W Świetlicy Krytyki Politycznej w Trójmieście odbędzie się kolejne spotkanie w ramach Kina Zaangażowanego. Premiera filmu dokumentalnego Łukasza Konopy "Miejsca transformacji" oraz premiera najnowszego numeru pisma "Krytyka Polityczna".
Po projekcji rozmowa o przemianach przestrzeni miejskich z udziałem kuratorki i krytyczki sztuki
Anety Szyłak (Instytut Sztuki Wyspa) oraz urbanisty
Piotra Lorensa (Politechnika Gdańska) o tym, jaka przyszłość czeka tereny po byłej Stoczni Gdańskiej w kontekście Paktu dla Młodego Miasta i jakie skutki przynosi miejska rewitalizacja w Letnicy, Dolnym Mieście czy Wrzeszczu. Prowadzenie:
Katarzyna Fidos (KP).
Miejsca transformacji
To, co rozpoczęło się od zburzenia muru berlińskiego, strajku w Stoczni Gdańskiej i wieców na Majdanie w Kijowie, wywarło wpływ na całe kraje i społeczeństwa. Od ponad 20 lat te miejsca podlegają transformacji, która ma wymiar nie tylko ogólnokrajowy, ale jak się okazuje również ponadnarodowy.
Dzielnice Berlina, Cieszyna, Gdańska i Kijowa na drodze ku zmianie systemu i wprowadzaniu standardów demokratycznych. Transformacja zmieniła życie społeczne, zmieniła też miasta. W centrach stanęły biurowce, na obrzeżach supermarkety. A co stało stało się z innymi miejscami?
Zmiany spowodowały stopniowe wykluczanie i zaniedbywanie niektórych dzielnic. Dziś zaprasza się do nich artystów. Sztuka ma być narzędziem zmiany sposobu postrzegania przestrzeni publicznej, ma wzmacniać ruchy społeczne. Czy rewitalizacja poprzez sztukę zmieni miejsca transformacji? Czy doprowadzi do gentryfikacji?
Film ilustruje procesy rewitalizacyjne w Berlinie, Gdańsku i Kijowie. W filmie zwrócona zostanie uwaga na dzielnice postindustrialnych miast, wymagających zmiany recepcji społecznej, a posiadających ważne konotacje historyczne na drodze ku zmianie systemu i wprowadzaniu standardów demokratycznych. Od ponad 20 lat podlegają one transformacji, która ma wymiar ogólnokrajowy, a jak się okazuje również ponadnarodowy. To, co rozpoczęło się od zburzenia Muru berlińskiego, strajku w Stoczni Gdańskiej i wieców na Majdanie w Kijowie, wywarło wpływ na całe kraje i społeczeństwa. Zachodzące jednak zmiany spowodowały stopniowe wykluczanie i zaniedbywanie pewnych miejsc, nie tylko w miastach realizacji projektu.
Autor filmu podejmie próbę opowiedzenia o roli, jaką może pełnić sztuka jako iskra inicjująca i narzędzie wzmacniające ruchy społeczne, aktywność obywatelską, oraz zmianę sposobu postrzegania przestrzeni publicznej. Głównym celem filmu jest ukazanie, że rewitalizacja może być społeczną zmianą. Dzięki faktowi utrwalenia tych relacji za pomocą nośnika, jakim jest film, istnieje duża szansa na upowszechnienie i spopularyzowanie doświadczeń berlińskich jako jednego z ciekawszych rozwiązań na rewitalizację przestrzeni publicznej przez sztukę, lecz również na rewitalizację społeczną przez aktywizację obywatelską.
ŁUKASZ KONOPA
Skończył socjologię na Uniwersytecie Warszawskim, reżyserię na Uniwersytecie Śląskim, studiuje reżyserię filmów dokumentalnych w National Film and Television School. Autor zdjęć do filmów Artura Żmijewskiego Katastrofa, KDT (cześć cyklu Demokracje), Świecie 2009. Autor filmów: Ukryci. (film jest częścią pracy magisterskiej powstałej na Uniwersytecie Warszawskim pod kierunkiem prof. Joanny Tokarskiej-Bakir,) Moje dwadzieścia okrążeń, Chorzy i potrzebujący, Wizyta, Oko (etiudy zrealizowane na Wydziale Radia i Telewizji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach). Drugi reżyser filmu Jakuba Czekaja Ciemnego pokoju nie trzeba się bać.
