Z Jasnej Góry do Gdańska Opinie (4)

Muzeum Historyczne Miasta Gdańska serdecznie zaprasza na wystawę "Z Jasnej Góry do Gdańska", przygotowywaną z okazji 350-lecia zawarcia pokoju oliwskiego. Wystawa będzie prezentowana w Dworze Artusa w Gdańsku od 5 maja do 4 lipca br.

Na wystawie przygotowywanej przez Muzeum Historyczne Miasta Gdańska zostanie zaprezentowany m.in. oryginalny akt pokoju oliwskiego, pochodzący z zasobu Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie. Ten bezcenny dokument będzie prezentowany w Gdańsku po raz pierwszy. Poza tym zwiedzający będą mogli obejrzeć bogatą kolekcję pamiątek historycznych i dzieł sztuki, które zostaną sprowadzone do Gdańska z klasztoru oo. Paulinów na Jasnej Górze.

Wśród nich znajdą się unikatowe eksponaty związane z bohaterami wydarzeń doby "potopu", m.in. bursztynowy różaniec (prawdopodobnie wyrób gdański) należący do o. Augustyna Kordeckiego, a także buława hetmańska Stanisława Rewery Potockiego (1579-1667). Na wystawie zostanie ponadto zaprezentowany zbiór XVII-wiecznych numizmatów pochodzących ze zbiorów własnych Muzeum Historycznego Miasta Gdańska, m.in. medal wybity przez Radę Miasta Gdańska z okazji zawarcia pokoju oliwskiego w 1660 r.

Pokój oliwski, podpisany po kilkumiesięcznych negocjacjach w dniu 3 maja 1660 r., kończył pięcioletni okres zmagań polsko-szwedzkich, które weszły do zbiorowej świadomości Polaków pod nazwą "potopu szwedzkiego", a w światowej historiografii określane są jako II wojna północna. Wojna ta, tocząca się w latach 1655-1660, miała okazać się jednym z najbardziej wyniszczających konfliktów w dziejach dawnej Rzeczypospolitej. Już w pierwszych miesiącach wojny Szwedzi zdołali zająć ogromne połacie Korony, opanowując najważniejsze ośrodki kraju, w tym Warszawę i Kraków. Gdańsk należał do nielicznych miast, które pozostało wierne Rzeczypospolitej i przez cały okres wojny nie otworzyło swoich bram przed Szwedami.

Jednym z najważniejszych momentów doby "potopu" było czterdziestodniowe oblężenie klasztoru na Jasnej Górze w końcu 1655 r. Wydarzenie to miało się okazać przełomem w toczącej się wojnie. Powszechne oburzenie, jakie w polskim społeczeństwie wywołało świętokradcze posunięcie Szwedów, przyczyniło się w ogromnym stopniu do odwrócenia losów wojny. W kolejnych stuleciach Jasna Góra, będąca już od swojego powstania w 1382 r. nie tylko ośrodkiem kultu maryjnego, ale również ważnym centrum życia umysłowego i kulturalnego Rzeczypospolitej, po najeździe szwedzkim urosła do rangi jednego z najważniejszych polskich symboli narodowych.

Mamy nadzieję, że ta wyjątkowa ekspozycja pozwoli upowszechnić wiedzę o wydarzeniach z 1660 r., stanowiących jeden z najważniejszych momentów nie tylko w dziejach Gdańska, ale całej Europy.

Wystawa współfinansowana przez Spółdzielcze Kasy Oszczędnościowo-Kredytowe.