Od siedmiu lat, przygotowując coroczne wydarzenia związane z Festiwalem Kultur Świata, zadajemy podstawowe pytania: Jak ogarnąć świat? Jak go poznawać? Jak o nim mówić?
I próbujemy znaleźć odpowiedzi podczas kolejnych projektów: "Ryszard Kapuściński. Spotkania" (październik 2007), " Zdarzenia. Zderzenia. Poznanie" (październik 2008), "Spotkania ze światem"( październik 2009), "Planeta Kaukaz (listopad 2010), a w tym roku pod hasłem "Afryka - fragment po fragmencie".
Jak co roku spotkaniom towarzyszy "duch" Ryszarda Kapuścińskiego. Autor, nie rezygnował z wytrwałego budowania obrazu świata z różnorodnych "fragmentów" wiedzy, choć w całej swej skromności mówił: "nie ogarniam świata". I tę postawę pojmujemy jako zobowiązujące przesłanie i nieustanną inspirację nad corocznymi spotkaniami.
"Afryka - fragment po fragmencie"
Afryka jest zjawiskiem geograficznym i kulturowym, gospodarczym i politycznym, wielorakim i wielostronnym. Ale także stereotypem w świadomości Europejczyka.
Fascynacji "afrykańskością" niemalże dorównują uprzedzenia i obiegowe sądy, wynikające z niewiedzy. Europa podkreślamy Inność, akcentuje różnice, projektuje nasze myślenie na skomplikowaną afrykańską rzeczywistość. Jaka jest współczesna Afryka, z dynamicznymi przemianami społeczno-politycznymi? Jaki jest trop interpretacji złożoności kulturowej i zmieniającej się konfiguracji wartości? Odpowiedzią może być budowa obrazu Afryki z wielu "fragmentów" wiedzy, relacji, odczuć. Zbieramy więc wiele głosów, które na pewno nie złożą się na całość, ale mamy nadzieję, że formuła wielogłosowego, intelektualnego i artystycznego spotkania, może przybliżyć Afrykę.
PROGRAM
sobota 19 listopada 2011, godz. 16.00 - 19.00
Ratusz Staromiejski w Gdańsku, ul. Korzenna 33/35
16.00 - Otwarcie
16.10 - Chimamamnda Ngozi Adichie - video prezentacja wykładu *
O niebezpieczeństwie pojedynczej narracji o Afryce i korzyściach płynących ze słuchania wielu historii.
* prezentacja za www.ted.com napisy Polska Zielona Sieć
16.30 - Małgorzata Szejnert - "Dom żółwia. Zanzibar" spotkanie z autorką prowadzi Alina Kietrys
Najnowsza powieść Małgorzaty Szejnert o wyspie - kluczu do Afryki, o miejscu gdzie splata się historia Afryki, Orientu i Europy. Tu były największe na świecie targi niewolników, plantacje goździków, aukcje kości słoniowej. Zanzibar przyciąga turystów zachodami słońca, rafami koralowymi, uznawanymi za najwspanialsze na świecie, śladami po odważnych podróżnikach i innych barwnych postaciach przeszłości. Historię opowiadają domy, pałace i kazamaty. A o budowlach i ich mieszkańcach opowiada Małgorzata Szejnert. Autorka pisze o chlubnej i niechlubnej roli białego człowieka w przeszłości i zwraca uwagę na nową kolonizację wyspy - tym razem dokonują jej potentaci hotelarstwa i turystyki w porozumieniu z legalnym rządem Zanzibaru.
18.00 - Obrazy Afryki w literaturze
Prezentacja antologii esejów na temat afrykańskich lektur, będącej wynikiem projektu "Czytanie Afryki", pod kierunkiem dr Magdaleny Horodeckiej z udziałem studentów
i doktorantów Wydziału Filologicznego UG. Poprzez literaturę chcemy zobaczyć różnorodność perspektyw oglądu Afryki, wizje kontynentu. Odpowiedzieć na pytanie jakie opisy, afirmacje, kontestacje i diagnozy proponują twórcy Czarnego Kontynentu, jakie zaś pisarze europejscy, w tym polscy. Zakończeniem rozmowy będzie stworzenie kolażu cytatów literatury afrykańskiej wybranych przez autorów esejów.
Rozmowa z udziałem: dr Małgorzaty Szupejko, dr Magdaleny Horodeckiej, prof. Ewy Nawrockiej (moderator) i studentów.
niedziela 20 listopada 2011, godz. 17.00 - 19.00
Ratusz Staromiejski w Gdańsku, ul. Korzenna 33/35
17.00 - Co czyni przedmiot sztuką, czyli o "rzeźbie" afrykańskiej.