"Miejsca transformacji" - film dokumentalny
scenariusz i reżyseria: Łukasz Konopa
opieka artystyczna: Artur Żmijewski
zdjęcia: Weronika Tofilska, Łukasz Konopa, Krzysztof Trojnar, Rafał Żurek
montaż: Leszek Molski
produkcja: Krytyka Polityczna (Marcin Chałupka, Katarzyna Fidos, Maria Klaman)
czas: 45 min.
Polska 2011
premiera: 20 września
Z recenzji na Trojmiasto.pl
"Miejsca Transformacji" Łukasza Konopy pokazują proces rewitalizacji w trzech etapach. W Kijowie widzimy brak jakiejkolwiek debaty, coś co trzeba jeszcze wypracować albo - brutalniej - o co trzeba walczyć. W Gdańsku ta dyskusja trwa, ale wciąż jeszcze nie ukształtowała się w pełni. Niby wiadomo, że przyszła dzielnica Młode Miasto ma ogromny potencjał, ale może się zdarzyć tak, że deweloperzy po prostu zbudują tutaj to, co im się najbardziej opłaca. W Berlinie współpraca miasta z artystami jest świetnie rozwinięta i przynosi efekty: dzielnice ożywają i zaczyna się w nich więcej dziać.
Ale artyści w stolicy Niemiec wiedzą, że w każdym momencie może dojść do sytuacji, w której będą musieli opuścić lokale zajmowane prawie za darmo. Mieszkańcy Kreuzberga pytają: "Co z tego, że sztuka twórczo ożywia naszą przestrzeń?" Gdy dzielnica zyska na atrakcyjności, deweloperzy i tak postawią tutaj wysokościowce i wybudują galerie handlowe.
To chyba najważniejszy punkt tego filmu. Kiedy już widzimy możliwość porozumienia urzędników z artystami, okazuje się, że tak naprawdę nic nie jest pewne. Tak było w przypadku gdańskiej Kolonii Artystów, tak samo może być z dzielnicą Wedding i Placem Kontraktowym. Nic nie jest pewne, bo metody debaty publicznej wciąż są wypracowywane.
PRZECZYTAJ CAŁOŚĆ
WIĘCEJ O NOWYM NUMERZE "KRYTYKI POLITYCZNEJ"
W najnowszym numerze "Krytyki Politycznej" zajmujemy się miejscami transformacji. Miejsca transformacji nie tylko Europa Środkowo-Wschodnia przełomu lat 80. i 90. XX wieku. To dzisiejsze przestrzenie miejskie Kijowa, Berlina, Gdańska czy Warszawy, to Południowy Sudan, place hiszpańskich miast, ulice Mińska, Petersburga i Moskwy. To nasz stosunek do przedmiotów konsumpcji, pornografii i miejsce w światowym podziale pracy. Wśród autorów m.in. Boris Buden, Tomasz Fudala, Jane Hardy, Antonia Herrscher, William E. Jones, Borys Kagarlicki, Gleb Pawłowski.
Poza tym znany amerykański filozof polityki, Michael Walzer odpowiada Sławomirowi Sierakowskiemu na pytanie, czy demokratyczny polityk może zachować czyste ręce i jaką powinien ponieść odpowiedzialność, gdy ubrudzi je sobie choćby torturami. Publikujemy początek niedokończonej powieści Ignacego Karpowicza. Przedstawiamy też hiszpański Ruch 15 Maja. Lonia Nikołajew z artystycznej grupy Wojna opowiada o politycznych represjach w Rosji, a Marina Napruszkina rysuje komiks o sytuacji społeczno-politycznej na Białorusi. Tamsyn Challenger opowiada o projekcie 400 kobiet, poświęconym kobietom zamordowanym w Ciudad Juarez, Wojtek Ziemilski prezentuje różne Okoliczności, Beata Stasińska odpowiada na kwestionariusz Żiżka a Tomasz Piątek tłumaczy na polski Gowina i Arłukowicza. Oczywiście Cezary Michalski kontynuuje swój Dziennik.
