. Zrealizował polichromie w cerkwiach w Białymstoku, Jeleniej Górze, Kętrzynie, oraz w kościołach: na warszawskich Jelonkach, w Wesołej, w Krakowie i w Tychach. Jerzy Nowosielski jest autorem kompleksowego projektu cerkwi w Białym Borze, zrealizowanego w latach 1992-1997 wraz z Bogdanem Kotarbą. Stworzone przez niego ikonostasy, drogi krzyżowe, wizerunki Chrystusa i Bogurodzicy należą do najwybitniejszych osiągnięć współczesnej sztuki sakralnej.
Wystawę można oglądać
8-14 sierpnia 2011 oraz
22-28 sierpnia 2011 w godzinach: pon. - pt 11-19, sob. 11 -16 w Galerii Sztuki Współczesnej Sopockiego Domu Aukcyjnego w Sopocie, ul. Boh. Monte Cassino 43. Współorganizatorem wystawy jest DESA Unicum z siedzibą w Warszawie, ul. Marszałkowska 34-50.
