Wędrujące Festiwale

Wędrujące Festiwale to przegląd filmów nagradzanych na największych światowych imprezach filmowych. W ramach siedmiu projekcji widzowie będą mogli zobaczyć najważniejsze dzieła, które swoje premiery miały w Berlinie, Locarno oraz na amerykańskim festiwalu Sundance.

Niewątpliwie wydarzeniem przeglądu będzie przedpremierowy seans Kosmosu - ostatniego filmu zmarłego niedawno Andrzeja Żuławskiego, twórcy takich obrazów, jak Trzecia część nocy, Opętanie czy legendarnego już Na srebrnym globie. Zbierający świetne recenzje w zagranicznej prasie Kosmos to odważna próba zmierzenia się z prozą Witolda Gombrowicza, więc twórczością, która nie miała szczęścia w starciu z językiem kina (vide nieudana adaptacja Ferdydurke autorstwa Jerzego Skolimowskiego). Wszystko wskazuje jednak na to, że tym razem się udało - czego potwierdzeniem jest choćby Srebrny Lampart za reżyserię, jakiego Żuławski otrzymał na festiwalu w Locarno.
Nie tylko na autora kontrowersyjnej Szamanki warto tu zwrócić uwagę. W ramach przeglądu będzie można zobaczyć nowe dzieła znanych w Polsce Danisa Tanovica oraz Felixa Van Groeningena. Ten pierwszy zasłynął przed laty wyróżnioną Oscarem Ziemią niczyją, ten drugi stał się ulubieńcem widowni po premierze filmu W kręgu miłości. Nowy film Tanovica, Śmierć w Sarajewie, w warstwie fabularnej nawiązuje do wydarzeń sprzed stu lat: zamachu, który powszechnie uważa się za początek I wojny światowej. Choć akcja rozgrywa się współcześnie, to reżyserowi zależało na realizacji pogłębionej wypowiedzi historiozoficznej. Jego starania doceniono na ostatnim festiwalu w Berlinie, gdzie Śmierć w Sarajewie otrzymała Nagrody Grand Prix Jury i FIPRESCI. Zupełnie inna - pod względem tematu i poetyki - jest Belgica, nowy film Groeningena, który opowiada o relacjach braci rozkręcających tytułową knajpę. Na dynamicznie zmontowany dramat zwrócono uwagę w Sundance, gdzie Belgicę wyróżniono nagrodą za reżyserię.

Przegląd uzupełniają produkcje młodych realizatorów, którzy, mimo niewielkiego doświadczenia, doczekali się licznych pochwał i docenienia ze strony festiwalowych widowni. Łotewską kinematografię - rzadko prezentowaną w Polsce - będzie reprezentować film Marzenia, za który Renars Vimba otrzymał prestiżowe wyróżnienie na Berlinale. Na tym samym festiwalu bardzo dużo mówiło się o Hedim Mohameda Bena Attii, koncentrującym się na trudach egzystencji we współczesnej Tunezji. Ten swoisty manifest niezależności daje się zestawić z filmem Soy Nero Rafiego Pittsa, którego fabuła została zogniskowana wokół mitu american dream i wywołującego emocje tematu imigracji.

Przegląd zamknie seans U pana Marsa bez zmian Dominika Molla, który - podobnie jak twórcy innych filmów Wędrujących Festiwali - w nietuzinkowy sposób przygląda się kwestii wyobcowania. A że czyni to, w przeciwieństwie do pozostałych produkcji, wykorzystując język komedii, świadczy również o różnorodności i wieloaspektowości przeglądu.




KOSMOS / Cosmos / r. Andrzej Żuławski (Trzecia część nocy, Na srebrnym globie, Opętanie) / Francja, Portugalia / 2015 / MFF w Locarno 2015 - Srebrny Lampart za reżyserię / 103 min.

Nagroda za reżyserię na MFF w Locarno
Pierwszy od 15 lat, a zarazem ostatni film Andrzeja Żuławskiego, będący uwspółcześnioną adaptacją Kosmosu Gombrowicza. Witold i Fuks udają się do prywatnego pensjonatu. Jeden nie zdał egzaminów na prawie, a drugi porzucił pracę u paryskiego projektanta. W zdawałoby się spokojnym miejscu dochodzi do dziwnych sytuacji. Wróbel zawieszony na sznurku, dziwne znaki w ogrodzie czy zniekształcone usta pokojówki skrywają dziwną tajemnicę. Nie tylko zagadka zaprząta głowę Witolda - zakochuje się on bez pamięci w zamężnej kobiecie. Do czego to doprowadzi i kiedy zamiast wróbla zawiśnie człowiek?

HEDI / Inhebbek Hedi / r. Mohamed Ben Attia / Belgia, Tunezja / 2016 / MFF w Berlinie 2016: Srebrny Niedźwiedź (najlepszy aktor) i Nagroda Specjalna (najlepszy debiut) / 88 min.

