stat
Impreza już się odbyła
PATRONAT

Polska zadaje szyku! [nie]znani emigranci Opinie (14)

Muzeum Emigracji w Gdyni po raz kolejny świętuje drugiego maja Dzień Polonii i Polaków za Granicą i z tej okazji przygotowało wydarzenia kulturalne i edukacyjne pod hasłem POLSKA ZADAJE SZYKU! Projekt zaprezentuje niezwykłych polskich emigrantów, którzy w latach 20. i 30. XX wieku zdobyli uznanie i rozpoczęli międzynarodową karierę w dziedzinie filmu, sztuk wizualnych, projektowania, mody i muzyki.

Bohaterami projektu są zarówno doskonale wszystkim znani przedwojenni emigranci, jak i postaci, których nazwiska warto przypomnieć i z których możemy być dzisiaj dumni jako Polacy. Muzeum Emigracji w Gdyni pragnie świętowanie Dnia Polonii i Polaków za Granicą na stałe wpisać w kalendarz wydarzeń kulturalnych w Gdyni, czerpiąc inspirację z nieprzeciętnych i fascynujących losów polskich emigrantów.

POLSKA ZADAJE SZYKU! to seria działań i atrakcji związanych z niekwestionowaną gwiazdą kina niemego - Polą Negri, "królem tenorów" - Janem Kiepurą, znakomitą artystką sztuk wizualnych i projektantką - Sarą Lipską oraz wielkim kreatorem i stylistą fryzur - Antonim Cierplikowskim. To doborowe towarzystwo zaprezentujemy poprzez ciekawe wykłady i prezentacje, warsztaty artystyczne i edukacyjne, pokazy filmowe i akcje miejskie.

Główną atrakcją programu będzie plenerowy pokaz filmu niemego "Mania. Historia pracownicy fabryki papierosów", który po wielu latach został odnaleziony i przywrócony do świetności przez Filmotekę Narodową. Niewątpliwym atutem pokazu jest jedna z pierwszych ról Poli Negri oraz muzyka skomponowana przez maestro Jerzego Maksymiuka i wykonana w Gdyni na żywo przez Wrocławską Orkiestrę Kameralną Leopoldinum pod dyrekcją kompozytora.

POKAZ FILMOWY Z KONCERTEM
"Mania. Historia pracownicy fabryki papierosów"

Wrocławska Orkiestra Kameralna Leopoldinum pod dyrekcją Jerzego Maksymiuka
Prelekcja przed filmem: prof. Tadeusz Kowalski, dyrektor Filmoteki Narodowej
Plac Grunwaldzki przy Teatrze Muzycznym | Gdynia | ul. Armii Krajowej | godz. 21:00



WARSZTATY
PROJEKTUJ MODĘ! | warsztaty tworzenia mody w stylu lat 20./30.
ZOSTAŃ CHŁOPCZYCĄ! | pokazy stylizacji fryzur á la Cierplikowski
CO SŁYCHAĆ W NIEMYM KINIE? | warsztaty tworzenia dźwięków do filmu
Bank Polski | Gdynia | ul. 3 Maja 25 | godz. 12:00-18:00

PROGRAM SPECJALNY
SARA LIPSKA - POLSKA ARTYSTKA W PARYŻU | wykład | godz. 15:00
POLA NEGRI - LEGENDA KINA NIEMEGO | wykład - Andrzej Bukowiecki| godz. 16:30
RĘKA FRYZJERA | pokaz filmu | godz. 12:00, 13:00, 14:00, 15:00, 16:00, 17:00
Bank Polski | Gdynia | ul. 3 Maja 25

ZNAJDŹ KIEPURĘ W GDYNI! | muzyczna akcja miejska
pobieranie kart do gry: Bank Polski | ul. 3 Maja 25 | godz. 14:00-16:00

Bank Polski w Gdyni
Dodatkową atrakcją 2 maja będzie otwarcie niedostępnego na co dzień, jednego z najpiękniejszych zabytków Śródmieścia Gdyni - Banku Polskiego.

