Ocalone

"OCALONE", wyreżyserowane przez Maję Kleczewską, to najnowszy monodram Agnieszki Przepiórskiej i jeden z pierwszych głosów oddanych ofiarom pacyfikacji Ochoty podczas Powstania Warszawskiego. Na bazie skrawków wspomnień i dzienników pochodzących od świadków i ofiar, autor scenariusza - Piotr Rowicki - utkał historię Ireny K. ukazując fragment wielu zbrodni, jakich dopuściły się w 1944 r. odziały SS RONA, składające się głównie z dezerterów zbiegłych z Armii Czerwonej. Spektakl nie jest jednak wyłącznie historią o obozie przejściowym na Zieleniaku, ale uniwersalną opowieścią o kobietach, które doświadczyły gwałtu wojennego. Historią aktualną pod każdą szerokością geograficzną, w której toczą się działania wojenne, a gwałt jest stosowany jako forma broni.

Irena K. z ulicy Opaczewskiej miała 12 lat, kiedy w sierpniu 1944 r. w powstańczej Warszawie pojawiły się oddziały SS RONA, spędzając cywilną ludność Ochoty na Zieleniak. Nocą, pijani sołdaci wyciągali z tłumu młode i stare kobiety, małe dziewczynki i przyszłe matki, które masowo gwałcili. Wiele z nich zostało w bestialski sposób zabitych. Irence udało się przeżyć. Na osiemdziesiąt lat jej pamięć zamilkła, ale w dniu odsłonięcia pomnika "ku czci pomordowanych" wszystko do niej wróciło. Znowu była noc na Zieleniaku, krzyki dziewczynek i kobiet, których nikt nie potrafił ocalić. Znowu usłyszała swój stłumiony głos, a potem, nagle zaczęła głośno mówić: "miałam wtedy wpiętą we włosy taką białą wstążkę...".

OCALONE
w roli Ireny K.: Agnieszka Przepiórska

tekst: Piotr Rowicki
reżyseria: Maja Kleczewska
kostium: Konrad Parol
muzyka: Cezary Duchnowski
wideo: Krzysztof Garbaczewski
choreografia: Anna Krysiak

konsultacja merytoryczna: Sylwia Chutnik, dr Wiola Rebecka, Joanna Rolińska
kwerenda w zbiorach Archiwum Historii Mówionej DSH i FOK: Joanna Rączka
projekt plakatu: Alina Rybacka

kierowniczki produkcji: Małgorzata Błasińska, Agata Kucharska (DSH), Olga Stefańska współpraca produkcyjna: Weronika Komorowska (DSH)
promocja: Kaja Stępkowska, Małgorzata Wach
producentka wykonawcza: Katarzyna Puchalska - wicedyrektorka Domu Spotkań z Historią
producent: Dom Spotkań z Historią

Fot. Magdalena Hueckel

Agnieszka Przepiórska - aktorka teatralna, serialowa i filmowa, monodramistka. Absolwentka Wydziału Aktorskiego Państwowej Wyższej Szkoły Sztuki Teatralnej i Filmowej w Petersburgu. W latach 2005-2008 była aktorką Teatru Dramatycznego im. Jerzego Szaniawskiego w Wałbrzychu. W kolejnych latach współpracowała z wieloma teatrami m.in. w Bielsku-Białej, Koszalinie, Szczecinie, Warszawie i Zielonej Górze. Od 2021 r. na stałe związana jest z Teatrem im. Juliusza Słowackiego w Krakowie, gdzie można ją obecnie zobaczyć m.in. w spektaklu "Dziady" i "Wesele" w reżyserii Mai Kleczewskiej oraz "Proszę Państwa Wyspiański Umiera" w reżyserii Agaty Dudy-Gracz. Od ponad 10 lat tworzy spektakle w nurcie monodramu biograficznego - bioteatru, w ścisłej współpracy z dramatopisarzem i pisarzem, Piotrem Rowickim. Dotąd wcieliła się m.in. w Zuzannę Ginczankę ("Ginczanka. Przepis na prostotę życia"), Simonę Kossak ("Simona K. Wołająca na puszczy"), Annę Walentynowicz ("Nazywam się Anna Walentynowicz"), Barbarę Sadowską ("W maju się nie umiera. Historia Barbary Sadowskiej") w reżyserii Anny Gryszkówny. Za ostatnią z kreacji otrzymała w 2023 r. Nagrodę im. Aleksandra Zelwerowicza. Spektakl był też emitowany w Teatrze Telewizji TVP. "Ocalone" w reżyserii Mai Kleczewskiej są jej najnowszym monodramem. Premiera spektaklu odbyła się 30 września 2024 r. w Warszawie.

Maja Kleczewska - reżyserka teatralna, studiowała psychologię na Wydziale Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego i reżyserię w Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie, gdzie obecnie pracuje jako wykładowca na kierunku reżyserii. Jest absolwentką krakowskiej Akademii Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego. Debiutowała spektaklem "Jordan" Anny Reynolds i Mojry Buffini w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie (2001). Zawodowo związana z teatrami w Krakowie, Warszawie, Hamburgu, Ljublianie, Poznaniu, Opolu, Bydgoszczy, Wałbrzychu. Jej przedstawienia pokazywane były na wielu polskich i międzynarodowych festiwalach, m.in. w Wenecji ("Wściekłość" Elfriede Jelinek), Paryżu i Berlinie ("Sen nocy letniej" Williama Szekspira), Tibilisi ("Zmierzch bogów" według scenariusza Luchino Viscontiego), Londynie i Seulu ("Makbet" Williama Szekspira), Madrycie ("Pod presją" według scenariusza Johna Cassavetesa) , Nitrze ("Woyzeck" Georga Büchnera), Moskwie ("Babel" Elfriede Jelinek), Sankt Petersburg ("Fedra" według własnego scenariusza).

Piotr Rowicki - dramatopisarz. Ukończył historię na Uniwersytecie w Białymstoku. W 2008 debiutował sztuką "Przylgnięcie" w Laboratorium Dramatu w Warszawie. Laureat wielu nagród i wyróżnień, w tym m.in. dwukrotny zwycięzca konkursu na polską sztukę współczesną "Metafory Rzeczywistości" organizowanego przez Teatr Polski w Poznaniu. Autor kilkudziesięciu sztuk teatralnych, między innymi: "Chłopiec Malowany", "Matki", "I będą Święta", "Niewierni", "Piszczyk", "Tato nie wraca", "Biała siła, czarna pamięć", "Ćesky Diplom", "Żeby nie było śladów", "Królowie strzelców", "Niepodlegli", "Zabić prezydenta", "Ginczanka. Przepis na prostotę życia", "Simona K. Wołająca na puszczy", "Listen to Your Heart", "Freak".