Kobiety w życiu Gdańska pełniły ważne role - o zaangażowaniu prekursorek i działaczek polonijnych miasta można było posłuchać m.in. podczas letnich spacerów grupy społecznej Metropolitanka działającej przy Instytucie Kultury Miejskiej. W listopadzie 2014 rozpoczynamy nowy cykl wykładów o kobietach w miastach, którego kuratorem jest dr Hubert Bilewicz.
Harmonogram spotkań:16 lutego 2015, godz. 18.00: "Podporządkowana Rusinka zaczyna mówić. Miasta Galicji i Bukowiny jako przestrzenie transgresji kobiety ruskiej" | dr Katarzyna Glinianowicz (Uniwersytet Jagielloński)
Katarzyna Glinianowicz - ukrainistka i literaturoznawczyni z Uniwersytetu Jagiellońskiego będzie gościem dwóch najbliższych wykładów w Instytucie Kultury Miejskiej. 16 lutego o godz. 18.00 w ramach cyklu "Miasta kobiet" poruszy temat literackiej reprezentacji miast Galicji i Bukowiny I połowy XX wieku jako symbolicznych przestrzeni emancypacji płciowej, społecznej i narodowej kobiety ruskiej, a 18 lutego o godz. 19.00 w cyklu "Miasta, mity mistyfikacje" opowie o Dniepropietrowsku jako "nie-miejscu", ukraińskim mieście radzieckim lat 30. w literackiej reprezentacji Wiktora Domontowycza.
- Inność kobiety należącej do kultury skolonizowanej jest zwielokrotniona. Jej pozycja wiąże się z upodrzędnieniem w obrębie kilku dyskursów władzy, takich jak ideologia kolonizatora, rodzimy i obcy patriarchat. Przykładem kobiety zepchniętej do getta narodowo-płciowego jest Rusinka w Galicji i na Bukowinie w I połowie XX wieku. Multiplikacja jej inności wynikała z przynależności do kultury zmarginalizowanej przez dominujący w Galicji dyskurs polski, a na Bukowinie - rumuński oraz jej upodrzędnieniem w obrębie potrójnej społeczności patriarchalnej - ukraińskiej, polskiej i rumuńskiej - opowiada o wykładzie pt. "Podporządkowana Rusinka zaczyna mówić"
Tematem wykładu z cyklu "Miasta, mity, mistyfikacje. O toposemiotyce w przestrzeni miejskiej" będą literackie meandry intelektualisty w przestrzeni miasta radzieckiego. Gdy Rostysław Mychajłowycz - bohater powieści Wiktora Domontowycza "Bez gruntu"- po latach odwiedził rodzinny Dniepropietrowsk, ujrzał "ten sam bezgraniczny bezkres przestrzeni i nieba, który był i kiedyś, ale już nie bezkres stepowego ugoru, a torów, żużlu, zwrotnic, czerwonych i zielonych wagonów towarowych, białych chłodni, platform, cystern. Po stepie nie zostało śladu, na całym tym nieogarnionym terenie rozpościerały się niezliczone rzędy torów; na dziesiątkach kilometrów roztaczał się żelazny park".
- Jak bohater Domontowyczowskiej narracji odnajduje się w sowieckim nie-miejscu, w unifikującej współczesności, która, pozbawiona emocji i kulturowej różnorodności, oferuje samotność i podobieństwo? W poszukiwaniu utraconego gruntu kulturowego z pomocą przychodzi intelektualna włóczęga z kobietą... - mówi Glinianowicz o wykładzie pt. "Nie-miejsce" - Dniepropietrowsk
2 marca 2015, godz. 18.00: "Kobiecość a miejskość - metafora, forma, obecność w przestrzeniach miasta europejskiego" | dr Monika Zawadzka (ASP w Gdańsku)
13 kwietnia 2015, godz. 18.00: "Modna kobieta w modernistycznym mieście" | Weronika Szerle (Muzeum Miasta Gdyni)
4 maja 2015, godz. 18.00: "Modernistki w kuchni: Grete Schütte-Lihotzky i kuchnia frankfurcka" | dr Jacek Friedrich (Uniwersytet Gdański)
1 czerwca 2015, godz. 18.00: "Kobiety od/do kuchni!? O reprezentacjach kobiet w ilustrowanych książkach dla dzieci" | dr Małgorzata Cackowska (Uniwersytet Gdański)
- Chcemy przyjrzeć się obecności bądź absencji kobiet w historycznych i współczesnych przestrzeniach miejskich; ich roli w historii miast, personifikacjom kobiecym i kobietom realnym; widoczności bądź niewidoczności kobiet w miastach; eksponowaniu i eksploatowaniu; gloryfikowaniu, lecz również piętnowaniu czy marginalizowaniu. Spojrzymy na to analitycznie, herstorycznie, pragmatycznie, czasami ideologicznie, niemniej zawsze uważnie. Miasta są też przecież kobietami - mówi dr Hubert Bilewicz.
Hubert Bilewicz - historyk sztuki, nauczyciel akademicki, edukator. Pracuje w Instytucie Historii Sztuki Uniwersytetu Gdańskiego. Zajmuje się badawczo m.in. historią szkoły sopockiej i gdańskiego środowiska artystycznego po 1945 roku. Interesują go zwłaszcza rozmaite (artystyczne i pozaartystyczne) uwikłania sztuki.