Klasycystyczna architektura z 1929 r., choć dzisiaj straciła nieco blasku, skrywa niezwykle bogate wnętrza, w których Muzeum Emigracji przygotowało wykłady, warsztaty i pokazy. Warto odkryć z nami skarby Banku Polskiego - reprezentacyjne schody i monumentalną salę operacyjną w stylu art déco.

WSTĘP WOLNY



"MANIA. HISTORIA PRACOWNICY FABRYKI PAPIEROSÓW"

"Mania. Die Geschichte einer Zigarettenarbeiterin", reż. Eugen Illés, Niemcy, 1918, 85 min
Obsada: Pola Negri, Werner Hollmann, Arthur Schroder, Ernst Wendt

OPIS FILMU
Poruszająca historia wielkiej miłości Mani Walkowskiej - pracownicy fabryki papierosów - do utalentowanego kompozytora Hansa. Mania zostaje wybrana na modelkę na plakat reklamowy nowej marki papierosów. Przy tej okazji zakochuje się z wzajemnością w Hansie. Tymczasem Morelli, wpływowy mecenas sztuki, zaintrygowany urodą modelki z plakatu, urządza wielki bal, na który zaprasza Manię. W trakcie zabawy usilnie zabiega o jej względy, jednak bezskutecznie.

Mania inspiruje Hansa do napisania opery, która ma być wystawiona w berlińskiej operze. Dziewczyna próbuje przekonać Morellego, by pomógł Hansowi. Morelli zgadza się, ale pod warunkiem, że do czasu premiery Mania zamieszka z nim i zostanie jego kochanką. Dyrektor opery zgadza się na wystawienie opery Hansa. Na premierze miejsca w loży honorowej zajmują Mania i Morelli. W przerwie Mania spotyka się z Hansem i próbuje wyjaśnić mu, że nadal go kocha, a z Morellim związała się tylko po to, by Hans mógł wystawić swoją operę. Kompozytor nie chce jej słuchać. Zrozpaczona Mania zamyka w garderobie tancerkę, przebiera się za nią i zajmuje jej miejsce na scenie.
Zamienia również rekwizyt - atrapę rewolweru na prawdziwą broń...

"Mania" to jeden z pierwszych filmów w dorobku Poli Negri, która zagrała w nim jako dwudziestokilkuletnia dziewczyna. Już wtedy oczarowała swoją oryginalną urodą, zwinnością ciała, bogatą mimiką oraz nietuzinkową osobowością.
Walory artystyczne filmu to: wartka dramaturgia, interesujące kreacje aktorskie, ciekawe zabiegi operatorskie oraz wyszukana scenografia według projektu Paula Leni, znanego reżysera filmów ekspresjonistycznych.

O REKONSTRUKCJI FILMU "MANIA"
Film przez wiele lat był uznawany za bezpowrotnie zaginiony. W 2006 r. Filmoteka Narodowa odkupiła kopię filmu od czeskiego kolekcjonera, a następnie poddała ją kompleksowej rekonstrukcji w ramach projektu "Konserwacja i digitalizacja przedwojennych filmów fabularnych w Filmotece Narodowej w Warszawie" współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach XI Priorytetu "Kultura i dziedzictwo kulturowe" Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Film ten został wyselekcjonowany do pełnej rekonstrukcji ze względu na dość zaawansowane zniszczenia. Dzięki staraniom Filmoteki Narodowej - niezwykle starannej i czasochłonnej rekonstrukcji przy zastosowaniu najnowocześniejszych technologii cyfrowych - kultura odzyskała dzieło sprzed blisko stu lat i "Mania" została przywrócona do życia.
[Filmoteka Narodowa]

MUZYKA DO FILMU "MANIA"
Pokazowi filmu "MANIA" będzie towarzyszyła muzyka na żywo napisana przez cenionego twórcę muzyki filmowej Jerzego Maksymiuka, w wykonaniu Wrocławskiej Orkiestry Kameralnej Leopoldinum pod dyrekcją kompozytora.

