Komitet Inicjatyw Lokalnych WRZESZCZ
Szkoły Okrętowe i Ogólnokształcące „Conradinum”
oraz Stowarzyszenie KULTURA MIEJSKA
zapraszają na spotkanie
Mieszkać we Wrzeszczu
Od chaty i dworu
do wielorodzinnego bloku dr Robert Hirsch i dr Jakub Szczepański
rozpoczną spotkanie
9 lutego 2007 roku (piątek) o godz. 18.00w „Conradinum”, w Gdańsku – Wrzeszczu, ul. Piramowicza 1/2
Katarzyna Szczypińska, prezes Zarządu EUROFORMAT sp. z o.o.
przedstawi problemy i potencjał wspólnot mieszkaniowych
10 lutego 2007 roku (sobota)wędrówka po okolicznych przykładach architektury mieszkalnej
Zbiórka o godz.10.00 przed „Conradinum”
Spotkanie otwiera drugi roczny cykl wędrówek po Wrzeszczu.
Zapraszamy na następne wędrówki w 2007 r., między innymi po: wrzeszczańskich ogrodach, układach wodnych i architekturze modernistycznej.
Wrzeszcz w ciągu swojej kilkusetletniej historii kilka razy całkowicie zmienił swój charakter. Powstało w nim wiele rodzajów mieszkalnej zabudowy i sposobów zamieszkiwania.
W średniowieczu były to skromne, drewniane lub wykonane w konstrukcji szkieletowej wiejskie chaty i mieszkania rzemieślników. W XVII i XVIII wieku bogaci mieszczanie docenili walory terenu położonego przy drodze z Gdańska do Oliwy, u podnóża wzgórz. Wybudowano domy i dwory, w których można było odpocząć od zgiełku miasta. Prostotę ich architektury z nawiązką rekompensowały wielkie, wspaniałe ogrody. Jak wspominała Joanna Schopenhauer, pod koniec XVIII wieku Wrzeszcz był „małą osadą, złożoną z pięknych letnich domków zamożnych mieszczan”. Funkcję ówczesnego Wrzeszcza można zatem porównać do dzisiejszych zespołów letniskowych domków na Kaszubach, do których gdańszczanie wyjeżdżają w weekendy. W czasie wojen początku XIX wieku większość wrzeszczańskich miłych domków w ogródkach została zniszczona lub opustoszała.
Po burzach wojennych podjęto próbę przywrócenia wypoczynkowej funkcji miejscowości. Zaczęły powstawać domy z werandami, jakie budowano w ówczesnych uzdrowiskach. Przyszłością Wrzeszcza nie była jednak rola kurortu. W drugiej połowie XIX wieku nastąpiła kolejna zmiana. Budowa linii kolejowej i rozwój przemysłu powodują, że w dzielnicy powstają podmiejskie domy. Fundacja Abega buduje gosiedla robotnicze. Wkrótce powstają także wielkomiejskie kamienice i wygodne wille. Są to domy najróżniejszych typów i wzniesione w różnym standardzie – od ubogich mieszkań bez własnych sanitariatów po wspaniałe domy jednorodzinne znacznie przewyższające komfortem dwory dawnych gdańskich patrycjuszy. W ciągu kilku lat na przełomie XIX i XX wieku wytyczone zostają nowe ulice, powstaje zasadniczy układ urbanistyczny centrum Wrzeszcza.
Potrzeby rozwijającego się miasta i nowe tendencje w architekturze przynoszą w okresie międzywojennym jeszcze jeden rodzaj budynku mieszkalnego – blok z powtarzalnymi klatkami schodowymi i podobnymi do siebie mieszkaniami na poszczególnych kondygnacjach. Taka zabudowa otacza historyczny Wrzeszcz od północy tworząc półpierścień z ulicami Hallera, Kościuszki, Wojska Polskiego i innych.
Mimo zniszczeń II wojny światowej i późniejszych zmian układ z pierwszej połowy II wieku przetrwał do dzisiaj. Nie zakłóciła go przebudowa ulicy Grunwaldzkiej i budowa wzdłuż niej Grunwaldzkiej Dzielnicy Mieszkaniowej w latach 50. ubiegłego wieku. Także uzupełnienie zabudowy o nowe bloki mieszkalne, budowane przez cały okres powojenny i powstające do dzisiaj, nie zmieniło charakteru Wrzeszcza. Mieszkańcy dzielnicy sprzed stu lat nie mieliby kłopotów z jej rozpoznaniem.
Dzisiaj mieszkamy we Wrzeszczu w przeróżnych rodzajach domów mieszkalnych – od budynków pamiętających wiejską przeszłość poprzez osiedla robotnicze, kamienice, wille do mieszkalnych bloków z przełomu XX i XXI wieku. Ta różnorodność jest walorem Wrzeszcza i warto ją zachować.
Kontakt:
Komitet Inicjatyw Lokalnych
WRZESZCZ
80-225 Gdańsk, ul. Pileckiego 4
https://www.kil.wrzeszcz.org
Lidia Makowska
Stowarzyszenie KULTURA MIEJSKA
tel. +4858 7190524, tel. kom:+48 603656833
e-mail:
lm@kulturamiejska.plProjekt dofinansowany w ramach „Programu Współpracy Miasta Gdańska z organizacjami pozarządowymi na rok 2007”
Sponsorzy wędrówki:GEOTEST
EUROFORMAT
Treść tworzona na podstawie materiałów prasowych organizatora.