Stan Surowy Otwarty

Artyści: Daniel Cybulski, Radosław Deruba, Emilia Kina, Filip Rybkowski, Robert Seikon, Michał Sroka
Kuratorzy: Gabriela Warzycka-Tutak, Aleksander Celusta

Jesienią 1985 roku w Moderna Museet w Sztokholmie miała miejsce wystawa Dialog. Brało w niej udział ośmiu polskich artystów związanych ze środowiskiem galerii Foksal. Ponieważ formuła pokazu opierała się na tytułowym dialogu, każdemu z nich dano możliwość zaproszenia jednego dowolnego artysty z zagranicy. W projekcie wzięli udział: Henryk Stażewski - Daniel Buren, Edward Krasiński - Lars Englund, Maria Stangret - Christian Boltanski, Zbigniew Gostomski - Barry Flanagan, Lesław i Wacław Janiccy - Gilbert & George, Tomasz Tatarczyk - Susan Rothenberg, Leon Tarasewicz - Ian McKeeyer. Faktem jest, że zaproszeni do udziału w wystawie artyści nigdy się nie spotkali. Forma dialogu stała się więc jedynie jego zapowiedzią i impresją, a wystawa kolażem myśli i treści oraz rodzajem symulacji poznania. Z drugiej strony przybrała rolę kreatora myśli dialektycznej, rezonującej, poprzez wielokierunkowe poszukiwania,  stawiając na piedestale doświadczenie. Dialog postawił pytanie o formę i sens kreacji tego typu działań.

Końcem września 2013 roku na antenie telewizji Polsat zostaje wyemitowany pierwszy odcinek programu Nasz nowy dom. Jest to program oparty na niezawodnych produkcjach tego rodzaju z USA. Rodziny, które zostały wybrane do udziału, mieszkają w fatalnych warunkach, a ich status ekonomiczny jest bardzo niski. Pod czujnym okiem kamer specjaliści przerzucają się pomysłami, tocząc wyścig z czasem i przeciwnościami losu. Ekipa programu z Katarzyną Dowbor na czele dokonuje, wydawałoby się niemożliwego, w pięć dni remontuje dom wybranej rodziny, dając jej tym samym namiastkę luksusu i stabilizacji. Domownicy stają się aktorami, którzy 'po ostatnim klapsie' anonsującym zakończenie nagrania, pozostają osamotnieni w swojej 'nowej rzeczywistości'. Ogrzani światłem kamer i blaskiem celebrytów mają rozpocząć lepsze życie w poczuciu własnej wyjątkowości.

Te dwie historie są swego rodzaju paralelą dla działań jakie podjęli artyści oraz kuratorzy formułujący wystawę Stan surowy otwarty. Jest to druga ekspozycja w ramach projektu Północ - Południe, który ma na celu konfrontować twórców z dwóch krańców Polski. Tak więc pytanie o dialog staje się w tym miejscu jak najbardziej zasadne.

Przywołana figura programu telewizyjnego z Katarzyną Dowbor przypomina działania jakie wzięli na siebie twórcy projektu. W równe pięć dni ekipa techniczna pod kierownictwem Gabrieli Warzyckiej-Tutak oraz Aleksandra Celusty przystąpiła do montażu wystawy. Wnętrze galerii, pozbawione tradycyjnej funkcji wystawienniczej, zostaje tutaj sprowadzone przede wszystkich do roli i rangi malarskiej, podłoża na którym ściana staje się nośnikiem treści. Narracja wystawy budowana jest w ciągłej relacji z zaproszonymi do wystawy twórcami. Etap montażu staje się doświadczeniem, próbą unifikacji architektury, rzeźby oraz malarstwa zacierając granicę pomiędzy sztuką a życiem. Etap ten dąży do wykreowania wspólnego 'świata' dla twórcy i odbiorcy.