Kompozytor - Jerzy Maksymiuk
Urodził się w 1936 r. w Grodnie. Miał być pianistą. Został dyrygentem. Od 13 roku życia komponuje. Jest jednym z najwybitniejszych dyrygentów polskich, niezwykłą osobowością twórczą. Sławę zdobył jako szef Polskiej Orkiestry Kameralnej, z którą w latach 70. podbijał świat. Pod jego batutą orkiestra koncertowała w takich salach jak nowojorska Carnegie Hall, London Proms, Wiener Ferein. U szczytu powodzenia w 1984 r. na 13 lat objął szefostwo BBC Scottish Symphony Orchestra w Glasgow, z którą odbył liczne tournée po Europie.

Występował z tak znanymi orkiestrami jak: London Symphony Orchestra, London Philharmonic Orchestra, Orchestre National de France, Tokyo Metropolitan Symphony Orchestra, Ensemble Orchestral de Paris, Rotterdam Philharmonic, Royal Liverpool Philharmoni, Hong Kong Philharmonic. Dokonał ok. 200 prawykonań muzyki współczesnej oraz nagrał ponad 100 płyt. Jako kompozytor muzyki filmowej do ponad 40 filmów współpracował z wieloma znanymi polskimi reżyserami m.in. Wojciechem J. Hasem, Krzysztofem Zanussim, Ewą i Czesławem Petelskimi i Tadeuszem Makarczyńskim.

Wrocławska Orkiestra Kameralna Leopoldinum
Wrocławska Orkiestra Kameralna powstała ponad 30 lat temu. Jej nazwa nawiązuje do jednego z najcenniejszych zabytków architektury barokowej w Europie Środkowej - słynącej ze znakomitej akustyki Auli Leopoldyńskiej Uniwersytetu Wrocławskiego. Orkiestra jest jednym z zespołów Filharmonii Wrocławskiej, będzie także należała do powstającego we Wrocławiu Narodowego Forum Muzyki.

Zespół składający się ze znakomitych muzyków zdobył szerokie uznanie słuchaczy i krytyki, występując w takich salach, jak: Philharmonie i Schauspielhaus w Berlinie, Tivolis Koncertsal w Kopenhadze, Teatro Victoria Eugenia w San Sebastian oraz na licznych festiwalach. Od 2007 r. dyrektorem artystycznym Leopoldinum jest skrzypek i dyrygent Ernst Kovacic.

Orkiestra nagrała kilkanaście płyt, z których Rossini Gala z Ewą Podleś (kontralt) otrzymała nagrodę Polskiej Akademii Fonograficznej - Fryderyka 1999.
[Filmoteka Narodowa]


POLA NEGRI
[1897-1987]
Wielka gwiazda kina urodziła się w miejscowości Lipno jako Barbara Apolonia Chałupiec. Egzotyczna uroda, charyzma, bogata mimika powodowały, że jej role zapadały głęboko w pamięć widzów. Wykreowała postać femme fatale, kobiety-wampa i stała się bożyszczem ekranu. Do historii kinematografii przeszła jako pierwsza Europejka oraz właściwie jedyna Polka, która zrobiła prawdziwą karierę w Hollywood.

Karierę rozpoczęła od występów w Polsce i Niemczech i wkrótce dała się poznać jako wyjątkowo utalentowana aktorka. W Berlinie pod okiem mistrza kina Ernsta Lubitscha osiągnęła szczyt popularności. Z tego okresu pochodzą ważne filmy w jej dorobku: "Carmen" (1918), "Madame Dubarry" (1919) i filmowa adaptacja "Sumurun" (1920).
Wieści o jej talencie przyciągnęły uwagę amerykańskich potentatów filmowych i w 1923 r. Pola Negri została triumfalnie ściągnięta do Hollywood. Nadal stanowiła obiekt pożądania - była partnerką Charlie Chaplina, narzeczoną Rudolfa Valentino, a dzięki ślubowi z Gruzinem Sergiuszem Mdivanim została księżną. Wcielała się w role egzotycznych tancerek - w "Mężczyznach" (1924) i "Tancerce hiszpańskiej" (1923), lub dziewczyn z półświatka np. w "Czarnej Lu" (1924). Niezapomnianą kreację stworzyła w filmie "Hotel Imperial" (1927) Mauritza Stillera.

