1. edycja Kinooceanów. Tygodnia Filmu Portugalskiego, pokazywana w Katowicach (4-13 kwietnia, Kino Światowid), Łodzi (6-15 czerwca, Kino NCKF) i Warszawie (20-29 czerwca, Kino Muranów), odbędzie się w Gdańsku, w Kinie Instytutu Kultury Miejskiej w terminie od 5 do 14 września 2025 roku.
Kinooceany Gdańsk 2025
Kinooceany to przegląd filmowy stworzony przez kuratorów Agnieszkę Szeffel i João Ricardo Oliveirę, wyprodukowany przez Martę Limę i Agente a Norte z Porto. Jego celem jest rozpowszechnianie wiedzy o portugalskiej kulturze poprzez kinematografię kraju Camõesa. Przegląd zaprezentuje kino autorskie, filmy reżyserów z klasycznego panteonu i próbujących im dorównać współczesnych. W sumie 23 tytuły krótko- i pełnometrażowe. Polscy widzowie przekonają się o tym, że kino portugalskie nigdy nie mówi wprost, uwodzi formą i prowokuje do zmiany perspektywy.
W programie znalazły się m.in. kultowe klasyki: nagrodzone w Locarno Zielone lata (1963) Paula Rochy, wyznaczające początek ery portugalskiego Cinema Novo; odkryty po latach Xavier (1992/2002) Manuela Mozosa z aktorską twarzą młodego pokolenia lat 90. czyli Pedrem Hestnesem w głównej roli; Krew (1989), zjawiskowy, dedykowany historii kina debiut mistrza Pedra Costy; czy Portugalskie pożegnanie (1985) João Botelho, wyrazisty głos potępiający Salazarowską wojnę kolonialną, nagrodzony na Berlinale.
Oprócz klasyków, które często trafiają na międzynarodowe festiwale, polska publiczność będzie miała okazję odkryć
portugalskie "białe kruki", m.in.: Zéfiro (1993) José Álvara Moraisa, najbardziej malowniczy film o Portugalii, jaki kiedykolwiek powstał, w którym Luís Miguel Cintra wprowadza widzów w obręb portugalskiej kultury; rzadko pokazywany w samej Portugalii, nowofalowy debiut João Césara Monteiro Ci, którzy czekają na buty zmarłych, umierają boso (1971); czy Doc's Kingdom (1988) Amerykanina Roberta Kramera portretującego pełne rozczarowania porewolucyjne lata i Lizbonę sprzed turystycznego boomu.
Nowe kino reprezentują zaś ostatnie produkcje reżyserów znanych z polskich i światowych festiwali, m.in.: Pod płomieniem świecy (2023), w którym André Gil Mata opowiada on o życiu swojej babki i jej wiernej służącej; Klub Nicość - Jestem nikim (2023) prowokatora Edgara Pêry, zaglądającego do wnętrza umysłu wieszcza Fernanda Pessoi; Manga d'Terra (2023) Basila da Cunhy, który swój musical z kabowerdeńskich dzielnic Lizbony zadedykował kobiecości; czy Cidade Rabat (2023) Susany Nobre, melancholijna komedia, w której reżyserka oddaje hołd zmarłej matce i pokazuje życie zwykłych Lisboetas.
Gośćmi gdańskiej odsłony Kinooceanów będą: reprezentująca Cinemateca Portuguesa w Lizbonie Maria João Madeira - eseistka, kuratorka programów filmowych, jurorka portugalskich festiwali, która wprowadzi gdańską publiczność w zawiłe losy Portugalczyków i ich kinematografii; Susana Nobre - reżyserka prezentowanych na ekranie Kina IKM filmów Lizbona - prowincja i Cidade Rabat, a jednocześnie producentka i współzałożycielka niezależnej firmy producenckiej Terratreme Filmes; oraz Wojciech Charchalis - badacz i wybitny, nagradzany tłumacz literatury z portugalskiego i hiszpańskiego obszaru językowego, który ma na swoim koncie przekłady książek takich autorów jak José Saramago, Fernando Pessoa, António Lobo Antunes czy Gonçalo M. Tavares.
Kinooceany | Tydzień Filmu Portugalskiego | PROGRAM:
- Zielone lata / Os Verdes Anos, reż. Paulo Rocha, Portugalia 1963, 88'25''
- Wynalazek miłości / A Invenção do Amor, reż. António Campos, Portugalia 1965, 29'10'' + Rewolucja / Revolução, reż. Ana Hatherly, Portugalia 1975, 11'42'' + Dina i Django / Dina e Django, reż. Solveig Nordlund, Portugalia 1981, 76'17''
- Portugalskie pożegnanie / Um Adeus Português, reż. João Botelho, Portugalia 1985, 83'13''
- Xavier, reż. Manuel Mozos, Portugalia 2002, 95'15''
- Krew / O Sangue, reż. Pedro Costa, Portugalia 1989, 99'
- Odkupienie / Redemption, reż. Miguel Gomes, Portugalia, Francja, Niemcy, Włochy 2013, 26'19'' + John From, reż. João Nicolau, Portugalia 2015, 95'
- Aquapark / Aquaparque, reż. Ana Moreira, Portugalia 2018, 16'01'' + Pijak / O Bêbado, reż. André Marques, Portugalia 2023, 120'22''
- Campos Belos, reż. David Ferreira, Portugalia 2023, 19'54'' + Rio Corgo, reż. Sérgio Da Costa, Maya Kosa, Szwajcaria, Portugalia 2015, 95'05''
- Lizbona, prowincja / Lisboa-Provincia, reż. Susana Nobre, Portugalia 2011, 18' + Cidade Rabat, reż. Susana Nobre, Portugalia 2023, 101'
- Arena, reż. João Salaviza, Portugalia 2009, 15'59'' + Manga d'Terra, reż. Basil da Cunha, Szwajcaria, Portugalia 2023, 96'29''
- Ci, którzy czekają na buty zmarłych, umierają boso / Quem Espera por Sapatos de Defunto Morre Descalço, reż. João César Monteiro, Portugalia 1970, 35'02'' + Zéfiro, reż. José Álvaro Morais, Portugalia 1993, 48'03''
- Chwała filmom kręconym w Portugalii / A Glória de Fazer Cinema em Portugal, reż. Manuel Mozos, Portugalia 2015, 16'47'' + Klub Nicość - Jestem nikim / The Nothingness Club - Não Sou Nada, reż. Edgar Pêra, Portugalia 2023, 92'10''
- Doc's Kingdom, reż. Robert Kramer, Francja, Portugalia 1988, 94'
- Pod płomieniem świecy / Sob a Chama da Candeia, reż. André Gil Mata, Portugalia, Francja 2023, 112'26''
Więcej informacji o programie na stronie
https://kinooceany.pl/Projekt realizowany przy wsparciu Instituto do Cinema e do Audiovisual (ICA) i PISF.
Mecenasem głównym Kinooceanów jest Bank Millennium.
Wsparcie programowe: Cinemateca Portuguesa, Centro de Conservação (ANIM)
Patroni medialni: Kino, Radio Nowy Świat, TVP Kultura, Pełna Sala
Treść tworzona na podstawie materiałów prasowych organizatora.