Tradycyjna afrykańska twórczość po dziś dzień wywołuje ambiwalentne reakcje. Z jednej strony fascynuje bogactwem symboli i form, z drugiej wzbudza niepewność co do statusu jej tworów. Problematyczność owa spowodowana jest dwoma głównymi czynnikami. Pierwszym jest brak wiedzy na temat natury i znaczenia przedmiotów, które pochodzą z Afryki. Europejskie kanony artystyczne nie uwzględniały kontekstów kulturowych w jakich je tworzono, ich źródeł powstawania oraz przeznaczenia. Drugim czynnikiem jest dokonywana np. w muzeach czy galeriach klasyfikacja według kryteriów ocen wypracowanych przez Zachodnią naukę i muzealnictwo. W efekcie wokół twórczości afrykańskiej narosło wiele fałszywych teorii. Innymi słowy - konieczne jest uczenie się Afryki. Krok po kroku, przedmiot po przedmiocie, rytuał po rytuale...
W scenerii rzeźby Czarnego Lądu - kolekcja prywatna ks. prof. Wojciecha Bębena i ks. dr. Krzysztofa Niedałtowskiego - odbędzie się z nimi rozmowa, którą poprowadzi dr Małgorzata Kądziela, a Ewa Prądzyńska opowie o tworzeniu kolekcji muzealnej afrykańskich zbiorów.
18.30 - "Congo in Limbo" wernisaż wystawy fotografii Cédrica Gerbehaye, wprowadzenie Krzysztof Miękus, kuratorka - Anna Zalewska.
Rozmowa Adama Mazura z fotoreporterem - 25 listopada 2011, godz.17.00, wystawa w Galerii NCK czynna do 12 grudnia 2011, godz. 10.00 - 18.00
Cédric Gerbehaye (ur. 1977), belgijski fotograf, członek elitarnej paryskiej agencji VU jest uznawany za jednego z najzdolniejszych reporterów świata. Poświęcony sytuacji w Republice Konga esej fotograficzny utrzymany w tradycji czarno-białego, humanistycznego fotoreportażu przyniósł autorowi międzynarodowe uznanie środowisk nie tylko fotograficznych. "Congo in Limbo" przedstawia ogarnięty kryzysem kraj nie tyle nawet post-kolonialny, co post-apokaliptyczny. Użyty w tytule termin limbo odnosi się do tradycji biblijnej i oznacza czyściec, czyli miejsce zawieszenia pomiędzy dwoma światami. Kongijski czyściec wydaje się jednak leżeć bliżej piekła niż raju. Wybitnie ciekawa od strony wizualnej seria fotoreportaży składa się na epicką opowieść o kondycji współczesnej Afryki, o zagrożeniach i problemach, z którymi nie można już radzić sobie na skalę jedynie lokalną, lecz stają się palące w skali całego globu. Adam Mazur
W galerii Nadbałtyckiego Centrum Kultury zaprezentowane zostanie 60 fotografii oraz materiał video.
poniedziałek 21.11.2011, godz. 16.00- 19.00
Ratusz Staromiejski w Gdańsku, ul. Korzenna 33/35
Wizje rozwoju Afryki
Problemy i wyzwania rozwoju społecznego, gospodarczego i politycznego Afryki w XXI w.
Jest to propozycja forum dialogu nad Afryką dnia dzisiejszego i jej przyszłością. Ogrom zagadnienia i wielość wątków do poruszenia sprawiają, że zapraszamy wielu afrykanistów, badaczy, którzy zmierzą się z wyjaśnieniem skomplikowanej rzeczywistości Afryki, jej wyzwań wobec współczesności i świata Zachodu.
W dialogu o Afryce bowiem najważniejsze wydają się doświadczenia indywidualnych spotkań z tym kontynentem i różnorodność jego interpretacji.
prof. Jan Jakub Milewski "Przyszłość Afryki" - wykład
Debata z udziałem: dr Doroty Gierycz, dr Margot Stańczyk-Minkiewicz, prof. Adama Kosidły, dr. Jacka Łapotta, ks. prof. Jacka Jana Pawlika, dr. hab. Marka Pawełczaka, Jana Wielińskiego i prof. Macieja Ząbka. Moderator - prof. Jan Jakub Milewski
Konsultacje indywidualne uczestników debaty
