W ubiegłym roku obchodziliśmy 80. rocznicę męczeńskiej śmierci wybitnego gdańszczanina - bł. ks. Franciszka Rogaczewskiego. Ze względu na ograniczenia pandemiczne uroczystości były nader skromne. Nie odbył się także planowany koncert, którym uczcić mieliśmy kapłana niezwykle zaangażowanego w sprawy Polaków w Wolnym Mieście Gdańsku. To z jego inicjatywy powołano polonijną parafię, a kościół p.w. Chrystusa Króla, który stoi do dzisiaj, był ważnym miejscem kultu i szerzenia własnej kultury zamieszkujących miasto rodaków.
Dzisiaj wracamy do idei uczczenia muzyką pamięci rozstrzelanego w Stutthofie księdza. Koncert będzie hołdem nie tylko dla zamordowanego kapłana, ale także hołdem dla cierpienia tysięcy dzieci i ich matek. Nie tylko podczas II wojny światowej, ale także dzisiaj - w licznych zbrojnych konfliktach w Syrii, Afganistanie, Jemenie... Na program złożą się kompozycje polskie, w tym niezwykła Musique Élégiaque Piotra Mossa na fagot i orkiestrę smyczkową. Utwór ten inspirowany był tragiczną śmiercią dziecka w Kolumbii. Dziewczynka konała niemal na oczach całego świata, po powodzi jaka nawiedziła kolumbijskie miasteczko Armero w listopadzie 1985 r. w wyniku wybuchu wulkanu. Omayra Sánchez w ostatnich chwilach życia miała ponoć powiedzieć: "Nie zabierajcie mnie. Pozwólcie mi spokojnie odejść".
O bł. ks. Franciszku Rogaczewskim:Franciszek Rogaczewski to niezwykle ważna postać w historii Gdańska. Jego działalność przypadła na trudne czasy Wolnego Miasta. Urodzony w 1892 r. pod Warlubiem ukończył seminarium duchowne w Pelplinie. Początkowo związany z parafią Św. Tomasza w Nowym Mieście Lubawskim. W 1920 r. został skierowany do tworzącego się Wolnego Miasta Gdańska, gdzie zaczął natychmiast działać na rzecz lokalnej Polonii. Wraz z kilkorgiem innych księży zaangażowanych w sprawy polskie, stworzył Ligę Katolicką. Był członkiem zarządu i wiceprezesem Macierzy Szkolnej, kapelanem kolejarzy i pracowników Poczty Polskiej w ówczesnym mieście. Ważnym dniem na jego drodze kapłańskiej było powołanie na rektora z tytułem proboszcza powstającej w Wolnym Mieście polskiej parafii p.w. Chrystusa Króla. Odbyło się to 31 stycznia 1931 r. Kościół, stojący do dziś, został konsekrowany nieco ponad półtora roku później - 30 października 1932 r. Odtąd parafia stała się ważnym miejscem kultu i szerzenia własnej kultury mieszkającej tutaj Polonii. W kolejnych latach ks. Rogaczewski angażował się w powołanie kolejnych polskich parafii na terenie Wolnego Miasta. Udało się to w 1935 r. kiedy ówczesny biskup E. O'Rourke powołał kolejnych polskich proboszczów. Jednak na skutek działań narodowych socjalistów decyzję tę anulowano, a zwierzchnik kościelny zrezygnował z funkcji i opuścił Gdańsk. 1 września 1939 r., z chwilą rozpoczęcia działań wojennych i napaści III Rzeszy na Polskę, ks. Franciszka Rogaczewskiego natychmiast aresztowano. Początkowo przetrzymywano go w więzieniu z innymi rodakami w Victoriaschule. Już jednak następnego dnia, pierwszym transportem, wraz z innymi polskimi przedstawicielami inteligencji i duchowieństwa z Gdańska i okolic, trafił do Stutthofu, gdzie został rozstrzelany 11 stycznia 1940 r. Jego ciało w zbiorowej mogile odkryte zostało w 1979 r. Wtedy, po przeprowadzeniu sekcji zwłok, szczątki zostały przeniesione i uroczyście pochowane na Cmentarzu Zasłużonych na gdańskiej Zaspie. Beatyfikacja ks. Franciszka Rogaczewskiego odbyła się 13 czerwca 1994 r.
