Wystawa ilustracji książkowych Joanny Concejo ("M jak morze"), Pawła Pawlaka (Leszek Kołakowski, "13 bajek z królestwa Lailonii dla dużych i małych") i Bartłomieja Ignaciuka (Agata Loth-Ignaciuk, Marek Kamiński, "Jak zdobyć bieguny ziemi... w rok").
Ultima Thule to w łacinie kraniec świata, ostatnia ziemia w ujęciu geograficznym, a zatem najdalszy skrawek lądu, za co najmniej jednym morzem, z rozpościerającym się za nim wielkim oceanem. Jak podaje Słownik mitów i tradycji kultury Władysława Kopalińskiego, Ultima Thule to "niezidentyfikowana wyspa na północ od Brytanii", odkryta w IV w. p.n.e. przez Pyteasza z Marsylii. Pyteasz był żeglarzem, astronomem, geografem i kupcem. Jakaś magnetyczna, niewytłumaczalna siła ciągnęła żeglarza do kresów. Bezmiar wód fascynował Pyteasza - stworzył dzieło O oceanie i jako pierwszy spostrzegł związek między Księżycem a pływami morza. Mórz nie mogło więc na wystawie zabraknąć.
Dla współczesnego człowieka najdalej na północy znajduje się lądolód Arktyki, a na nim biegun północny. Dla Marka Kamińskiego - ekstremalnego odkrywcy, który w ciągu jednego roku, bez pomocy z zewnątrz, zdobył oba bieguny Ziemi - to podwójna Ultima Thule. O tym właśnie, ale także o tym, że "każda wyprawa zaczyna się w głowie" traktuje książka Agaty Loth-Ignaciuk i Bartłomieja Ignaciuka poświęcona wielkiemu wyczynowi Polaka. Pyteasz wyprawiał się na północ, może na południe nie zdążył...
Wydaje się, że bez morza nie ma wyprawy do Ultima Thule. Morze jest w ciągłym ruchu, nawet w czasie najlepszej pogody. Fale, bałwany, pływy, wiry. Brzeg morski to pierwsze odkrycia dokonywane w dzieciństwie na plaży "sam na sam z wodą po horyzont", pierwsze uważne obserwacje i pierwsze ważne pytania: "Czy tam, po drugiej stronie, też ktoś stoi? I jak tam jest?". O tym, że "morze to zupełnie inna sprawa" opowiada niespiesznie i w wyciszonych rejestrach autorska książka obrazkowa Joanny Concejo M jak morze.
"Nie jest wykluczone, że jest pięć stron świata albo więcej". Krańce świata mogą być także krainami zrodzonymi w fantazji, istniejącymi gdzieś na kresach rzeczywistości, może w snach. W literaturze jest ich wiele. Na wystawie zobaczymy sceny z życia bohaterów zamieszkujących królestwo Lailonii, do którego dotrzeć można przez ziarenko rastra drukarskiego. Ten fascynujący koncept zrodził się w wyobraźni Pawła Pawlaka, w opracowaniu graficznym do zbioru bajek-opowiadań Leszka Kołakowskiego.
Bohaterkami wystawy są zaledwie trzy książki oraz ich różnorodna warstwa obrazowa. Wizualnie przestrzeń wystawy organizuje linia horyzontu, na której umieszczono oryginalne rysunki Concejo, prace w technice mieszanej Pawlaka oraz ilustracje Ignaciuka, którym towarzyszą powiększone wydruki cyfrowe. Odwiedzający wystawę "ULTIMA THULE. Podróże po horyzont" mogą sami wyruszyć w podróż, decydując, czy jest ona wyzwaniem zmagania się z polarnym zimnem, przemierzaniem bezkresnych akwenów czy odkrywaniem krain nieistniejących. Dla każdego z nas Ultima Thule jest gdzie indziej.
Anita Wincencjusz-Patynakuratorka wystawy
JOANNA CONCEJO (ur. 1971)Ilustratorka, autorka książek obrazkowych, artystka wizualna.