Nadejście ery kina dźwiękowego spowodowało, że Hollywood odsunęło się od swoich dotychczasowych gwiazd. Próby głosu Poli Negri wypadły co prawda pomyślnie, ale do lamusa przechodził jej ekspresyjny styl gry. Aktorka wróciła do Europy i chociaż Niemcy okazały się dla niej trudnym miejscem do pracy, zagrała w tym okresie dwie znaczące role w filmach "Moskwa-Szanghaj" (1936) oraz "Tango Notturno" (1937). Przed wybuchem wojny wróciła do Stanów Zjednoczonych. Po kilku latach wystąpiła jeszcze w komedii "Hi Diddle Diddle" (1943), zaś po raz ostatni można ją było oglądać na ekranie w 1964 r. w "Księżycowych prządkach".

Do końca życia otaczała ją legenda wielkiej gwiazdy niemego kina. Wystąpiła w ponad sześćdziesięciu filmach, stworzyła niepowtarzalny styl gry, oparty na połączeniu talentu mimicznego oraz tańca. Przyjaźniła się z największymi sławami swoich czasów, m.in. z Albertem Einsteinem, potrafiła rozkochać w sobie największych hollywoodzkich amantów. Niejednokrotnie akcentowała silne więzi emocjonalne z Polską. Mówiła: "Ja nigdy nie przestałam czuć się Polką i zawsze podkreślałam moje polskie pochodzenie."
[Filmoteka Narodowa]


WARSZTAT
Co słychać w niemym kinie? | warsztaty tworzenia dźwięków do filmu

Warsztaty i pokazy, dzięki którym dowiemy się, skąd się biorą dźwięki w filmie, szczególnie kiedy ich w filmie... brakuje. Czy czym polega praca imitatora dźwięków, co to są efekty synchroniczne? Jak się wymyśla dźwięki i czy to prawda, że robi się je ręcznie? Czy wiesz, że skrzypienie śniegu to woreczek z mąką kartoflaną, a łopot skrzydeł ptaka - rękawica robotnicza? Poznaj z nami magiczny świat przedmiotów, które skrzypią, terkoczą, szeleszczą, brzęczą i szumią! Radosław Ochnio uchyli rąbka tajemnicy szlachetnego zawodu imitatora, który wymaga niezwykłej precyzji i wyobraźni oraz odrobiny sprytu.

Zapraszamy dzieci i młodzież do tworzenia dźwięków za pomocą codziennych, jak i niecodziennych przedmiotów.

Prowadzenie: Radosław Ochnio, doświadczony realizator dźwięku, pracował przy wielu ciekawych projektach filmowych ostatnich lat, zarówno na planie jak i w studiu (m.in. "Wirtualna wojna", "Jestem Twój"). Dodatkowo prowadzi zajęcia na uczelni ROE, jest również częstym gościem warsztatów dźwiękowych i specjalistycznych.
Bank Polski | Gdynia | ul. 3 Maja 25 | godz. 12:00-18:00


