Jak opowiadać o wielkich historycznych bitwach? Jak dzięki archeologii możemy odkrywać tajemnice pól bitewnych? Tradycyjne wystawy czy nowoczesne technologie? Co wybierają dziś muzea? Odpowiedzi na te i wiele innych pytań odnaleźć będzie można podczas tegorocznej konferencji World Battlefield Museums Forum (Światowe Forum Muzeów Pól Bitewnych), która w dniach 12-13 października odbędzie się w Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku.
Podczas wydarzenia muzealni eksperci z ponad 20 instytucji z całego świata dyskutować będą na temat roli i działalności muzeów pól bitewnych oraz o tym jak muzea radzą sobie z wyzwaniami współczesnego świata.
Wraz z rozwojem muzealnictwa rola muzeów w społeczeństwie zmieniała się na przestrzeni dekad. Przemiany zachodzące w sektorze kultury doprowadziły do przeobrażenia przestrzeni tych placówek, wypełnionych tradycyjnymi gablotami, w nowoczesne, interaktywne centra kulturowo-edukacyjne. Pomimo jednak stopniowej ewolucji w zakresie funkcjonowania oraz komunikacji muzeów z odbiorcami niezmienna pozostaje misja, która przyświeca ich działalności.
Placówki muzealne na całym świecie łączy funkcja instytucjonalnych opiekunów dziedzictwa kulturowego. Stojąc na straży historii, nauki i kultury, stanowią one nie tylko źródło wiedzy przekazywanej kolejnym pokoleniom, ale również upamiętniają dokonania naszych przodków oraz uczą szacunku do wydarzeń i osiągnięć minionych epok, które ukształtowały współczesny świat. Z pewnością znajomość historii ułatwia zrozumienie teraźniejszości, co z kolei sprawia, że muzea są kluczowym ogniwem w procesie edukacji oraz budowania świadomości historycznej i kulturowej w społeczeństwie.
Ze względu na sukces pierwszej konferencji WBMF w 2018 r., a także z powodu chęci kontynuacji rozpoczętej wówczas międzynarodowej debaty, zrodziła się inicjatywa zorganizowania drugiej edycji forum. W 2020 r. zaproszono zarówno dotychczasowych partnerów, jak i nowe instytucje, których wkład miał poszerzyć narrację o doświadczenia muzeów zlokalizowanych w najodleglejszych zakątkach świata. Niestety wybuch pandemii COVID-19 zablokował możliwość przyjazdu zagranicznych gości do Gdańska. Idea forum była jednak kontynuowana w ramach projektów prowadzonych online, a owocem tych działań jest strona internetowa www.wbmf.online. Po dwóch latach funkcjonowania w nowej pandemicznej rzeczywistości nadzieje na powrót do spotkań w realnym świecie powróciły, a wraz z nimi plany organizacji drugiej odsłony konferencji zrzeszającej światowe muzea pól bitewnych.
Dziś zakres działalności muzeów pól bitewnych obejmuje nie tylko prezentację wystaw służących upowszechnianiu wiedzy o historycznych bataliach, lecz również troskę o miejsca pamięci. Muzea zlokalizowane tam, gdzie lata i wieki temu toczono bitwy zmieniające losy świata, dbają o to, aby tereny będące niemymi świadkami minionych wydarzeń niosły przesłanie kolejnym pokoleniom oraz stanowiły symboliczny most pamięci pomiędzy przeszłością a teraźniejszością. Placówki opiekujące się historycznymi polami bitew muszą również pogodzić opowiadanie o historii z działalnością komercyjną obiektu turystycznego, przyjmującego w swoich progach gości o zróżnicowanych potrzebach. Duża liczba zwiedzających będzie sprzyjać efektywnej realizacji głównej misji wpisanej w działalność każdego muzeum - ochrony oraz upowszechniania dziedzictwa kulturowego.
Pogodzenie misji muzeum z wymogami współczesnego świata oraz rozwojem technologicznym to wyzwania stojące przed instytucjami kultury. To właśnie o nich dyskutować będą prelegenci oraz zaproszeni eksperci podczas konferencji World Battlefield Museums Forum 2022.
Konferencja została zaplanowana na 12-13 października 2022 r., a udział w niej potwierdziło 20 instytucji niemal ze wszystkich kontynentów. O swoich doświadczeniach z perspektywy osób zarządzających muzeami pól bitewnych opowiedzą przedstawiciele m.in.: Muzeum Wojskowego w Darwin, Muzeum Wojennego w Narwiku, Muzeum Marynarki Wojennej w Peru oraz Muzeum Wojny Zimowej w Finlandii. Wykładów będzie można posłuchać zarówno w sali konferencyjnej Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku, jak i poprzez stronę internetową muzeum w specjalnie przygotowanej sekcji live-stream poświęconej wydarzeniu.
Patronat Honorowy nad konferencją objął Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda.