Absolwentka poznańskiej ASP (obecnie Uniwersytet Artystyczny im. Magdaleny Abakanowicz). W 1998 r. uzyskała dyplom w pracowni ilustracji prof. Grzegorza Marszałka i w pracowni rysunku prof. Jarosława Kozłowskiego. Zadebiutowała w 1999 r., chociaż swój rozpoznawalny dziś styl po raz pierwszy zaprezentowała w 2008 r., w hiszpańskim wydaniu książki "Dym". Od tego czasu zrealizowała kilkanaście projektów zarówno autorskich, jak i do tekstów innych twórców, dla wydawców we Francji, Hiszpanii, Włoszech, Szwajcarii i Polsce. Współpracuje z Le Petit Atelier de Paris w zakresie projektowania użytkowego, ze szkołą ilustracji FabbricadelleFavole we włoskiej Maceracie oraz z magazynem "Influencia". Zdobyła wyróżnienie BolognaRagazziAward w kategorii Fiction za "Zgubioną duszę" Olgi Tokarczuk (2018), która to książka została także wpisana na prestiżową listę White Ravens monachijskiej InternationaleJugendbibliothek, podobnie jak wcześniej "Dym" z tekstem Antona Fortesa (2009). W 2013 r. napisany przez Marka Bieńczyka "Książę w cukierni" - ponad 6,5-metrowe leporello - uzyskał nagrodę główną Książka Roku 2013 konkursu Polskiej Sekcji IBBY. Uczestniczka Wystawy Ilustratorów towarzyszącej Targom Książki w Bolonii (2004).
PAWEŁ PAWLAK (ur. 1962)Ilustrator, projektant graficzny, scenograf.
Absolwent wrocławskiej PWSSP (obecnie ASP im. Eugeniusza Gepperta). W 1985 r. uzyskał dyplom z grafiki projektowej w pracowni prof. Jana Jaromira Aleksiuna z aneksem z grafiki warsztatowej u prof. Eugeniusza Geta-Stankiewicza. Zadebiutował jeszcze podczas studiów. Od tego czasu zajmuje się grafiką książkową, przede wszystkim ilustracją, głównie adresowaną do młodszych czytelników. Ma w dorobku 100 książek (w tym autorskie oraz zaprojektowane wspólnie z żoną Ewą Kozyrą-Pawlak). Współpracuje z wydawcami rodzimymi i zagranicznymi. Projektuje scenografie i lalki dla teatrów. Zajmuje się grafiką użytkową. Zaprojektował Fontannę Krasnali przed Teatrem Lalek we Wrocławiu. Zdobył wiele nagród i wyróżnień w konkursach krajowych i międzynarodowych. Wśród nich są: Złote Jabłko na Biennale Ilustracji w Bratysławie (2005), wyróżnienie na Triennale Ilustracji w Tallinie (2009), nagroda Quadriennale Książki Obrazkowej w Rydze (2014), wpisy na prestiżową listę White Ravens monachijskiej InternationaleJugendbibliothek (2006 i 2016), Nagroda Ministerstwa Edukacji Tajlandii (2003), a w Polsce nagroda główna Książka Roku 2003, 2009 i 2015 PS IBBY oraz liczne laury i nominacje w konkursie Najpiękniejsze Książki Roku organizowanym przez PTWK. Nominowany do Nagrody Astrid LindgrenMemorialAward (ALMA) za całokształt twórczości. Uczestnik Wystawy Ilustratorów towarzyszącej Targom Książki w Bolonii (2000, 2012 i 2017).
BARTŁOMIEJ IGNACIUK (ur. 1972)Ilustrator, grafik projektowy, przede wszystkim jednak reżyser filmowy i scenarzysta.
Absolwent gdańskiej ASP. Dyplom uzyskał na Wydziale Malarstwa i Grafiki w pracowni prof. Zdzisława Walickiego w 1998 roku. Stypendysta w SchulefürGestaltung w SanktGallen (Szwajcaria). W latach 1999-2004 pracował jako dyrektor artystyczny w agencji reklamowej. Od 2004 r. reżyseruje filmy fabularne, seriale, teledyski i reklamy. Zdobył nagrody i liczne nominacje za filmy "Chomik" (2011) oraz "Podatek od miłości" (2018). Od 2016 r. zajmuje się ilustracją książkową. Chociaż ma w dorobku tylko trzy książki, które powstały dla rodzinnego wydawnictwa Druganoga, może pochwalić się otrzymanymi laurami: wyróżnieniem BolognaRagazziAward za książkę "Marek Kamiński. Jak zdobyć bieguny ziemi... w rok" w 2021 r., a także Nagrodą Magellana w kategorii przewodnik dla dzieci, nagrodą w konkursie "Edycja" oraz Brązowym Mieczem w Konkursie Twórców Reklamy za książkę "Doba na oceanie. Jak przepłynąć Atlantyk kajakiem?" (2018).
oraz:Anna Gawron, Marianna Jagoda, Emiliana Konopka, Agata Królak, Justyna Nyka, Asia Pietrzyk, Grażyna Rigall, dr Krystyna Rybicka, Kamila Slocinska, dr Anita Wincencjusz-Patyna, Agnieszka Żelewska
Projekt dofinansowany ze środków Miasta Gdańska.