WARSZTAT
Zostań chłopczycą! | pokazy stylizacji fryzur á la Cierplikowski

Czy wiesz, że wśród niezliczonych klientek słynnego Antoine'a były m.in.: Marlena Dietrich, Pola Negri, Joan Crawford i Greta Garbo? Czy chciałabyś poczuć się jak jedna z gwiazd kina w niezapomnianej fryzurze z lat 20./30.?
Profesjonaliści z Salonów Fryzjerskich O'LA w Gdyni przygotowali dla odważnych dziewczyn i poszukujących kobiet pokazy stylizacji według archiwalnych zdjęć z uczesaniami autorstwa Antoine'a de Paris. Zapraszamy wszystkie panie do oddania się w ręce stylistów, którzy wyczarują nam na głowie niezwykłe fryzury z minionej epoki. Zostań chłopczycą á la Cierplikowski!
Bank Polski | Gdynia | ul. 3 Maja 25 | godz. 12:00-18:00


WARSZTAT
Projektuj modę! | warsztaty tworzenia mody w stylu lat 20./30.

Atrakcyjne warsztaty projektowania i szycia wyzwalające twórcze działania na polu sztuk plastycznych, mody i stylizacji. Niepowtarzalna okazja do poznania zarówno warsztatowej strony kreowania mody, jak i stworzenia własnego projektu odzieży lub akcesoriów.

Uczestnicy zapoznają się z charakterystyką epoki lat 20./30. XX wieku - stylistyką ubioru, twórczością Sary Lipskiej oraz zaprojektują własny rysunek żurnalowy inspirowany modą i sztuką dwudziestolecia międzywojennego. Kolejnym etapem zajęć będzie wykonanie autorskiego projektu na koszulce T-shirt, torbie lub dodatku do odzieży, które będą dostępne na miejscu. Do dyspozycji pełna paleta środków ekspresji: spreje, farby, filce, akcesoria krawieckie i pasmanteryjne; wszystko to, by na własny sposób kreatywnie zinterpretować styl szalonych lat dwudziestych.
Zajęcia uwzględniają zróżnicowany poziom umiejętności manualnych uczestników, dlatego zapraszamy do udziału wszystkie maluchy, jak i starsze dzieci oraz młodzież.

Prowadzenie: Monika Bębenek, Magdalena Frąckiewicz
Bank Polski | Gdynia | ul. 3 Maja 25 | godz. 12:00-18:00


MUZYCZNA AKCJA MIEJSKA
Znajdź Kiepurę w Gdyni!

Czy wiesz, że Jan Kiepura wystąpił w Gdyni w lipcu 1939 r., wywołując powszechny entuzjazm w niemal całym mieście? Wystąpił z niezapomnianym koncertem na Placu Grunwaldzkim, śpiewał również pieśni z dachu samochodu, gromadząc wszędzie tłumy wiernych słuchaczy. Gdynianie przez lata wspominali jego występy.

Akcja "Znajdź Kiepurę w Gdyni" przywołuje niezwykłą atmosferę tamtego lata, kiedy arie i pieśni śpiewane przez "króla tenorów" rozbrzmiewały w przestrzeni miasta. W kilku nietypowych miejscach w centrum Gdyni ponownie usłyszymy opery i operetki, pieśni i piosenki filmowe, a muzyka odtwarzana z gramofonów przeniesie nas w złote czasy lat 20./30. Dla dociekliwych melomanów przygotowaliśmy grę miejską - każdy, kto odnajdzie wszystkie zakamarki w śródmieściu, skąd z płyt winylowych dobiega śpiew Kiepury, otrzyma nagrody od Muzeum Emigracji.

Czas trwania akcji: godz. 14:00-16:00
Początek gry | pobieranie instrukcji: Bank Polski | ul. 3 Maja 25 | od godz. 14:00