O wykonawcach:Mirosław Pachowicz - fagocista urodzony w Lublinie. Tam też ukończył Szkołę Muzyczną I i II st. im. T. Szeligowskiego. W 2003 roku rozpoczął studia na Wydziale Instrumentalnym w Akademii Muzycznej w Gdańsku, a rok później - na Wydziale I tejże uczelni w specjalności teoria muzyki. Oba kierunki ukończył z wyróżnieniem odpowiednio w latach 2008 i 2011.
Już od pierwszych lat po przeniesieniu się do Gdańska bardzo chętnie angażował się w działalność artystyczną. Jego największe sukcesy okresu studiów to przede wszystkim zakwalifikowanie się do grona półfinalistów dwóch międzynarodowych konkursów: I Międzynarodowego Konkursu Muzycznego im. Michała Spisaka w Dąbrowie Górniczej (2007) oraz III Międzynarodowego Konkursu Oboistów i Fagocistów w Łodzi (2008). Był także stypendystą Ministra Kultury i Sztuki w roku akademickim 2009/2010. W ramach programu Socrates-Erasmus odbył roczne stypendium w Erasmushogeschool - Koninklijk Conservatorium w Brukseli w klasie fagotu prof. Luca Loubry'ego. Obecnie jego aktywność skupia się na kilku obszarach. Przede wszystkim jest czynnym muzykiem orkiestrowym. Od 2007 r. pracuje jako pierwszy fagocista Polskiej Filharmonii Bałtyckiej im. F. Chopina w Gdańsku. Odbył z nią kilka tournee zagranicznych: do Mińska i Kijowa, Chin, Rosji, Niemiec, Szwecji i USA. Grał pod batutą wybitnych dyrygentów m.in.: Maksima Vengerova, Sir Neville'a Marrinera, Michaela Zilma, Jacka Kaspszyka. Współpracuje także z innymi orkiestrami: Elbląską Orkiestrą Kameralną, Filharmonią Gorzowską, Orkiestrą Opery Bałtyckiej w Gdańsku, Orkiestrą Akademii Beethovenowskiej i Polską Filharmonią Kameralną Sopot, z którą odbył m. in. w 2014 r. tournée w Niemczech z Krystianem Zimermanem jako solistą. Ważnym aspektem działalności jest także aktywność jako solisty i kameralisty. Na swoim koncie ma liczne koncerty z fortepianem, organami i klawesynem (przede wszystkim na terenie województwa pomorskiego, choć również m.in. w Lublinie, Łodzi, Olsztynie, Grudziądzu, Słupsku, Szczecinie). Występował także z towarzyszeniem orkiestry wykonując koncerty na fagot W. A. Mozarta i A. Vivaldiego. W 2019 r. po ponad 20 latach od gdańskiej premiery, wraz z Orkiestrą Polskiej Filharmonii Bałtyckie prowadzonej przez J. M. Zarzyckiego, przypomniał trójmiejskich słuchaczom Koncert na fagot i małą orkiestrę A. Panufnika - dzieło poświęcone pamięci bł. ks. J. Popiełuszki. W 2013 roku wraz z Martą Różańską i Andrzejem Wojciechowskim utworzył Gdańskie Trio Stroikowe. Zespół regularnie koncertuje w kraju i zagranicą, a jego największymi sukcesami są: zdobycie III nagrody głównej podczas Malta Music International Competition 2014 oraz I Nagrody i Nagrody Specjalnej za wykonanie kompozycji powstałej po 1960 r. na 25. Young Musician International Competition "Citta di Barletta". Z zespołem występował na wielu festiwalach. Wzięli m.in. udział w III Międzynarodowym Festiwalu-Konferencji Doktorantów Muzyków w Wilnie, gdzie zaprezentowali gdańską twórczość na trio stroikowe i prawykonali Impresję z tematami ludowymi A. Rocławskiej-Musiałczyk. W 2019 wzięli udział w projekcie "Muzyka naszych czasów" odbywającym się w Europejskim Centrum Muzyki im. K. Pendereckiego w Lusławicach, gdzie dokonali premierowy kompozycji "Im Namen..." Bartosza Witkowskiego. W 2018 r. uzyskał tytuł doktora sztuki, a rok później uzyskał