Mozaiki w Trójmieście

Dekoracje mozaikowe stały się bardzo popularne w powojennej architekturze polskiej.

Odnajdziemy je m.in. na dworcach, w kawiarniach, barach mlecznych, biurach, kinach i teatrach, gmachach uniwersyteckich oraz domach prywatnych. Przemierzając trójmiejskie ulice można zauważyć dominację malarskich kompozycji ściennych. Na elewacjach odbudowanych kamienic gdańskiego Starego Miasta przeważają sgraffita - malowidła ścienne wykonane w mokrym tynku. Ślepe ściany ogromnych blokowisk pokryte są współczesnymi graffiti. Zapewne za kilka lat, również będą postrzegane jako świadectwo pewnego czasu i wartości artystycznych. Wnikliwy obserwator odkryje wśród tych dekoracji nich liczne przykłady dzieł wykonanych w technice mozaiki. Szymon Rogiński w swoich fotografiach na przykładzie mozaik trójmiejskich ukazuje ich różnorodność, zarówno kompozycyjną, jak i materiałową. Najczęściej wykonywano je z odpadów - tłuczonych talerzy i butelek, odłamków kamienia bądź płytek ceramicznych. Dzieła te opierały się głównie na formach geometrycznych, czego przykładem są płyciny na elewacji Baru Neptun w Gdańsku oraz odnowione prace na Dworcu Gdynia Główna. Dominują jednak układy abstrakcyjne, zbudowane z elementów barwnych faktur, niczym plamy na awangardowych obrazach - ślepa ściana Kina Neptun czy wolnostojący obiekt przy dawnym Domu Handlowym Alga w Sopocie. Choć każda z nich jest na swój sposób oryginalna, do kategorii o szczególnej wartości artystycznej i historycznej niewątpliwie zaliczyć należy kompozycje z cegły klinkierowej w Domu Technika NOT, które powstały specjalnie dla tego miejsca i są nierozerwalną częścią tamtejszej architektury.

Szymon Rogiński - urodzony w 1975 roku w Gdańsku fotograf, mieszka i pracuje w Warszawie. Stypendysta Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Artysta zdobył uznanie zdjęciami nocnych krajobrazów polskiej prowincji w cyklu Poland Synthesis (2004-2007) oraz Projektem UFO (2007-2008), gdzie w serii szczegółowo zaplanowanych zdjęć, z użyciem sztucznego oświetlenia, stworzył niesamowite sceny pozaziemskich lądowań. Brał udział w licznych wystawach zbiorowych i indywidualnych m.in. Sense of Place - European Landscape Photography (BOZAR, Belgia, 2012), Project UFO (Photoespana/Blanca Soto Gallery, Hiszpania), Take a Look at me now - contemporary work from Poland (Sainbury Centre for Visual Arts, Anglia, 2009), Nowi Dokumentaliści (CSW Zamek Ujazdowski, 2006), Revenge on Realism - The fictitious moment in current Polish Art (Krinziger Projekte Gallery, Austria, 2005).

Akcja Ratujemy Mozaiki

Celem akcji Ratujemy Mozaiki jest ochrona polskiego dziedzictwa kulturowego i zwrócenie uwagi na problem niszczejących dzieł sztuki w miastach całej Polski. Czym jest owo dziedzictwo kulturowe? To dorobek poprzednich pokoleń, który świadczy o naszych korzeniach i potwierdza, w sensie duchowym i materialnym tożsamość narodu. Dlatego troska o ochronę zabytków powinna być obowiązkiem każdego z nas, aby przyszłe pokolenia mogły cieszyć się dobrodziejstwami kultury. Czynników, które zagrażają zabytkom jest wiele, począwszy od kradzieży i aktów wandalizmu, po uszkodzenia spowodowane upływem czasu, zaniedbaniami i źle prowadzonymi pracami modernizacyjnymi. Mozaiki to najczęściej kolorowe, zachwycające ozdoby wnętrz kawiarni, sklepów, budynków mieszkalnych, instytucji miejskich i prywatnych. Jednak wiele z nich w czasach transformacji ustrojowej uległo dewastacji, kolejne niszczeją lub są wyburzane. Dlatego Ceramika Paradyż i Fundacja Architektury, organizatorzy akcji Ratujemy Mozaiki podjęli inicjatywę ratowania niszczejących, często zapomnianych, a nawet niechcianych mozaik.

Organizatorzy: Ceramika Paradyż, Fundacja Architektury
Partner: Instytut Sztuki Wyspa