JAN KIEPURA
[1902-1966]
"Król tenorów", najpopularniejszy gwiazdor scen operowych i operetkowych dwudziestolecia międzywojennego, aktor.
Zrobił błyskawiczną karierę operową. Odnosił sukcesy na Broadwayu, oklaskiwała go publiczność Metropolitan Opera. Występował także na scenach Wiednia, Mediolanu, Berlina, Monachium, Paryża, Buenos Aires, Brukseli, Hawany, Rio de Janeiro. Jako ekranowy amant o rozbrajającym uśmiechu i niezwykłym wdzięku zagrał w kilkunastu filmach, m.in.: "Dla Ciebie śpiewam" (1934), "Kocham wszystkie kobiety" (1935), "Czar cyganerii" (1937), "Valse Brilliante" (1948).
Dzięki wyjątkowemu głosowi, nieodpartemu urokowi, pracowitości i głowie do interesów zdobył ogromną popularność i wielki majątek. W osobie Jana Kiepury zbiegły się cechy niezwykłe: niepowtarzalny głos, wielka muzykalność oraz nieskrępowane poczucie własnej wartości. Był uosobieniem cyganerii i chyba pierwszym polskim artystą kultowym w najczystszym tego słowa znaczeniu. Jako jeden z pierwszych śpiewaków operowych potrafił nawiązać dialog z każdą publicznością i pod tym względem wyprzedził swój czas.

Jan Kiepura, mimo oszałamiającej kariery, przez całe życie mówił o sobie, że jest prostym chłopakiem z Sosnowca. Nigdy nie odmawiał, gdy poproszono go, by zaśpiewał i śpiewał na ulicy, z dachu taksówki, balkonu czy na schodach gmachów operowych.

Był prawdziwym obywatelem świata, a jednocześnie patriotą. Lubił demonstrować swoją polskość przy wielu okazjach: podkreślał, że nosi polskie buty, zapraszał na polski obiad, także ślub z Martą Eggerth wziął w Polsce.

Hojnie wspomagał rodzinę, przyjaciół, młodych i zdolnych artystów. Często koncertami wspierał cele charytatywne. Mieszkając na stałe za granicą, podkreślał swoje związki z krajem i kiedy przyjechał do Polski po wojnie, był przyjmowany bardzo entuzjastycznie. Zmarł w Harrison pod Nowym Jorkiem, jednak zgodnie z jego wolą pochowano go na warszawskich Powązkach.


PROGRAM SPECJALNY

WYKŁAD | PREZENTACJA
Sara Lipska - polska artystka w Paryżu

Na początku XX wieku Paryż był niekwestionowaną stolicą życia artystycznego. Był celem wyjazdu artystów z całego świata i jednym z ważniejszych ośrodków polskiego życia kulturalnego. Tu pod koniec 1912 r. przyjeżdża Sara Lipska, szukając nowych możliwości rozwoju i wolności twórczej. Szybko trafia do awangardowych kręgów związanych z Baletami Rosyjskimi, paryskimi teatrami i modą. Zajmuje się projektowaniem wnętrz m.in. dla Heleny Rubinstein, Antoine'a de Paris (Antoniego Cierplikowskiego). W jej autorskim butiku na Polach Elizejskich ubierają się francuskie aktorki, śpiewaczki i rosyjskie arystokratki.

Prowadzenie: Ewa Ziembińska, autorka pierwszego monograficznego opracowania twórczości Sary Lipskiej i poświęconej jej wystawie "Sara Lipska. W cieniu mistrza" (Muzeum Rzeźby im. Xawerego Dunikowskiego w Królikarni, 2012 r.).

Bank Polski | Gdynia | ul. 3 Maja 25 | godz. 15:00

SARA LIPSKA
[1882-1973]

Artystka wszechstronna. Projektantka słynnych Baletów Rosyjskich Siergieja Diagilewa, Heleny Rubinstein - cesarzowej piękna, Antoine'a de Paris (Antoniego Cierplikowskiego) - awangardowego fryzjera i kreatora pochodzenia polskiego, muza rzeźbiarza Xawerego Dunikowskiego. Dizajnerka, projektantka mody, wnętrz, dekoracji teatralnych, rzeźbiarka i malarka. Była uznaną artystką, odznaczaną złotymi medalami na wystawach światowych.

