Liryka to najdokładniejsze narzędzie, żeby samego siebie opukać i zmierzyć - mawiał Günter Grass. To właśnie ona zainspirowała dwie wspaniałe noblistki - Wisławę Szymborską i Hertę Müller do stworzenia wyjątkowych kolaży, które zaprezentujemy na wystawie w Gdańskiej Galerii Güntera Grassa.
Wystawa wyklejanek Wisławy Szymborskiej została pokazana po raz pierwszy w lutym 2013 roku w krakowskiej PRACOWNI, w Pałacu pod Baranami, przy okazji obchodów pierwszej rocznicy śmierci Poetki. W roku 2013 była pokazywana w Rzymie, Madrycie, Norymberdze, Kórniku, Makau. W 2014 będzie pokazywana w Krakowie, Sofii, Budapeszcie, na Sardynii oraz w Gdańsku. Z kolei kolaże Herty Müller dotychczas znane jedynie z publikacji książkowej, zostaną zaprezentowane w Polsce po raz pierwszy.
PROGRAM TOWARZYSZĄCY WYSTAWIE: - koncert Krystyny Stańko z zespołem, inspirowany przede wszystkim albumem "Kropla słowa", wydanym w 2012 roku i będącym - jak to określiła sama autorka - hołdem złożonym poetom. Na płycie znalazły się utwory skomponowane do poezji m.in. Wisławy Szymborskiej;
- koncert Natalii Grzebały zawierający materiał z płyty "Piórko", na której znalazły się utwory inspirowane wierszami gdańskiej poetki młodego pokolenia Barbary Piórkowskiej;
- wieczór poetycki - performatywny odczyt poezji własnej oraz wierszy Wisławy Szymborskiej i Herty Müller w wykonaniu aktorek oraz poetek związanych z Trójmiastem.
Wystąpią: Barbara Piórkowska, Ewa Miłek, Magdalena Gałkowska, Ewelina Jasicka, Iwona Prusko, Monika Milewska;
- projekcje filmowe: "Chwilami życie bywa znośne" - film dokumentalny o Wisławie Szymborskiej autorstwa Katarzyny Kolendy-Zaleskiej oraz film dokumentalny o Hercie Müller autorstwa Angeliki Kellhammer;
- sympozjum o noblistach literackich / dialog mistrzów: Wisława Szymborska, Herta Müller, Günter Grass - uhonorowanie twórców, poprzez szersze omówienie nie tylko ich sztuki, ale także różnorodnych kontekstów, w jakich powstawała i z którymi jest nierozerwalnie powiązana.
W sympozjum wezmą udział: Urszula Usakowska-Wolff, Leszek Szaruga, prof. Leszek Żyliński, prof. Stanisław Rosiek;
- cykl warsztatów edukacyjnych: plastycznych i literackich, przeznaczonych dla dzieci oraz dla osób dorosłych. Warsztaty poprowadzą: Aleksandra M. Perzyńska, Barbara Piórkowska, duet Prulla.
Wisława Szymborska (1923-2012) - jedna z najwybitniejszych i najbardziej znanych poetek polskich (jej wiersze tłumaczone były na ponad 40 języków), laureatka licznych nagród i wyróżnień, m.in. literackiej nagrody Nobla (1996) i Orderu Orła Białego (2011). A przy okazji tłumaczka, autorka zabawnych felietonów o książkach, kolekcjonerka starych pocztówek, miłośniczka zabaw literackich, twórczyni kolaży i organizatorka słynnych loteryjek, na których można było wygrać niebywałe kurioza.
Od 1931 r. mieszkała w Krakowie, w latach 1945-1948 studiowała filologię polską i socjologię na Uniwersytecie Jagiellońskim. Debiutowała w marcu 1945 wierszem Szukam słowa, ogłoszonym w dodatku do "Dziennika Polskiego". W latach 1953-1981 pracowała w krakowskim tygodniku "Życie Literackie", gdzie prowadziła dział poezji i stałą rubrykę Lektury nadobowiązkowe. Wybór tych felietonów opublikowany został kilkakrotnie w formie książkowej.
