stat
Impreza już się odbyła

Muzeum Gdańska opowie o wjazdach monarchów do dawnego Gdańska. Obejmująca 1000 m2 narracja w 7 odsłonach będzie pokazywana od 7 lipca 2018 r. do 30 października 2018 r. Najlepsza okazja do zapoznania się z wystawą "Król jedzie!".

Gdańsk od 1454 roku (de iure od II pokoju toruńskiego z 1466 r.) wraz z częścią Państwa Zakonnego (tzw. Prusy Królewskie) został inkorporowany do Korony Polskiej. Przez ponad 350 lat do drugiego rozbioru Polski w 1793 roku miasto wraz z nadanym mu przez Kazimierza Jagiellończyka terytorium wiejskim stanowiło integralną część Rzeczpospolitej. Władcy przyjeżdżali do Gdańska celem odebrania hołdu oraz należnej daniny, w związku z bieżącymi planami politycznymi oraz jako arbitrzy w konfliktach wewnętrznych miasta. Wizyty królów w Gdańsku były wydarzeniami politycznymi, prawnymi, ale także niezwykłymi przedsięwzięciami kulturalnymi, które zdarzały się raz na pokolenie.

Wizyty w 7 odsłonach!

Wjazd wraz z całym programem pobytu króla i dworu w mieście należał do najważniejszych uroczystości publicznych w całych dziejach miasta. Mając świadomość znaczenia wizyt magistrat wypracował drobiazgowy scenariusz przyjmowania w Gdańsku królów polskich oraz obcych monarchów. Do najbardziej okazałych należały wizyty Augusta II Mocnego oraz Piotra Wielkiego.

- Naszą narrację oparliśmy ok. 200 eksponatach, np. monetach, obrazach, przedstawieniach bram triumfalnych i fajerwerków, które ilustrują "gdański fenomen" pokazywany na naszej wystawie. Wyjątkowość odwiedzin królewskich w Gdańsku od XVI do XVIII w. pociągała za sobą bardzo wysokie wydatki finansowe. Wraz z najbliższym otoczeniem króla, czyli dworem władcy, często osobnym dworem królowej, asysty wojskowej, liczba osób towarzyszących i służących sięgała niekiedy kilku tysięcy. Poza koniecznymi kosztami wyżywienia, furażu, opału, zakwaterowania ludzi i koni, część nadzwyczajnych wydatków z budżetu miejskiego przeznaczano na przygotowanie okazjonalnej oprawy ceremonialnej i propagandowej oraz liczne kosztowne podarunki - mówi dr Ewa Bojaruniec-Król z Muzeum Gdańska.

Dział I: Królewskie miasto Gdańsk
Wprowadzenie do dziejów związków Gdańska z Polską, wojny trzynastoletniej, przywilejów Kazimierza Jagiellończyka. Znaczenie polityczne, gospodarcze i finansowe miasta. Ambicje polityczne i sytuacje sporne z władcami polskimi (podatki, sprawy wyznaniowe, kwestia autonomii Gdańska i całej prowincji).
 
Dział II: Theatrum ceremoniale: uroczyste wjazdy królów polskich do Gdańska

Omówienie i rekonstrukcja wydarzeń etykieta dworska, hierarchia ceremonialna.
- Kazimierz IV Jagiellończyk - 1457 i 1468 rok
- Jan Olbracht nie był w Gdańsku - wizyta planowana w 1494 roku z powodu zarazy panującej w mieście odwołana.
- Aleksander I Jagiellończyk - 1504 rok
- Zygmunt I Stary - 1526 rok
- Zygmunt August - 1552 rok
- Zygmunt III Waza - 1587 rok
- niedoszły ślub królewskiej pary Ludwiki Marii Gonzagi i Władysława IV - 1646
- Jan III Sobieski - 1678 rok
- August II Wettin - 1698 rok
- August III Wettin - 1734 rok (Oliwa i Wisłoujście).
 
Dział III: Gdańsk królom polskim
Gdańskie konterfekty królów polskich (monety, medale z wizerunkami władców polskich, donatywy i medale okolicznościowe); wizerunki z przedstawieniami królów polskich, członków ich rodzin itd.
Podarki i polityka: okolicznościowy mecenat artystyczny; złoto i srebro ich wartość w pieniądzu (przeliczniki i wydatki); rzemiosło artystyczne.
 
Dział IV: Ars emblematica, czyli odczytywanie ukrytych treści politycznych w bramach triumfalnych
Wprowadzenie do ikonografii i ikonologii politycznej na przykładzie okazjonalnej sztuki gdańskiej; m.in. porównanie zmian w dekoracji bram na cześć pary królewskiej Władysława IV i Ludwiki Marii Gonzagi (1646 r.) oraz Augusta II Wettina (1697 r.).
 
Dział V: Święta i ceremonie publiczne w nowożytnym Gdańsku
Rok świąteczny, jubileusze inkorporacji do Polski 1454 r., święta reformacji, triumfy (Chocim, Smoleńsk, Wiedeń); pokoje (pokój oliwski 1660); życie władców polskich - reakcje na elekcje, koronacje, małżeństwa, urodziny potomstwa, śmierć członków rodziny panującej i inne wydarzenia z dziejów państwa i prowincji.
 
Dział VI: Król się bawi
Zabawa i biesiada (turnieje rycerskie, muzyka; teatr; widowisko uliczne); widowiska parateatralne, zabawa jarmarczna.
 
Epilog
Wizyty królewskie w innych miastach Prus Królewskich. Przejście Gdańska pod władzę króla pruskiego.

Zwiedzanie wystawy
Kiedy?: 6-7 lipca 2018 r., godz. 10:00-18:00 oraz 8 lipca 2018, godz. 11:00-18:00
Gdzie?: Ratusz Głównego Miasta, ul. Długa 46/47
Wstęp: biletowany -> https://muzeumgdansk.pl/zaplanuj-wizyte/bilety/