Większość swojego zawodowego życia spędziła w Paryżu, dokąd wyemigrowała w 1912 r. We Francji obracała się w najlepszym paryskim środowisku. Była blisko świata mody, środowiska teatralnego i artystycznej awangardy.
Po przyjeździe do stolicy Francji nawiązała współpracę z Siergiejem Diagilewem i jego odnoszącymi wielkie sukcesy Baletami Rosyjskimi. Pracowała w zespole Leona Baksta, słynnego scenografa i kostiumologa.

Pod koniec lat 20. zaprojektowała wnętrza dwóch paryskich apartamentów Antoine'a, w tym jego słynnego maison de verre (szklanego domu). Dla Heleny Rubinstein projektowała wystrój jej butików, witryn sklepowych, afiszy reklamowych, a także flakony na perfumy i opakowania kosmetyków.

Wielką pasją Sary Lipskiej było projektowanie mody. W paryskiej dzielnicy Montparnasse prowadziła butik z autorskimi projektami ubrań i nakryć głowy. W 1934 r. przeniosła go na Pola Elizejskie, na której to ulicy ulokowały się butiki takich projektantów jak Jeanne Lanvin czy Elsa Schiaparelli. Współpracowała także z domem mody Maison Myrbor i słynnym projektantem Paulem Poiretem. Jej klientkami były między innymi: Helena Rubinstein, aktorki Ałła Nazimowa, Cécile Sorel i Natalie Paley, markiza Casati i śpiewaczka operowa Ganna Walska. Wiernym jej klientem był Antoine. Dla niego artystka projektowała stroje i kostiumy na bale, na przykład strój Buddy, w którym został sportretowany na obrazie Keesa van Dongena.

Wielką miłością i mistrzem Sary Lipskiej był Xawery Dunikowski. Poznali się w warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych. Jej rysy twarzy można odnaleźć w wielu pracach rzeźbiarza. Fascynowała go jej uroda i wrażliwość. Pod koniec studiów, w 1908 r. urodziła córkę, Marię Xawerę Dunikowską którą sama wychowywała. Z Dunikowskim przyjaźnili się do końca życia rzeźbiarza.

Sara Lipska była niezależną osobowością artystyczną, silną i odważną kobietą, która pokonując wiele przeszkód, konsekwentnie podążała swoją drogą twórczą i świetnie poradziła sobie w Paryżu - kulturalnej stolicy ówczesnego świata.
[Ewa Ziembińska]

WYKŁAD | PREZENTACJA
Pola Negri - legenda kina niemego

Wykład zaprezentuje fenomen Poli Negri, jedynej polskiej aktorki, która zrobiła wielką karierę w Hollywood. Dowiemy się m.in. w jaki sposób polska dziewczyna z Lipna stała się legendarną gwiazdą kina niemego i symbolem seksu, co łączyło ją z Charlie Chaplinem i Rudolfem Valentino. Czy to prawda, że jej wielka kariera zakończyła się wraz z pojawieniem się filmu dźwiękowego, a publiczność odrzuciła ją z powodu akcentu i chrapliwego głosu? Poznaj z nami tajemnice oszałamiającego sukcesu Poli Negri w Europie i Ameryce epoki lat 20. i 30. XX wieku.

Prowadzący - Andrzej Bukowiecki - krytyk filmowy i filmoznawca. Dyrektor mieszczącego się na warszawskim Ursynowie Domu Sztuki, w którym pracuje od jego powstania w 1984 r. i w którym prowadzi również działalność filmową. Członek Koła Piśmiennictwa Filmowego Stowarzyszenia Filmowców Polskich. Działacz Dyskusyjnych Klubów Filmowych. W swych publikacjach prasowych, zamieszczanych obecnie na łamach "FILMPRO", "Kina", "Magazynu Filmowego SFP" i "TELEPRO", koncentruje się na historii kina, sztuce operatorskiej i technice kinematograficznej

Bank Polski | Gdynia | ul. 3 Maja 25 | godz. 16:30


POKAZ FILMU "RĘKA FRYZJERA"
"Ręka fryzjera", reż. Tadeusz Król, 2009, Telewizja Polska, 50 min

W filmie dokumentalnym Tadeusza Króla uczniowie Antoniego Cierplikowskiego, tacy jak: Jacek Tatamir, Ryszard Droździak, Zdzisław Gasperowicz wspominają swego guru, opowiadają ciekawostki z jego barwnego życia. O niezapomnianym mistrzu mówią także: historyk Jan Pietrzak i dziennikarz Krzysztof Lisiecki. Film jest bogato ilustrowany zdjęciami i archiwalnymi materiałami filmowymi.

