Promocja nowych wydawnictw IPN z okazji XXX-lecia NSZZ "Solidarność"
Wielka synteza "Solidarności"
Ponad dwa lata wytężonej pracy ponad sześćdziesięciu naukowców z całej kraju, siedem tomów. To liczby, którymi najkrócej można opisać pierwszą w polskiej historiografii tak rzetelną i rozległą syntezę Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego "Solidarność".
Mimo podejmowania szeregu prób opisania fenomenu zjawiska NSZZ "Solidarność"
(chociażby sam Instytut Pamięci Narodowej wydał w latach 2001-2010 blisko 130 pozycji
poświęconych Związkowi), tak naprawdę ten wielki ruch społeczny i organizacja nie doczekała się jak dotąd całościowego, rzetelnego i opartego na naukowych badaniach opracowania.
- W ciągu ostatniego dwudziestolecia nikt nie podważał dziejowej roli "Solidarności" w
procesie wyswobodzenia Polski i całej Europy Środkowo-Wschodniej spod komunistycznej
dyktatury. Za tą ogólną konstatacją nie poszły jednak wnikliwe badania nad dziejami
wielkiego ruchu społecznego. Ukazało się sporo rocznicowych publikacji (w roku 2000 i
zwłaszcza 2005), kilka pogłębionych monografii regionalnych i cennych analiz poszczególnych
zagadnień. Trudno jest jednak mówić o prowadzeniu systematycznych i długofalowych badań,
adekwatnych do skali zjawiska. Inaczej postąpiono w b. Czechosłowacji, Niemczech i na Węgrzech,
gdzie wkrótce po odzyskaniu wolności przeprowadzono, w oparciu o znaczące środki budżetowe,
pogłębione badania nad głównymi kryzysami systemu komunistycznego. - mówi dr Łukasz Kamiński z
Biura Edukacji Publicznej IPN.
W początkach 2008 r. Biuro Edukacji Publicznej uruchomiło szeroko zakrojony projekt
badawczy, którego celem jest opisanie dziejów NSZZ "Solidarność" zarówno w wymiarze
ogólnopolskim, jak i regionalnym. Jego podstawowym, aczkolwiek nie jedynym, efektem jest
omawiane wydawnictwo.
Składa się na nie łącznie siedem tomów. Tom pierwszy to część autorska dr Łukasza
Kamińskiego, będąca wstępem do pozostałych tomów. Dzięki takiemu zabiegowi inne teksty mogły
zostać odciążone od konieczności wyjaśniania pewnych wątków. W szczególności dotyczy to
artykułów poświęconych poszczególnym regionom - ich autorzy nie musieli za każdym razem
objaśniać np., na czym polegał kryzys bydgoski Tom drugi (będący zbiorem artykułów, podobnie jak
wszystkie kolejne tomy) zawiera rozwinięcie tych tematów, które w pozostałych z konieczności
musiały zostać potraktowane w sposób marginalny, dając jednocześnie pełny, syntetyczny obraz
poszczególnych zjawisk. Kolejne cztery tomy poświęcone są historii wszystkich 38 regionów NSZZ
"Solidarność". Tom trzeci opisuje rozwój struktur i działalność Związku w Polsce północnej, tom
czwarty - w Polsce zachodniej oraz centralnej, tom piąty - w pozostałej części Polski centralnej oraz wschodniej, natomiast tom szósty - w południowej części kraju. Dopełnieniem syntezy jest tom
siódmy, który w całości został poświęcony niezależnym organizacjom współtworzącym NSZZ
"Solidarność" (np. Niezależne Zrzeszenie Studentów, Ruch Wolność i Pokój).
Z okazji XXX-lecia narodzin NSZZ "Solidarność" prezentacja pierwszego tomu tego
wieloczęściowego wydawnictwa odbędzie się 26 sierpnia br. w historycznej Sali BHP stoczni
gdańskiej. Na spotkaniu obecni będą niektórzy autorzy publikacji, w tym dr Łukasz Kamiński -
dyrektor Biura Edukacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej.
26 sierpnia 2010 r., Sala BHP (teren Stoczni Gdańskiej)
15.30-15.50 - wystąpienie dr K. Maniewskiej "Projekt upamiętnienia ostatnich dni
Wielkiego Kapelana «Solidarności» w Sanktuarium bł. ks. J. Popiełuszki"
16.00-16.30 - promocja wydawnictwa "Zarys historii NSZZ «Solidarność» Regionu
Elbląskiego"
16.30-17.30 - prezentacja wydawnictw: "Encyklopedia «Solidarności»" (tom I) oraz
"NSZZ «Solidarność» 1980-1989 " (tom I)