Szymborska wydała 13 tomików wierszy: Dlatego żyjemy (1952), Pytania zadawanie sobie (1954), Wołanie do Yeti (1957), Sól (1962), Sto pociech (1967), Wszelki wypadek (1972), Wielka liczba (1976), Ludzie na moście (1986), Koniec i początek 1993, 1996), Chwila (2002), Dwukropek (2005), Tutaj (2009) oraz - wydany pośmiertnie, niedokończony tom Wystarczy (2012). Publikowała także przekłady poezji, głównie z francuskiego i niemieckiego.
Wyklejanki są dziełem sztuki, to jasne. Są także sygnaturą Wisławy Szymborskiej. Warto jednak zwrócić uwagę na ich sens, chyba najważniejszy: są śladem przyjaźni i wezwaniem do przyjaźni.Prof. Leonard Neuger
Herta Müller (1953 - ) urodziła się w niemieckojęzycznym Nițchidorf w Rumunii, w latach 1973-1976 studiowała na filologii niemieckiej i rumuńskiej w Timiszoarze. Jej pierwsza książka Niederungen (Niziny) leżała przez cztery lata w wydawnictwie i została wydana tylko w formie ocenzurowanej w 1982 roku. W 1984 ukazała się w skróconej wersji w Niemczech. Herta Müller nie mogła już później publikować w Rumunii i była narażona na ciągłe przesłuchania, przeszukiwania domu i groźby ze strony Securitate. W 1987 przeprowadziła się do Niemiec. Odbyła profesurę gościnną na uniwersytetach w Anglii, Ameryce, Niemczech i Szwajcarii. Zdobyła uznanie na arenie międzynarodowej, o czym świadczą liczne przekłady oraz kilkadziesiąt nagród i odznaczeń, m.in. literacka nagroda Nobla (2009) oraz Wielki Krzyż Zasługi (Großes Verdienstkreuz) Republiki Federalnej Niemiec (2010).
W wydawnictwie Carl Hanser ukazały się: Król kłania się i zabija. (2003), Kolaże. Ci wspaniali mężczyźni na swych latających maszynach (2005), Sercątko. (2007), Lis już wtedy był myśliwym (2009), Człowiek jest tylko bażantem na tym świecie (2009), Huśtawka oddechu (2009), Dziś wolałabym siebie nie spotkać (2009), Niziny (2010), Reisende auf einem Bein (2010), Nadal ten sam śnieg i nadal ten sam wujek (2011), Kolaże. Ojciec dzwoni do much (2012).
Praca nad kolażami jest zmysłowa i bardzo przypomina prawdziwe życie: przypadek, przez który spotykają się słowa, na kartce zmieści się tyle, na ile jej wielkość pozwala, nie można już zmienić tego, co raz zostało przyklejoneHerta Müller
Z pozdrowieniami od Wisławy Szymborskiej i Herty Müller
Wernisaż: 11 lipca 2014 | godz. 18:00
Gościem specjalnym wernisażu będzie Michał Rusinek - prezes Fundacji Wisławy Szymborskiej.
Wernisaż uświetni koncert poezji śpiewanej w wykonaniu Krystyny Stańko z zespołem.
Wystawa: 12.07 - 31.08.2014
Kurator: Marta Wróblewska
Miejsce: Gdańska Galeria Güntera Grassa (4G) | ul. Szeroka 34/35, 36, 37, Grobla I 1/2
Godziny otwarcia galerii: wt-śr 11-17, czw.- niedz. 11.00-19.00
WSTĘP WOLNY
Organizator: Gdańska Galeria Miejska
Partnerzy: Miasto Gdańsk | Fundacja Wisławy Szymborskiej | Wydawnictwo Biuro Literackie | MKiDN | Konsulat Generalny Niemiec | Hanser Verlag | CSW Łaźnia
Wystawa została dofinansowana ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Konsulatu Generalnego Niemiec