Antoine był ekscentrykiem i wielkim wizjonerem, który prócz fryzjerstwa miał liczne inne pasje: kręcił filmy, wydawał gazety, projektował stroje, torebki i damskie nakrycia głowy, miał swoje perfumy, otworzył linię kosmetyków, wyprodukował pierwszy lakier do włosów.
[Telewizja Polska]
Bank Polski | Gdynia | ul. 3 Maja 25 | godz. 12:00, 13:00, 14:00, 15:00, 16:00, 17:00

ANTONI CIERPLIKOWSKI | ANTOINE DE PARIS
[1886-1976]
Pochodzący z Polski wielki kreator i stylista fryzur. Wyniósł fryzjerstwo, wcześniej traktowane jako rękodzieło, do poziomu sztuki. Stworzył tzw. haute coiffure - fryzury artystyczne. Jako pierwszy obciął kobiecie włosy na krótko (aktorce Evie Lavallière w 1909 r.), tym samym zapoczątkował modę na typ chłopczycy (à la garçonne). Był jednym z pierwszych, który eksperymentował z koloryzacją włosów na nienaturalne barwy - niebieski, zielony, czerwony.
Do Paryża przybył w 1903 r., jako siedemnastolatek. W stolicy Francji szybko zrobił spektakularną karierę jako Antoine de Paris. Był samoukiem, został zauważony i doceniony za kreatywność, oryginalność i talent. Czesał znane aktorki od Sary Bernhard, gwiazd Hollywood po Brigitte Bardot. Słynna fryzura Joséphin Baker z ufryzowanymi loczkami i paź Grety Garbo to jego dzieła. Osiągnął wielki sukces, także finansowy. Posiadał dwa prywatne samoloty, jacht pełnomorski, kilkadziesiąt salonów fryzjerskich w Europie i ponad sto w USA.

W 1936 r. podczas uroczystości koronacyjnych Jerzego VI, nadzorował w Londynie pracę 400 fryzjerów. Kilkadziesiąt lat później pełnił tę sama funkcję podczas koronacji Królowej Elżbiety II. W czasie II wojny światowej przebywał w Stanach Zjednoczonych, gdzie pracował dla hollywoodzkiej wytwórni filmowej Metro Goldwyn Mayer przy produkcjach historycznych.

W latach 1932-1937 prowadził pismo lifestylowe "Antoine Document". Wiele okładek pisma zaprojektowała polska artystka, z którą się przyjaźnił Sara Lipska, rzeźbiarka, designerka, scenografka, która zaprojektowała dla niego także wystrój jego słynnego apartamentu paryskiego maison de verre, utrzymanego w stylu modernizmu, gdzie spał na łożu z kryształu w formie trumny.

Był mecenasem i kolekcjonerem sztuki. Znał dobrze także artystów paryskiej bohemy lat 20. i 30. między innymi Keesa van Dongen, Pablo Picassa, Amadeo Modiglianiego, Jeana Cocteau. Sam próbował swoich sił jako rzeźbiarz. Za swojego mistrza w tej dziedzinie uważał polskiego rzeźbiarza Xawerego Dunikowskiego. Brał udział w paryskim Salonie Niezależnych.
[Ewa Ziembińska, autorka pierwszej wystawy prezentującej postać i kolekcję dzieł sztuki Antoine'a "Fryzjer w trumnie"]

Przeczytaj także