Srebrny Niedźwiedź za najlepszy debiut i najlepszą rolę męską na MFF w Berlinie
Hedi to młody człowiek zmagający się z problemami życia codziennego oraz konwencjami społecznymi w Tunezji. Niewiele rzeczy mu się udaje. Wykonuje pracę, która nie daje mu satysfakcji i w której się nie sprawdza. Nie ma przyjaciół. Nie ma ambicji. Ma za to nadopiekuńczą matkę, która próbuje decydować za niego. Aranżowanie życia młodszego syna rozpoczyna od znalezienia idealnej synowej z właściwego domu. Przygotowania do ślubu trwają. W międzyczasie Hedi odkrywa swoją drogę do szczęścia, ale u boku innej kobiety. Zakochuje się w bezpretensjonalnej Ryn i postanawia wykroczyć poza konwencje.

ŚMIERĆ W SARAJEWIE / Smrt u Sarajevu / r. Danis Tanović (Ziemia niczyja) / Francja, Bośnia i Hercegowina / 2016 / MFF w Berlinie 2016: Nagroda Grand Prix Jury, Nagroda FIPRESCI / 85 min.

Srebrny Niedźwiedź i Nagroda FIPRESCI na MFF w Berlinie
Najlepszy w Sarajewie Hotel Europa, 28 czerwca 2014 roku. Rocznica stulecia zamachu, który doprowadził do I wojny światowej. Dziś również ktoś zginie. Głosy dyplomatów nawołujących do porozumienia między narodami nie dotrą do wszystkich. Nieopłaceni od miesięcy pracownicy hotelu planują strajk. Czy uda im się osiągnąć to, czego oczekują? Czy oczekują tylko zaległych wynagrodzeń? Jak bardzo Princip z Hotelu Europa podobny jest do Gawriło Principa sprzed stu lat?

MARZENIA / Es esmu šeit / r. Renars Vimba / Łotwa / 2016 / MFF w Berlinie 2016: Kryształowy Niedźwiedź (Nagroda Generation 14plus) / 106 min.

Kryształowy Niedźwiedź (najlepszy film sekcji Generation 14plus) na MFF w Berlinie
Nastoletnia Raya staje przed dużym wyzwaniem. Po śmierci opiekującej się nią i jej bratem babci, postanawia ukryć ten fakt, aby nie trafić do domu dziecka. Rodzeństwo grzebie w ogrodzie ciało. Raya musi tak zorganizować ich codzienne życie, aby nikt nie odkrył prawdy. W międzyczasie próbuje skontaktować się z matką, która wyemigrowała do Anglii za chlebem i ich porzuciła. Postanawia wziąć udział w olimpiadzie z języka angielskiego, której finał odbędzie się w Londynie. Raya konsekwentnie realizuje swoje marzenia, aż do dnia w którym brat odkrywa jej romans z nauczycielem języka angielskiego.

BELGICA / r. Felix Van Groeningen (W kręgu miłości, Boso, ale na rowerze) / Belgia / 2016 / MFF w Sundance 2016: Najlepszy reżyser dramatu zagranicznego / 127 min.

Nagroda za reżyserię na MFF w Sundance 2016
Belgica to najnowszy obraz twórcy kultowego W kręgu miłości. Film opowiada historię dwóch braci. Frank jest wybuchowym i przykuwającym uwagę kobieciarzem, który mimo że ma żonę i małego synka, nie stroni od rozrywek. Jednooki Jo z kolei mimo, że jest młodszy, zdaje się bardziej dorosły. Jo jest właścicielem niewielkiego lokalu o nazwie "Belgica". Bracia postanawiają uczynić z knajpy kultowe miejsce z dobrą muzyką. "Belgica" odnosi sukces, ale nie przekłada on się na wszystkie sfery ich życia. Precyzyjnie skonstruowana, opowiadana w szybkim tempie historia pokazuje, że każda droga do sukcesu wymaga wyrzeczeń.

SOY NERO / r. Rafi Pitts (Myśliwy) / Francja, Meksyk, Niemcy / 2016 / 120 min.

Nero żyje amerykańskim snem. Marzy o obywatelstwie i kraju, który da mu szansę. Co prawda urodził się w Stanach, ale po atakach na World Trade Centre został deportowany do Meksyku. Postanawia nielegalnie przekroczyć granicę i wstąpić do armii, by dostać amerykańskie obywatelstwo. Czy to wystarczy aby patrzono na niego podejrzliwie? Czy przypadkiem nie jest ofiarą politycznej rozgrywki?

U PANA MARSA BEZ ZMIAN / Des nouvelles de la planète Mars / r. Dominik Moll (Harry, twój prawdziwy przyjaciel, Leming) / Belgia, Francja / 2016 / 101 min.

Philippe zostaje sam z dwójką nastoletnich dzieci. Córka spędza całe dnie na nauce. Syn odkrywa uroki samodzielnego decydowania o życiu. Ojciec nie może nawiązać z nimi porozumienia. Z podobnymi kwestiami zmaga się w pracy. Jego nowy współpracownik to zamknięty w sobie dziwak, który obcina mu ucho tasakiem. Ta czarna komedia stanie się thrillerem, kiedy oprawca zapuka do drzwi domu Philippe'a, który ukojenie znajduje tylko w sennych lewitacjach w stroju kosmonauty. Jakby tego było mało - wkrótce pojawi się wielka miłość kłopotliwego kolegi z czasów jego pobytu w szpitalu psychiatrycznym. Nowi przybysze znajdują wspólny język z jego synem i rozpoczynają plany ataku na zakład przetwórstwa drobiu.