W związku z przypadającą w tym roku 60. rocznicą śmierci gen. Augusta Emila Fieldorfa "Nila" gdański oddział IPN zaprasza na specjalne spotkanie, które swoim charakterem wpisuje się w obchody Narodowego Dnia Pamięci o Żołnierzach Wyklętych. Wstęp wolny.
Spotkanie w
Teatrze Miniatura w Gdańsku-Wrzeszczu (al. Grunwaldzka 16) rozpocznie się
22 lutego o godz. 17:30 prezentacją jednej z najnowszych publikacji IPN, albumu
"Śladami zbrodni. Przewodnik po miejscach komunistycznych represji 1944-1956". Wydawnictwo przedstawi Jacek Pawłowicz, historyk z pionu edukacyjno-naukowego warszawskiego oddziału IPN. Podczas trwania całego spotkania będzie czynne we foyer teatru stoisko, na których w promocyjnych cenach będzie można nabyć wydawnictwa IPN.
Następnie zostanie przedstawiona zebranym gościom i widzom prezentacja multimedialna pt.
"August Emil Fieldorf (1895-1953). «Frangas non flectes»" przygotowana przez archiwistów z gdańskiego oddziału IPN.
Po krótkiej przerwie na poczęstunek rozpocznie się główna atrakcja spotkania - napisany specjalnie na tą okazję
spektakl o charakterze historyczno-wspomnieniowym pt.
"Generał Emil August Fieldorf «Nil» - historia bohatera".
Utwory muzyczne w wykonaniu czwórki wokalistów z grupy teatralnej "Eksperyment" (Weroniki Very Korthals, Krzysztofa Rogockiego, Krzysztofa Majdy i Dawida Życzko) będą przeplatane krótkimi sekwencjami nagrań aktorów cytujących wypowiedzi ludzi, którzy znali generała Fieldorfa osobiście - m. in. jego dawnego towarzysza broni, żony oraz córki. W rolę swego rodzaju konferansjera, zapowiadającego poszczególne piosenki, przybliżającego tło historyczne prezentowanych wydarzeń czy recytującego fragmenty wybranych wierszy, wcieli się aktor Krzysztof Bartoszewicz.
Autorem tekstów piosenek przygotowanych po części specjalnie z okazji 60. rocznicy śmierci generała, jest Tomasz Pohl, kompozycji i aranżacji - Cezary Paciorek, a wizualizacji towarzyszących spektaklowi - Wojciech Ostrowski. Nad całością pieczę sprawuje (jako scenarzysta i reżyser jednocześnie) Wojciech Rybakowski.
Organizatorem spotkania jest pion edukacyjno-naukowy gdańskiego oddziału IPN.
Na zdjęciu: gen. August Emil Fieldorf "Nil" (1895-1953). Zdjęcie ze zbiorów Marka Ney-Krwawicza.
August Emil Fieldorf, ps. "Nil" (20 marca 1895 r. - 24 lutego 1953 r.)
W 1914 r. jako ochotnik zgłasza się do I Brygady Legionów, walczy także w wojnie polsko-bolszewickiej. W okresie międzywojennym zawodowy oficer Wojska Polskiego. Bierze udział w kampanii polskiej 1939 r. Zostaje internowany na granicy słowackiej podczas próby przedostania się na Zachód. Ostatecznie udaje mu się zbiec i trafić do Francji. Po jej kapitulacji wiosną 1940 r. przybywa do Anglii, a stamtąd ostatecznie powraca jako emisariusz do okupowanej Polski we wrześniu 1940 r.
Podejmuje działalność konspiracyjną początkowo w Związku Walki Zbrojnej, następnie w Armii Krajowej. W sierpniu 1942 r. obejmuje dowództwo nad Kedywem (Kierownictwem Dywersji) Komendy Głównej Armii Krajowej - to właśnie Fieldorf wydaje m. in. rozkaz likwidacji dowódcy SS i policji na dystrykt warszawski, Franza Kutscherę.
Wiosną 1944 r. współtworzy głęboko zakonspirowaną organizację "Niepodległość" ("Nie"), która ma przygotować struktury części Armii Krajowej do kontynuowania działalności konspiracyjnej w warunkach spodziewanej okupacji sowieckiej. W październiku 1944 r. zostaje zastępcą gen. Leopolda Okulickiego, Komendanta Głównego Armii Krajowej.
W marcu 1945 r. aresztowany pod fałszywym nazwiskiem przez NKWD i zesłany do pracy na Ural, skąd powraca do kraju w 1947 r. W 1948 r., w związku z ogłoszoną amnestią, ujawnia swoją prawdziwą tożsamość. Zostaje aresztowany w 1950 r. Po procesie opierającym się na sfingowanych dowodach zostaje skazany na śmierć przez powieszenie. Wyrok zostaje wykonany 24 lutego 1953 r. w więzieniu na warszawskim Mokotowie.