stanowisko adiunkta w Akademii Muzycznej im. St. Moniuszki w Gdańsku. Z uczelnią tą związany jest zresztą od lat. Wykłada fagot, kameralistykę i inne przedmioty. Od września 2021 r. pełni funkcję prodziekana Wydziału Instrumentalnego. Prowadzi kursy, wykłady i prelekcje. Jest także zapraszany w charakterze jurora (m.in. podczas I Międzynarodowego Konkursu im. W. Szalonka oraz przesłuchań Centrum Edukacji Artystycznej). Od września 2019 wskrzesił klasę fagotu w Szkole Muzycznej im. F. Chopina w Olsztynie. Był jednym z inicjatorów oraz dyrektorem artystycznym cyklu koncertowego "Muzyka Europy w kościele gdańskiej Polonii", który od 2013 r. do dziś nieprzerwanie odbywa się w świątyni p.w. Chrystusa Króla w Gdańsku. Jego wielką pasją są podróże i lotnictwo. Prowadzi autorskiego bloga www.wloczykij-vagabond.pl, w którym regularnie publikuje opowieści i przewodniki z dalekich i bliskich wypraw.
Szymon Morus - dyrygent młodego pokolenia. Studiował w Akademii Muzycznej im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku (klasa dyrygentury symfoniczno-operowej Wojciecha Rajskiego oraz klasa skrzypiec Andrzeja Kacprzaka) tam też uzyskał tytuł doktora sztuk muzycznych w dziedzinie dyrygentura. Od października 2013 roku związany z macierzystą uczelnią, gdzie prowadzi zajęcia na Wydziale Dyrygentury, Kompozycji i Teorii Muzyki. Dał się poznać dzięki temu, że nie obawia się prowadzić nawet najtrudniejszych dzieł. Doskonale odnajduje się w każdym rodzaju muzyki. Założyciel i dyrektor artystyczny Orkiestry Kameralnej Progress, z którą od 2009 roku regularnie koncertuje, zapraszając do współpracy wykonawców o szerokich perspektywach artystycznych. Propaguje zainteresowanie muzyką najnowszą poprzez liczne prawykonania, współpracując z polskimi kompozytorami młodego pokolenia. Realizuje również innowacyjne projekty edukacyjne dla najmłodszych odbiorców muzyki poważnej. Na scenie Filharmonii Narodowej zadebiutował, występując podczas Festiwalu Krzysztofa Pendereckiego z okazji 85. rocznicy urodzin kompozytora w 2018 roku. W marcu 2016 roku objął kierownictwo muzyczne nad premierą Czarnej Maski Krzysztofa Pendereckiego w Operze Bałtyckiej w Gdańsku i z wielkim powodzeniem zaprezentował dzieło trójmiejskiej widowni. Warszawska publiczność Teatru Wielkiego Opery Narodowej (kwiecień 2016) również je doceniła. Szymon Morus z Operą Bałtycką związał się na dłużej, kierując kolejnymi produkcjami: Sąd Ostateczny Krzysztofa Knittla, Straszny dwór Stanisława Moniuszki, Dziadek do orzechów Piotra Czajkowskiego.
Współpracuje m.in. z: Polską Operą Królewską, Teatrem Wielkim w Łodzi, Orkiestrą Polskiego Radia w Warszawie, Polską Orkiestrą Sinfonia Juventus, Filharmonią Krakowską, Filharmonią Bałtycką, Filharmonią Podkarpacką, Filharmonią Koszalińską, Polską Filharmonią Kameralną, Śląską Orkiestrą Kameralną czy Radomską Orkiestrą Kameralną. Pod jego batutą występowali wybitni soliści, wśród nich: Pierre Génisson, Massimo Mercelli, Miroslava Yordanova, Alexander Krichel, Olga Pasiecznik czy Robert Gierlach. Za swoje osiągnięcia został uhonorowany Pomorską Nagrodą Artystyczną w roku 2016. Jest prezesem Pomorskiego Stowarzyszenia Musica Giovane, którego celem jest współpraca z instytucjami kultury, zespołami i indywidualnymi artystami w celu tworzenia wspólnych przedsięwzięć, łączących muzykę z poezją, teatrem i obrazem.
