Tak powinno być a nie jest: władza sądownicza jest elementem trójpodziału władzy, z reguły sprawowana jest przez sądy i trybunały. Władza sądownicza sprawowana jest przez wymiar sprawiedliwości. Niezawisłe i niezależne sądy rozstrzygają spory prawne, sprawdzają zgodność działania innych organów z prawem.
W celu realizacji władzy sądowniczej powołuje się: sądy powszechne (orzekają w sprawach cywilnych i karnych), sądy szczególne (np. wojskowy, pracy). Organy władzy sądowniczej są z założenia niezawisłe i niezależne. Nie ma możliwości wywierania nacisku na sędziów, w czasie orzekania. Żaden organ władzy państwowej nie może wpływać na treść orzeczeń i wyroków wydawanych przez sądy czy trybunały.
W Polsce, władzę sądowniczą sprawują: sądy (Sąd Najwyższy, sądy powszechne, sądy administracyjne, sądy wojskowe) oraz trybunały (Trybunał Konstytucyjny i Trybunał Stanu). Sądy i trybunały są władzą odrębną i niezależną od innych władz, wydają wyroki w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej.