Orkiestra Kameralna ProgressZespół tworzą młodzi, ambitni kameraliści, prowadzeni przez jej założyciela, dyrygenta Szymona Morusa. Dynamicznie rozwijająca się orkiestra regularnie koncertuje, zaskakując słuchaczy intrygującymi interpretacjami. Nagrała 8 płyt CD. Debiutancki album spotkał się z bardzo pochlebną recenzją Maestro Krzysztofa Pendereckiego. Od działań edukacyjnych skierowanych do najmłodszego odbiorcy (Karnawał zwierząt - czyta Krystyna Czubówna), autorskich cyklów koncertowych (Zasłuchanie, Kontrasty) - przez krajowe festiwale (Mozartiana, Gdynia Classica Nova), po międzynarodowe prezentacje koncertowe - Progress nieustannie dąży do doskonałości artystycznej, stwarzając przestrzeń do innowacyjnych działań. Energię zespołu potęguje połączenie solistycznej niezależności oraz homogenicznego orkiestrowego brzmienia - które wzajemnie się przenikając - tworzą jedność. Wartością dodaną jest również nieustanne dążenie do artystycznych fuzji. Progresywną cechą działającego od 2009 roku kolektywu jest jednoczenie wykonawców o szerokich perspektywach artystycznych. Niepowtarzalna mozaika kreacji, którą współtworzą - definiuje indywidualne brzmienie orkiestry. Z zespołem w roli solistów występowali między innymi światowej sławy klarnecista Pierre Génisson, słynny skrzypek, ostatni uczeń Davida Oistracha - Michael Vaiman, czy też solistka Metropolitan Opera w Nowym Yorku - Miroslava Yordanova. Zespół specjalizuje się w wykonywaniu muzyki współczesnej, dokonując licznych prawykonań dzieł polskich kompozytorów młodego pokolenia m.in.: M. Dobrzyńskiego, P. Kwapińskiego, A. Rocławskiej-Musiałczyk, K. Nepelskiego, A. Stulgińskiej czy M. Zakrzewskiego. Artystyczne inspiracje orkiestry, sięgające również jazzu i muzyki rozrywkowej doprowadziły do współpracy z Krystyną Stańko (Ladies Jazz Festival), Krzysztofem Zalewskim oraz Irkiem Wojtczakiem (Olivia Stars) czy Leszkiem Kułakowskim (płyta Love songs). Orkiestra wystąpiła również w programie pierwszym Telewizji Polskiej, prezentując widowiska słowno-muzyczne transmitowane na żywo (Szukamy stajenki do tekstów Jacka Kaczmarskiego, oraz Solidarność to znaczy jeden i drugi), a także w Polsacie (Festiwal Top Trendy) czy TVN (Sopot Festival). Od początku swojej działalności zespół związany jest z Tczewem, współtworząc i wzbogacając kulturalny krajobraz tego miasta. Od 2013 roku Orkiestra Kameralna Progress działa pod patronatem Pomorskiego Stowarzyszenia Musica Giovane, którego celem jest współpraca z instytucjami kultury, zespołami i indywidualnymi artystami w celu tworzenia wspólnych przedsięwzięć łączących muzykę z poezją, teatrem i obrazem.
Marta Kalmus-Jankowska - aktorka teatralna, filmowa i telewizyjna. Urodzona w Lublinie. Absolwentka Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Krakowie. W latach 1992-1997 pracowała w zespole Starego Teatru w Krakowie. Od 1998 do 2012 była aktorką Teatru Wybrzeże w Gdańsku. W 2006 roku związała się z serialem TVN "Na Wspólnej". Od 16 lat organizatorka i gospodyni Krakowskiego Salonu Poezji w Gdańsku. Wykładowca na Akademii Muzycznej w Gdańsku na Wydziale Wokalno-Aktorskim. Gościnnie gra w przedstawieniach Konsulatu Kultury w Gdyni.
